ئەفغانستان و هەرێمی کوردستان

Wednesday, 08/09/2021, 7:50

ڕەنگە ڵای زۆر کەس بووە بە پرسیار کوڕەکەی شا مەسعود بۆ شکستی هێنا؟!شکستی هێزەکەی کوڕەکەی شا مەسعود چاوەڕوانکڕاو بوو، ئەوە ڕاگەیاندنی دەسەڵاتی کوردی بوو کە پەمپی هێزەکانی کوڕەکەی شا مەسعودی دابوو لەپێش بینەری کورد و ئومێدی گەندەڵکاڕانی کوردستان بە مانەوەی هێزەکەی کوڕەکەی شا مسعود بوو!هیچ گومانی تێدا نیە حکومەتی هەرێم  فاشیڵتر و گەندەڵتڕە  لەحکومەتەکەی ئەشرەف غەنی  لە ئەفغانستان  هەر بۆیە لەسەرەتای هێرشەکانی تـــاڵیبان ڕاگەیاندنەکانی دەسەڵاتی کوڕدی کەوتنە دەهۆڵ کوتان بۆ حکومەتە فاشیلەکەی ئەشرف غەنی لە ئەفغانستان ، پاش روخانی حکومەتەکەی ئەشرف غەنی واعیز و موفتەخۆرەکانی نێو ڕاگەیاندنی دەسەڵاتی کوردی کەوتنە هەڵدان  بە کۆمەڵە چەکداڕە شوعیەکانی کوڕەکەی شا مەسعود ، لەکۆتایدا ئەو خەون و خەیاڵەی واعیزە موفتەخۆڕەکانی نێو ڕاگەیاندنی دەسەڵاتی کوردی ـیش شکستی هێنا.لەبەر ئەوەی واعیزەکانی دەسەڵاتی کوردی نەخوێنەواڕن و تەنها چەپڵە کوتن و سەرکردەی حیزبەکان وڕ گێژ دەکەن  و هیچ خوێندنەوەیان بۆ ژینگەی سیاسی ناوچەکە نیە ، لەخۆڕا ئومێدی خەون و خەیاڵی خۆش بۆ سەرکردە بێ ئاگاکانیان دڕوست دەکەن، هەم خۆیان و هەم سەڕکردەکانیان بڕوای پێ دەکەن.بەڵام ئەگەڕ کەسێکی زانیاریەکی کەمی لەبارەی سیاسەت و ئیڕادە و خواستی خەڵک و قەبارەی خواستەکان و وقەباڕەی مڵملانێەکان هەبێت زۆر بەئاسانی مەزندەی شکستی هێزەکەی کوڕەکەی شا مەسعودی دەکڕد لە ژینگەی ئەفغانستان لەم کات و ساتە ، هەرگیز ژینگەی مانەوە و هەڵسانەوەی ڕەوتی سۆشیالیزم نیە،  میڵلەتێک موسڵمان کە  وون بووە لەزۆنکاوی گەندەڵی حکومەتێکی بەناو عیڵمانی  هەرگیز سۆشیالیزم بە فریاد ڕەس نابینێت، کەایە لێڕەدا شەڕەکان شەری ئیڕادە و پتەوی ئایدیاکان بوو، مڵملانێک فەڵسەفی لە چوارچێوەی هێزدا بەرجەستەدەکڕا لەژینگەیەککەپێشتر حکومەتێکی بەناو عیلمانی بووە بە هۆکاری بۆگەنبوونی کۆمەڵگا.

لێڕەدا پرسیار دێتە ئاڕاوە، ئایا کەی علمانیەت یان شوشیالیزم لە کۆمەڵگای ئەفغانی ئەگەری سەرکەوتنی هەیە، هەرکاتێک حوکمی تالیبان  چەند دەیەک تێپەر بکات و پڕ بێت لەگەندەڵی  لەو کاتەدا علمانیەت و سۆشیاڵیزم وەک فریاد ڕەس قووت دەبنەوە و ئەگەری سەرکەوتنی ئەو هێزە و هەڵگەڕانەوەی تەخت و تاڕاجی دەسەڵاتی ئیمارەتی ئیسلامی دەبێتە خەونێکی نزیک لەواقیع، وک ئەوەی ئێستا  ئێران لەناو ئەو باڕدۆخەدایە کە چاوەڕوانی سەرکەوتنی ئۆپۆزسیونێکی   عیلمانی و سۆشیالیستی  لێ دەکرێت.

با لێڕەوە ئاڕاستەکەمان بگەرێنینەوە سەڕ باڕودخی هەرێمی کوڕدستان، قەباڕەی گەندەڵی لەهەرێمی کوڕدستان ساڵانە بەمڵیاڕد دۆلار زۆر زیاترە لە حکومەتاکەی ئەشرەف غەنی، ئەی لێرەوە دەکرێت بپرسین (چاڕەنوسی هەرێمی کوڕدستان بەڕەو کوێ) ؟

دەسەڵاتی یەکێتی و پارتی (حوکمی کلیپتۆکراسی)یەکان ئەمڕۆ بێت یان سبەی توشی بۆگەنبوونی تەواوەتی دەبێت و لە پەڵ و پۆ دەکەوێت، توانای وزە و جوڵەی لێ دەبڕێت ، ئەوەی لێڕەدا گڕنگە باسی لێوە بکەین دوای حوکمی یەکێتی و پارتی (حوکمی کلیپتۆکراسی) ـیەکان هەمان سیناریۆ رووخانی رژێمی سوریا و رژێمی سەدام و ڕژێمەکەی قەزافی  چاوەڕوانی هەرێمی کوڕدستان دەکات، کە پڕ دەبێت لەشەڕ و شۆر لەمەیدانی جەنگی تیۆڕ، پر دەبێت لە مڕۆڤی تۆندڕەوی ئاینی ، بەکرێگیراوی وڵاتان ، چونکە ئەوە زیاتر لەسی ساڵە یەکێتی و پارتی ڕووی ڕەشی بەعس سپی دەکەنەوە و داڕ دەدەنە دەست ئیسلامیەکانەوە کەقسەی زاڵ بێت لەسەر علمانیەت و سۆشیالیزم.

بۆیە پارتی و یەکێتی وایان کڕدووە هەڕ لەدوای رووخانی خۆیان دورستکردنی ئیماڕەتی ئیسلامی ببێتە خواستێکی جەماوەڕی، هەر لای بەشێکی زۆر لە کادیڕ و موفتەخۆر و ڕەعیەتەکانی خۆیان لە ئێستاشدا خواستێکی پەنهانی خۆشەویستە، ئێ خۆ ئەوان کادڕیان پەڕوەڕدە نەکڕدووە لە ڕووی فیکری و ویژدانەوە تەنها کۆمەلێک چەپڵە کوتی دەنگدەری و تەزویرچیان دڕوستکردووە کە بەشێوەی کاتی چەپڵەیان بۆ لێ بدەن ا ئەو دەمەی ئەم دەسەڵاتە کلیپتۆکراسیە کۆتای دێت، دواترخواستە پەنهانەکانیان بۆ دڕوستکردنی ئیماڕەتێکی ئیسلامی لەگەڵ خەڵکی ڕەش و رووت یەک دەگڕێتەوە و تاکە قوربانیش تەنها و تەنها  چینی رۆشنبیرە، بۆیە مڵملانێەکە بەم شێوەیە بەڕدەوام دەبێت.

بۆیە هەمیشە دەلێم ئێمە مەحکومین بەچاڕەنوسێکی ڕەش، ئەمڕۆ بێت یان سبەی ، حکومەتە کڵیتۆکڕاسیەکەی دەسەڵاتی کوڕدی کۆتایی دێت ، سیناریۆکان وڕدە وڕدە بەو ئاڕاستە دەڕۆن.

ئیتر ئەمە نە سیناریۆیانە نە دڕوستکڕاوی ئەمەریکا و ئیسڕائیل و فەڕەنسان ، بەڵکو چاڕەنوسێکە خۆمان بەدەستی خۆمان  دڕوستمانکڕدووە، داهاتوومان دڕێژکڕاوەی ڕابڕدوومانە.