ناڕەزایەتیەکان لەعێراقدا،بەرەو کوێ هەنگاو دەنێت؟

Tuesday, 08/10/2019, 9:30

بەگیان،بەخوێن،گیان فیداتین ئەی عێراق،دروشمێکی لێڵی ناسیۆنالیستانەیە و لەلایەن خۆپیشاندەرانەوە بەکار دەهێنرێت. نیشتیمان کاتێک ڕزگاری دەبێت کەکۆتای هێنرابێت بەدەسەڵاتی چینێکی چەوسێنەری قازانج پەرست. لەکۆی ئەم سەرزەمینەدا،مادام چینێکی چەوسێنەر بونی هەیەو هێزوئیرادەی چینێکی بەرهەمهێنەر بەکاردەهێنێت لەپێناو قازانج و کەڵەکەی سەرمایەدا،کەوایە،لەوێدا سروشتیش یان ئەو شوێنەی ناوی نیشتیمانی لێنراوە،ئەویش داگیرکراوە لەلایەن ئەو چینەی دەسەڵاتی بەدەستەو پارێزگاری لەمانەوەی خاوەندارێتی تایبەت دەکات.
کێشمەکێش و ململانێکان لەعێراقدا،دەرهاویشتەی کۆی ململانێ چینایەتیەکانە و لەم نێوەشدا پێگەی ئابوری و ئیستیغلال کردنی ئەو پێگەیە لەپێناو بەرژەوەندی چینێکی چەوسێنەری دەسەڵاتداردا،ئیتر لێرەوەیە پێگەی سیاسیەکەیشی ناجێگیر دەبێت. نابەرچاو ڕونی چینەهەژار کراوەکە لەوەی لەڕوی هۆشیاری سیاسی چینایەتی خۆیەوە ئاشنانیە،یان خۆی نامۆ دەبینێت لەبەرانبەر پێگەی کاردابەش کردنی چینایەتیانەدا،ئەوا لەوێدا،دێت و بانگی ناڕەزایەتیەکانی بەو جۆرە دروشمانە دەدات بەگوێی دەسەڵاتداراندا،بێ ئەوەی بزانێت،ئەو بانگدانە،دەکرێت لەسبەینێی هەر ئاڵوگۆڕێکیتردا دیسانەوە چینێکیتر هاوشێوەی ئەم دەسەڵاتەی ئێستا بێن و جارێکیتر چینەهەژار کراوەکە بخەنەوە نێو هەمان پێگەی ئێستای.
دروشمی سیاسی و واقعی و چینایەتیانەی کرێکاران و زەحمەتکێشان تەنها بەدەنگ هەڵبڕینە بۆ هێنانەوەی ناوی سۆسیالیزم و کۆتای هێنان بەکۆی سیستەمی سەرمایەداری. چونکە تەنها بەکۆتایهێنان بەم سیستەمە دڕندەیە،دەتوانرێت کۆی نیشتیمان و سروشت و ژینگەیش ئازادو ڕزگار بکرێن.
ناڕەزایەتیەکان،بەهەمو خوێندنەوەیەک،ناڕەزایەتیەکی چینایەتیانەیەو تاچەند ئاستی ڕێکخراوبونیەکەی بچێتەپێشەوە،بەو ئەندازەیەش،دەتوانێت پێگەی دڕندانەی دەسەڵاتەکەیش بلەرزێنێت. بێگومان،لەم سەردەمەدا و لەغیابی بزوتنەوەی سیاسی چینایەتیانەی خودی چینی کرێکار لەجیهاندا، ئیتر وادێتە پێش چاو،کەسۆسیالیزم تەنها خەونێک بو،کۆتای پێهاتوە،یان تەنانەت ناوهێنانەکەیشی کراوە بەجۆرێک لەشەرم،بەڵام گەر مرۆڤ بەدیدێکی قۆڵەوە لەم حاڵەتە تێبگات،باش دەزانێت،کەسۆسیالیزم،تەنها ئەڵتەرناتیڤێکی واقعی وزانستیانەیە دەتوانێت کۆتای بەسیستەمی چینێکی چەوسێنەر بهێنێت،خودی ئەم چینەچەوسێنەرەیش باش لەو ترسەی لەو ئەڵتەرناتیڤە تێگەیشتوە،بۆیەش،هەمیشە ئەرک و کاری ئەوەیە،کەچینەچەوساوە بەرهەمهێنەرەکە دور بخاتەوە لەو ئەڵتەرناتیڤەو هەمیشە لەڕێگەی میدیاو ڕیکلام و پێگەی پراتیکیانەیەوە،کار لەسەر هەلومەرجێک دەکات،کەپێمان بڵێت،ئەوە خەتای سیستەمەکە نیە کەژیانی چینێک خراپەو ژیانی چینێکیتر باشە،بەڵکو خەتا،لەجۆری دەسەڵات یان کەسی یەکەم یان حزبەکەوەیە. ئەم پاگەندانە ڕۆژانە دەبیستین،بەڵام ئاخۆ لەڕاستیدا وایە؟ بێگومن نەخێر. ئەم جیهانە بەکۆ،جمەی دێت لەململانێی چینایەتی و کۆی سیستەم و دەسەڵاتەکانیش،بەکۆ،لەپارێزەری و مانەوەی ئەم سیستەمە چینایەتیەدان. بەڵام تاکەی؟ بێگومان،خەون نیە بڵێین ئەم سیستەمە دەتوانرێت کۆتای پێ بهێنرێت و سیستەمی سۆسیالیستی زانستیانە بخرێتە جێگەی. ئەویش بەرهەمی خودی پێگەی نەگونجاوی سیستەمی سەرمایەداریە. ئەم سیستەمە ناتوانێت یەکسانی بەرقەرار بکات،هەربۆیەش،ئێمە شێوە ژیانێک پراتیک دەکەین،کەشێوە ژیانی جەنگەڵستانەیە.
هۆشیاربونەوەی سیاسی چینایەتیانە،ئەو دەست کەوتە گەورەیە بۆچینی چەوساوە،کەدەتوانێت بەر دیدی ڕوناک بکاتەوەو کۆی دیمەنەکە بەتێری ببینێت،هۆشیار بونەوەی چینایەتیانەش،هەربۆخۆی،وەحیەک نیە لەدەرەوە بگات بەچینی چەوساوە،بەڵکو،ڕۆژانە و لەو شێوە ژیانەی هەیەتی پێی ئاشنا دەبێت،بەڵام ناگاتە قۆناخێک کەتەواو بەرچاوی ڕوناک ببێتەوە،هەربۆیەشە،حزبی پێشڕەوی خۆی پێویستە. حزبێک،کەبتوانێت،جەسورانە،پێشڕەوایەتی ئەو چینەکۆمەڵایەتیە زۆرینەیە بکات،کەکۆمەڵگە پێک دەهێنێت. لەکۆی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتدا،وڵاتێک نابینینەوە،کەلەناوەخۆیدا قوڵپەی تەقینەوەی چینایەتیانەی لێ نەکرێت،هەربۆیەشە،لەڕێی کۆی دەسەڵات و دەوڵەتان و سیستەمی باوی سەرمایەداریەوە،بەردەوامی دەدەن بەجەنگ و قەیرانەکانیان دەگوازنەوە بۆ ئەو کیشوەرەی هێشتاکە،ئاستی هۆشیاری سیاسی چینایەتی چینی کرێکار لەشوێنێکدا نیە،کەبڵێین ئەمڕۆ دەست دەبات بۆ شۆڕشی کرێکاری خۆی،بەڵام هەر خودی ئەم هەلومەرجەناجێگیرەی نێو ململانێو بەرژەوەندیە ئابوری و سیاسیە جیاوازەکانی سیستەمی سەرمایەداری،هەنگاوەکانی بەرەو کۆتای خۆی دەیبات. ئاستی پێشکەوتن و زانست،لەجێگەیەکدایە،کەمرۆڤایەتی،دەخاتە بەردەم دو ئەگەرەوە،یان بەربەریزم،ئەویش برەودانە بەم جەنگەڵستانە،یان هەڵبژاردنی سۆسیالیزمە وەک ئەڵتەرناتیڤی واقعی و زانستی و کۆتای هێنان بەکۆی ئەو پایانەی تائێستا سیستەمە چینایەتیەکانی لەسەر بنیات نراوە.