ئایا ڕوباری نیل نیشانەیە بۆ تەختی زەوی یان نا؟

Friday, 23/06/2023, 17:05

ڕوباری نیل بەناو یازدە وڵاتدا تێدەپەڕێت (میسر، سودان، باشووری سودان، ئەسیوپیا، ئۆگاندا، کۆماری دیموکراتی کۆنگۆ، کینیا، تانزانیا، ڕواندا، بوروندی) درێژی ئەم ڕوبارە دەگاتە ٦٦٦٥٠ کم .

نەگونجانی ئەم ڕوبارە لەگەڵ زەویی گۆیی ئەوەیە لە باشورەوە دەڕوات بەرەو باکور.

واتە ئەم ڕوبارە لە ژێر هێڵی ئیستواییەوە بەرەو سەرەوە دێت، ئەمەش لە مۆدێلی زەوی خڕدا ئەستەمە.. چونکە روبارەکە دەبێت ٦٦٦٥٠ کم بەرەو سەرەوە بڕوات بە یازدە وڵاتدا تا بچێتەوە ناو دەریایی ناوەڕاست. ئەمە تەنها لە زەوی تەخدا دەبێت، چونکە ئەگەر زەوی وەک تۆپێک وابێت هیچکات ئەم ئاوە ناتوانێت لە بەشی باشوری زەویەوە بەرەو باکور بڕوات.

وێنەی ڕوباری نیل

تاقیکردنەوە لە درێژی ٢١ میل واتە ٣٣،٨ کم ..کەسێک لەمبەری دەریاچەیەک دانیشت کەسەکەی تر لەوبەری دەریاچەکە.. واتە لە بەرزی یەک مەتر و نیو لەیزەرەکەی داگیرساند و ڕوی کردە کەسەکەی ئەوبەر دەریاچەکە ئەوەیش بە هەمان شیوە لە بەرزی یەک مەتر و نیو توانی لەیزەرەکە ببینێت واتە..لە درێژایی ٣٣،٨ کم زەوی هیچ قەوس نەبۆوە بەڵام لە هاوکێشەی قەسبونەوەی زەوی دەبو :

شێوازی تاقیکردنەوە بە لەیزەر

دەبو ٨٩،٦٦ مەتر قەوس ببوایەتەوە.. کەواتە دەبو کسەکەی تر بە هیچ شێوەیەک لەیەرەکە نەبینێت.

حساباتی قەوسبونەوەی زەوی

ئەمەش دوبارە نیشانەیە بۆ ئەوەی کە زەوی تەختە.

لە تاقیکردنەوەیەکی تردا ئەگەر تۆپێک بهێنیت بە خێرایی زەوی کە دەڵێن زەوی بە خێرایی 1000 میل لە کاتژمێرێکدا بە دەوری خۆیدا دەخولێتەوە..واتە

زەوی لە هەر ٢٣ کاتژمێر و ٥٦ خولەک و ٤.٠٩٠٥٣ چرکەدا جارێک دەسوڕێتەوە کە پێی دەوترێت ماوەی سیدریال و دەوری بە نزیکەیی ٤٠ هەزار و ٧٥ کیلۆمەترە. بەم شێوەیە ڕووی زەوی لە هێڵی ئیستواییدا بە خێرایی 460 مەتر لە چرکەیەکدا دەجووڵێت--یان بە نزیکەیی 1000 میل لە کاتژمێرێکدا.

ئەگەر زەوی ئاوا بسوڕایەتەوە دەبو هەمو ئاوی دەریاو زەریاکان لە زەوی دوربکەونەوەو بەرەو بۆشایی ئاسمان بپرژێن لەبەر ئەوەی فاکیۆم واتە هێزی هەڵمژین بەهێزترە لە و هێزەی کە پێی دەڵێن هێزی ڕاکێشان..( من خۆم باوەڕم بە هێزی ڕاکێشای زەوی نیە).

ئێستا زانیمان و سوپاس بۆ ناسا پێی گوتین کە زەوی  ١٦٠٠ کم لە کاتژمێرێکدا دەسوڕێتەوە.. ئی خێرە لەوەتەی ئەهرامەکان هەیە دایمە ڕویان لەو سێ هەسارەیەیە؟ ئەگەر زەوی بەو خێراییە بەدەوری خۆیدا بسوڕایتەوەو دوبارە بەدەوری خۆریشدا ئەوا دەبو هیچ کات هەسارەی دوبارە نەبینینەوە..

لە یەکێک لە دۆکومێنتەکانی ناسادا باس لەوە دەکات کە زەوی تەختەو ناسوریتەوە جێگاکەی جێگیرە..

وێنەی دۆکومێنتی ناسا دەڵێت زەوی تەختە

ئەمە بە کورتی لەسەر زەوی تەخت و گۆیی، بۆ ئاگاداریتان تا ئێستا نە ناسا نە سی ئای ئەی نە ئەی سا نەیانتونایوە یەک وێنەی ڕاستی گۆیی زەوی بخەنە ڕوو تەواوی وێنەکانی ناسا بە کۆمپیوتەر دروستکراون و سی جی ئاین.

ئەگەر زەویی گۆیی بوایە ئەوا دەیانتانی هەزارەها وێنە بخەنە ڕوو بەڵام تا ئێستا ئەو کارەیان نەکردوە...ئەمەش نیشانەی ئەوەیە کە ناسا دۆر دەکاتو  زەی تەختە نەک گۆیی.

ئەمەش لینکی دوو بابەتی پێشوترم لەسەر گراڤەتی و تەختی زەوی