جەلالی شێخ کەریم
1
دووفاقی لە مێژووی مرۆڤایەتییدا، چەوتە ڕێگایەک بووە کەسەری زۆر لە سیاسییەکان و کایە جۆراو جۆرەکانی تری ژیانی کۆمەڵگایی خواردووە، جا پاڵەوان ئەو کەسەبووە، کە هێزو کاریزمایی هێندە لەئاستێکی بەرزدا بووە، کە بەهیچ جۆرێک، هیچ بەرژەوەندی و فشارێک نەیگەیاندۆتە ئەو ئاستە نزمە چەوتەی لە دووڕیانی دووفاقیدا هەڵە و کەموکوری ئەنجامبدات، پیاوە گەورەکانیش هەمیشە بەو پەڕی سنگفراوانییەوە دانیان بەهەڵەو کەمو کورتییەکانی رابردویاندا ناوە و مێژویان نەشێواندووە، پیاوە بچوکەکانیش لە گێڕانەوەی مێژووەکانیاندا کونەمشکیان لێدەبێتە قەیسەری و دەیان پاساو پینەوپەڕۆ دادیان نادات، بەڵام گرنگ ئەوەیە هەمیشە مەزنەکان بونەتە سومبوڵی ڕاستەقینەی مێژوو، ئەوانی تریش بۆ زبڵدانی مێژوو.
کاک مەلا بەختیار لەکتێبەکەی ئەمدواییەدا بەناوی (لەبری بیرەوەری)، دەربارەی خەباتی شۆڕشگێڕانەی قارەمانەکان و سەرکردە بوێرەکانی یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان ناهەقییەکی زۆری کردووە، کە خۆی لەبەشێکی هەرەزۆری ئەو مێژووەدا بەچاک و خراپەوە ڕۆڵ و پێگەی دیاری بووە و لەچەندین وێستگەی جیاوازی مێژوی شۆڕشی نەتەوەی کورددا لە سەرەتای حەفتاکانەوە، بەرپرسیارێتی گرنگی هەبووە، بەندە لەلایەن جەنابی کاک مەلابەختیارەوە وێنەیەکی کتێبەکەم بە دیاری پێشکەش کراوەو پێم گەشتووە و لە پەڕەی یەکەم دا بەم جۆرە پێشکەشی کردووم:
بەڕێز مامۆستا جەلال
ئومێدەوارم تەمومژی شێواندنی مێژووم ڕەواندبێتەوە
ئیمزا
مەلابەختیار
19/9/2020
بەڵام بەداخەوە دوای ئەوەی چاوێکم بە کتێبەکەیدا خشاند، مێژوی یەکێتی و سەرکردایەتییەکەی و تەنانەت هەندێک لە هاوڕێ و هاوسەنگەرەکانی خۆشی هێندە شێواندووە، نەک ڕەواندویەتیەوە بەڵکو لە تەمومژەوە هەڵێدێڕاوە بۆ شەوە زەنگێکی دردۆنگ و تاریک.
لەو کتێبە دا هێندە مەبەستی لێدانە لە مێژووی پڕشکۆی تێکۆشەرانی (ی.ن.ک) و هەردوو سەرکردە کاریزماكه‌ی هەریەک لە (مام جەلال و کاک نەوشیروان)، هێندە پەرۆشی گێڕانەوەی سەروەری و جوامێری و قارەمانێتی ناو داستانەکانی شؤڕشی نوێی گەلەکەمان نییە!
ئەگەر یەكێتیی نیشتمانی کوردستان بەو جۆرە دڕندەو داپلۆسێنەر بووە کەبەردەوام سەرکردەکانی ئاش لە كۆبونەوەكانیاندا بە نەفەسێکی دوشمنکارانە لێیان دەخوێندن، یاخود ڕەوانشادان (مام جەلال و کاک نەوشیروان)، ئەو دوو زۆردارە بوون کە شوێنی سەرنجی باس و خواسەکانیان بوو، خۆ کاک مەلا بەختیار لە ساڵی (1993) بەهەڵەداوان ئاڵای شۆڕشی هێنایەوە ناو (ی.ن.ک) و بووە بە نزیکترین کەسی ئەو دوو خوالێخۆشبووە، هەر خودی خۆشی لەكۆبونەوەكانی ئاڵای شۆڕشدا، (ی.ن.ک) بە بزوتنەوەیەکی تاوانکارانە وەسفدەکرد، دەیان جار لە کۆڕ و کۆبونەوەکاندا باسی ئەوەی دەکرد و دەیگوت یەکێتی لەبەریەك هەڵوەشاوە‌تەوە و جارێکیتر خۆیناگرێتەوە.
کاک بەختیار هەر گومانی لە مام جەلال و کاک نەوشیروان هەبوو، بەڵام جارێکیان لە ساڵی (1992)دا دەچێتە لای مام جەلال كە بارەگاكەی لە شەقڵاوە بوو، هەرچەندە برادەرانی ئاڵای شۆڕش پێیان وتبوو کە جارێ با ئەم کارە نەکەین، بەڵام بەقسەی كەسی نەكردو ئاڵای شۆڕشی گەڕانەوە ناو یەكێتی هەموو ئەو کێشەوو گلەییانەی لەسەر (ی.ن.ک) هەیان بوو لەبەر بەرژەوەندی تایبەتی خۆی پشتگوێ خست.
کاک بەختیار مێژوویەکی باشی هەبوو لەسەرەتای هەڵگیرسانەوەی شۆڕشی نوێ وە تاکۆتایی ساڵێ (1984)، لای خەڵکی کوردستان بەگشتی و هێزی پێشمەرگە بەتایبەتی، بە کەسێکی تێکۆشەر پێناسەدەکراو بەڵام لەم کتێبەیدا، هێندە بەڕقەوە نوکی قەڵەمەکەی بەکار هێناوە، کەڕەنگە زۆر جار پەڕەکانی دڕاندبێت، هێندە برینەکانی قوڵ کردۆتەوە، کە بەڕوون و ئاشکرا دیارە نوسەر هەڵگری رق و کینەیەکی خەفەبووی لە مێژینەیەو ئەگەر بەم كتێبه‌ی رق و كینەکەی هه‌ڵنه‌ڕشتایە، ناوبانگی لانی کەم هەر وەک خۆی دەمایەوە.
ئەو ڕووداوانەی کە لەکتێبێکدا بەناوی (لەبری بیرەوەری( باسیکردوون، هیچنین.. جگە لە پیاهەڵدان بەخۆیدا و ئاشکراکردنی ناخی خۆی سەبارەت بە سەرکردەکانی تری یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بەگشتی و بەتایبەتیش دژایەتی کردنی خودی کاک نەوشیروان.
بەداخەوە زۆرێک بوختان و قسەی هەڵبەستراوی بۆ ئەو تێکۆشەرانە هەڵبەستووە کە سەردەمانێک پێکەوە خەباتیان کردووە، گێڕانەوەی ڕووداوەکان لە کتێبی (لەبری بیرەوەری) دا، دەری خست نوسەر خۆپەرستانەو داخ لەدڵانە و بێبارانە شرۆڤەی مێژووکەی کردووە.
سەبارەت بە سه‌ركردایه‌تی ئێستای یه‌كێتیی نیشتمانی كوردستان، کەس ناڵێت هەموویان پرۆفیشناڵن له سیاسەتكردندا و تێکۆشەری کۆنن و قاڵبووی خەبات و شارەزای ململانێی سیاسیین، له ناوچه‌كه‌و رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستدا، خۆ له‌حزبێكی وا گه‌وره‌دا، زانا و بێتواناشی هەر تێدادەبێت، ئەم حزبە سیاسییە گەورەیە وێستگەکانی مێژویدا بێ کەم و کوڕی نەبووە لە ڕابرودا، بەڵام نوسەر لە کتێبەیدا نەک تەڕو وشکی پێکەوە سوتاندووە، بەڵکو ڕووداوە چەوتەکانی خۆشی بەسەر سەرکردە و هاوڕێکانی خۆیدا ساغکردۆتەوە و هێندە تەرکیزی کردۆتە سەر شێواندنی مێژویی یەکێتی و هاوڕێکانی هەر لەسەرەتای شۆڕشی نوێوە تاکو دوای کۆچی دوایی ڕەوان شاد نەوشیروان مستەفاوە، هێندە ڕاستی رووداوەکانی نەخستۆتە پێش چاوی خوێنەر، بۆیە زەرورە ئەو نەوەیەی کە ئێستا گەرەکیەتی لە ڕاستی و درووستی مێژووی شۆڕشی نوێی گەلەکەمان و یەکێتیی نیشتمانی کوردستان و سەرکردەکانی بکۆڵێتەوە، دەبێت بەرلەوەی کتێبەکەی کاک مەلا بەختیار بخوێنێتەوە، ریسێرچێک بەمێژووی پاک و جوان و شۆڕشگێرانەی یەکێتیی و سەرکردە تێکۆشەر و نەبەردەکانیدا بکات، دواتر بەراوردکارییەک بۆ گێڕانەوەکانی ئەم کتێبە نوێیەی کەک مەلا بەختیار بکات، ئەو کات ڕوون دەبێتەوە کە هۆکاری ئە چەواشەکارییە زەقەی نووسەر، بریتییە لە شیواندنی ئەو مێژووە جوانەی یەکێتیی هەر لەدەستپێکی شۆڕشی نوێوە هەتاکو ئێستا، نوسەر بەڕوونی خاوەندارێتی ئێستای سەرکردایەتی یەکێتیی بەشیاو نازانێت و خستونییەتە ژێر گومانەوە، بەڵام پرسیارە جەوهەرییەکە ئەوەیە، ئایا ئەو سەرکردایەتییەی ئێستای یەکێتیی، لەبەرامبەر ئەو هەموو تۆمەت و بوختان و ناهەقییەی ناوکتێبکە، بۆ هیچ هەڵوێستێکی جددی و ڕوونی نییە؟
ئاشكرایه بارودۆخی ئه‌مڕۆی کوردستان بەگشتی و باشور بەتایبەتی، لەڕووی ئابووری و سیاسی و ململانێ ئیقلیمییه‌كان و ناتەندروستی حوکمڕانی حکومەتی هەرێمەوە، سەرکردایەتییەی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان و سه‌رجه‌م حزبه‌كانی تری له‌به‌رامبه‌ر چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كان دەستەوەستاون کردووە، هەربۆیە بونەتە جێی ڕەخنە و گلەیی و گازندەی زۆری جەماوەری کوردستان لەلایەک و لەلایەکی تریشەوە هەوادارانی (ی.ن.ک)، بەڵام دەبێت ئەوەمان بیرنەچێت، ئەوەی کە لەئێستادا یەکێتیی نیشتمانی کوردستان هەیەتی و خۆی بەو خاوەنی ڕاستەقینەی دەزانێت، بەرهەمی مێژووە پڕ سەروەری و هەڵوێستە شۆڕگێڕانەکانیەتی، کە هەر لە هەڵگیرسانەوەی شۆڕشی نوێوە دەست پێداکەت، تا دەگاتە ڕاپەڕینە مەزنەکەی بەهاری (1991)، بەداخەوە کاک بەختیار دەیەوێت ئەومێژووە سەنگینە لەکەداربکات و بسڕێتەوە، تاکو یەکێتیی نیشتیمانی کوردستان ئەوەیشی کە ئێستا هەیەتی، لەدەستیبدات!
نوسەر لەکتێبەکەیدا، خۆی کردۆتە پاڵەوانی بەشی هەرە زۆری سەروەرییەکانی کۆمەڵەی ڕەنجدەران و (ی.ن.ک) بەتایبەتی لەسەرەتای هەڵگیرسانی شۆڕشەوە تاکو ناوەڕاستی هەشتاکان، لەپاڵیشیدا خیانەت وهەڵە و کەم و کووڕییەکانی خستۆتە پاڵ ڕەوانشادان (مام جەلال و کاک نەوشیروان).
بەپێویستم زانی، چەند سەرنجێکی خۆم لەسەر بەشێک لەو هەڵەو تۆمەتانەی لەکتێبەکەدا هاتوون، بخەمەڕوو:
لەلاپەڕەی (537)ی کتێبەکەدا نامەیەکی بڵاو کردۆتەوە کەلە (10/8/1989) دا لە زیندانەوە بۆ خوالێخۆشبوو (حەمە ئاوات - حەمە ئاوات تێکۆشەرێکی کۆنی سەرەتاکانی شۆڕش بووە، لە درووست بوونی ئاڵای شۆڕشدا بە تەئسیراتی کاک مەلا بەختیار چۆتە ناو ئەو ڕێکخراوەو بووە بە لێپرسراوی ڕێکخستنەکانی)ی نوسیوە، تیایدا پەژارەی خۆی دەربڕیوە بۆ شەهیدبوونی (شاسوار - (شاسوار) ناوی حەمیدەو کادر و تێکۆشەرێکی کۆنی (ی.ن.ک)بووە، لە ساڵی (1985)لەژێر کاریگەری مەلابختیاردا چووە ئاڵای شۆڕشەوە.)و گوایە بکوژەکەی (شاسوار)بە بڕیاری یەکێتی و به‌ده‌ستی (ئەلقە لەگوێی فاشییەکان شەهید حەمە ڕەش)کوژراوە. {بەڵگەنامەی ژمارە (1)}.
پاشان لە لاپەڕە (673) دا لەگەڵ ڕەسمەکەی شەهید (شاسوار) {بەڵگەنامەی ژمارە (٢)}، ئەڵێ یەکێتیی بەبڕیاری کاک نەوشیروان کوشتویەتی.
کاک مەلا بەختیار خۆی باش دەزانێت ناوبراو کێ شەهیدی کردووە، نە یەکێتیی و نە کاك نەوشیروان ئاگایان لە شەهید کردنەکەی نەبووە، چونکە کاک (عەلی شەهید محەمەد- كه کوڕی شەهید محەمەد شاسوارە کەلە قەڵا تەبزانی سەر بەناحیەی باوە نوور لە ساڵی 1980 لەلایەن رژێمەوە شەهید کرا)، کاک عەلی فەرماندەی کەرت بوو لە تیپی (53)ی شێروانە و لەدوای ئەنفالەکان لەبار و دۆخێکی تایبەتدا تەسلیم بۆوە، دواتر پەیوەندی کردۆتەوە بە پارتیزانەکانی گەرمیانەوە و لەساڵی (1989) دا لەکاتی دەستگیرکردنی (شەهید سەید محەمەد لەناو شاری کەلاردا لە لایەن رژێمی بەعسەوە کە یەکێک بووە لە فەرماندە پارتیزانەکانی گەرمیان)، بە پلانێکی خۆفرۆشان لایەن ئەمنی عامەوە دەستگیر کراوە و بۆ هەتاهەتایە حوکمدراوە و پاشان لە ساڵی (1991) بە دیل بەدیل ئازاد کرا.) کە ئێستا لە ژیاندا ماوە و بەڕێوەبەری ئاسایشی ڕۆژئاوایە لە چەمچەماڵ، بۆی گێڕامه‌وه کە بردویانه‌ته ئەمنی سلێمانی، نەقیب (ماجد)، هەویەی ئەحوالی شەخصی (حه‌مید ناسراو به شاسوار) و (روبار)خانی خێزانی و منداڵەکانی نیشانداوەو لێی پرسیوە ئەمانە ئەناسیت؟، هەرچەندە كاك (عه‌لی)ش ناسیونیەتەوە، بەڵام وتویەتی نەخێر نایانناسم.
هەروەها (ئەحمەدە ڕیشە- كه تێکۆشەرێکی (ی.ن.ک) بوو، دواتر چووە ناو رێکخراوی ئاڵای شۆڕش و وەک پارتیزانێک تا کۆتایی ساڵی (1988) لە گەرمیان مایەوە و پاشان تەسلیم بووەوەو بوو بە چەکداری رژێم لە یەکێک لە فەوقجەکانی سنووری کەلار.)، لەگەڵ (شاسوار و فەرید و مامۆستا نەجم خانەقینی) چەند کەسێکی تردا کە ئاڵای شۆڕش بوون دوای ئەنفال لە سنووری گەرمیان مابوونەوە، چەند جارێک لەگەڵ لێپرسراوانی پارتیزانەکانی یەکێتیی كه پێكهاتبوون له هه‌ریه‌ك له (شەهید حەمەڕەش و شەهید مەلا ئەحمەد و شەهید مەحمودی مامە عەزە و شەهید سەید محمەد) و بەڕێزان (عوسمانی حاجی مەحمود و عەدنانی حەمەی مینا و مەحمود بیکەیسی) کۆبوبونەوە و ڕێکەوتبون لەسەر ئەوەی کە پێكه‌وه هەماهەنگیان هەبێت و هاوکاری یەکتری بکەن، دوای ئەوەی پارتیزانه‌كانی یه‌كێتی بروسکە بۆ مەکتەبی سیاسی یەکێتی و کاک نەوشیروان دەکەن کە چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەو مەفرەزەیەی (ئاش)دا بکەن، کاک نەوشیروان لەوه‌ڵامی ئەو بروسکەیەدا دەڵێ: (خۆتان لە واقعی ناوچەکە و بارودۆخه‌كه‌دان و بڕیار لای خۆتانە و پێمان باشە دۆستایه‌تیان بكه‌ن).
دوای شەهید بوونی (شاسوار و فەرید)، کە ئەو ڕۆژە هەر چواریان واتە (ئەحمەدە ڕیشەو مامۆستا نەجم خانەقینی و فەرید و شاسوار) له قۆپییەکانی قەرەداخدا لە قۆپی حه‌مه‌ی هه‌واس بەیەکەوە دەبن، گوایە جیا دەبنەوە لەیەکتر، (شاسوار و فەرید) بەلایەکدا دەڕۆن و (ئەحمەدە ڕیشەو مامۆستا نەجم( دەڕۆن بەرەو بارەگایەکی نهێنی حزبی شوعی تاکو هەندێک ئازوقەو خواردن پەیدابکەن، پاش چەند خولەکێک گوێیان لە دەنگی تەقە دەبێت، دوای چەند کاتژمێرێک لەگەڵ مەفرەزەکەی حزبی شیوعیدا دەچنە شوێنی تەقەکان و بۆیان دەردەکەوێت کە (شاسوار و فەرید) شەهید بوون.
لەسەرەتای تەسلیمبونەوەیاندا بەرژێم، گومان ده‌كرا (ئەحمەدە ڕیشەو مامۆستا نەجم) شەهیدیان کردبێتن، دواتر (ئەحمەدە ڕیشە) بۆ براده‌ره‌كانی گێڕاوه‌ته‌وه كه‌لە ئەمنی سلێمانی (مولازم هیشام) لەکاتی وەرگرتنی زانیاری لەسەر حاڵی پێشمەرگەی دوای ئەنفال، پرسیاری ئەوەی لێکردووه کە ئێوەی رێکخراوی ئاڵای شۆڕش، مۆرتان هەبووه؟ ئەویش وتویەتی: "بەڵێ بەناوی ڕێکخستنەکانی (وریا)وە بوو لای (شاسوار) بووه و پێشترو لای خۆم بووە، کە مۆرەکەی نیشان داوم ناسیومەتەوە، چونکە مۆرەکە لە سوچێکەوە لاكه‌ل بووه".
(کەمال قەرەداخی) کە ئەو کات ئاڵای شۆڕش بوو، ته‌تەری ڕێکخستن و مەفرەزەکان و سەرکردایەتی ئاڵای شۆڕش بوو لە سنووری ئێران، (حەمە ئاوات) سەرپەرشتی دەکردن، دواتر لەلایەن رژێمەوە گیرا، کاک کەمال لە سجندا لای کاک (عەلی شەهید محمد) وتوێتی: "یەکێک لە نامەکانی (شاسوار) کە پێش شەهیدبوونی بۆ لێپرسراوی ڕێکخستنی ناردووە لە زێوێ، نوسیویەتی (ئەحمەدە ڕیشە) باری دەروونی خراپە و کە موناقەشەدەکەین جارجار لێمان توڕە دەبێت و میلی کڵاشنکۆفمان لێدەهێنێتەوە، هەوڵ بدەن سه‌حبی بكه‌نه‌وه بۆلای خۆتان".
لە مانگی (8ی ساڵی1988)دا لەلایەن کاک نەوشیروانەوە، کاک (ئازادی سەگرمە) نێردرابوو بۆ سنووری گەرمیان و کرابوو بە لێپرسراوی پارتیزانەکان لە سنووری قەرداخ و گەرمیان، ڕۆژی (11/10/1988) شەهید حەمە ڕەش و مام ڕۆستەم، بە هاوڕێیەتی کاک ئازادی سەگرمە لەگەڵ (25) پێشمەرگەی تردا، لە چەمی (لاهێز) نزیک (ئاوە سپی و خان ڕۆستەم ئاغا)، دەکەونە بەر هێرشی ژمارەیەک هەلیکۆپتەری هێزەکانی سوپای عێراقەوە و (3) پێشمەرگە شەهید دەبن و ژمارەیەکیش بریندار دەبن و کاک ئازادی سەگرمەش بەسەختی بریندار دەبێت، دوای ئەو ڕووداوە شەهید حەمە ڕەش و کاک عوسمان و کاک عەدنان و شەهید مەحمودی مامە عەزە و برادەران ئەو ماوەیە لەخەمی چارەسەرکردنی کاک ئازاد دا دەبن ورۆژی (7/11/1988) تەسلیمی کاک (حەمە ڕەشید) باریکەیی دەکەن کە نوێنەری ڕێکخراوی سلێمانی کۆمەڵەی ڕەنجدەران بوو، تا بۆ چارەسەرکردن بیبەن بۆ بەغداد، بەڵام هەر یەک لە بەڕێزان (کاک عوسمانی حاجی مەحمود و کاک عەدنانی حەمەی میناو) کە ئێستا لە ژیاندا ماون و ئەو کات لەگەڵ شەهید (حەمە ڕەش) لەگەڵ کاک (ئازادی سەگرمە) دا لە سنووری گەرمیان بوون، زانیارییان پێگەیشتبوو کە شەهید (شاسوار) لە حەفتەی یەکەمی مانگی 11ی ساڵی 1988دا شەهید بووە و زۆر دووربون لە قۆپییەکانی قەرەداخەوە، بەڵام کاک بەختیار لە کتێبەکەیدا، بە ئەنقەست و بەناهەق شەهید (حەمە ڕەش و کاک نەوشیروان)ی بەشەهید کردنی (شاسوار) تۆمەتبار کردووە و بە (حەمە ڕەش) دەڵێت ئەلقە لەگوێ فاشییەکانە.
ئەگەر شەهید (حەمە ڕەش) ئەو ئەلقە لەگوێیەی فاشییەکان بووە وەک کاک بەختیار لە نامەکەی ساڵی 1989دا نوسیویەتی، ئەی چۆن هەر خۆی لە کۆڕێکی جەماوەریدا لە ساڵی 2018 دا لە هۆڵی مەکتەبی سیاسی (ی.ن.ک) لەمەراسیمی دابەشکردنی کتێبەکەی شەهید (حەمە ڕەش)دا كه یه‌كێتیی نیشتیمانی كوردستان ئاماده‌كاری بۆ كردبوو، زیاتر لە نیو کاتژمێر خیتابێکی گەرم و گوڕیدا و مێژووی قاره‌مانی و نه‌به‌ردی شه‌هید (حه‌مه ڕه‌ش)ی زۆر بە شآنازییەوە گێرایه‌وه، پێشەکی کتێبەکەشی، کاک مەلا بەختیار خۆی نوسیویه‌تی و هاوشانی جیڤارا و شۆڕشگێڕه گه‌وره‌كانی جیهان وه‌سفی ده‌كات {بەڵگەنامەی ژمارە (٣)} ، به‌ڵام کتێبی لەبری بیرەوەرییەکانی لەم ساڵدا (2020) نوسیوه، ئەی باشە ئەمە دووفاقی نییه له مێژووی سیاسی كاك به‌ختیاردا، کەلەکتێبەکەیدا بۆ لەکەدارکردنی مێژووی مام جەلال و کاک نەوشیروان و شۆڕشگێڕانی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان، هەڵیڕشتووە؟!
2
زانیارییەکی تریش هەیە کەبەندە پێی خۆشنییە بچێتە ناو وردەکارییەکانییەوە، كه مەفرەزەیەکی جاش بە سەرپەرشتی سەرۆک جاش (ح) کە ئێستاش لە ژیاندا ماوەو لە ناوچەی شارەزوور دادەنیشێت، سەرپەرشتی شەهید کردنی (شاسوار)یان کردبێت، پاشانیش وەک پاداشت دوو دەمانچەیان بە دیاری وەرگرتبێت، هەرچەندە کاک بە ختیار مەعنییە بەم زانیاریانە، ناکرێت ئەم هەواڵەی نەبیستبێت.
سه‌باره‌ت به نوسینه‌كه‌ی كاك مه‌لا به‌ختیار كه ئێواره‌ی (2692020) له ماڵپه‌ڕی چاودێڕ بڵاوی كردۆته‌وه، داوای لێبوردنی له بنه‌ماڵه‌ی شه‌هید (حه‌مه ڕه‌ش) كردووه، له نوسینه‌كه‌یدا ورده‌كاری نامه‌كه‌ی باسكردووه و له وه‌ڵامی نامه‌یه‌كی ڕێكخستنی ئاشدا، داوای له ڕێكخستنەكان كردووه كه وردبینی بكه‌ن له‌سه‌ر هه‌واڵه‌كه، نوسیویشیه‌تی (به‌ڵام شه‌هید حه‌مه ڕه‌ش له‌و تاوانه‌دا نه‌بووه، په‌رێزی كه‌سانی تر ئاسان نیه پاكبكرێته‌وه)، له كاك مه‌لا به‌ختیار ده‌پرسم، پێش چوار مانگ كه ده‌ستت به نوسینی ئه‌م كتێبه كرد و ئه‌م ڕاستییه‌ت ده‌زانی، ئیتر ئه‌و نامه‌یه‌ت بۆ بڵاو كرده‌وه؟
ڕۆژی (1692020) كتێبه‌كه‌م به (pdf) پێگه‌شت و ده‌ستم كرد به خوێندنه‌وه‌ی، تا لاپه‌ڕه (26)م خوێنده‌وه، له ناوه‌رۆكه‌كه‌ی بێزار بووم چونكه زۆر ناهه‌قیم به‌دیكرد و دواتر چومه سه‌ر به‌ڵگه‌كان، ئه‌و نامه‌یه‌م به‌رچاوكه‌وت كه بۆ خوا لێخۆشبوو (حه‌مه ئاوات)ی نوسیبوو، نیگه‌رانی كردم، هه‌ر مننا، هاوڕێ و هاوسه‌نگه‌ره‌كانی شه‌هیدیش نیگه‌رانن، له دووڕێگاوه لابه‌لا له‌ڕێگه‌ی (خزمێکی خۆی و كاك شێخ فه‌تاحی مه‌ڵبه‌ندی سلێمانی)یه‌وه ئاگادارم كردنه‌وه كه حاڵه‌تێكی وا هه‌یه به‌و نیازه‌ی به‌خۆیدا بچێته‌وه‌و ئه‌و ته‌شهیر كردنه لاببات، به‌ڵام به‌داخه‌وه هیچ هه‌ڵوێستێكی نه‌بوو، پاشان چه‌ند رۆژێك دوای ئه‌وه، كتێبه‌كه‌ی بڵاوكرده‌وه.
پێم خۆشه هه‌موو لایه‌ك ئه‌وه بزانن كه كاك به‌ختیار ئه‌م داوای لێبوردنه‌ی له‌به‌ر بنه‌ماڵه‌ی شه‌هید حه‌مه‌ڕه‌ش نه‌نوسیوه، به‌ڵكو له‌به‌ر ئه‌و هه‌موو گله‌یی و سه‌رزه‌نشت و ناڕه‌حه‌تی و توڕه‌بوونه‌ی تێكۆشه‌ره‌كانی یه‌كێتی و جه‌ماوه‌ری كوردستان نوسیویه‌تی، له‌و نوسینه‌ی دوێنێ ئێواره‌یدا، جارێكیتر فرسه‌تی هێناوه و چینێكی تری به تێكۆشه‌رانی (ی.ن.ك)و كۆمه‌ڵه و (كاك نه‌وشیروان) و كاك (شه‌وكه‌تی حاجی موشیر) و كاك (برایم جه‌لال) كردووه.
ڕه‌نگه له مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ هاوڵاتیاندا، هه‌ڵه‌و كه‌م و كوڕی له‌چه‌ند پێشمه‌رگه‌یه‌كدا هه‌بووبێت، به‌ڵام ئه‌وه‌ی به‌ڕێزتان به ناوی كاك (عه‌لی بچكۆل)ه‌وه دووباره‌تان كردۆته‌وه (كلمة حق یراد بها باطل) ته‌نها بۆ پشتگیری تیرو توانجه‌كانی خۆت.. وه‌بیری خه‌ڵكی ده‌هێنیته‌وه، پێشمه‌رگه له‌سه‌ر ئه‌و جۆره ڕه‌فتارانه و هه‌ر هه‌ڵه‌و كه‌موكوڕییه‌ك.. سزادراون، نوسیوته مام جه‌لال له سێیه‌مین پلنیۆمی كۆمه‌ڵه‌دا ده‌ڵێت: (من له‌شكری ڕزگاریم نییه، به‌ڵكو له‌شكری هۆلاكۆم هه‌یه، كه‌سیان نابوێرم)، كه جه‌نابی مام جه‌لال خۆی وتویه‌تی كه‌سیان نابوێرم، ئیتر تۆ بۆ ئه‌م برینانه ده‌كولێنیته‌وه؟ له‌ناو چه‌ند هه‌زار پێشمه‌رگه‌دا، حاڵه‌تی ده‌گمه‌نی سه‌ره‌ڕۆیی هه‌ر ڕوو ده‌دات، خۆت لێپرسراوبویت، باش ده‌زانیت له‌سه‌ر تاوان، پاش سه‌لماندنی تاوانه‌كه (ی.ن.ك) سزای توندی له‌سه‌ر تاوانباران داوه.
له نوسینه‌كه‌ی دوێنێ ئێواره‌تدا، وه‌ڵامه‌كه‌ی ئێمه‌ت له‌گه‌ڵ به‌ڕێز (ئاكۆی محه‌مه‌د وه‌هبی) به‌راورد كردووه و وتوته ده‌بوو وه‌ك ئه‌و وتارەکەم نوسیبا، به‌راوردكارییه‌كی نه‌گونجاوه، من به میزاجی تۆو ته‌ریقه‌تی كاك ئاكۆ نانوسم، دواجار تۆ ئه‌و مێژووه بێگه‌رد و پڕسه‌روه‌رییه‌ی (ی.ن.ك) و بنه‌ماڵه‌كه‌مان وچه‌ندین خانه‌واده‌و تێكۆشه‌ری ترت، شێواندووه. له‌لایه‌كی تره‌وه كاك (ئاكۆ) له سۆنگه‌ی به‌رگریكردن له ڕه‌وان شاد كاك (نه‌وشیروانه)ه‌وه، ئه‌وتیره‌ی ناوێتی به ئێوه‌وه، نیوه‌ی ئاڕاسته‌ی گۆڕانكردووه، چونكه له‌گه‌ڵ زۆربه‌ی سه‌رانی ئێستای گۆڕاندا، كۆك نییه.
له‌كۆتایی نوسینه‌كه‌ی دوێنێ ئێواره‌تدا نوسیوته (با سه‌رگوزشته‌ی من و حه‌مه ڕه‌ش و ئه‌كره‌م له ڕووی سیاسی و هه‌ڵوێسته‌وه بۆ هه‌لێكی تر هه‌ڵبگرم)، ئه‌ته‌وێت چی بڵێیت؟ (حه‌مه ڕه‌ش و ئه‌كره‌م) له‌گه‌ڵ خۆت ئاڵای شۆڕش بوون؟ گه‌ر ئاش بوون، بۆ به‌فه‌رمانی كاك نه‌وشیروان تۆمه‌تی شه‌هیدكردنی (شاسوار و فه‌رید)ت خستۆته پاڵ شه‌هیدی فه‌رمانده (حه‌مه ڕه‌ش)، كه خۆت زۆر باش ده‌زانیت ئه‌وه دووره له ڕاستییه‌وه.
كاك (خالید حسێن) كه ئه‌وكات عدد جیهاز بوو ئێستا له‌ژیاندا ماوه، له كۆمێنتێكدا بۆ به‌شی یه‌كه‌می نوسینه‌كه‌م بۆی نوسیوم، ئێمه مه‌فره‌زه‌یه‌ك پێشمه‌رگه بوین له‌گه‌ڵ شه‌هید (حه‌مه ڕه‌ش)دا، ئه‌وكات جێگری تیپی (57)ی سه‌گرمه بوو، له ساڵی (1985) دا له نێوان یاخسه‌مه‌ر و گاپیڵۆن، توشی كاك مه‌لا به‌ختیار بووین، كاك مه‌لا به‌ختیار شه‌هید (حه‌مه ڕه‌ش) بانگ ده‌كات و هه‌ندێك چپه‌ی بۆ ده‌كات، كه شه‌هید (حه‌مه ڕه‌ش) هاته‌وه بۆ لای ئێمه پێی وتین كه كاك مه‌لا به‌ختیار پێی وتووم ئاڵای شۆڕش جیاده‌كه‌ینه‌وه و تۆش له‌گه‌ڵماندا وه‌ره، له وه‌ڵامدا شه‌هید (حه‌مه ڕه‌ش) پێی وتووه: (من دژی كه‌رتكردنی هێزی پێشمه‌رگه و ئینشیقاقم و ڕێگه‌شناده‌م یه‌كێتی توشی كاره‌سات بكرێت).
لە لاپەڕەی یەکەمدا، کتێبەکەی پێشکەش کردووە بە کۆمەڵێک ناو کە گوایە شەهیدن، من لێرەدا لە تێکۆشان و خەباتی هیچ کەس کەم ناکەمەوە، بەڵام هەق وابوو لەسەروو هەموو ئەو ناوانەوە، پێشکەشی بکردایە بە شەهید (ئارام) و شەهید (ئازاد هەورامی) کە سەرکردەو هاوڕێی خۆی بوون و لەسەنگەردا هەردووکیان بە پێوە شەهید بوون، نەک پێشکەشی بکات بە کەسانێک کە تیایاندایە شەهید نییەو تەنها لەبەر ئەوەی ڕۆژێک ئاڵای شۆڕشبووە لەکتێبەکەیدا خستونیەتە لیستەکەوە، به ئه‌ركی سه‌رشانم زانی هه‌ندێكیت بۆ ڕاستبكه‌مه‌وه:
ئەمەش نمونەی هەندێک لەو ناوانە:
١- خوالێخۆشبوو (کامەرانی سەید مەجید)، کە ساڵی (2020) لە وڵاتی بەریتانیا بەنەخۆشی کۆرۆنا گیانی سپارد، لەبەر تێکەڵاوی زۆری کاک مەلا بەختیار لەگەڵ خانەوادەکەیاندا و بەتایبەتی هاوڕێیەتی کاک (دلێری سەید مەجید)، ناوی کاک کامەرانی خستۆتە ریزبەندی یەکەمی لیستی ئەو شەهیدانەی کە کتێبەکەی پێشکەش کردوون!
٢- (ئازاد چاو شین) کە لە ساڵی (1987) دا تەسلیم بوەوە و لە فەوجێک لەسنووری سەنگاو بوو بەجاش، دواتر کەوتە بۆسەی کەرتی(3)ی هەمەوەندی تیپی (57)ی سەگرمە و بە جاشێتی کوژرا.
٣- (بارام) دوای جینۆسایدی ئه‌نفال دانیشت، دوای ڕاپه‌ڕین نه‌هاته‌وه بۆلای تۆ كاك مه‌لا به‌ختیار، به‌ڵكو بوو به پارتی، لە ساڵی (1996) دا لە شەڕی ناوخۆدا فەرماندەی فەوج بوو شەهید بوو، ئێستاش وێنەکەی لەبەردەم باره‌گای لقی پارتیدایە لەکەلار. {بەڵگەنامەی ژمارە (4)}
٤- (سالار چاو شین) کە پێشمەرگەیەکی تێکۆشەری یەکێتی بوو، لە ئەنفالەکاندا تەسلیم بووەوه‌و لە ڕاپەڕیندا پەیوەندی به یه‌كێتییه‌وه کردەوە، ناوبراو ئەفسەربوو لە دەستەی پارێزگاری مەکتەبی سیاسی (ی.ن.ک) و دواتر بەنەخۆشی شێرپه‌نجه گیانی لەدەستدا.
باسی شەهیدانی شەڕی ناوخۆ و شه‌ڕی له‌شكری ئیسلام و ئەنصار الاسلام و جند الاسلام و شەڕی ئازادکردنی عێڕاق و شەڕی داعش ناکەم، بەڵام یەکێتیی نیشتمانی کوردستان تاڕاپەڕین هەزاران شەهیدی داوە، له‌لا په‌ڕه (15)شدا کاک مەلا بەختیار ناوی (44) کەسی نوسیوە کە ئاڵای شۆڕش بوون و بەدەستی یەکێتی یان به‌عس شەهید بوون، بەڵام هەندێکیان نەک شەهید نەبوون، بگرە هەر بەدەردی خوا مردوون، بۆنمونە:
١- (خەلیل دەکەیی) ناوی ژمارە(3)یە لە لیستەکەدا، پێشمەرگەیەکی تێکۆشەری (ی.ن.ک)بووەو چەند جارێک برینداربووەو دواتر چۆتە ناو ئاڵای شۆڕش و لە نەوەدەکاندا لە ماڵی خۆیدا کۆچیدواییکردووە.
٢- ناوی ژمارە (4)، (کەریم تایشەیی)، کە پێشمەرگەیەکی زۆر ئازاو تێکۆشەری (ی.ن.ک)بوو، تەسلیم بوەوە بە ڕژێم و بوو بە ئامر سرییە، چەند جارێک لە ساڵی (1987) دا، هاتە سەر بارەگاکانی یەکێتی لە (تەپە گەروس و دەره‌وار)، دواتر لە ڕاپەڕیندا بەشداری ڕاپەڕینی کرد و لە گەڕانەوەیاندا له خانه‌قین کەوتە بۆسه‌ی هێزەکانی (مەجلس الاعلی) ی شیعەکانەوە لە نزیک گوندی (بان ڕاسایی و سەوز بڵاخ) کوژرا.
٣- ژمارەکانی (5 و 6 و 7) ، (عیدان علی مەحمود و ئەکرەم حسن قادر و حیدر حسن ابراهیم)، كه حه‌یده‌ریان برای تاوانبار عیماد بوو، کاک بەختیار کوشتنی ئەو (3) کەسەی کردوە بە کراسەکەی حه‌زره‌تی عوسمان، لەهەموو شوێنیک بێ بۆنە و بە بۆنە باسیان ئەکات و ئەلێ تەنها تاوانیان ئەوەبوە کە منیان خۆش ویستوە!
ئەی بۆ باسی روداوەکە وەک خۆی ناکەیت تا خەڵک بتوانێ قەزاوەت بکات، بۆیە لێرەدا بە پێویستی ئەزانم تیشکێکی بخەمە سەر، باچی تر کاک بەختیار ئەم کراسە لەبەرنەکات.
کورتەی روداوەکە مه‌به‌ست لێی تیرۆركردنی كاك نه‌وشیروان بووه‌و بەم جۆرەیە:
لەکاتیکدا کاک نەوشیروان مستەفا و دکتۆر فوئاد مەعصوم لە کۆبونەوەی مەکتەبی سیاسی لە یاخسەمەرەوە (کە بارەگای مام جەلال لەوێ بوو) ئەگەرێنەوە بۆ بارەگانیان لە بەرگەڵو، لە کاتی گەیشتنیان بۆ سەر پردەکەی بەرگەڵو كه پردێكی بچوكی پیاده ڕه‌وبوو، بۆمبێکی چێنراویان پیادا ته‌قییه‌وه كه له‌‌دووره‌وه به‌جیهازی كۆنترۆڵ ئاڕاسته‌كرابوو، لەم ڕووداوەدا هەردوو سکرتێر (کاک نەوشیروان و دکتۆر فوئاد مه‌عسوم) وچەند پێشمەرگەیەک برینداربوون و برینه‌كانیان، ئه‌م كاره تیرۆرستییه له‌لایه‌ن دام و ده‌زگاكانی ڕژێمی عێراقه‌وه زۆر به‌وردی پلانی بۆ دارێژرابوو، سه‌ره‌تا هه‌ڤاڵان (جه‌بار فه‌رمان و محه‌مه‌د تۆفیق ره‌حیم) ڕاسپێدران بۆ لێكۆڵینه‌وه، گومان له عیماد ده‌‌كراو خرایه ژێر چاودێرییه‌وه، كه هه‌ستی كرد چاودێری ده‌كرێت.. رایكرد، پاشان لێكۆڵینه‌وه‌كه درایه ده‌ست لیژنه‌یه‌كی تر بۆ دادگایی كردنیان به‌سه‌رپه‌رشتی هه‌ڤاڵان (فه‌ریدون عبدالقادر، مامۆستا عبدالله عمر و حاكم قادرو حاكم وشیار عه‌زیز)، سەرەنجام ئەگەنە سەرە داوی ئەوەی کە عیمادی به‌كرێگیراو، هێنانی كه‌ره‌سته‌ی ته‌قینه‌وه‌كه‌ی لای ئه‌و سێ كه‌سه باسكردووه.
مامۆستا حه‌یده‌ر و ئه‌كره‌م و عیدان ئه‌خرێنه ژێر لێكۆڵینه‌وه‌وه، دان به‌وه‌دا ده‌نێن كه عیماد لای ئه‌مان باسی كرده‌وه تیرۆرستییه‌كه‌ی كردووه، مامۆستا حەیدەر کەبرای عیمادە، نامه‌یه‌كی تایبه‌تی له‌لایه‌ن تاوانبار عیماده‌وه بۆ دێت، عیماد نازانێت حه‌یده‌ری برای سجنه، پاشان نامه‌كه ده‌گاته ده‌ست كاك (عه‌باسی ڤیدیۆ) و ئه‌ویش ته‌سلیمی لیژنه‌ی لێكۆڵینه‌وه‌كه‌یده‌كات، له ناوه‌رۆكی نامه‌كه‌دا كه به‌عه‌ره‌بی نوسرابوو، عیماد داوای گه‌ڕانه‌وه‌ی به‌په‌له له حه‌یده‌ری برای ده‌كات و پێی ده‌ڵێت (ده‌رگاكان كراوه‌یه له‌به‌رده‌متدا، په‌له‌بكه)، له‌دوای لێكۆڵینه‌وه ده‌ركه‌وت كه هه‌ر سێكیان ئاگاداری كرده‌وه تیرۆرستییه‌كه بوون به‌بێ ئه‌وه‌ی ئاگاداری به‌رپرسانی سه‌رووی خۆیان بكه‌ن، سەرەنجام راسپاردەی لیژنەکە دراوە بەمەکتەبی سیاسی و ئه‌وانیش دوابڕیاری له‌سه‌ر ده‌ده‌ن.
٤- سەبارەت بەشەهید (ئازادی فەقێ عەلی)، كاك مەلا به‌ختیار لەکتێبەکەیدا لە ریزبەندی ژماره (9)ی شه‌هیده‌كانی ئاڵای شۆڕشدا نوسیویەتی به‌ده‌ستی یه‌كێتی شه‌هید بووە، کاک ئازاد پێشمەرگەیەکی تێکۆشەری یەکێتی بووه و لە بنەماڵەیەکی شۆڕشگێڕی کفری بووە، لەو کەسانە بوو کە کاک بەختیار بەناوی ئاڵای شۆڕشەوە لەخشتەی بردبوون، لەدوای ئەنفال هاوڕێیەکی خۆی بەناوی (کەریم سەرکەلی) كه ئه‌ویش هه‌ر ئاش بوو، لەمانگی (4 ساڵی 1988)دا لە نزیک گوندی (گۆڕی ئەسپ)ی سەربە ناحیەی (شێخ تەویل) کاک ئازادی شه‌هید كردووه.
لە دیداره‌كه‌ی كه‌ناڵی ڕوداودا کاک مەلا بەختیار ئاماژەی بەوەکرد، لەگەڵ شەڕی قڕناقە و پشت ئاشان و کوشتنی ژمارەیەکی زۆر لە دیلەکانی حزبی شیوعیدا نەبووە، ئه‌ڵێ لە سنووری مەڵبەندی یەک، کە خۆی لێپرسراوی بوو، گوایە شەڕو ئاژاوە نەبووە و لەگەڵ شیوعییەکان هودنەی هەبووە، ئەی ناپرسێت هێزەکانی حیزبی شیوعی و سۆشیالیست بۆ لەسنووری هه‌ولێر و قەرەداخ و بناری سەنگاو و شارەزوور، یەکێتییان سەغلەتکردبوو؟، بەمەرجێک ئەو فەرمانانەی دەدران بەو هێزانه كه دژایەتی یەکێتی بکەن، لە بناری قەندیلەوە لە قڕناقه‌و پشت ئاشان كه‌سه‌ركردایه‌تی به‌ره‌ی جودی لێ بوون.
باسی کوشتنی (عەبدوڵا سوور) ئەکات، دیارە بیری چۆتەوە بەرەی جوت بەتایبەتی (حسک) لەو سنوورەو هەولێر چیان بە یەکێتی کرد؟ چ پێویست دەکات ئەو ڕووداوە باس بکات؟ خۆ کاک نەوشیروان لە کتێبی پەنجەکان یەکتری ئەشکێنن بەوردی باسی کردووە و هۆکاری کوشتنەکەی ڕوونکردۆتەوە، چونكه خۆی له‌وێ بووه و به‌ڕێزت له‌وێ نه‌بوی، دوو بارە ئەگەر بۆ لەکەدارکردنی مێژووی یەکێتی نەبێت، چ پێویستده‌كات خۆت بکەیت بە فریشتە و کاک نەوشیروان بکەیت بە پیاوکوژ.
لە سەرەتای هەشتاکاندا شەهید (جەمالی عەلی باپیر) لە دۆڵی جافایەتی فەرماندەی هەرێمی (4) بوو، هاوکات (شێرکۆی شێخ عەلی)ش فەرماندەی هێزەکای (حسک) بوو هەر لەو ناوچەیەو په‌یوه‌ندی و دۆستایه‌تیان زۆر باشبووه، کاک مەلا بەختیار شەهید (جەمال) بانگ دەکات و سەرزەنشتی دەکات کە بۆچی ئەو هێزەی (حسک) لەو سنورە دەسەڵاتیان هەیەو مەفرەزەکانی ئێمەیان سەغڵەت کردووە، بۆیە ناچار شەهید (جەمال) لە میواندارییەکدا (شێرکۆ) شەهید دەکات و مەفرەزەکەی (حسک)یش هەر لەو شوێنەدا کاک (جەمالی عەلی باپیر) شەهید دەکەنەوە.
لەلایەکی تریشەوە لە کۆتایی حەفتاکاندا هودنەیەک لەنێوان یەکێتی و لایەنەکانی تردا هەبوو، لەو ماوەیەدا دوو مەفرەزەی یەکێتی و پارتی لە گوندێکی دەشتی کۆیە، سودفەی یەکتری دەکەن، بۆ نانخواردن دابەش دەبن بەناو ماڵەکاندا، کاک مەلا بەختیار خۆی لێپرسراوی هێزەکەی یەکێتی بوو لەو ناوچەیە و ئەوڕۆژە لەگەڵ ئەو مەفرەزەیەدا بوو لەو گوندە، هاوکات مەفرەزەکەی پارتیش (مەجید هەیبە) لێپرسراویان بوو، ئایا كاك مه‌لا به‌ختیار مەفرەزەکەی پارتی بە بڕیاری کێ لەناو ماڵەکاندا قەتڵ و عام کران؟
3
نامەوێت باسی قەتڵ و عامکردنی مەفرەزەکەی پارتی بکەم لە گوندی (کانی ژه‌نان) لە ناوچەی (شەمێران)، کە دەبوو لەم کتێبەتدا ئاماژەت پێبدایە کە بەبڕیاری کێ کرا، چونکە زۆری لەسەر وتراوە، بەڵام ئەمەی خوارەوە بەشێکە لەو ڕاستیانەی کە پێچەوانەی فەراهەم کردنی ئەو ئاشتییە کە کاک مەلا بەختیار گوایە لەسنووری مەڵبەندی (1) فەراهەمی کردووە، وه‌ك لەکتێبەکەیدا باسی دەکات:
١- (شێخ لەتیفی شێخ مارفی گەڕەزیل) کەوتە بۆسەی شیوعیەکانەوە لەسەر پردی جافەران و شەهید بوو، ئایا سنووری مەڵبەندی ئێوە نەبوو؟
٢- لە (چرچە قەڵا) بە پیلانی شیوعییە موختەفییەکانی بناری سەنگاو، (لالە عەلی چرچە قەڵا) یان ناردە بارەگا نهێنییەکەی (ی ن ك) له شاخی زەردە، كه جیهاز و دكتۆر و چه‌ند پێشمه‌رگه‌یه‌كی لێ بوو، (لاله عه‌لی)یش باوه‌ڕپێكراوی ئه‌و باره‌گایه بوو، شیوعییەکان داوایان له (لاله عه‌لی) کردبوو دکتۆرەکەی بارەگاکەی یەکێتی کە ناوی (هۆشمەند)بوو بهێنێت بۆ چارەسەر کردنی ژنێک کە گوایە نەخۆشە لە گوندی (چرچەقەڵا)، (لالە عەلی)ش لە دڵسافی خۆی بارەگاکەی یەکێتی ئاگادار ئەکاتەوە و دواتر هەریەک لە (مەحمود خانەقینی و عمر حەمە دێز و ئەحمەد ئەخرەس ) لەگەڵ دکتۆر (هۆشمەند) دەچن، (عەلی سلێمان) خه‌ڵكی چرچه قه‌ڵا بوو چاو ساغی مەفرەزەكه‌ی (حشع) بوو، بۆسەیان بۆدانان و (دکتۆر هۆشمەند) و (مەحمود)یان شەهید كرد، دوو کەسەکەی تر بریندار بوون.
٣- (حه‌مه پشته‌یی) كه كتێبه‌كه‌ت پێشكه‌ش كردووه، له‌سه‌ره‌تای هه‌شتاكاندا له‌گه‌ڵ خۆتدا كه‌وتنه بۆسەی (حسك)ه‌وه و شه‌هید بوو؟!
٤-بپێشمەرگەکانی یەکێتی لە نێوان مەسۆیی قەرەداخ و دێوانە، (نجم الدین حاجی ساڵح)ی شیوعیان شەهید کرد کە هەر سنووری مەڵبەندی (1) بوو.
٥- لای گوندی (چنارە)، (محمود حسن) ئامر بەتالیۆنی شیوعی بوو، یەکێتی شەهیدی کردو جەنابتان ئاگاتان لەمانە نەبوو..؟!
خوا هەڵناگرێ خۆ شیوعییەکان تا ساڵی (1986) هەر لەو شاخانەی قەرەداخ ئیختیفابوون، تەنها لە فرسەتدا نەبێت نەدەچونە سەر هێزەکانی یەکێتی، پێشمه‌رگه‌كانی یه‌كێتیش سه‌رقاڵی چالاكی بوون به‌رامبه‌ر به رژێم، نه‌یان ده‌په‌رژا بگه‌ڕێن به‌دوایاندا، ئازایەتی تۆ نەبووە کە ئاژاوەی گەورە دروست نەبووەو شەڕی قورس ڕوینەداوە، ڕەنگە بەڕێزت لەگەڵ چەند لێپرسراوێکی شیوعییەکاندا پەیوەندیت باشبووبێت، بەڵام هیچی لەو کوشتارانەی کە لەسەرەوە باسم کردوون کەم نەکردۆتەوە، بەپێچەوانەوە زۆربەی هەرە زۆری ئەو تۆمەتانەی خستوتنەتە پاڵ سەرکردایەتی یەکێتی، كه به تاوانت زانیون، لێیان ئاگاداربوویت و خۆتیان تیادابویت، کەچی خۆت وەک خه‌لیفه عومه‌ری کوری عبدالعزیز نیشاندەدەیت.
گەشەکردنی دەسەڵاتی سیاسی کاک مەلا بەختیار لە ناو یەکێتیدا دەگەڕێتەوە بۆ ململانێکانی نێوان (کاک نەوشیروان و کاک کۆسرەت و پێشتریش خوالێخۆشبوو کاک جەبار فەرمان) له‌لایه‌ك و، له‌لایه‌كی تریش ئەو گەشەکردنەش لە بوون بە مەکتەبی سیاسی ناوبراوەوە دەستی پێکرد تا گەیشتنی بەلێپرسراوی دەستەی کارگێری مەکتەبەی سیاسی و دواجار بەدەست هێنانی مەتمانەی خوالێخۆشبوو جه‌نابی (مام جەلال)، ئەویش دەسەڵاتی ڕەهای پێدابوو، بۆ نمونه لە دانانی وەزیرەکانی یەکێتیی بۆ کابینەی (8)، هەر پێنج وەزیرەکە خۆی داینان، بە کوڕەکەی کاک کۆسرەتیشەوە، ئه‌و وه‌خته هەرچی بویستایه ئەیکردو لێپرسینەوەی لەگەڵ نەدەکرا.
بۆ نمونە پێش ساڵێک لە ڕاپەڕین تاوانبارێک بەناوی (حەمە ڕەشید) کە ڕێکخستنەکانی کومه له دا بەدەست ئەمنی سلێمانییەوەو دواتر لە ڕاپەڕیندا دەکوژرێت، کاک مەلا بەختیار بە نوسراوی ( ژمارە 218 لە 28/2/2005) بە ئیمزای خۆی بۆ دەزگای شەهیدان دەنوسێت: "هاوڕێی منە و لە ساڵی (1977) ەوە پێشمەرگە بووەو شەهیدانەی بۆبکەن"، ناوبراو پێشمه‌رگه نه‌بووه‌و سیخوڕی ئەمنی سلێمانی بووه و، (حەمە ڕەشید)، پێشتر لە رێخراوی ئاڵای شۆڕش بووە!{بەڵگەنامەی ژمارە (5)}
کاک مەلا بەختیار بیری چۆتەوە چاکەیەک لەگەڵ شەهید کاوەی جیهاز بکات کە ئامۆزای (ئاسۆی عومەر سوارە)ی هونەرمەند و پێشکەشکار ، کەلە کۆتاییەکانی ساڵێ (1983) دا لەبارەگای خۆی عەدەد جیهاز بوو کوژرا، ده‌پرسم چۆن كوژراو كێ كوشتی و لەسەر چی کوژرا؟ خۆ كاك نه‌وشیروان له سنووره‌كه‌دا نه‌بوو!. {وێنەی ناو براو لە دوای بەڵگەی پێنجەمەوە دانراوە}
نوسەر لەکتێبەکەیدا باسی (عه‌بدۆ خانه‌قینی) ناكات كه له سەرەتای هەشتاکاندا له‌گه‌ڵ خۆیدا پێشمه‌رگه‌بوو، چۆن كوژراو كێ كوشتی؟ نه كاك نه‌وشیروان كوشتی، نه (حه‌جاجی كوڕی یوسفی سه‌قه‌فی) سه‌ری په‌ڕاند..! هاوڕێكانی ماون و ده‌زانن به ده‌ست كێ كوژرا.
کاک مەلا بەختیار لەبەشی دوادیداری نەوشیروان دا لە لاپه‌ڕە (459) دا دەڵێ: "دانیشتنەکەمان هەروەک دوادیدار هاتە بەرچاوم، ئاشکرا دیار بوو تەندروستی خراپە، بۆیە لەقسەکانی سۆز و سیاسەت و ڕیزم ئاوێتە کرد.. دەتوانم بڵێم دوادیدارمان بوو، بەڵام هەستم کرد یەکەمین جارە وەک دوو هاوڕێی ڕاستگۆ قسە دەکەین، لە ویژدانی خۆمدا هەستم نەدەکرد کێشەکانی کۆن لەبیرکردنەوەمدا بەرانبەری ماوە، ئازارەکانم بیرچۆتەوە”.ئه‌وه قسه‌ی كاك به‌ختیاره.
ئەگەر وایە و ئازارەکانت بیر چونەتەوە، ئەم هەموو تۆمەت و تەشهیر و بوختانانە چین بۆ مێژووی کۆمەڵە و کاک نەوشیروانت ڕیزکردوون!! دوای زیاتر له سێ ساڵ له‌و دیداره، دەبێت چی لە خەیاڵتا بێت؟! نازانین ئه‌م تۆمه‌تانه له به‌رژه‌وه‌ندی كێ و له‌سه‌ر داوای كێ هه‌ڵده‌ڕێژیت، یاخود نیازته به‌ره‌و ده‌رگای كوێ برۆیت..؟
ئه‌ی ناترسیت سه‌ری یه‌كێك له‌زێرابه بۆگه‌نه‌كانی وێستگه‌كانی ژیانت هه‌ڵده‌ینه‌وه؟.. بۆنمونه كه چۆن قوڕت كرد به‌سه‌ر خانه‌واده‌ی (عوسمانی حه‌مه گول)، كه ناسرابوو به (پیاوه بچكۆله‌كه‌ی سلێمانی) و كه‌سێكی تێكۆشه‌رو براده‌ری جەنابی مام جه‌لال و كاك نه‌وشیروانیش بوو، وه‌رزشكارێكی ناسراو بوو، باوکی دوو شەهید بوو یەکێکیان بەناوی (سه‌ڵاح) (وێنه‌ی هه‌ردووكیان هاوپێچه)، کە له روداوی شه‌هیدكردنی سیروان تاله‌بانی و حسن خاوێی دا، به‌برینداری ده‌ربازبوو، دواتر له تاران چاره‌سه كرا و بۆ تۆڵه كردنه‌وه له‌گه‌ڵ شه‌هید (تۆفیقی حاجی حسێن) هاتنه ناو شار بۆ کوشتنی (مولازم موحسین)، بەڵام به‌هۆی خۆفرۆشێكه‌وه كه ئیخباری كردبوون، هەردووكیان بەدەستی مەفرەزەکەی (مولازم موحسین) شه‌هید كران، لەلایەکی تریشەوە كوڕی سێیەمی (عوسمانی حەمە گول)، به‌ناوی (ئاسۆ) پێشمه‌رگه‌بوو لای خۆت، لە كاتی شه‌ڕی ناوخۆد له هه‌ولێر، سیناریۆیه‌كت بۆ دروست كرد، گوایه په‌یوه‌ندی به پاراستنی پارتییه‌وه هه‌بووه و هەوڵی کوشتنی تۆیداوە، خۆی و (ته‌لار) خانی خێزانیت به‌منالێكی دوو ساڵانه‌وه لە بارەگای ڕێكخراوه دیموكراتییه‌كان لە هه‌ولێر هه‌ریه‌ك له ژوورێكدا زیندانی كرد، ئێ خۆ ئه‌و پێشمه‌رگه‌یه‌ت له خۆشه‌ویستی تۆدا ناوی منداڵه‌كه‌ی به‌ناوی كچه‌كه‌ی تۆوه كه ناوی زیلان بوو ناو نابوو، ئاخر لە کوێی دونیادا ڕویداوە بەوجودی سەروەری یاسا و حکومەت و دادگا، خەڵک لەبارەگای حزبیدا زیندانی بکرێت، رێكخراوه‌كانی مه‌ده‌نی و مافی مرۆڤ و ژنان له كوێ بوون..؟ بۆ نه‌هاتنه ده‌نگ..؟ لە هەمانکاتدا سەرۆکی حکومه‌تەکەش ئەندامی مەکتەبی سیاسی حزبەکەی خۆت بوو، دواتر بەبێ بڕیاری دادگا، (ئاسۆ) کوژرا و تاكو ئێستاش چاره‌نوسی ژنه‌كه‌ی نادیاره!.
لە سەرەتای هەشتاکاندا کاک مەلا بەختیار هێندە لەخۆی بایی بووبوو، هەوڵی ئەدا لەڕێی کۆنفرانسەکانەوە ببێتە کەسی یەکەمی کۆمەڵەی ڕەنجدەران، لە کۆنفرانسی یەکەمدا لە ساڵی (1981)، یەکێک لە هاوڕێ هەرە نزیکەکانی خۆی بەناوی (کاوە مەخموری) کە دواتر شەهید بوو، یەکێکیشە لەو شەهیدانەی لەلیستی ئەو ناوانەدایە کە کتێبەکەی پێشکەش کردوون، به ژماره‌یه‌ك لە ئەندامانی کۆنفرانس دەڵێت: "تکایە دەنگ مەدەن بە مەلا بەختیار، خۆی هەر دەردەچێت، با دەنگی زۆر نەهێنێت، ئەوەندە مەغروور بووه، ئەگەر یەکەم دەنگ بهێنێت کارەساتێک دەقەومێنێت"، دواتر كاك مەلا بەختیار کە ئەم قسەیە دەبیستێتەوە، بانگی دەکات و سەرزەنشتی دەکات.
دیارترین هەوڵەکانی کاک مەلا بەختیار بۆ بوون بەکەسی یەکەمی کۆمەڵە، لە کۆنفرانسی (3)ی ساڵی (1984) دا لە مێڕگەپان دیار و ئاشكرابوو، بەڵام ئاواتەکەی نەهاتە دی و بەپاڵ كرا به سەرکردایەتی، دوای ئەو کۆنفرانسەی مێرگەپان، رقی لە کۆمەڵە هەڵگرت و لەڕێی دروستکردنی ڕێکخستنێکی ترەوە لەناو کۆمەڵەدا، (ئاڵای شۆڕش)ی ڕاگه‌یاند، هەر ئەوکات له‌ڕێی چه‌ند بڵاوكراوه‌یه‌كی نهنییه‌وه بە دروستكردنی تۆمەت و بوختان بۆ سەرکردەکانی یەکێتیی نیشتیمانی کوردستان، ژێر بەژێر دژایەتی کۆمەڵەی ڕه‌نجده‌رانی دەکرد، هه‌رچه‌ند ئه‌وكات به‌گۆڕی شه‌هیدان سوێندی خواردبوو كه ئاگاداری ئه‌و بڵاوه‌كراوانه نییه، به‌ڵام له كتێبه‌كه‌یدا ئاماژه‌ی به‌ناوه‌رۆكی ئه‌و بڵاوكراوانه كردووه.
خوالێخۆشبوو جه‌نابی (مام جەلال) لە کتێبی (دیداری تەمەندا)، بەڕوونی هەڵوێستی خۆی لەسەر ئەو بابەتە دەربڕیوە و ئاڵای شۆڕشی به‌مه‌ترسییه‌كی گەورە لەسەر بەرژەوەندییەکانی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان زانییوە، چونكه پێی وابوو, ئاڵای شۆڕش دەبووە هۆکاری دووبەرەکی و لاوازبوونی یەکێتیی و شۆڕشەکەی.
ئەو کادرو پێشمەرگانەی کە لەگەڵ کاک مەلا بەختیاردا چوونە ناو ئاڵای شۆڕشەوە، دواتر بۆیان دەرکەوت کاک مەلا بەختیار، ئەوه نەبوو کە لە پێناویدا کۆمەڵەی ڕەنجدەرانیان بۆ بە جێهێشت و چونە ناو ئاڵای شۆڕشەوە، هەر بۆیە لە دوای ڕاپەڕینەوە، زۆربەیان پەیوەندیان بەوەوە نەکردەوە، بۆ نمونە ئه‌مانه بوون بە پارتی: (حەمە گرێزەیی، برایم عەزیز، شەهید بارامە سوور، سەلامی فەقێ عەلی، بەکری زەراعە، کەمال قەرەداخی).
هەندێکیشیان پەیواندیان بە (ی.ن.ک)ەوە کرد، لەوانە ( شەهید حسێن مەنسور، حاجی مەمۆ، کاردۆ، کاکلە ڕەش، دکتۆر عوسمان، کەریم رەفعەت، عەلی چاو جوان، عەدنان عوسمان).
هەروەها دوای ڕاپەڕین (ئەحمەدە ڕیشە)ش، پەیوەندی بە بزووتنەوەی ئیسلامییەوە کرد و دواتریش بوو بە یەکێتی، بەشێکی تری کادریرەکانی ئاڵای شۆڕشی ئەوکات، ئێستا دانیشتوون.
کاک (حەمە ئاوات) کە لێپرسراوی رێکخستنەکانی ئاڵای شۆڕش بوو، ڕۆڵێکی گەورەی هەبوو لەناو ئەو رێکخراوەدا، هەرچەندە لەسەرەتادا لەگەڵ دروستکردنیشیدا نەبووە و بیروڕای زۆر جیاوازی هەبووە لەگەڵ کاک مەلا بەختیار، بەڵام وەک وەفایەک لەگەڵی دا بەردەوامبووە، ئەوەتا پێشتریش لە قەتڵ و عامەکەی (کانی ژەنان)دا کە بەبڕیاری کاک مەلا بەختیار ئەنجامدرا، بەسەختی بریندار بوو، هەموو جەستەی بێژرا و لەم ساڵانەی دوایشدا هەر بەو هۆکارە گیانی لەدەستدا، دواتریش دوای بەربوونی مەلا بەختیار، کاک (حەمە ئاوات) ناکۆکی گەورەی هەبوو لەگەڵیدا، دوای هاتنەوەی ئاڵای شۆڕش بۆ ناو یەکێتی، کاک (حەمە ئاوات) وەک زەحمەتکێشان لەگەڵ کاک (قادر عەزیز)مایەوە و دوای ماوەیەک هاتەوە ناو یەکێتی.
كاك مه‌لا به‌ختیار له دیمانه‌كه‌ی روداودا، ئاماژه‌ی به روداوه‌كه‌ی (به‌نداوی ده‌ربه‌ندیخان) كرد و تاوانه‌كه‌ی خسته پاڵ خوالێخۆشبوو كاك نه‌وشیروان، گوایه چه‌ند (تۆن)ێك (TNT) یان ناردووه بۆ ئه‌وه‌ی به‌نداوه‌كه بته‌قێننه‌وه، ئه‌مه‌وێ ئه‌وه‌نده‌ی من ئاگاربوم، ئه‌و روداوه وه‌ك خۆی بگێڕمه‌وه، پێش راپه‌رین به بڕیاری كاك نه‌وشیروان من و كاك ئاواتی شێخ جه‌ناب دانرابوین بۆ شاری سلێمانی، بۆیه من له سلێمانی بووم، راپه‌رین ئه‌نجامدرا، كاك (عومه‌ر فه‌تاح) له به‌رێوه‌به‌رایه‌تی رۆشنبیر سلێمانی بوو، كه باره‌گای به‌ره‌ی كوردوستانی بوو، براده‌رانی پارتی و سۆشیالیست و حیزبی شیوعیش له‌وێ بوون، كاك نه‌وشیروان نه‌هاتبووه سلێمانی، كاك (فه‌ره‌یدون عه‌بدولقادر) سه‌رپه‌رشتی ڕاپه‌ڕینی گه‌رمیانی ده‌كرد، دوای ئازاد كردنی كه‌لارو كفری و دوزو سنوره‌كه، گه‌ڕایه‌وه بۆ سلێمانی، من به‌هۆی شه‌هیدبوونی حه‌مه ره‌شه‌وه هه‌فته‌یه‌ك نه‌چومه‌وه باره‌گای به‌ره‌ی كوردستانی، له‌سه‌روبه‌ندی پاشه‌كشێی هێزه‌كانی به‌ره‌ی كوردستانی له‌كه‌ركوك، له‌لایه‌ن هێزه‌كانی خۆمانه‌وه له سلێمانی، هه‌ندێ ئیحتیاط وه‌گیرا.
كاك (شه‌وكه‌تی حاجی موشیر) له بیره‌وه‌رییه‌كانی خۆیدا باسی كردوه، كه كاك (فه‌ره‌یدون عه‌بدولقادر) له‌نامه‌یه‌كدا بۆ كاك (شه‌وكه‌ت)ی نوسیوه: “ئه‌و بڕه (TNT)یه ده‌نێرین بۆ شكاندنی تۆرباینه‌كان”ه، نه‌ك به‌نداوه‌كه، كاك (شه‌وكه‌ت)یش هه‌رله پشتینامه‌كه‌ی كاك (فه‌ره‌یدون) بۆ كاك (مه‌حمود سه‌نگاوی) ده‌نوسێت كاره‌كه جێبه‌جێ بكرێت و بۆی ئه‌ینێرێت، ئه‌وكات كاك (مه‌حمود) له ده‌ربه‌ندیخان ده‌بێت، بۆ دڵنیا بوون له ڕاست و دروستی بڕی (TNT)یه‌كه، له‌م رۆژانه‌دا له كاك (مه‌حمود سه‌نگاوی)م پرسی، وتم ئه‌رێ ئه‌و چه‌ند (تۆن) ته‌قه‌مه‌نیه‌ی كاك به‌ختیار باسی ئه‌كات وابزانم له‌فه‌رده‌یه‌كدا بو، نه‌ده‌گه‌یشته په‌نجا كیلۆ، ئه‌ویش به‌پێكه‌نینه‌وه وتی: “وه‌ڵا كه‌هاته لای ئێمه له عه‌لاگه‌یه‌كدا بو ده‌كیلۆش نه‌ده‌بوو، به‌كوره‌كانم وت ئێمه‌نازانین به‌كاری بهێنین خۆیان چوبوون نیوه‌یان دانابو”.
كاك مه‌لا به‌ختیار، ئه‌گه‌ر به‌نیازیت له‌ڕێی (دابڕانه‌وه) حزبێكی تر دروست بكه‌یت، بڕۆ.. یه‌كێتی قازانجێتی، پێویست ناكات تۆمه‌ت و بوختان بخه‌یته پاڵ سەرکردە و شۆڕشگێڕەکانی یەکێتیی نیشتیمانی کوردستان و مێژویان بشێوێنیت، لە ناو ئەو قارەمانانەشدا (حه‌مه ڕه‌ش) به ئەلقه له‌گوێی فاشییه‌كان ناوی ببه‌یت، حه‌مه ڕه‌شێك كه ساڵانێك مناڵه‌كانی له ئه‌شتكه‌وت و لە ئاوارەییدا به‌جێهێشت، لەهەمانکاتدا مه‌یدانی خه‌باتی چۆڵ نه‌كرد.. تا ئه‌و ڕاده‌یه‌ی له‌سه‌ر دوا بستی خاكی باشووری كوردستان گیانی خۆی به‌ختكرد.
لێره‌دا بیری كاك مه‌لا به‌ختیار ده‌هێنمه‌وه، مێژووی پڕ سه‌روه‌ی و تێكۆشانی یه‌كێتی و خه‌باتی شه‌هیده سه‌ربه‌رزه‌كانی و لێپرسراوه ئازاو بوێره‌كانی، (ی.ن.ك)ی گه‌یانده ئه‌و ئاسته‌ی كه پێشڕه‌وی راپه‌رینی كوردو ڕاماڵینی ده‌زگاكانی به‌عسی لێكه‌وته‌وه، كه ئه‌و كات تۆی تیانه‌بووی، دواتر ئه‌و سه‌ربه‌خۆییه‌یان فه‌راهم كرد بۆ كورد و كوردستان، ئێستاش به‌هۆی خراپ به‌رێوه‌بردن و قیاده‌كردنی ئێوه‌ومانانه‌وه، وای لێهاتوه میله‌ت له‌هه‌موومان نارازیه.
دڵنیابه مێژووی یه‌كێتی قه‌ڵایه‌كی به‌رزو په‌یكه‌رێكی زێرینه بۆ كۆمه‌ڵانی خه‌لك، به ئێوه نه تێكه‌چێت و نه ئه‌شكێنرێت.
من وه‌ک پیشمه‌رگه‌یه‌کی پارتیزان و دانه‌بڕاوی یه‌کێتیی نیشتمانی كوردستان
سه‌رم سوڕماوه له‌وه‌ی كه ئه‌م سه‌ركردایه‌تییه‌ی یه‌كێتی به هه‌ردوو ئه‌نجومه‌نه‌كه‌یه‌وه، له‌ئاستی ئه‌م هێرشه ناره‌وایه‌ی كاك مه‌لا به‌ختیار ده‌یكاته سه‌رمێژووه جوانه‌كه‌یان..،بێده‌نگن؟. ئاخۆ بڵێی قه‌سه‌كانی ئه‌و راست بێت؟، له كه‌ناڵی روداو ده‌ڵێیت (قه‌ڵه‌مم له هه‌ر سه‌دو بیسته‌كه تیژتره و ده‌شڵێت زیاتر له نه‌وه‌تیان ئیمتیحان ده‌كه‌م،كه‌سیان شاره‌زای مێژووی یه‌كێتی نین)، یان كاك مه‌لا به‌ختیار راستده‌كات به‌شێكی زۆریان پێشمه‌رگه‌ی خۆی بون وله روویان هه‌ڵنایه‌ت وه‌ڵامی بده‌نه‌وه، یان هیچ سه‌رمایه و سه‌روه‌ری و خه‌باتێكیان له‌و مێژوه‌دا نیه تا به‌رگری لێبكه‌ن؟!
کۆتایی بابەتەکەم بە وتەیەکی کاک نەوشروان دادەخەم کە له سه‌ردانێكیدا بۆ مزگه‌وتی گه‌وره‌ی شاری سلێمانی لەو ساڵانەی دواییدا، لەلێدوانێکیدا بۆ مامۆستایانی ئاینی شاری ده‌ڵێت:
"له هه‌موو ته‌مه‌نمدا شانازی ده‌كه‌م به‌وه‌ی كه دژی نیفاقی سیاسی بووم، پێشم وایه نیفاقی دینی ڕه‌نگه بۆ شه‌خسه‌كه خۆی زه‌ره‌ری هه‌بێت بۆسه‌ر ئیمانی بۆ سه‌ر ئه‌خلاقی و بۆڕۆژی ئاخری به‌ر له‌عنه‌تی خودا ده‌كه‌وێت، به‌ڵام ئه‌وه‌ی كه مونافیقی سیاسیی و نیفاقی سیاسیی بكات، زه‌ره‌ر له میله‌ته‌كه ده‌دات، یه‌عنی زه‌ره‌ری زۆر گه‌وره‌تره له نیفاقی دینی".
