حوكمرانە شكستخواردوەكانی هەرێمی كوردستان بە دە پەنجە هەموو تەنازولێكیان بۆ حكومەتی ناوەند كردوە بەتایبەتی لەو لایەنانەی  پەیوەندارن بە سەروەری و بەرژەوەندی كوردەوە، ئەگەر شتێك مابێتەوە بە رێكەوتنی ژێر بەژێری نێوان هەرێم وبەغدا، ئەوە تایبەتە بە پاراستنی بەرژەوەندیە مادیەكانی حزبە لە پۆست وپارەو بزنس، وە هەموو شتێك ئاسایی بۆتەوە بۆ راهیكردنی بەرژەوەندیەكانی خۆیان جگە لە گوزەرانی خەڵكی هەرێم نەبێت بەتایبەتی دۆخی فەرمانبەران.

كاتێك ئەمە حاڵی نێوان هەرێم وبەغدا بێت، هاوڵاتیانی هەرێم لە پای چی باجی سیاسەتی گەمژەی ئەو حوكمرانانە بدەن،  كە چوارساڵە مووچەی قوتی لایەموتیشیان پێ‌ رەوا نابینن، ئەمرۆش لەژێر فشاری بەرفراوانی خۆپیشاندەرانی سلێمانی وهەولێرو دهۆك و شارەكانی تری كوردستان بە پەلە پروزێ‌ و هەناسەبركێ‌ سەرۆكی بەناو حكومەت گۆرانكاری لە سستەمی دزینی مووچەی فەرمانبەرانی راگەیاند، كە دیسان فەرمانبەرانی هەرێم نائومێد كرانەوە بەوەی هاوتای فەرمانبەرانی بەغدا نابنەوە و رێژەیەكی زۆرلە مووچەكەیان دەدزرێ‌ بە رۆژی رووناك بێ‌ هیچ بەهانەو پاكانەیەكی لۆجیكی. واتە ئێمە بە پێچەوانەی مادەی (14)ی دەستوری عێراق لە ماف و ئیمتیازاتەكانمان یەكسان نین بە فەرمانبەرانی ژێر دەسەڵاتی حكومەتی ناوەند،  وەك ئەوەی ئێمە لە نێوان بەرداشی دوو حكومەتی دزو گەندەڵی ناوەند و هەرێمدا بە هاوڵاتی پلە سێ‌ وچوار دانرابین و وژیان وگوزەرانی ئێمە خەمی ئەوان نەبێ‌. رەنگدانەوەی ئەو دزینەش كاریگەری كردۆتە سەر تەواوی ژیان وگوزەرانی خەڵكی هەرێم. 

     ئیتر بۆدەبێ‌ ئێمەی هاوڵاتی پلە سێ‌ وچواری هەرێم پەرۆشی بەشداریكردنی هەڵبژاردنێك بین كە لەسایەیدا ئەوانەی دەرۆنە پەرلەمانی بەغدا بە پێی سروشت وپێكهاتەی پەرلەمانەكە ناتوانن خزمەتی بەرژەوەندیە گشتیەكانی ئێمە بكەن جگە لە دەستەبەركردنی بەرژەوەندی تایبەتی خۆیان، هەروەك چۆن  ،پەرلەمانتارەكانی ئێستا لە سەرەتای سەپاندنی سستەمی دزینی مووچە لە 2015  دەیان جار بەڵێنی چاكردن ونەهێشتنی ئەو سستەمەیان دا، بەڵام هەمو بەلێنەكانیان بلقی سەرئاو دەرچو و هیچیان پێ‌ نەكرا تا ئێستا كە ماوەی خولەكەیان رووەو كۆتاییە و چەند رۆژێكی تر بانگەشەی هەڵبژاردن دەست پێدەكا و حكومەتی عێراق و هەرێمیش دەست پێشخەریەكان نەكردوە بۆ دڵنیاییكردنی فەرمانبەران لە كۆتایی هێنانی سستەمی دزینی مووچە.

    كەواتە لەوەها بارودۆخێكدا باشترین بژاردە لە بەردەم خۆپیشاندەرانی خەڵكی نارازی هەرێم كە لەوادەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق نزیك بوینەتەوە، بەرزكردنەوەی دروشم وبریاری بایكۆتكردنی ئەو هەڵبژاردنەیە تا ئەو كاتەی هاوڵاتیانی هەرێم وەك بەغدا مانگانە لە رۆژێكی دیاریكراو مووچەی تەواو و شایستە داراییەكانی خۆیان پێدەدرێ‌، ئەمە باشترین فشارە بۆ سەر دوو حكومەتی دزو گەندەلی ناوەند وهەرێم، هەرچەندە ئەو حزبانەی خۆیان بە ئۆپۆزسیۆن وبەدیلی ئەو دەسەڵاتە دادەنێن دژی ئەو بۆچونەن لە پێناو دەسكەوتی تەسكی خۆیان  ئەوان خەڵك هان دەدەن بۆ بەشداریكردن تا چەند كورسیەك بە دەست بێنن لە بەغدا. بەڵام ئێمە  پێویستە بە هوشیاریەوە مامەلە لەگەڵ دۆخەكە بكەین و بزانین تەنها بە هێزی خۆمان دەتوانین رووبەرووی ئەو ناعەدالەتیە ببینەوە نەك بەتەمای حیزب گەلێك هەمیشە لە خەمی بەرژەوەندی تەسكی خۆیاندان و بۆ ئەو مەبەستەش خۆیان مەڵاس داوە تا لە كاتی گونجاو سواری شەپۆڵی نارەزایەتیەكانی خەڵك بن بۆ هێنانەدی ئامانجەكانیان. 

     بە پێچەوانەوە بەشداریكردن لەو هەڵبژاردنە رەوایی دانەوەیە بەو دەسەڵاتە شكستخواردوەی هەرێم وبەغد كە هیچ لایەكیان حسابیان بۆ دەستوری عێراق نەكردوە و ماف وئیمتیازاتەكانی ئێمەیان خستۆتە ژێر پێوە، ئیتر نازانم حیكمەت لەو پەرلەمانەی بەغدا وبە شداری ئێمە بۆ پێكهێنانی چیە، لە كاتێكدا بێ‌ گوێدانە دەستور حكومەتی ناوەند و بەرەزامەندی  ئەو پەرلەمانە لەماوەی 24 سعات هەموو ناوچە جیێناكۆكەكانی بە زەبری هێز هێنایەوە ژێر ركێفی خۆی ، جگە لە كۆنترۆڵكردنەوەی فرۆكەخانەكانی هەرێم وخاڵە سنوریە نێو دەوڵەنتیەكان، بەڵام بابەتێكی گرنگ وبنەرەتی كە حكومەتی ناوەند بەلایدا نەهاتوە  تا بیخاتەوە ژێر دەسەڵاتی خۆی،  مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمە لە كاتێكدا توانای هەبو ئەمە بكا وە هەم واجب و وەزیفەشی بو كە ئێمەی عێراقی وەك فەرمانبەرانی تری عێراق ماف وئیمتیازاتەكانمان دەستەبەر بكرێ‌ بە پێی دەستور بە هیچ بەهانەو هۆكارێك مامەلەی جیاوازمان لە گەڵ نەكرێ‌ وەك ئەوەی ئێستا دەگوزەرێ‌، بۆیە فەرمانبەرو هاوڵاتی هەرێم دڵنیابن بریاری ئێوە لە بایكۆتكردنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق َ هەردوو حكومەت دێنێتە سەرچۆك و داوا رەواكانتان بەناچاری جێبەجێ‌ دەكەن، بە پێچەوانەوە ئەگەر فریوی حزبەكان بخۆن وبەشداری پرۆسەی هەڵبژاردن بكەن تەنها خۆتان زەرەرمەند دەبن و دەیان سیاسەتی نارەوای ترتان بە سەردا دەسەپێنن.