لە ماوەی ٣٠ ساڵی حوکمڕانی کوردیدا گەر ئاوڕێک بدەینەوە دەبینین ھەر لە سەرەتای بەرەی کوردستانیەوە بە تیرۆری چالاکوانان وسیاسیەکان دەستیان بە ھەنگاونانی سەرکوتکاری کرد بە مەبەستی گەرەنتی کردنی پۆست و کورسیەکانی بادینان ، نمونەی بەرچاویش لەبادینان ڕەئوف ئاکرێیی و لە سلێمانیش بەکر عەلی شاعیرە ، باگراوەندی ئەو دوو کەسایەتیە نامۆ نین بۆ تاکی کورد .

لە پاش ئەویش سەرکوتکاری سیاسی دەست پێ دەکات بە دەست پێکردنی شەڕی براکوژی جگە لە بە کوشتدانی زیاتر لە ٢٠ ھەزار گەنج وئاوارە بونی ھەزاران خێزان لە نێوان زۆنی زەرد و سەوزدا و دەیان ھەزاری تر بۆ دەرەوەی ووڵات و دەستگیر کردن و دا ڕزداندنیچالاکوانان لە زیندانە نھێنیەکانی سەرانی حیزبی دەسەڵتداریدا .

لە قۆناغی ناچارکردنیان بە ئاشتبونەوە بە فەرمانی واشنتن سەرانی کورد سەرنی کورد لە پێناو سەرکوتکاریدا دەستیان کرد بە تیرۆریڕۆژنامەوانان و چالاکوانانی دژبەریان کەنمونەی وەک سەردەشت عوسمان و سۆرانی مامە حەمە و کاوە گەرمیانی و دوایینیشیان ویدادحسێنە ، جگە لەو دەیان بکوژی نادیاری بە ناو ڕوداوی ھاتوچۆ و کێشەی کۆمەڵایەتی و ھتد کە زۆربەیان گەر بە دواداچونیان بۆ بکرێتسەرەداویان ھەیە و خێزان و بنەماڵەکانیان ھەڕەشەیان لێ دەکرێت تا کەیسەکان دابخەن .

لەھەموو ڕووداوەکانیشدا دەسەڵاتداری حیزبەکان خۆیان دەکەن بە مرۆڤ دۆست و تەلەفۆن دەکەن بۆ کەسو کارەکانیان گوایا ئەوان بێبەرینو ئەوە کەسانی دیکەن کە ئەو کارانە دەکەن لەکاتێکدا سەرجەم بکەران خاوەن پەروەردەی حیزب و چەکی حیزب و پارەی حیزب و زەویحیزب و دروشمی حیزب و پلەی حیزبیان ھەیەو لە پێناو حیزبیشدا ھەموو شتێک دەکەن .

سەرباری ئەمانە دادوەر و داواکاری گشتی و دادگای باڵای ھەرێم لەسەرجەم ڕووداوەکاندا نەک دادپەروەر نەبون و نیب بەڵکو دادگایانکردۆتە گاڵتەجاڕی پارێزەری بەرژەوەندیەکانی حیزب ، دادگای ھەرێم ئامادەیە لەسەر پرسی نەوت کە لەلایەن حیزبەوە قۆرغکراوە لێدوانیھەبێت بەڵام بێدەنگە بەرامبەر بەو ھەموو پرسە گرنگانە ناشەفافی دارایی ھەرێم و دزی و تاڵانی دەسەڵات و بە فیڕۆدانی سامانی ووڵات وقۆرغ کردنی ھەموو کایەکانی دەسەڵات ، بازرگانی ، ئازادی ڕادەربڕین ، تەندروستی ، پەروەردە ، ئاسایشی کۆمەڵایەتی ، دەستگیر کردنیدەیان چالاکوان و ڕۆژنامەوان بێ ھیچ تۆمەتێک ، دەستدرێژیەکانی تورکیا و ئێران دەیان پرسی دیکە ، ئەوەش بەھۆی ئەوەی دادگا ودادوەر خراونەتە خزمەتی حیزب و دەسەڵاتەکەی ، بۆیە ھەرچی نادادی ھەیە وابەستەیە بە نادادی دادگاوە ، دادوەران ھێندەی حیزبەکانتاوانبارن لەو نادادیەی ھەرێم ، گەر دادگا ھەبوایە ئەوە ڕەوشی ھەرێم نابوو ، لە ھەر شوێنێک داد نەبوو دەسەڵاتێکی دیکتاتۆری سەرکوتکاردەسەڵاتە ، 

ھەموان نمونەی دادوەرە ئەمریکیەکەمان دیوە چەند دادپەروەرانە لێپرسینەوە دەکات کە لە دادگای کوردی دەڕوانی ھێندەی بێزت لەداد دێتەوەدادپەروەریت بە بیرا نایەت لەکاتێکدا یاساکان لە جیھان یەکن بەڵام لەوێ دادوەر ھەیە و لای ئێمە داد حیزب .