کاندولیزاڕایس ٦٦ هەمین وەزیری دەرەوەی ئامریکا لە کاتی هیڕشی ئامریکا بۆ سەر عێڕاق ولە دەسەڵات خستنی سەددام گووتنێکی بە نرخ وجێگای شڕۆڤەی هەیە. ئەو خاتوونە گووتی: ئیمە نەهاتینە عێڕاق تا دێمۆکراسیتان بۆ بە دیاری بێنین. ئەو رستەیە، رستەیەکی واتادارە و رێک مێژووی سەرهەڵدانەکانی کورد دەگرێتەوە. لە سەرهەڵدانی قەڵای دم دم تا سەرهەڵدانی کورد لە باشووری کوردستان و لە بەشەکانی دیکەی وڵاتیش بە دەگمەن دەکرێ مرۆڤ دان بەوەدا بنێ کە کورد شۆڕشی دژی داگیرکار بەڕێوە بردوە وسەرقافڵەی ئەو سەرهەڵدانانەش ئەو حیزبانە بن کە خۆیان بە پارێزەری کورد ناساندووە.

دەستپێکی هیچ سەربزێوەیەک وسەرهەڵدانێک بە / شۆڕش / دەست پێناکا. ئامادە سازی بۆ هەر شۆڕشێک حەوجێی بە زۆر پرسی گرینگی مێژوویی هەیە. کۆمەڵگا، تاک، تێدا دەژی. تاکەکانیش وەک یەک بیر ناکەنەوە. کورد جگە لە کۆمەڵگای خۆی لە کۆمەڵگایەکی مەزنی دیکەشدا دەژی کە پێی دەگووترێ، کۆمەڵگای ناونەتەوەیی. حیزب یانژی رێبەرایەتی هەر سەرهەڵدانێک ئەگەر توانای بزواندنی مێشکەکانی نەبێ وتوانای ئەوەی نەبێ کە خۆی دەگەڵ کۆمەڵگای ناونەتەوەیی هاوتەریب بکا، زۆر درنگ دەگاتە ئامانج. بۆ گەیشتن بەو رێكارانەش رێکخراوەی بە هێزومێژووناس وکارامەی گەرەکە.چون رێگایەکی تژییە لە دژواری وکەندولەند.

پاش رووخانی تێزارەکان لە روسیە، ئاڵۆگۆڕێکی مەزنی مێژوویی لەو وڵاتە دروستبووکە ناوی نرا شۆڕشی ئۆکتۆبری ساڵی ١٩١٧ وبە رووخاندنی بنەماڵەی تێزارەکان کۆتایی پێهات و هزری چەپ / چەپی سوننەتی / بەرێبەرایەتی لنین ومارکس  ئێنگڵس لە سەرناوی کومۆنیزم توانی تان وپۆی کۆمەڵگا بتەنێ و روسیە بوو بە یەکێتی سۆفیەت / شووڕەوی/. ئەوکات بوو کە دونیا ٢ جەمسەری پێکهاتو بەرەی کومونیزم و بەرەی ئیمپریالیزم دژی یەکتر شەڕی سارد و گەرمیان راگریاند. دوای نزیک بە دەیان ساڵ سۆڤیەت رووخا و لە بەریەک بەربڵاوبوو! ئێستێ ئەگەر ١٩١٧ بە شۆڕش پێناسە بکەین، ئەدی کاتێک خەڵكی وەزاڵە هاتوو لە چەنگ دیکتاتۆڕە کومونیستەکان بۆ هیچ ئاسەوارێکیان لە بەرخۆدانی دیکتاتۆڕی پڕۆلتاریا نەبینی! مەگەر رووخاندنی تێزارەکان بە دەستی ئەو شۆڕشگێڕانەی کە کارگەربون رووی نەدا. لە کاتی داڕمانی یەکێتی سۆڤیەتی / کارگەرەکان / لە کوێ بون؟ دیکتاتۆڕی پرۆڵتاریا بۆ پێشی لە رووخاندنی کومونیزم و دیکتاتۆڕی پڕۆڵتاریا نەگرت؟ بۆ بێدەنگ مان وهەڵویستیان نەنواند؟ عەرز قووتی دان؟ وادیارە گرفت لە سەرهەڵدانی ساڵی ١٩١٧ یە.

لێرە پرسی / شۆڕش / وواتای شۆڕش دەبێ بە وردی شڕۆڤە بکرێ. بنەمای شۆڕشی ١٩١٧دیکتاتۆڕیی پڕۆڵتاریا بوو. دیتمان چی بە سەرهات لاوازیی سیاسی و ئابووری دووبابەتی گرینگ بون بۆ رووخانی سۆڤیەت. لە کوردستانی خۆمان تاقمێک بنەماڵە حیزب سالار و دەرەبەگ و شێخ و مەلا و سەرۆک عەشیرە بە زەبری چەک وسامانی خەڵكی هەژار و یارمەتی داگیرکار دەستیان داوەتە تفەنگی بە قەرز، مێشکی گونی خەڵكیان بردوە ودەڵێن: ئێمە شٶڕشگێڕین و دەوڵەتی کوردیتان بۆ دروست دەکەین!

لە سەرهەڵدانی قەڵای دم دم تا سەردەمی ئێستامان جگە لە سەرهەڵدانی باکوری کوردستان و رۆژئاوا بە رێبەرایەتی / پ،ک،ک، /  من هیچکام لەو سەرهەڵدانانە بە شۆڕش پێناسە ناکەم. کاتی خۆی (پ،ک،ک)ش لە سەر بنەمای چەپی سوننەتی دەستی بە خەبات و تێکۆشانی خۆی کرد. رێگایەکی دژواری هەڵبژارد، تووشی هەڵەی مەزنی مێژوویی بۆوە، بەڵام رەخنەیان لە خۆیان گرت، خەساری زۆر مەزنیان دا تا توانیان لە چوارچێوەی دوگمی چەپی سوننەتی دەربازبن. نوێ بوونەوەی سەردەمیانەیان بە سەر خۆیان هێنا.

بەتایبەت دوای رادەستکردنی بەرێز ئۆجەلان بە تورکیە، زۆر ژیرانە رێگایان نەدا کە رێکخراوەکەیان تووشی داڕمان و لە ناوچون بێ. بۆیە دەکرێ بڵێن قۆناغی سەرهەڵدانیان کردە رێبازی شۆڕش و شۆڕشگێڕی. ئەو دیرۆکە لە ناو حیزبەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و بە تایبەت لە کوردستانی خۆمان بە دەگمەن رووی داوە. لەوەش بترازێ هەر حەڕەکەتێكی کوردی بۆ گەیشتن بە ئامانجەکان شۆڕش هەڵگیرسێنی، قەت بە بێ گرفت و کۆست نابێ. گرینگ ئەوەیە کە مێژووی دونیا و دەوروبەر و دیرۆکی نەتەوەکەت باش بناسی.

هەرکەس دەزانێ سەددام حوسێن بە تفەنگی ژەنگاوی بارزانی وتاڵەبانی نەدەڕووخا.ئەوەی کرا پیلانی مەزنی نێونەتەوەیی بوو کە سەددامی لادا. پرس ئەوەیە: حیزبەکەی بارزانی وتاڵەبانی لە کەسانی شۆڕشگێڕوپاک داوێن پێکهاتبوون ؟ (باسی پێشمەرگە ناکەم، بۆ پێشمەرگەش قسەم پێیە). ئایا بنەماڵەی بارزانی وتاڵەبانی شٶرشگێڕن؟ ئایا دێمۆکڕاتەکان وکۆمەڵەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان شٶڕشگێڕن؟ حیزبە ئیسلامییەکان چۆن؟ ئایا لە باشووری کوردستان دێمۆکراسی بونی هەیە؟ ئایا لە باشووری کوردستان سیاسەت ودان وستاندن بە پێگەو قەوارەی خۆی دەگەڵ ناوخۆو دەروجیران بەڕێوە دەچێ؟ ئایا سەرهەڵدانەکانی رابوردووی کورد دەکرێ بە شۆڕش پێناسە بکرێن؟ جوابی تەواوی ئەوپرسیارانە لە لای من بە / نا / جوابی دەدرێتەوە.

دوای شۆڕشی ساڵی ١٩١٧ی سۆڤیەتی / ئەگەر بڵێن شۆڕش / ، ئەوەی کە بوو بەهۆی خێڕا تێکڕمانی شۆڕشی کومونیستی نە بونی دێمۆکراسی وئازادی وئابووریەکی بە هیز بوو کە دەبوا تان وپۆی کۆمەڵگا بە بێ جیاوازی بگرێتەوە. شۆڕش لە هەر وڵاتێک بکرێ، دەبێتە هۆی هەڵتەکاندنی ژێرخانوسەرخانی ئەو وڵاتە کە لە سەر بنەمای دیکتاتۆڕی بونیاد نراوە. ئینقلاب یان شۆڕش، هەڵگەرانەوەیەکی هەمە چەشنەیە لە ئاست نەبونی دێمۆکراسی وژیانێکی ئازاد. تا چەندە سەردەکەوێ پەیوەندیی بە زۆر بابەتی زانستییانەوە هەیە. تەنانەت ئەوەی لە ئێڕانیش روویدا شۆڕش نەبوو، بۆیە ئاوای لێهات.

دەسەڵاتدارانی ٢٦ ساڵەی باشوری کوردستانی بە چەپ وراستەوە هیچکامیان شۆرشگێر نین. چون ئەستووندەگی سەرەکی هەر شٶرشێک هاتنەئارای رێکاری دێمۆکراسییە بۆ تاک وبۆ کەمەڵگا ئەویش دێمۆکراسییەک لە جینسی راستەوراست. دەسەڵات لە باشوور ئەو جەوهەرەی تێدا نەبووە. دێمۆکراسی بە دامەزراندنی دامودەزگای دێمۆکڕاتیک دادەڕێژرێ. ئاغاوعەشیرەو دەرەبەگ ودرۆز وجەردە ودزو... دەتوانن باس لە شٶرش وشۆڕشگێڕێ بکەن.؟من دەڵێم/ نا / .

لە سەر جوغڕافیای کوردستان مەرج بۆ شۆرشگێڕی وشۆڕش بە پێوانەکانەکانی جیهانی زۆر دژوارە. بەڵام لە سەر عەرزی راستەقینە دەکرێ مرۆڤ بڕێاربدا لە ئاست تێکۆشانی تەواوی حیزبەکانی هەر چوار بەشی کوردستان،بە باوەڕێ من جگە لە پ،ک،ک، لە باکور وپ،یە،دە، لە رۆژئاوا هیچکام لە سەرهەڵدانەکانی دیکەی وڵات نەگەیشتوونە ئاستی شۆڕش. بەڵگەش بۆ ئەو گووتنە بەرخۆدانی کۆبانی وعەفرین وشەڕدەگەڵ دڕندەیەکی وەک ئەردۆغانە.

 باکوری کوردستان هێشتا رزگارنەبووە، بۆ دوارۆژیش هەرکات رزگاربێ یەک قۆناغی گرینگی مێژوویی بەربینگیان پێدەگرێ ئەوەیش ئەوەیە دوای سەرکەوتنی شۆڕش،دامودەزگای دێمۆکڕاتیزەکردن بۆگەیشتن بە دێمۆکراسی پێک دێ؟ ئایا کۆمەڵگا بەرەو کام ئاقارهەنگاو دەنێ؟ جارێ ناتوانم جوابی ئەو پەرسیارە بدەمەوە.

بەڵام بارودۆخی رۆژئاوای کوردستان جیاوازترە لە هی باکوری کوردستان،گەلۆ دوای ئەو ماوەکورتە لە رزگاریی رۆژئاوای کوردستان توانراوە سیستمێکی دێمۆکڕاتیک ودامودەزگای دێمۆکڕاتیزەکردن دەتوانێ تا سەر درێژە بە ئەرکەکانی خۆی بدایان پاشە کشەی پێدەکرێ یانژی گەشەی زیاتر دەکا؟ داهاتوو جوابی زۆر پرسیاران دەداتەوە.

خۆ گیف کردنەوە شانازیکردن بە کەمپنشینی و بنەماڵەودەرەبەگایەتی وعەشیرەگەری وشێخایەتی ومەلایەتی وئایین وبە کوشتدانی زۆری خەڵکی ساویلکەو دڵپاک ودروستکردنی کۆشکو تەلار وبون بە سەرۆک کۆماری عێراق ودزی وفزی نەفت ودەست تێکەڵکردن دەگەڵ دوژمن وگرێبەستی ٥٠ ساڵەی نەفتوخۆهەڵکێشان بە باب وباپیران و... هیچکامیان ناچنە چوارچێوەی شۆڕش وشۆڕشگێڕی ورزگاریی نەتەوەیی ونیشتمانی.ئەوەی تا ئێستێ من لە باشووری کوردستان ورۆژهەڵاتی کوردستان دیتوومە تەواوی حیزبەکان ئامرازێک بون بۆپاراستنی خۆیان وگەمەی سیاسی وناونەتەوەیی بە قازانجی دوژمن. بۆیەشە سەرنەکەوتون وسەریش ناکەون. ئەو گووتنەی کاندۆلیزاڕایس وەزیری پێشووی دەرەوەی ئامریکا زۆر ڕاستە. کەس دێمۆکراسی بۆ کورد بە دیاری ناهێنێ وکەسیش یارمەتیمان ناداتا شۆرش هەڵگیرسێنێن و پێی رزگار ببین ، جگە لە خۆمان.

جەعفەرکەریمی

سندوقی: کوردستانپۆست