ئەو هەولێرەی هەوکە هیچ کەسەکی هەولێری ئاواتی لۆ ناخوازی...

ئەودەمەی هەولێر

بۆنی هەولێریەکانی لێدەهات

- لەهیچ کاتەک و دەورو زەمانەکی، یەکێتی بە هەموو کەم و کوڕی و تاوانەکانی ڕایەڵە(نەسیج)پێکهاتەی هەولێریانی تێک نەدا، بەڵام پارتی بەدەست و بەقەستی و پاڵپشتی لەشکرەک لە لەشکڕو لەشفرۆش و کەونە جاش و بەعسی و حیزو دزو خایەن و خەڵکی لایدە، هەولێری بەو ڕۆژەی ئەوڕۆی گەیاند کە هەولێریەکان تێیدا غەریبن.

- تێڕامان لەشارێکی گرنگ و سەرەکی و ستراتیجی سەر نەخشەی جیۆسیاسی ئەلحانی هەولێرێ، خیندنەوەیەکی واقیعیانەی بێ ترس و سام دڵەڕاوکێی دەوێ.

پێویستی، بەهەڵدانەوەی لاپەڕە نووسراوەکانی زووی نیە، کەدوژمنی داگیرکەری ناوەخۆی هاوخین و بیانی تێیدا سەردەست بووبن.

ناوەندی توێژینەوەی هووردو تاقەت پروکێنی بەسیستەمیشی ناوێ.

هەر بەتەنێ بابایەکی پەراوێزخراوی کوڕی ئەو شارەی دەوێ کەئازارەکانی قاڵی کردبیتەوەو جوانیە شاراوەکانی تێیدا حەشار دابی، کەتەمەنی منداری و هەرزەکاری و جاحێری و پیری سار بەساری دەوێ، لەناو کۆی ئازارەکانی ئەتک کردنی ئەو شارە دێرینە ژیا بی.

نەلایەنگیری و نەڕک لێبوونەوەیە، بەرام گێڕانەوەی کۆدە نەکراوەکانی سارانی زووە لەبۆ ئەو گەنجانەی لەدوای ڕاپەڕینی بواری ١٩٩١ هاتنە سەر حازری نەبوونی و شەڕی برکوژی ناوەخۆو، زیاتریش لۆ ئەو نەوە بێئاگایەی پاش سی و یەکی ئابی ساری١٩٩٦، هاتینە دونیایێ و کەپاڵەوانە ڕاستەقینە جوامێرە لەخۆبوردوەکانی شاریان، بەفیتی دوژمنی داگیرکار لەبەرچاوان سووک بێزەلەت کردینە لەبەرامبەر وان، کۆمەڵێک خایەنی جاش و کەونە بەعسی خەڵکی سووک و چروکیان لەبۆ کردنە پاڵەوان و ئەوانیش بەناچاری لەنەزانی و بەزۆر سەپێندراوی باوەڕیان پێکردن.

لەو چەند هەفتەی ڕابردوو، لەسەرسەرانێی ئیسرئیل و ئێران، هەموو دونیا کۆک بوو لەسەر داخستن و ڕاگرتنی عاسمانی شاری هەولێرێ لەبۆ نیشتنەوەو هەڵفڕینی تەیارە لەتەک شارەکانی تەلئەبیب و عەمان و تارانیش.

بەواتا، هەولێر لەناو حسێبێکی هوردو ئاڵۆزی سیاسی ئابووری عەسکەری دونیایێ یە لەڕۆژهەڵاتی ناوەند.

لەگەر دەستپێکردنی شەڕی کوردو عارەب ئەوەی بەشۆڕشی ئەیلول و حەرەکەی مەلاموستەفا بارزانی ناسرایە لەئەیلولی ساری١٩٦١و لەناو حکوومەتە یەک لەدوو یەکەکانی عێراقی بەتەمەرودی شیمال و عوسات ناسرابوو.

لێرە، هاوتخوبی عاقاری دەشتی هەولێرێ و قەراج و کەندێناوەو مرکیەو دەشتی شەمامکێ لەگەر دەستدرێژی گوندە عارەبەکانی دەمی حەرەس قەومی ساڵی١٩٦٣ی عەبدولسەلام عارفی، یەکەم ڕاگواستن و زێد بەجێهێشتن و خانی سووتاندن و تاڵانکردنی مەڕو ماڵات و گاو گۆل و کەر تراکتۆرو جەنجەڕو دەست درێژکردنە سەر حەیای ژنی کوردی بەحەیاو بەناموسی بەکەوێ و کراسی دووباغەرو کورتەک و قەزمەی سەری لەسەر دەستی عارەبی پێ گەورەی پێ خواسی دشداشە لەبەرو عەگال لەسەر، دەست بەسەرداگرتن و بەتاران بردنی دەغڵ و دان و چاری داکردنی گەنم و جۆو کادین و لەودەی کاو، چاندنی لوغم و هینانی موسەلەحەی ڕەشاش برێن لەسەرو تەحەڕی مار بەماری گەڕەکەکانی کوران و سەیداوەو سێتاقان وتەیراوەی لێ دەکەتەوە.

لەوێندەرێ لەساڵی١٩٦٨ لەهێرشی لیوای سێیی مەشاتی عێراقی لەبۆ سەر بیستانەو تێکشکانی و کوشتنی گەورە جاشەکی عارەب بەناوی شێخ عەنەش لەکن گوندی توڕەقی سەر ڕێی گوێڕ، کەچاوی عارەبی داگیرکەری لەعێراق و ئوردەنی تەواو پێشکا.

ترسی راستەقینە کەتە سە سنووری باشورو ڕۆژوای ئەو بەشەی کوردستان هەولێر لەناو عێراق. کوو لەپێدەشتەکانی کەرکوکێش زنجیرە چیای حەمرینیان ئاوەگر کرد.

جیا لەهەموو کوردستان، کوڕە قەزمە قیتە تیلاک خوارە ناوقەد باریک و پیاوە سمێڵ قەیتانی و لەوان هەراشتر سمێڵ بابڕیەکان هەریەکەی بڕنۆیەکی ڕەقەم حەڤدەی پشت هەسانی لەشان کردو قایش و قرۆش و پاکەت و فیشەکدانی لەنێکی بەستاو خەنجەرەکی دەبانی دەسک ڕەشی خستە بەر پژدێنی و پێڵاوەکی جانگ و کراشی کوردی لەپێ کردو بووە بەرد بووە شاخ لەبەردەم داگیرکار.

لێرە، داگیرکاری و زوڵم و زۆری بووە هەوێنی سەرهەڵدان و درەوشانەوەی بەختی گەنجێکی گەنم ڕەنگی کەڵەگەتی کەم خیندەواری مەلاقەرەی، بەرام بەئاگاو زیت و چالاک و چاو نەترسی عاشیرەتی ساڵەیی. هەر زوو بەخێرایی بەناو تەونی هوردو جاڵجاڵۆکەیی ئاڵۆزو هەمەچەشنەی کۆمەڵایەتی پیرو جوانی خەرکی دەشتێ و شاریدا چووە خوارێ، بەماوەکی کەم بووە وێردی گێڕانەوە ئەفسانەکانی لەسەر زاری خەرکی و، بووە وەگەڕخەری ئەو ماتە ووزە شاراوە لەمێژینەی پێشمەرگەکانی پارتی و شیوعی هێزی دەشتی هەولێرێ، کە ئەویش فارسی حەمەد باوەی بوو، ترسی تۆڵەکردنەوەی خستە ناو منداری لانکێی گوندە عارەبیەکان و کوشتن و تەمبێ کردنی شێخ و نەمانی بەندو بالۆرەی(إحنه بدو وين العدو)

مەلا قەرەی لەگوندەکی لابەلای نێزیک لەجادەی ڕێی کەرکوکێ و سکەی قیتاری و دوایێ گوندی بیستانەی ناو ئەو هەڵەت و پەڵەت و زورگەی  کردە جێنزرگەی کەسە قارەمانەکان هەتا ساڵی ١٩٧٥بەردەوام بوو، دەیان

 کەس بەو پاشناوەی مەلا قەرەی هەر بەپێوە بوونە داربەڕوو لەجێی خۆیان ڕسکان و هەر پێوەش شەهید بوون.

لێرە، دەشت و شار هەولێری و دەشتەکی تورکمان بەئاغەوات و کرمانجی، دەستباریان لەگەر یەک گرتوو، کۆی داگیرکاریان رەتکردەوە، بەدەستگیرۆیی و یارمەتی تەنانەت مەقام بێژی قۆریاتی هەولێریان و دیانەکانی عەنکاوەش عودو کەمان لەدەستەکان بەدزی و پێیان لەجەرگی خۆیان دەناو لەشەوێکی ئەنگوستە چاو بەجێبە قووتەکان ئاقاری سێتاقانیان دەبڕی و لەڕۆژی دوایی لەبیستانەی ئاوازی(ئێمە کوردین نابەزین و من پێشمەرگەی کوردستانم)یان دەژەنی. لێرەش لەشاری مشکۆی خولقێنەری مەقامی جەوێ بەهەولێریانی دەیگۆت، ئەوەی کوردستانی خۆش نەوێ تەڵاقی کەتبی!

پێ بە پێ هات هەولێر بەتەنێ هی هەولێریەکان بوو، کوو لەسلێمانی دەقەڵشیەوە ئەو عیشایەش پێشمەرگەکانی خۆشناوەتی گەیشتنە بن دیواری فندق هەورامان و دوو سێ پاکەتە فیشەکیان تەقاندو سەدای بەعاسمانی شار داچوو، گۆتیانە ئەو وەفدەی لەوێ بوو، ئەگەر شار لۆ مەی هەولێری نەبی لۆکەس ئارام نیە.

لەیازدەی ئازاری ساری حەفتا، پێش نادی مۆزەفین و ساحەی کۆتری سەلام، شاری هەولێرێ لەشارو خەڵکێکی ئەشقیا، بووە پایەتەخت و ناوەندی بڕیاری سیاسی دوای بەغدایێ لەبۆ ئەو حوکمە زاتیەی دان پێهینانی کورد بەلوولەی تڤەنگی بڕنۆ کردە ئەمری واقیع.

لەوێ شار بووە مەیدانی، دەنگ قریوەو هەلهەلەی ژن و کیژە هەولێریەکان، دارو دیوارو عامودی دارتێلی کارەبای شار نەمابوو لەسەری نەنووسرابی(کوردستان یان نەمان)

شار بووە ناوەندی بڵاوکردنەوەی گۆڤارە موجەلەدەکانی کۆری زانیاری کورد، لەوێ لەسەر دەستی شوکور موستەفاو دکتۆر ئیحسان شێرزادو مەسعود موحەمەدو هەژارو هێمن و دکتۆر مارف خەزنەدارو عەبدوڵا پەشێوو جەمیل ڕێنجەرو قەناتی کوردۆ، زمان و مێژووی بزری کورد کەتنە بن باسان. هەولێر بووە بەغدای دووەم شەقڵاوە، بووە شاری ئازادی هەموو کورد لەبۆ ئەدەبی بەرەنگاربوونەوەی شاعیران و زانایانی وەک عەبدولخالق مەعروفیش.

هەندەی نەبرد، هەروەک زووتریش قەڵاتەکەی دمدم و جەربەزەیی سمکۆی شکاک و حکومەتەکەی شێخ  مەحمودی حەفیدو خۆشیەکانی کۆماری مەهابادو خۆڕاگریەکانی پیران و چەمی زیلان، لەدوو ساری یەکەمی مفاوەزات، موحەمەد حاجی لەقوڕنەی دیواری مەحکەمەی بن قەراتێ مێشکی بژاو کەتە سەر جادەی و لەجۆڕکیان کردەوەو کەبابخانەکەی مام سەیدی قونبەلەکی بن سۆبە نەفتەکەی لێ تەقیەوەو شورتە لاخەبەرەکانی حەسارەکەی دەو بەستی کەندە پیسی تەعجیلی، کەعەیامەک بوو لەهەولێرێ بوون. سەمینۆفەکانیان تەسلیم کردەوەو کلاشنکۆف و غەدارەیان لەشان کردو دەمانچەیان خستە بەر نێکی و جلکی سەفاری ئەمنانیان لەبەر خۆکردو کەتنەوە وێزەی خەڵکە دەست بەکڵاوی خۆگرتیەکەی شارو. هەر ڕۆژەی چەندانیان لە لاندکرۆزەکەی دائیرەی ئەمنی کن چایەخانەی باییزی لێ بار دەکردو کەس نەبوو لەسەر ڕێی موسرێ بەرانگیریان بیتەوە و لەوێ لەقەسابخانەکەی موسرێ لەقنارەیان دەدان.

ساری حەفتاو شەش و حەفتاو حەفت، کۆرانی هیچ گەڕەکەکی نەما، یەکی لێ نەخنکێنن و ئیعدامی نەکەن. هەتا بەڕۆژی ڕۆناک کاردۆی ئاوقات و عەلی هەژاریشیان بردو نەگەڕانەوە.

شار بەبێ دەنگی دەڕۆی، ئەمنەکان هەر لەبۆ فشەی بەشاپان لەدەرکی قوونی مندارە پاکەت فرۆشەکانی پێش مەتعەم تاجیریان و قاوەخانەو دوکانەکەی حاجی یادگارو مەچکۆیان هەڵدەدا، هەتا چاوی هەولێریەکانی تێدا بشکێندرێ.

جەمیل ڕەنجبەر بەو پۆشتەیی و جوانیەی ئەشقیا بۆوە، ڕەفعەت عەبدوڵاو شاخەوان عەباس، هەموو تەلەبەکانی زراعەی کەلەکی یاسیناغای لەشانە سەرەتاییەکانی نەمەلامەو نەجەلۆمە سۆشیالیستی سەر بەخۆمە خۆیان ڕێکخستەوە. سەرداری شەهیدانی ئەو دەمەی سەعدی گچکە لەناو پەرێزو شۆو وەردی باغەمرەیڕا لەترۆپکی شاخەکانی پشتی قەڵادزەو مامەندەو سونێ وشێنێ و دەشتی مردوایێ لەدەشتێوێ ڕا هەر هەموو بەکۆمەڵ کوژران، بەس دوژمن نەیتوانی لەهەورازە ڕکەکانی سونێ بەسەر کەوی.

شوعیەکان، لەگەر ئەبو نیزاڵ و ئەبو ئەحلامی بیابانەکانی بەغداو سەماوەو ناسریەو بەسرای، کەدەمەک بوو لەگوندەکانی دەشتی هەولێرێ دەهات فێرە کوردی ببن، ئەوانیش پاش نەمانی جەبهەی بەعس و تەسلیم بوونەوەو پاکانە نووسینی ئەستۆپاکی لەشیوعیەت لەمونەزەمەکەی قوشتەپەی، بەشاخە سەر کەشەکانی کوردستان کەتنەوە بێ باک لەقوربانی.

لەئاخرو ئۆخری هەشتایەکان، ڕایەڵەیەکی تۆکمەی هەولێریانەی نهێنی، سەرباری هەموو قوربانیەکانی لەبرادەرو هاوڕێیەکانیان لەبن زەبرو زەنگی تەواو گشتگیری بەعسی و ئەمن و کوردە ئاوارەکانی ئەودەمی خانەقین لەڕەفیق حیزبیە قات لەبەرە قتعەتێنە زەیتونیەکان و کوردە جاشە مقاولەکانی هەردوو گەڕەکی شەهیدانی سێتاقان و کورانی ڕێی مەخمورو ڕەسیفی جادەکانی هەولێرێ ئەودەمی کەبەرماوەی ئەیلولی وەک عومەر حەسەنی عارەبانچی شێخەڵاو سەر پردی سەیداوەو عومەر بەکری گرکەندی و عومەر سۆفی تەیراوەو ماری کانۆو خولەی سيتاقان و عەوڵاتورگ و عیساو موسای گەڕەکی کەناسان و ماری شێمەی هارونی تەیراوەو مەلا ئۆمەرو عەبدولخالقی مەفرەزە خاسەو ئەحمەد بچکۆل و سەید قەهارو مامەند قەشقەو قاسم ڕەشیدو ماری فەرهەنگی شێخ زەیتۆی مستەوفی سەر بەئیستیخبارات و ماری ئەسعەد ئاغی هەرکی و جیهانگێری مزوری مێروزێ و ئیزاعە ڕادیۆ شڕەکەی مەعەسکەری  مەوقیعی هەولێرێی کەونە بەعسیەکی وەک سابیر عەبدولڕەحمانی.

لەناو هەموو ئەو بێ ئومێدیانە، دیسان پیاوێکی بەهەیبەت و سام و کەم دووی سەرنج ڕاکێشی ئەو هەڵەت و پەڵەتەی دەشتی کۆیێی بەناوی صباح یان عەبدوڵا(کۆسرەت ڕەسول) دڕی بەشەرەمەزاری تەسلیم بوونەوەو بێ دەسەڵاتی هەولێریەکان هینا، خۆڕاگریەکەی لەهاوڕێ زیندانیەکانیەوە بوو،، لەچاو تروکانێک لەناو ئەو هەموو ژاوە ژۆیەی حیزبی کوردی، بووە مایەی خۆشەویستی شارو شاخ ئاسۆی بەیانیانی دەم کەلی بناری سەفینی خۆشناوەتی و ئاوەگردو بەنە باوی و باواجی و چیای کێشکێ و ئەو دەرودەشتە کاکی بەکاکیەی هەولێرو بەڕانەتی و شەمامک قەراج و کەندێناوەو زورگەزراو. و مرکیەی بەسەر شاری هەولێرێ دا باران. لەوێ بوو، مەلاغەفور لەکەرتی ڕێکخستنی شەقڵاوەی لەگوندی سماقولی گۆتیە نەوشێروانی چەکم دەکەی! ها ئەو پارچە ئاسنە لۆ توو بی بەس ناتانی ئەوەی لەمێشکمە چەکی بکەی، هەر لەوێش بوو گۆتی خیندەوار ئەگەر هەموو قالبیشی زێڕ بی گوونی هەر لەتەنەکەیە.

لۆیێ، لەبن پۆستەری ئەستێرە سۆرەکانی گوندی سماقولی سەروچاوە و کاریتە ڕەشەکانی بنمیچی ناندینی خانیە جزیریەکان لەمەقەرەکەی قەراخ گوندی لەسەر سەکۆو بن دار چنارو شۆڕەبیەکان بەشەڵوارێکی شۆڕی بەرین و پرچێکی بۆڕی تێکاڵاو سمێڵێکی گەورە کەپێکەنینە بەبزەکانی تێدا دەشاردەوە، هەر زوو بەخۆی بووە نێچیری تەیارەکانی دوژمن و بریندار بوو.

هەتا ئەو بەیانیەی سەعدی عەزیزی موزەمید چەند کێست تیوبێک و بتڵە یۆدەکی تەعقیم و هەندەک گۆزو لەفاف و شاشی بەدزیەوە خستە ناو جۆڕکەکی و سبەینەکەی زوو بوو کەهێشتان تەیارەکان لەعاسمان ئەو دۆڵەی دابوون، گەیاندیە دەست دختۆر زریانی ئیتر ئەویش بووە وێردی گێڕانەوەی ئازایەتیەکانی گەنجە خێر لەخۆ نەدیوو لەخۆ بردوەکانی لەگەری بوون، کوو لەگەر یەکەم ڕمبەی ئاڕپیجی و ڕێژنەی سەلیەی حەفتاو پێنجی پێشبڕکێ بکەن و بگەنە ناو ڕەبایەی دوژمن.

هێشتان، ئەوەمی مۆدیلی ئەو دزو درۆزن و مێ بازو خۆهەڵکێشە قات ئوتی کرایە بەکەتافیە خایەنانەی هەوکە نەبوو،

کۆسرەت بووە سیمبولێکی بەرەنگار بوونەوەو خۆڕاگرتنی گەنجە هەولێریەکان. بەشێوەیەک کاریگەری مەڵبەندی سێ لەچالاکیە نەوعیەکانی دەنگی دایەوە، دەیانگۆت ئەگەر هەموو مەڵبەندەکان وەک هی هەولێرێ با، هەوکە کوردوستان لەجێ یەکی دی دابوو.

لێرە دەبینین لەو ئاوێتە بوونەی یەکێتی و جەماوەری شاری هەولێرێ، وایکرد لەودەمەی کە یەکێتی بوونی تەواوو بەفیعلی لەناو شاری دابوو لەپاش ڕاپەڕین، پێویستی بەهەڵوەشانەوەو تێک و پێکدانی نەسیجی پێکهاتە سروشتیە لەمێژینە کوردەواریەکەی نەبوو. چونکە هەمان کارەکەتەرە کاریزمایەکانی شاخ لەناو شار بوونەوە پشت و پەنای یەکێتی.

بەپێچەوانەوە پارتی لەبەر ئەوەی لەساڵی١٩٧٥ بەتەواوی لەباشوور دابڕابوو، پێگەیەکی لەڕۆژهەڵات لەئێران و ئەوی دی لەسەر سێ سنوور دابوو، نێزیکەی بیست ساڵی خایاند هەتا لەپاش٣١ی ئاب دەستی گەیشتەوە هەولێرێ.

بەڵام کەگەڕایەوە هاتەوە سەر هەواری خاڵی جگە لەو پیرە پێشمەرگە ئەیلولانەی زوو. کە نەوەکانیان تەیار نەکردبوو، کوو لەئاشبەتاڵە نسکۆیەکەی حەفتاو پێنج تۆبەیان کردبوو. نەیان هێشت ڕۆڵەکانیان بە وێنەی مندارە سۆشیالیست و شیوعی وجەلالی بەشاخی و بەدوو کیرە کیویلکان بکەونەوە.

لێرە دەسەڵاتی بارزانی زیرەکانە، کاری لەسەر پوختەی شاری هەولێرێ کرد کەزانی جەماوەری وی نینە.

پەنای بردەوە بەەر کەونە جاشە هەرە پیسەکانی سۆران و جاش عەشیرەتە تەقلیدیەکانی بادینان کەگەرمی و ساردیان نەدیتبوو، لەتەڕیان خواردبوو لە هیشکی لێی پاڵکەوتبوون.

لەپاڵ ئەو گەلە جاشەی هەولێرێ کەدوژمنایەتی خینیان هەبوو لەگەر یەکێتی. هەموو ئەو بەعسیە تاوانبارانەی زوویان تەیارکردەوەو هەموو ئەو گەلە جاشانەی دی کە لەهەر جێیەکی دابوون هیناینەوە سەرو پۆتاڵکی هەولێری و بەوەش نەوەستا. هەرچی خۆڕی و تۆڕی و حیزو دزی گەرەکەکانی هەولێرێ هەبوو، بەناوی گۆرانی بێژو هونەرمەندو ئەوانەشی کردنە سەربار. لەوێ دەستیان گەیشتە هەر لەشفرۆشەکی سۆزانی لەهەرهەموو سلێمانی و کەرکوک و بادینان و ڕۆژهەڵات و بگرە تورکیاو سوریاو لوبنان و مەلهایەکانی بەغدایێش، ئەوانیشیان کردە مێوانەکی ڕەزاگرانی خەڵکی شاری.

دیارە پارتی هەر بەوەش نەوەستا، بەتوهمەی جەلالی کۆی خەڵکی شاری هەولێرێی بەقەستی پەراوێزکردو نەسیجە سروشتیەکەی هەولێرێی لە دەشتەکی و شارستانی و تورکمان و دیان و کرمانجی تەواو لەیەک کردو، لەبەرامبەر ئەوان بەبەرچاوی هەولێریەکان زەقەی چاویان دەهات، هەموو ئەو ئاوارانەی لەبینایەکەی عیسا عەسافی شێخی چۆلی نیشتەجێ ببوون، کە یەکەم دیاردەی نامۆی ژن گۆڕینەوەیان هینا گۆڕێ. هەریەکەی دەیان دۆنم عاردو سەدان مەتری چوارگۆشەیان بەناو کراو. لێرە بابای کرمانجی ڕەسەنی شارەکە گاس کرایە ڕێکخراو و هەر بەشاپان لەدەرکی قوونی درا بەوێنەی زووی بەعسیەکان. لەبۆ ئەوەی شارێکی موحافیزکاری پڕ مزگەفت و چاک و قەیرستان و مەرقەدو مەقامی عوزێر پێغەمبەرو سوڵتان موزەفەرو چاکی  بن عاردی و بابەگوڕگوڕو شێەڵاو ئەستی وپێنجە عەلی و قەبرستانی شێخ مارفی باداوەو و شێخ ڕەشیدی تەیراوەو شێخ ئەحمەدی سێتاقان و شێخ عومەری خانەقاو ئیمام موحەمەدی ناوقەسران.

کەبینیان ئەو هەموو پیاوچاک و جێنزرگەی شێخ و مەشایخی وەک کاک مەلای مشاری و مەلا ساڵحی کۆزەپانکەو شێخ عەلیاوەو چەندان کەنیسەی شۆڕش و عەنکاوەی لێ یە، بەفیت و ڕاوێژی دوژمنانی میت لەبەرامبەر هەموو ئەو کەسە نورانیانە، گوندی لوبنانیان لێ ئاواکردو لەو هەموو بن کۆتەڵە دارانەی گەنجەکانی هەولێرێی لێ ڕەمی دەکرا، ئەوان لەوێ مەلهایەک یان مەساجەکیان لێ قیت کردەوە.

ئەوجا کەشار لەخەڵکی خۆی بێ بەری کرا، ئەتوو بوویە مێوان و مێوانیش بووە ساحێب مارو، هەتا ئێوارێ بەجادەکانی بسوڕێیەوە دوو کەسی لێ ناناسیەوە.

دەنا دەبوا، هەموو جادەکان و گۆڕەپانەکانی شار لەجیاتی ئەو تەنەکەو مەنەکەی کەونە جاش بەعسیەکی وەک خەسرۆ جافی، هەر هەموو پەیکەری ڕەحمانە شەل و حوسێن مەیاس و سۆرانە دیان و عەبدولخالق مەعروف و مەلا سلێمان و ڕێباز و سەردارو کاک مەلای مشاری و سەیدگور و سەیدەکانی گردعازەبان هەرەجەو سیاوی لێ بوا.

- فارس باوە، لەساڵی١٩٦١وە هەتا ساڵی ١٩٧٥هەرچی کوڕە جحێڵی سمێر قەیتانی تیلاک خواری ناوقەد باریکی دەشتێ هەبوو، لەبۆ مەلا موستەفای بەکوشتنی داو ئەویش لەبۆ شاهەنشای ئێران بەکارێ من تەم شود ئاشبەتاڵی پێکرد.

- ئەوجارەیان کۆسرەت ڕەسولی کەلەکەوێتی خۆشمان، لەساڵی١٩٨٢وە هەتا ساڵی١٩٩٧ی گەردەلوولی تۆڵە، هەرچی کوڕە گەنجی شاعیرو دەرچووی زانکۆ و خیندەوارو ڕۆشنبیری پرچ درێژی جارلس لەبەری زولف درێژی کەعب لعال لەپێ هەبوو، لەبۆ مام جەلالی بەکوشتنی دان، ئەویش هەر هەمووی لەکۆشی مەسعود بارزانی کردو ئەویش لەوێ بەیەک ڕیفراندۆمی شوم  هەر هەموو کەرکوکی بەجارەکی لۆ لەسەر دانان.

هەوکەش شار وەک بەری دەستی چۆڵ و هۆڵە لەخەڵکی خۆی. ئەوەی جوان و جوامێرو زیرەک و زرنگ و وریا بوو نەما.

لەجیات وان، پشیلەو مشک تەڕادانێی لێ دەکەن و لەخەڵکی ماستاو چی و خۆڕەپێشکەری لایدەی بێغەم جمەی دێ.