هەر بە هەڵکردنی گڵۆپی سەوز لە لایەن ئەمریکاوە، بە گەلەکۆمەیەی سێ قۆڵی عێراق و ئێران و تورکـیا، بە بەرچاوی هـێزەکانی ئەمریکا و بە دەبـابەی (هامەر)ی ئەمریکی، سوپای شیعەی عێراق و حەشـدی وەحـشی و سوپای پاسدارانی کۆماری سێدارە و میتی زۆڵی تورکیا لە رۆژی (١٦ی/ ئوکتۆبەری/٢٠١٩) دا، شاری کەرکووک و خورمـاتوو، و خانەقـینیان داگیرکرد و بە دەیان پێشمەرگە و خەڵکی سڤـیلی کوردیـان شەهـید کرد.. ماڵ و دوکان و بازاڕی کوردیان تاڵان کرد و سووتـاندیان و بە هـەزاران خـێزانی کورد لە کەرکووک و خورماتوو لە ترسا ئاوارە بوون، تا ئەمڕۆش زۆربەیان نەگەڕاونەتەوە.
حەشدی وەحشی بەکرێگیراوی تورکمانەکان، لە داگیرکردنەی کەرکووک و خورماتوودا رۆڵێکی زۆر نامەردانە و گڵاویان هەبوو بەرانبەر بە کورد، ئەوان بـوون لە خورماتوو کوردیان کوشت و تاڵانی کۆگاکانی بازاڕ و ماڵەکانی کوردیان کرد ودوایش سوتانـدیان، حەشدی وەحشی تورکمانی، سوکـایەتی و بێرێزییەکی زۆریشیان بە کورد کـرد.. کەچی کورد لە چاکە زیاتـری بۆیـان نەبـووە.
ئەمجـارەش بە پیـلانێکی پێنـج قـۆڵی، ئەمریکـا، رووسـیا، تورکیا، ئێـران، سـووریا، گەورەتـرین پیلانیان لە دژی گەلی کوردمان لە رۆژئـاوای کوردستان دا جێبەجێ کـرد.
رووسیا بوو لە ( ١٨ی/ئادار/٢٠١٨) شاری (عەفـرین)ی کوردستانی رادەستی تورکیا کرد، لە پێناوی فـرۆشتنی چەک و کـردنەوەی بـازار بـۆ کەلوپەلە پیشەسازییەکـانی لە تورکیادا. لە پێناوی رەتکـردنی بۆڕی گازی رووسیا بە تورکیادا بۆ ئەوروپـا.
ئەمجارەش بە ناپاکـیکردن لە کـورد، بە گەلـەکۆمەیی و بە پیلانێـکی هـاوبەشی نێـوان ئەمریکا و تورکیا و رووسیا و سوریا، ئێران، لە رۆژی (٩ی/ ئوکـتۆبەر/٢٠١٩) دا، رۆژئـاوای کوردستانیان رادەستی دڕندەتـرین و خوێنڕێژتـرین و رەگەزپەرسترین سوپا لە جیهاندا کرد، کە سوپای تورکیا فـاشتە، کە بە مۆدێرتـرین چەکی قورسی کوشندەوە، بێ دەسـت پاراسـتن، بە رقـێکی رەشـەوە، بەرچـاوی ئەمریکا و رووسیا و جیهانەوە، کەوتوونـەتە رەشەکـوژی و کۆمەڵکـوژی کـورد.. ئەمـەش گـەورەتریـن بێـڕەوشتی و نامەردی ئەمریکایە و شەرمەزاریشە بۆ جیهان.
ئەو داستانانەی کە شەڕڤانانی کورد لە دژی داعش تۆماریـان کرد لە جیهاندا بێـوێنەن، ئەمـریکا و هـاوپەیمانەکانی لە دژی داعـش، بە تازەتـرین فـرۆکەی جەنگی و تـانک و تۆپـەوە، لەسەر ئـەرزی راستیدا، ئەوەیـان پێنەکـرا کە شەرڤـانـانی کورد کردیـان، ئەفسانەی داعـش بە شەهـیدبوونی یانـزە هـەزار شەرڤـانی قـارەمانمان کۆتـایی هـات. لە جیاتی سوپاس و پێزانین و رێزگرتن لە بەرخودانی کورد.. بەم ناپاکی و نامەردییە ئەمریکا و رووسـیا پیـاوەتی کورد دەدەنـەوە.
دوێنێ لە پەیوەندییەکی تەلەفۆنی نیوان پۆتین و گەورە تیرۆریست ئەردۆگاندا، رووسیا داوای لە ئەردۆگان کرد کە سوپای توکیا لەگەڵ سوپای سووریادا شەرنەکات. ئەردۆگان بەڵـێنی دایی کە بەگـژی سوپـای سووریـادا ناچـێت.. لە پێـش هـێڕشکردنـەکەیدا، ئـەمە رێکەوتـن بوو لە نێوان ئەو پێنج وڵاتـەی لە سەرەوە ناومـان بـردن.. تورکـیا تەنیا بـۆ داگیرکردنی رۆژئاوای کوردستان و بۆ کۆمەڵکوژی کورد و بۆ دەربەدەرکردنی کورد و بۆ گـۆڕینی دیمۆگـرافیـای رۆژئـاوای کوردستان و بۆ سەرهـەڵـدانەوەی داعـش و، بۆ بردنەدەرەوەی کێشە ناوخۆییەکـانی و بە لابـردنی سەرنـج لەسەر داڕمـانی ئابـووری تورکیا و دابەزینی بەهـای لیرەی تورکی و بەرزبوونەوەی رێژەی بیکاری و هەژاری و بەرزبوونەوەی دەنگی نارازی لە سیاسەتە شکستخواردووەکانی.. بۆ پەردەپۆشکردنی دۆڕاندنی ئیستەنبوڵ و کێشەکانی نێو پارتەکەی، رۆژئـاوای کوردستانی داگیرکـرد.
شەرمەزارییە بۆ پۆتین کە داوای شەڕ راگرتن و پاراستنی منداڵ و ژنی بێتاوانی کورد ناکات، تەنها ئەو داوایـەی لە ئەردۆگان کرد، کە شەڕ لەگەڵ سوپای سووریادا نەکەن.

لە جیهاندا لە ئەرۆگان دیکتاتۆتر و لەخۆباییتر و رەگەزپەرستر و سیکۆپاتر و نامەردتر نیـیە. ئەردۆگـان سەرسەخـترین دوژمـنی کـوردە، ئـەوەی کـە ئەتـاتورکی گـۆڕبـەگـۆڕ تەواوی نەکـرد، ئەم رەەگەزپەرەسترە، دەیەوێت لەو زیاتر بە کورد بکـات.. بە خوێـنی کـورد تیینووە.. ئەردۆگان فـرمێسکی تیمساحی بۆ منـداڵانی (غـەزە) دەڕشـت.. کەچـی دەستە قێزەوەنەکانی بە خوێـنی سەدان منـداڵی بێتاوانی کورد سوورن"
(نیلسون ماندێلا) راستی وت:"گـەر دەتەوێت تورک بناسیت.. رۆژێـک ببە بە کـورد"
ئەمجارەش ئەمریکا کوردی بە گورگان خوارد دا و ئەوپەڕی بێڕەوشتی دەرهـەق بە کورد کرد. ئەمەش لەسەر ئەمریکا زۆر دەکەوێت. گوزارشتە لە شکستی سیاسەتیان. ئەم ناپاکییەی ترامپ لەگەڵ رۆژئاوای کوردستان، ناوبانگی ئەمریکای زڕاند و شکۆ و پێگە و هـەژموونیشی هـێنایە خوارەوە. ئەمریکا پێشینەی خۆشی لە دەسـت دەست دا. لەمەوە دواش گەلان و وڵاتانیش متمانەیـان بە ئەمریکا و بە سیاسەتەکانی نامـێنێت. بە دووریـشی مەزانـن کە ئەمریکـا چۆکـیش بۆ ئێران دابدات.. هێندەتـر حەیـای بچـێت.
لە سایەی سەرۆکـایەتی ترامپ، سەرۆکە ئەقـڵسووک و حولحـولیـەکەی ئەمریکـادا، کە کابرایەکی هەرزەگـۆی قەولوبەولییە و فـری بەسەر سیاسەتەوە نییە و لە مێـژوو و لە جوگرافیادا زۆر کۆڵەوار و نابەڵەدە، هەرجارەی قسەیەک دەکات.. ترامپ لە هەڵبژارنی سەرۆکی ئەمریکا، بە پارە دەنگەکانی کڕی و رووسیا یارمەتی دا، ئیستاش دوور نییە کە بۆ ئەوە لەگەڵ رووسیادا لەسەر بە دەستەوەدانی رۆژئاوای کوردستان رێکەوتن، تا رووسیا یارمەتی بـدات بۆ دووبارە خۆکانـدیـدکردنەوەی بۆ پـۆستی سەروک کۆمـاری ئەمریکا. رووسیاش پێ باشترە، کە سەرۆکێکی هیچ لەبـار و کۆڵـەوارسیاسی وەک تـرامپ ببـێت بە سەرۆکێ ئەمریکا، کە بەرژەوەندییەکانی خۆی لە هەموو شتێک لا لە پێشـترە.. تەنات حیزبەکەشی (کۆمارییەکان) متمانەیان پێ نەماوە.
ترامپ لەو رۆژانەی رابردوودا، کۆمەڵێک قسەی هەلەق و بەلەق و تورەهاتی دەرهەق بە گەلی کوردمان کرد.. دەیەوێت بە هـەنـدێ قسەی پـروپوچ و بیمانە لە پێگە و رۆڵی کـورد کـەم بکـاتە، کە لە منـداڵێ سـاوا و لە شێتـیش ئـەو قســانە ناوەشێـنەوە، تـرامپ بەم قسانەی دەیەوێت ناپاکییەکەی بەرانبەر بە کورد و سیاسەتە دۆڕاوەکەی پەردەپۆش بکات. گوایە کورد لە شەڕی جیهانی یارمەتی نەداون بە تایبەتیش لەشەڕی (نۆرماندی) وتیشی کورد و تورک دوو سەد ساڵە شەڕ لەگەڵ یەکتری دەکەن.. ترامپی هیچ نـەزان، کوردێـکی بێ دەوڵـەت و بێ سـوپا و بێ چـەک، کـوردێکی سەرکـوتکـراوی کوردسـتان داگـیرکـراو، دەبێـت لە شـەڕێکی جیهـانیـدا، بە تـاپـڕ و مـاوزەڕەوە چی پێ بکـرێـت؟ سەرۆک تامپی نەزان، لە پاداشتی ئەوەدا شەڕی بۆتان بکردایە، کە ئێوە و هـاوپەیمانە زلهـێزەکـانتان، گەورەترین ناپـاکیتان لە کورد کرد و کـوردستانی نیشـتمانمانتان، بەسەر چوار وڵاتی دڕندە و رەگەزپەرسـتدا دابەش کرد..؟! سەرۆک ترامپ، راستگۆبە و پێمان بڵـێن، تا ئێـستا ئەمریکا لە خـراپە و ناپـاکی و درۆ زیـاتـر، چی پیـاوەتییەکتان بۆ ئێمەی کورد هەبـووە؟؟ ئێوە بازرگانی جەنگـن و چەکفـرۆشـن، بەرژەوەندییەکانتان لە سەروی شـەرف و مـرۆڤـایەتییەوەیـە.
سەرۆک ترامپی بێ ئاگـا لە مێـژوو و جوگـرافیا، ئەی خـۆ تورکیـای موشتەریتان، لە جەنگی جیهانی یەکەمەدا لە دژی هاوپەیمانان شەڕی کرد، کە ئێوەش دەگـرێتەوە. بۆ ئەوەندە ناڕاستگۆ و دووروو و دووفـاقـیت، ئەی بۆ بە تورکیا ناڵـێی نەک یارمەتیتان نەدایـن، بەڵکو لە دژمـان شەڕتان کـرد.. سەرۆک ترامپ، بە گویرەی قسە بێ مانا و پووچەکانت بێت، نابوایە ئەمریکا مەرحەبـای ئەلمانیاشی بکـردایە و لە پەیمانی ناتـۆ لەگەڵتانـدا نەبـوایـە.
راستە ئێمە دوو سەد ساڵە لەگەڵ تورکـدا شەڕەکەین، بەڵام هەر ئێوەش ئەم شەڕەتان بۆ ناینەوە. هەرگـیز ئێمەی کورد حەزمان لە شەڕ نەبـووە و نییە و هەردەم ئاشتیخواز بووینە، ئێستاش سەد ساڵی گفـتوگۆ و رێکەوتنمان لە رۆژێـکی شەڕ پێ باشـترە.. دژی هیچ گەلێکیش نەبووینە و نین، پەلاماری هیچ گەلێکیشمان نەداوە کە بستێک لە خاکیان داگیربکەین. ئێمە کوردستانی نیشتمانمانیان بە بڕیار و رێکەوتنی ئێوە، لە لایەن تورکیا و ئێران و عێراق و سووریاوە داگیرکراوە، ناچارین کە بەرگـری لە مانـەوەی خۆمـان و لە کوردستانی پیرۆزمان بکـەین.. ئێمە تیرۆریست نین، ئێمە شۆڕشگـێڕین و لە پێناوی ئازادی و رزگاری و ئاشتی و پێکەوە ژیاندا خەبات دەکەین.. تورکیا تیـرۆریستە.. ئێـوە باش ئەم راستییە دەزانـن، بەڵام بەرژەوەندییەکـانتان کوێـر و کەڕ و لاڵی کـردوودوون، راستییەکانتان هەڵگـێراونـەتەوە.. بە رەش دەلـێن سپییە و بە سپیش دەڵـێن رەشـە! پشتی تورکیا تیرۆریست دەگرن و بە شۆڕشگێڕانی کوردیش دەڵێن تیرۆریست. ئەمەیە دووفـاقـیتان.. بە هەلوێستە ناڕەوایەتانن زیاتـر هانی بۆ داگیرکەرانی کوردستان دەدەن، بۆ ئەنجامـدانی تاوانی زیاتر لە دژی گەلی کورد.. هەر بە چەکە کوشندە قـەدەغەکـراوە نێودەوڵەتییەکـانی ئێـوەیە، کۆمەڵکـوژی ئێمەی کـورد دەکـەن و دەیانـەوێت ناسـنامەی نەتـەوەییـمان بسـڕنـەوە.
سەرۆک ترامپ، ئەوە منداڵە کوردانەی کە تورکیای بێڕەوشت لە رۆژئـاوای کوردستان شەهیدی کردن، چی تاوانێکیان کردووە؟ تاوانیان هەر ئەوە نییە کە کوردن..؟ ئایە ئەو منـداڵانە پەکەکە و یەپەکەن؟! گەر ویژیـدانـت مـردوو نیـیە و تنـۆکی بەزەییـت هـەبێ.. سـەد تـف و نەفـرەت لە ئەردۆگـان دەکەیت.. ئینجاش لە خـۆتی دەکـەیت.. چـونکە تـۆ هۆکاری ئەم تاوانانەی کە لە کورد دەکرێن.. زۆر قسەی تر هەیە گەر بمانەوێت بیڵێین.
سەرۆک تـرامپ، وا باشترە کە بە خوت و بە قسەکاندا بچیتەوە و جـوان بیربکەیتەوە.. ئینجا شەکـر بشکـێنیت.
دەڵێیت گەورەتـرین سزام بەسەر تورکیادا سەپانـد، بڕیارەکەت مایەی پێکەنینە، چونکە کەمترین سزات بەسەر تورکیادا سەپاندووە.. بێگومانیشم، کە بڕیارەکەت تەنها قسەی رووتە و بە کرداری جێبەجێی ناکەیت. ئەم بريارەشت دوای ئەوەدێت، کە بەشێکی زۆر لە دەوڵەتـان و گەلانی جیهان لۆمە و نەفـرەتیان کردیت، لەسەر ئەو ناپـاکییەی کە لە کوردت کرد.. ئۆباڵی شەهیدبوونی بە دەیان منداڵان و ژن و شەڕڤـانانی بێتاوانی کـورد لە ئەستۆی تـۆ وپـۆتین دایـە.. ئۆبـاڵی و گونـاهی ئـاوارەبـوون و سەرگەردانی بـوونی هـەزاران خـێزانی کوردی بێدەرتـان لە ئەسـتۆی تـۆ و هـاونـاپـاکت پـۆتین دایـە.
بە داخیشەوە، تا ئەمڕۆش سەرکردەکانی کوردمان، پەند و وانەیان لە نەهامەتییەکانمان و لە هەڵەکـانی بـردوویان و لە هۆیەکـانی شکستییەکانمان وەرنەگـرتـوون، دووبـارە و دەبارەیان دەکەنەوە، تا ئەمـڕۆش دوست و دوژمنی راستـیمان نانـاسن، تـا ئەمـڕۆش لە گەمە و هـونەری سیاسەت و دیپلۆماتیـدا نابـەڵـەدن و هـەمیشە هـەڵخەڵـەتـا و دۆڕاون. تا ئەمڕۆش خۆشباوەڕن و بە بەڵـین بە درۆ شیرینەکـان و بە زەردەخـەنە و پێـکەنینی دوژمنانی گەلەکەمان بـڕوا دەکەن.. لە خوێندنەوە و بە وردی پێشبینیکردنی داهـاتوو و لە ئەگەر و گریمانەکـاندا کۆڵـەوارن.
ناڵێم هەموویان، بەڵام زۆربەی سەرکردەکانی کورد کەسی شیاونین لە شوێنی شـیاودا. هـێندەی لە هۆڵی دەسەڵات و پایـە و بەرژەوەنـدییەکـانی خۆیـانـدان دان، نیو ئەوندە بە تەنگی چارەنـووس و داهـاتووی گەلەکەمانەوە نین.. گەر وا نەبـوایە بەم دۆخ و رۆژە نەخـوزراو و ناشایستەیە نەدەگەیشتن.
راستە کە کورد بێکـەس و بێدەرەتـانە و هـاوڕێی تەنگانەی زۆر کەمە.. بەڵام گەلێکی کۆڵـنەدەر و خۆڕاگـرین و هەرگـیز ملکەچی داگیرکەرانی کوردستان نەبووینە و نابین.
گەشبینم کە نەوەی نوێمـان بە گوڕ وتینێکئ زیاترەوە درێـژە بە خەبات و و شۆڕشی رزگاریخـوازی گەلەکەمان دەدەن و بـڕوایان بەوە هـەیە، کە سەرکەوتن بۆ گەلەمـانە ومردنیـش بۆ داگـرکەرانی کوردسـتانە.. مێژووشمان چەندین زوحاک ناوی خستە چاڵ. ئەوەش دەزانین کە.. ئازدی لە لوولـەی تفـەنگـدا هەڵـدێـت.

لە ئەمڕۆدا هەموومان رۆژئاڤـایین و.. لە سەنگەرەکانی بەرگری و سەربەرزییدا، تێکڕا لەگـەڵ خـوشـک و بـرا شـەرڤــانـە دلـێر و قـارەمانەکـانماندا.. شـەڕڤـانیـن.
رەزا شـوان
نەرویـج : ١٦ی/ ئوکتۆبەر/ ٢٠١٩