خەڵکانێکی زۆرهەن وابیر دەکەنەوە، هەر میللەتێک بیر ورای خودی خۆی هەیە، پاشان تێکەڵ بەکلتوری خودی نەتەوەکەی دەکەن.

لەجیهاندا نازانن، بەگشتی دوو بیرورا وهەستی جیاواز هەیە، کلتور رۆژ بەرۆژ کاڵ دەبێتەوە ودەبێتە جیهانی. دووجۆر بیرکردنەوە وهەست لەجیهاندا ئەمرۆ بونی هەیە:

-  مرۆڤی بیر کەرە ودودڵ لەوەی دەیبستێ ودەیبینێ، بیری خۆی بەجیهانی دەزانێ.

-  مرۆڤی هەروەها گوێرایەڵ وباوەر خۆش و ئەوەی دەیبستێ ودەیبینێ بەبێ رەخنە ودوودڵی دوبارەی دەکاتەوە.

مریشک سەربرین کلتور نییە، مرۆڤ لە جیهاندا بە گۆشتی ئاژەڵ و باڵندە دەژی، مرۆڤی هەموو جیهان بەم شێوەیە دەژین.

کورد لەلادێکاندا ولەهەندێ خێزانی شارەکاندا مریشک سەر دەبرن، لەفەرەنسا ولەشارەکان ودەرەوەی شارکانی فەرەنسییەکان مریشک و هەروەها بەرازیش سەردەبرن، با خەڵک وانەزانن فەرەنسی لە ئاسمانەوە هاتوون وئێمە لە شانەدەرەوە. 

کورد کاتێک شارستانی هەبووە، فەرەنسیەکان وئەوانی تر لای ئێمە فێری ئاین وکلتوری هەڵپەرکێ ومۆسیقا ونان خواردن بوون.

مریشک سەربرین لە هەموو جیهاندا هەیە وئێستا لەپاریس ولادێکانی نزیک پاریس مرشکی زیندو دەفرۆشرێ وخەڵکی زۆرهەن مریشکی مەسڵەحە ناخۆن. ئەمە پەیوەندی بەکلتورەوە نییە، بگرە پەروەردە وجۆری ژیان فێری جۆری خواردنیان دەکەن. 

سانتۆمی سەرەکی بنەرەتی کێشەی دەرونی ترسە. دکتاتۆرەکان وسەدامەکان بۆیە خەڵکی دەترسێنن تا توشی کێشەی ترسییان بکەن. بەکێشەی ترس رەورەوەی ژیانی خەڵکی تێک دەچن وهەوڵدانی بۆ بەختەوەری کەم دەبنەوە. 

من لە لادێیەک بەسەردان لەوێ بووم، مرشیکی زیندووی تێدا دەفرۆشرا، مرشکێک کاتێک کریم وسەرم بری. هاوسەرە کەم بینی سێ مانگ تۆرا، مانای ئەوە نییە فەرەنسی کلتوری ئاژەڵ وباڵندە سەربرینیان نییە، هاوسەرەکەم، بەبێ گفتوگۆ سێ مانگ تۆرا، ( رەفتارێک لەم جۆرە وبێ گفتوگۆ کردن، سەر بەیەکێ لەسامپتۆمەکانی کێشەی دەرونییە).

مانای ئەوە ناگەێنێ: فەرەنسی کلتورێکی هەیە وکورد کلتورێکی تری هەیە.

یەکێ لە هەرە دیاردەکانی ئەمرۆ دوو کەس بەیەکەوە بژین، یەکێکیان گەر کێشەی دەرونی، یان هەر کێشەیەکیتری هەبێ دەبێ بە ئاشکرا وبێ شاردنەوە بەهاوسەرەکەی بڵێ: 

من کێشەی دەررونی هەمە، وریامبە، نەک بدزێوە حەفتەی کەرەتێک، بەناوی نەخۆشی ترەوە، بچێ بۆلای پزشکی دەرونی. لەجیهاندا لە ٢٠١١ وە بریاری گشتی جیهانیە هاوسەرەکان نابێ کێشەی دەرونیان لەیەک بشارنەوە.

- تف کردن لە فاشیست وراسیت: کلتور نییە، بگرە پەروەردەیەکە سەر بە خۆشەویستی ویەکسانی نێوان میللەتان ودژە بەفاشیەتە.

فەرەنسیەکان لە جەنگی جیهانیدا خەڵکیان فێرکرد نەک تف لەرسیست وشۆڤێنی بکەن، بگرە بەردەباران وئاگر بارانیان بکەن.

سەدامەکان نەک موستەحەقی تف لێکردن، بگرە موستەحەقی گوکردن بەسەریانا کردننە

تفکردن لەراسیستی کلتور نییە، پەروەردەی دژ بەفاشییەتەکانە. ئێمەی کورد وادەزانین: ئەمە کلتورە، نەخێر یەکێکە لەرەوشتە شۆرشگێرەکان. 

فەرەنسی لەئێمە بە کلتورترنین، هەروەک ئێمەن: بۆ شەوێک جێی خۆیان پاک وخۆش دەکەن. 

هەیە پەروەردەی نییە، مانای ئەوەنیە کلتوری کوردی هەیە. لەجیهاندا کەس هەیە دانێکی پێشەوەی دەرئەهێنێ بۆ ئەوەی تف بەئاسانی وبەباشی بکاتە سەر زەوی، ئەمەکلتور نییە بگرە بێ رەوشتییە. 

کوردێکی زۆر بەداخەوە کلتوری وڵاتان شارەزانین وباسی کلتوری خۆیان بەجۆرێک دەکەن کەشایستەی جیهان نین.

نزیکەی پەنجا ساڵە لەفەرەنسا دەژیم، تائێستا دە کەس نەم دیوە، کیتابی: فەلسەفە، پەروەردە، زانستی کۆمەڵایەتی وئەدەبی خوێندبێتەوە. 

ئێمە تەنیا ئەوە دەزانین خۆمان بەکەم وسوک سەیرکەین. 

دەسەڵاتێکی نەفام ونەخوێنەوار ودز وجەردە حووکومان دەکەن، کەسێک نییە بڵێ ئەرێ حیمایە، پێت شورەی نیە نانی شوانی هەژار دەخۆن.