ئەم نوسینەى خوارەوە لەچەند سایتێکدا دەستاودەستیکردووە و دوبارە بۆتەوە بەڵام بەو هۆیەوە لە (ئاڵنگارى) وەشێنراوە ئاشکرایە کێ خاوەنیەتى ، مەبەستى نوسین و سایتەکەش پیشاندانى ڕویەکى گەشى نەوشیروان مستەفا و دزێوکردنى فوئاد مەعسومە و دوایى ئەوەى پرسیار لە فوئاد مەعسوم ئەکەن سەبارەت بە زیندانیانى بادینان کەبەم دواییە دادگاکەى مەسرور کەهەریەکەى سزاى شەش ساڵ زیندانى بۆ جێگیر کردن  مەعسوم ئەڵێت: (ئەمن عیلاقەم پێدا نیە).

‏حوزەیران ٢٩‏ لە ‏١١:٣٧ ب.ن‏ · 

ساڵی ۱۹٨۱ یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بڕی (٥۰۰ ) هەزار دیناری سویسری دەست دەکەوێت، ئیتر ئەیانەوێ پارەکە بە سەلامەتی بگەیەنن بە بەریتانیا ، ئەوکات فواد معسوم کە مەکتەبی سیاسی یەکێتیە لە بەریتانیا ئەبێت ، ئیتر کاک نەوشیروان دەڵێت با پارەکە بنێرین بۆ حسابی فواد معسوم لە بەریتانیا بەو جۆرە پارەکە سەلامەت دەبێت ، دوای ئەوەی بە فواد معسوم دەڵێن ئەویش دەلێت: من ئامادە نیم ئەو پارەیە بخەمە سەر حسابەکەی خۆم ، چونکە ناوێکی دیارم و ڕەنگە خزمەکانم توشی کێشە ببن لەسەری..

تەماشابکەن یەکێک کە خۆی بە دامەزرێنەری یەکێتی زانیبێت ئامادە نەبووە بچوکترین قوربانی بەخۆی بدات بۆ شۆڕش..

دوای ساڵانێک ڕۆژێک لە مەکتەبی سیاسی یەکێتی کۆبونەوەیە ، پرسیار ئەکرێت لەسەر فواد معسوم ئیتر کاک نەوشیروان نازانێت فواد معسوم لە ڕیزی دواوە دانیشتوە ، کاک نەوشیروان وتبوى : ئەو تەماتە سورە خوێڕییە بەکەڵکی هیچ شتێک نایە لە سیاسەتدا 

ئیتر فواد معسوم ئەڵێ لێرەم گوێم لێیە ، کاک نەوشیروانیش دەلێ بەقەدەر بنە تەماتەیەک سودت نەبووە بۆکورد کەچی ئێستا بەسەر کوردەوە بویت بە ملیۆنەر.

ئیتر لەو ساوە تا ئێستاش کە کاک نەوشیروان مردووە فواد معسوم هەر ڕقی لێی بووەو لەدژی کاک نەوشیروان هەموو خزمەتێکی بە دژەکانی دەکرد..

بەسەر هاتەکە دۆستێکی نزیکی خۆی بۆی گێڕامەوە، ڕەحمەت لە قەبرت کاک نەوشیروان هەرزوو ئەو تەماتە سورەت ناسیبوو..

ئەمیر مام والی

•  ساڵی ۱۹٨۱ یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بڕی (٥۰۰) هەزار دیناری سویسری دەست ئەکەوێت ، ئەیانەوێت پارەکە بە سەلامەتی بگەیەنن بە بەریتانیا.... کاک نەوشیروان دەڵێت با پارەکە بنێرین بۆ حسابی فوئاد مەعسوم لە بەریتانیا بەو جۆرە پارەکە سەلامەت دەبێت. 

بابپرسین: 

ئەبێت لەو ساڵەدا چەندەها لەژێر دروشمى درۆینەى کوردایەتى لەلایەک و دروشمى ڕەنجدەران و هەژاران چەند گەنجى داماو خێر لەخۆ نەدییویان بەکوشت دابێت ؟
 ئەبێت لەوساڵەدا چەند ڕۆڵەی تریان کردبێتە قوربانى شەڕى حیزبایەتى لەگەڵ بەرەى جوت دا (قیادە موەقەتە + حیزبى سۆشیالیست + حیزبى شیوعى) ؟
 ئەبێت چەند دایکیان جەرگ سوتاو کردبێت ؟
 ئەبێت چەند خوشکیان ڕەشپۆشکردبێت ؟
ئەبێت چەند مناڵیان لەنازى دایک و باوک کردبێت ؟
ئەبێت بەهۆى ئەو هەرزە و نەفامانەى ئەیانناردن بۆ شارەکان و بەناوى شۆرش و ئیغتیالاتەوە و بە سەرئەنجامى کارە دزێوەکانى ئەوانەوە شار وێران و نغرۆ بوو لە تیرۆر و ڕەشەکوژى و ماڵوێرانى پاساویان دایە دەست بەعس و شارى کردبە ئۆردوگایەکى سەربازى ئابلوقە دراو چەندەها خێزان بۆ خواروى عێراق دورخرانەوە!؟
ئەبێت چ (شوڕشێک) بێت نەتوانێت نان بۆ چەکدارانى دابین بکات و هەمو ڕۆژێک میوانێکى ڕەزاگران بچێتە سەر سفرەى ماڵە هەژارێکى لادێ بەزۆر پاروى دەمى مناڵانى بفڕێنیت و لەکاولکارى و دەربەدەرى و بێدەرفەتى زیاتر هیچت پێنەبێت بۆیان بەجێبهێڵیت... لەکاتێکدا سەرکردەکانت لەساڵى ١٩٨١ دا لەخەمى ئەوەدابن چۆن (٠٠٠ ٥٠٠) هەزار دینار واتە نیو ملیۆن دینارى ئەوکاتە ببەن بۆ بەریتانیا. سەد خۆزگە ئەو پارەیە پارەى موچەى دزراوى موچەخۆران نەبێت و دزرابێت و فڕێندرابێت بۆ ناوچەکانى ژێر دەسەلاتیان. 

 ئەوە ئەو سەرکردانەن ڕۆژانە کفنى درۆینەیان بە بەردا ئەکەن و مناسەبەیەک نیە ئەفسانەى پرلە فیشاڵیان بۆ نەهۆننەوە ، کەئەوانە نەبونایە ئەم میللەتە ئێستا تۆزى بەئاسمانەوە بوو ، لەکاتێکدا ڕۆژانە فویان بە زوڕناى شەڕو نەبەردى وداستان و کۆڵنەدان و بوێریدا ئەدا بەڵام دور لەهەمووو ویژدانێکى ئینسانى سەرقاڵى ناردنە دەرەوەى پارە بیت ، پێموایە نمونەى ئاوەها کەسانى ویژدان مردوو کەسانێک کەخوێنى هاو خوێنەکانى ئاوەها لەلا هەرزان و بێبایەخ بێت و ستراتیژ و تاکتیکى هاتبێتە سەر ئەوەى چۆن پارە بۆ بەریتانیا ڕەوانە بکات ، سەیر ئەوەیە هەر ئەمانە ڕەخنەیان لەمەلا مستەفا ئەگرت کەپاش ئاشبەتاڵەکەى ساڵى ١٩٧٥ پارەى شۆڕش و فرۆشگاکانى بردووە. دیارە مێژوو ئەمجارە بەنهێنى لەژێر دروشمى ڕەنگاو ڕەنگدا دوبارە بۆتەوە.

 ئەگەر بپرسین زۆرینەى ئەوانەى بەکوشتدراون لەدوریشەوە ئەوەندە پارەیان نەبینیوە هەر نەیانزانیوە حسابى بانکى چیە ؟ نەیانزانیوە بەریتانیا لە چ کیشوەرێکدایە ؟.

•  فوئاد مەعسوم : من ئامادە نیم ئەو پارەیە بخەمە سەر حسابەکەی خۆم ، چونکە ناوێکی دیارم و ڕەنگە خزمەکانم توشی کێشە ببن لەسەری.. تەماشا بکەن یەکێک کە خۆی بە دامەزرێنەری یەکێتی زانیبێت ئامادە نەبووە بچوکترین قوربانی بەخۆی بدات بۆ شۆڕش.

فوئاد بەو مێژوەى یەکێتى ئەیگێرێتەوە یەکێکە لەدامەزرێنەرانى ، جەلال تاڵەبانى زۆر وریایانە کەسانێکى هەڵبژاردووە چۆن خۆى ئەیەوێت و چۆن دەزگا مخابەراتى ناوچەکە ئەخوازن ئاوەها بجوڵێنەوە ، فوئاد ئەوکاتە حسابى بانکى لەئەوروپا هەبووە و نەک خۆى لەخەمى خزمەکانیدا بووە ، شۆڕشگێڕێک بووە بەتامى جەلال تاڵەبانى لەئەوروپا هەواى ساف و بێگەردى هەڵمژیوە و جاربەجارێک گەڕاوەتەوە بۆ ئەو شاخ و کێوانە دور لەدەنگى تەقە و دوکەڵى باروت و گرمەى فڕۆکە سەرکردایەتى خۆیکردووە وێنەشى بە و دەمانچەو فیشەکلەخەوە گرتووە. 

کاک نەوشیروان وتبوى : ئەو تەماتە سورە خوێڕییە بەکەڵکی هیچ شتێک نایە لە سیاسەتدا.

هەرچەندە زەحمەتە باوەڕ بەوە بکەین کەلە کۆبونەوەیەکدا ئەودوانە ئاگایان لەئامادەبونى یەکتر نەبێت ، بەڵام ئەوەى سەیرە کەسانێک جنێودانى نەوشیروانیان پێ ئاسایى و بەجۆرێک لەپاڵەوانێتى ئەیبینن ، جنێو بەڵگەى بێپرنسیپى و ڕێزنەگرتنى بەرامبەرە ، بەتایبەت ئەگەر کەسێک پێگەى سیاسی خۆى بەکار بهێنێت.

 دیارە ڕەنگ و شێوە و بونیادى هەرکەسێک بەدەرە لەئیرادەى خۆى و مەعسوم هیچ تاوانێکى نیە ئەگەر نەک وەک تەماتە بەڵکو وەک شوتى سور بێت. 

 زۆرێک لەوانەى لەسەرکردایەتى یەکێتیدا بون هیچ بەرهەمێکیان نەبووە و تەنانەت لاپەڕەیەکى نوسراویان نیە هەموشیان پلە و پۆستى نایابیان وەرگرتووە.، نەک بەکەڵکى سیاسەت نەهاتون بەڵکو زوڵم لەگا ئەکەین ئەگەر بیانکەین بەگاوان.

•  فوئاد مەعسوم دکتۆرایى لەبابەتێکى زۆر نایابدا هێناوە کەئەویش ئیخوان سەفایە بەناوى (اخوان الصفا فلسفتهم و غایاتهم) لەوانەیە %٩٥ ى یەکێتى نەک نازانێت ئەوە چ بابەتێکە بەڵکو هەرنەیانبیستووە ، فوئاد پاش دروستبونى هەرێم هەمیشە پلە و پۆستى چەور و قەڵەوى هەبووە و نەرم نەرم و لەسەرخۆ گەندەلى خۆیکردووە و بە هاوکارى کچانى بەهۆى باوکیانەوە خاون پلە بون و بەشێک لەقەوم و قیلەى لەسەر حسابى بەرژەوەندى گشتى دەوڵەمەند کردووە ، 

فوئاد لافى شۆڕشگێرى لێنەداوە ، نەمانبینیوە نەخیش بکات نەتوڕەبێت و نەکەس بشکێنێت و نەدەمانچەى سیمنس هەڵبکێشێت ، نەکەسى کوشتوە و نەبکوژى هەبووە ، نەهیچ پێشمەرگەیەکیشى هەراسانکردووە و شاخ بەجێبهێڵێت ، نەجنێو فرۆشبوە ، نە بەجەلال تاڵەبانى وتووە گەندەڵ و پارە و گردى لێوەرگرتبێت ، نەمبستووە مڵکى گشتى داگیر کرد بێت ، نەدروشمى ڕەنگاو ڕەنگ و فریودەرى بەکار هێناوە ، هەتا ئێستا نازانین لەلەندەن ملک وماڵى هەبێت و لەخەمیدا بێت وەکو ئەوانەى لەژێر خوێن و باروت و دوکەڵدا پارە بۆ لەندەن هەواڵەئەکەن. 

 لەداگیرکردنى هەولێر لەلایەن ڕژێمى بەعسەوە لە٣١ى ئابدا بەهاوکارى بنەماڵەى بەرزانى و حیزبەکەیان ، فوئاد مەعسوم و هێرۆى ژنى تاڵەبانى گیران و دواتر پارتى بەرەڵلاى کردن و نەمانبیست فوئاد پێیخۆشبوبێت هێزى یەکێتى تەفروتونا بێت.

 نەوشیروان مستەفا لەساڵى ١٩٨١ لەدێى قەویلەى شارباژێر لەلایەن هێزێکى حیزبى سۆشیالیست (حسک) ئەگیرێت و حەمەى حاجى مەحمود لەبەرگى یەکەمى ڕۆژمێرى پێشمەرگەیەک ئەڵێت : 

(کاک نەوشیروان ئەترسا لێمان بکوژرێت و ئێمەش ئەو بکوژین ، کاک نەوشیروان حەزی دەکرد هەموو هێزەکەى یەکێتى بکوژرێت بەڵام یەکێ لە ئێمە نەکوژرێت. کاک حەمەى حاجى سابیر وتى : هەى تەواومانکرد خۆئەوانە پاڵەوانەکانى یەکێتى بوون).

 لەو دوو نمونەیە ئەگەر کوڕە هەژارێک یان پێشمەرگەیەکى سادە و دڵساف بوایە ئەبوایە هەتا ئێستا بگەڕاینایە بۆئەوەى بزانین جەستەى پارە پارە بوى لە کوێ فڕێدراوە. 

لە کۆتاییدا : 

لەکتێبى بیرەوەرى (بەخەونى گەورەوە کەوتینە ڕێ) لە نوسینى مامۆستا جەعفەر (فازیل کەریم ئەحمەد) بەرگى دووەم ٢٠٢٠ و لاپەڕە (٢٥٠) دا هاتووە : 

 ئەحمەدى دادى گوتى : (ئەم نەوشیروانە نەخوا دەناسێ ، نەویژدانى هەیە ، نەبەزەیی : مناڵێکى سەربەرەوخوار بەدارێکەوە هەڵواسیووە ، بەشوڵکێکى تەڕى ئەستور ئەم مناڵەى کوشت ، بڕۆن ئەو مناڵە لەبن دەستى دەربکەن داواى ئیعترافى لێدەکات و دەڵێت : ئیعترافى پێنەکەم ، بەزیندویەتى لەبن دەستم دەرناچێت).

 ڕۆماننوسى سعودى عەبدولڕەحمان مونیف لەڕۆمانە ناوازەکەیدا بەناوى (رۆژهەڵاتى ناوەڕاست) ئاماژە بەشکەنجەگەر و قوربانى ئەدات ، کەشکەنجەگەر ئەشکەنجەدان بەکارێکى ئاسایى خۆى ئەزانێت بۆتێکشکاندنى ئیرادە و ئیعترافپێکردن ، ئەگەر ئێمە رۆماننوسێکى بەئاگامان هەبوایە ئەوە باشترین کەرەستەى ڕۆمانە لەکاتێکدا حیزبەکەى کاکى شکەنجەگەر ئەوکاتانە فرمێسکى بۆ منالان هەڵئەڕشت لەتاو زوڵم و زۆرى بەعس دەرحەقیان و تیپى مۆسیقایان بەناوى مناڵى موزیکسەن جوانەمەرگ کارزانەوە ناو ئەنا.

 

 فوئاد مەعسوم لەلاپەڕە (٣٢٩)ى کتێبەکەى کەکۆتا لاپەڕەیە ئەڵێت : ئەو شارە نمونەییەى کەئیخوان سەفا بانگەشەى بۆ ئەکرد بە پرژوبڵاوى لەسەر پەڕەى کتێبەکان مایەوە واتە جێبەجێنەکرا بەڵام هەوڵێکى دڵسۆزانەیە بۆ بڵاوکردنەوەى چاکە و بەدیهێنانى داد پەروەرى و پاراستنى کەرامەتى ئینسان.

ئەوە ئەو سەرکردانەن کە کۆمەڵى نمونەییان دروستئەکرد چییا نکرد لەشاخ و لەشار جگەلە تێکشکاندنى کەرامەتى ئینسانەکان.. و.. بەردەوامە...