بۆ چلەى ماتەمینى د.عیزەدین مەلا سەفوەت

Thursday, 14/11/2019, 13:10

پمێوایە بەقەد پێویست لەسەر ئەم دکتۆرە و ناوەرۆکى گەنیوى نوسراوە و بە پیویستم نەزانى کەشارایەک بخەمە سەر ئەو خەرمانى ئابڕوچونەى کە بە مردنى ئاشکرابوو، پاش ئەوەى کەجەلادیکى هەڵهاتووى بنەماڵەى بەرزانى لە سلێمانى و لێپرسراوى لقى چوارى پێشوو بەبۆنەى مردنیەوە ئاشکرایکردووە کەپەیوەندیەکى تەلەفونى سەردەمى خۆپیشاندان و ناڕەزایەتیەکانى شوباتى ساڵى ٢٠١١ یە وئەڵێت:
کاتژمێر ۸ ی شەو دکتۆر عێزەدین مستەفا ڕەسوڵ، گەورە ئەدیب و نوسەر و ڕۆشنبیری کورد، تەلەفۆنی بۆ كردم، وتی: (کاکە هیوا زۆر نیگەرانم لەو ڕوداوەی ئەمڕۆ کە لەگەڵ بارەگای پارتی لە شارەکەی من ڕویداوە، ئەمانەی پەلاماری ئێوەیاندا گومان دەکەم خەڵکی ڕەسەنی شارەکەبن، زۆرێک لەمانە هی ئەملا و ئەولان هێناویانن، من بڕوام بە چەک نیە، بەڵام ئەگەر پێتان وایە بوونی من لە ناو بارەگای لقی ئێوە دەبێتە هۆی ئەوەی پەلامارتان نەدرێتەوە، هەر ئێستا دێم، چونکە ئەوە بارەگای مەلا مستەفای بارزانی یە و سەرۆکی نەتەوەی کورد بووە و لای ئێمە هەر بە سەرۆکی کوردیش دەمێنێتەوە).
جەلادەکانى ڕێبازەکەى بەرزانى گەنجانى سلێمانیان خەڵتانى خۆینکردووە ئەم دکتۆرى ڕەخنەى (واقعیانە)، واقعیانە خوێنى ڕژاوى گەنجانى سلێمانى نابینێت و توڕەیى گەنجان بەپەلامار ئەچوێنێت بۆ جاشگەى لقى چوار نیگەرانە، کەڵتە کۆنێکى وەها، وەها خۆى بچوکردۆتەوە و ئەیەوێت ببێتە قەڵغانێکى درۆینەى چاشگەى لقى چوار خۆشى چاک ئەزانێت ئەمەتەنها خۆهەڵناتنێک زیاتر نیە و مەبەستى تەنها شاباشکردنیەتى لەلایەن مەسعودەوە هەلێکى باشە هەتا بەیت و بالۆرەیەک بەسەر مەلا مستەفایەکى جاهیلدا هەڵبدات، مەلایەک هەموو تەمەنى ئەو یەکدوو ساڵەى لێدەرچێت کە سەرەتانى مەرگى بوو، خیانەت و نەگبەتى و نەهامەتی بووە بۆ کورد.
بڕواننە ئەو هەمو سایتە بەناو ئەهلى و بێلایەنە کە تەوێڵیان بەلۆگۆى ئاسیاسێڵەکەى فاروقى مەلا مستەفا بەستراوە، ئەوەش هێماى کڕینیانە لەژێر ڕیکلامدا، تەنها و بۆتامى نوسین نەیانتوانى چەند دێرێک لەسەر بەعسیبون و دواتر لەسەر پارتى بون و دواتر ستایشکارى مەلا مستەفا و دواترلەسەر سواڵ و کروزانەوەى بەردەوامى عیزەدین بنوسن.
لەسایتى خاکدا وتارێک سەرنجى ئێمەى ڕاکیشا لەسەر عیزەدین و لەنوسینى پرۆفیسۆر دکتۆر زاهیر لەتیف کەریم و ئەڵێت:
هاوشێوەی گۆگڵ وفلۆبیر وتۆڵستوی وكافكا وهێمنگوای، عیززەدین موستەفا ڕەسوڵا هەمیشە هەوڵی داوە ئاوێنەیەكی ڕاستەقینەی دۆخە سیاسی وفیكری وئەدەبی وئابوورییەكانی كۆمەڵگا بێت.كاراترین چەك بۆ چارەسەری كێشە وگەندەڵییە سۆسیۆڵۆژی وفیكرییەكانیش ڕەخنە بوو. ئەمەش لەكاتێكدا وبەئاشكرا دەیبینی كۆمەڵگا ڕووبەڕوی چەندین گرفت ومەسەلەی هەستیاری فیكری وسیاسی بۆتەوە، لەسەر ئاستی دەرەكی وناوەكی.گەرچی گۆڕینی دۆخەكان لەئەستۆی ئەودا نەبووە بەوپێیەی دەسەڵاتێكی سیاسی بەرپرسیارێتی ئەم كارەی لەئەستۆ گرتووە

https://www.khaktv.net/all-detail.aspx?jimare=18916&type=farhang
قوڕبەسەر ئەو میللەتە ئەمە ئاکادیمیەکەى بیت، ماستاوەکەى پرۆفیسۆر لەتیف زۆر خەست و کەللەتەزێنە بە پلەیەک ماستاوچیەکى وەکو عیزەدین بەو کەڵە ئەدیبانە ئەچوێنێت لەکاتێکدا ئەوانە ڕۆماننوس و چیرۆکنوس و کەسانى زۆر ئاست بەرز و ڕۆشنبیرى گەورە بون و کاریگەریان لەسەر کۆمەڵ و سیستەمى سیاسى هەبووە، هەر بەنموونە: گوگڵ خاوەنى ڕۆمانى تاراس بولبا و دەرونە مردووەکان و شانۆگەرى پشکنەرى گشتى – لاى خۆمان بە جەنابى موفەتیش ناسراوە و پاڵتۆ یە،
لەژێر چەمکى ئەم ڕۆمانەوە ڕۆمانى ڕیالیزم لە ڕوسیا سەرى دەرهێناوە.
گۆستاف فلوبیر یەکێکە لە ڕۆمانوسە واقعیانەى فەرەنسا و کەڕیالیزم و ڕۆمانسى لەنوسینەکانیدا ئاوێتەى یەککردون و لەڕۆمانەکانى (مادام بۆچارى و سالامبۆ و هەڵنانى قەشە ئەنتۆنیۆس و پەروەردەى سۆزدارى).
لیۆن تۆلستۆى، یەکێکە لەهەرە ڕۆمانوسە بەناوبانگەکانى ڕوسیا و بەرهەمەکانى ئەوەندە بەهێزو ناوازەن سنورى وڵاتانى دنیاى بڕیوە و لەڕۆمانە بەناو بانگەکانى (شەڕ و ئاشتى، ئانا کارینا) ڕۆمان ونوسینەکانى ڕۆچونەتە ناخى ئینسان و ئازارەکانى و زۆرکەس تۆلۆستۆى بە فەیلەسوف و چاکەکارى کۆمەڵایەتى ناوزەدە ئەکەن و بۆچون و مەبادئەکانى کاریگەرى گەورەى بەسەر مەهاتما غاندى و مارتن لۆسەر کنگ ەوە هەبووە.
تۆلۆستۆى ئۆرستۆکراتى و مڵکدارێکى گەورە بووە و نازناوى ( کۆنت ) هەبووە و خۆى و خێزانى لە ژیانێکى پڕلە نازو نیعمەتا ژیاون و لە حەفتا ساڵیەوە دەستبەردارى ئەو ژیانە بووە و بەرگى هەژارى پۆشیوە بەڕەنجى شانى خۆى خۆى ژیاندووە و ژنەکەى لەوەى کە تۆلستۆى وەک جوتیاران لە کار و پۆشاکیدا وە کۆخیتەکانى ئەواندا ژیاوە، زۆر بیزار بووە. لەنامەیەکدا بۆ ژنەکەى نوسیوە (سۆفیا ناتوانم بەم حاڵەوە لەو خانوەدا بژیم کە خۆشگوزەرانى و دەوڵەمەندى دەستى خستۆتە بینە قاقام و خەریکە ئەمخنکێنێت، ئارەزوى ئارامى و تەنیاییەکمە کە ژاوەژاوى پارە و خۆویستى سامان و ئارەزوى دڕندانەى مڵکدارى بۆگەنى نەکات ).
ئەمانە ئەو کەڵە نوسەرانەن کە پرۆفیسۆر لەتیف، عیزەدینى مەلا سەفوەتى پێئەچوێنێت، بە پێچەوانەوە عیزەدین هەتا ئەو کاتەى گیانى تواناى هەڵگرتنى ئەو لاشەیەى نەما کەهەر خەریکى کوڕوزانەوە و دەست پانکردنەوە بوو:
ناسیاوێکم لە سکتاریەتى تاڵەبانى بوو وتى: جارێک عێزەدینیان هێنا بۆ لاى و دوو کەس چوبونە بن باڵى ئەوەندە کڕوزایەوە تاڵەبانى دوو دەفتەر دۆلارى خنى بەگیرفانیدا، چەند سالێک لەمەو بەر لە کۆبونەوەى (کەنەکە) کۆنگرەى نەتەوەیى کورد لەبروکسلى پایتەختى بەلجیکا، عیزەدین میوان ئەبێت و خەرجى خواردن و خواردنەوە و هوتێل و بلیتى فڕۆکە لەلایەن کەنەکەوە دابین ئەکرێت، ئەوجارە بەهۆى نالەبارى بارى دارایی پارەیى بلیتى فرۆکە خەرجناکرێت، دکتۆر عیزەدین کەهەرچى عیزەت بێت لە نەفسیدا نیە، ئەیکات بە پرتە و بۆڵە و کوڕوزانەوە ئەیوت جارێکیتر نایەم بۆ کۆنگرەو دیارە ئەمانیش نابوت بون، خوێنەرى بەڕێز دکتۆر لەشارى سویشى سویدەوە هاتبوو بۆ بەلجیکا کەنرخى بلیتى فرۆکە (50) دۆلار تێناپەڕێت.
ئێوە بپرسن ئەبێت بنەماڵەى خائینپیشەى بەرزانى چەندیان ئاخنیبێت بە قوڕگیدا، چونکە ئەم پیاوە بێشەرمى بۆ پارە و دەستخۆشانە سنورى تێپەرانبوو دکتۆر لەتیف ئەگەر تەکانێکى پرۆفیسۆرانەى بۆ بدات ئەوا ئەو دەستپانکردن و کڕوزانەوەیە بابەتى ئەتروحەیەکى دکتۆرایە.
دکتۆر شێرکۆ عەبدوڵا باشکاتبى بندیوارى فاروقى مەلا مستەفایە و لە ستایشى فاروقدا ئەڵێت: (ئەم پیاوە خێرە و مەند وخێر خوازە)، کورد ئەڵێت خێر بۆ خوێش ئەى لەدکتۆر عیزەدین خوێش تر هەیە بۆ هەتا ئێستا لەم خێر و سەدەقەیەیى فاروقى براى بەهرەمەند نەبووە کە هەتا گیان لە جەستەى پیر و شەکەتیدا هەبوو هەر خەریکى دەستپانکردووە بوو.
بۆ ئەوەى یادەوەرى ئەم پیاوە لەیادماندا بمێنێت، پێشنیار ئەکەم لەبەردەم لقى چواردا لە شارى سلێمانى بتێکى بۆ دروستبکەن وەکو: سومبولى قەڵەم و وشە فرۆشى.