کتێبی بیرەوەرییەکانی کاپیتان موحەمەد مەولودییان بە دەنگ گوێی لێبگرە (کوردبوون)


عیبرەت لە جێبەجێکردنیدایە

Friday, 13/01/2017, 23:26


ئەگەر گۆڕان هەوڵێک بو بێت بۆ ئەوەی ڕەوتی مێژوی بەریەککەوتنەکان لەسەر لاشەی نەتەوەیی کورد کرا بێت و کۆتای پێبهێنرێت ، یان ئەوەی پێ ی دەوترێت ڕێککەوتنی نێوان تورکیا و ئێران ، کە بە درێژایی مێژوو کورد بوتە چەکی دەستیان و کارتی دەستیان بۆ شەڕ و فرۆشتنەوەی کارتەکنایان بەیەکتر ، ئەمەش هەر لە شۆڕشکانەوە تا دەگاتە میرنشینەکان و هەر لە سوارەی حەمیدییەوە تا دەگاتە یەزدان شێر درێژ کراوتەوە ، لە ئێستاشدا خۆی بە فۆرمێکی ترەوە نمایش دەکاتەوە  ، ئەگەر سەیری ئامانجەکانی بزوتنەوەی گۆڕان بکەین ئەوا کار لەسەر دو ڕەهەندی سیاسی و ستراتیژی دەکات :
1. ستراتیژی سەربەخۆ : واتا هەرێم ببێتە خاوەن ستراتیژی سەربەخۆی خۆی و ئێران و تورکیا وەک دو دەوڵەتی دراوسێ بن ، لەسەر بنەمای بەرژەوەندییە هاوبەشەکانیان و بنەماکانی دەوڵەتی دراسێ مامەڵە بکەن ، نەک پاشکۆیەتی بۆ ستراتیژی ئێرانی یان تورکی ، بۆ ئەمەش زەمینەی گشتی لەبار بو چ لەسەر ئاستی ناوچەیی و چ لەسەر ئاستی جیهانی ، بە مانایەکی تر بزوتنەوەی گۆڕان ویستی لە ڕێگەی دەنگ و کورسی پەرلەمانیەوە بە خەباتێکی بێ خوێن و پەرلەمانی قورسایی هەبێت ، کار بۆ ئەم ئامانجانەی بکات ، وە کار لەسەر دروستکردنی فشار بکات بۆ سەر پارتی و یەکێتی تا ئەو ڕێککەوتنە ستراتیژیە کە هەیە و درێژکراوەی هەمان ڕێککەوتنە مێژوییەکانی تری نێوان تورکیا و ئێرانە هەڵبوەشێنرێتەوە و ڕێککەوتن لەگەڵ ئەم دو وڵاتە بکاتە ڕێککەوتنێکی تر و هەرێم خاوەنی سەربەخۆی خۆی بێت ، خۆ ئەگەر کورد لە ئێستادا بوبێتە هێزێک کە هەمو بەرەکان پێویستیان پی ی بێت ، ئەوا کورد دەتوانێت لەم کاتەدا ئەو ڕەگە مێژوییە بپچڕێت و بونیادی خۆی بنێت ، بە تایبەتی تر دوای بەهاری عەرەبی و دەرکەوتنی داعش ، کە زەمەیەن لەبار بو بۆ ئەوەی کورد بتوانێت لە پاشکۆیەتییەوە ببێتە هێزێکی کاریگەر و هاوپەیمانی هەمو بەرەکان .
2. بە نیشتمانی کردنی پرسەکان : لەسەر ئاستی ناوخۆیش دەیویست کار بکات لەسەر گواستنەوەی جۆری حکومڕانی و دەوڵەتداری لە ئەقڵی خێڵ و پاشایەتی و وەلی عەهدەوە بۆ سیستەمێکی پەرلەمانی پتەو و بە نیشتمانی کردنی ئەو دەزگایانەی کە ڕەهەندی نیشتمانیان هەیە ، وەک ئەوەی تەفسیر دەکرا گۆڕان نەهاتبو بۆ ئەوەی هێزەکانی تر سفر بکاتەوە ، بەڵکو دەیویست هێزکان ناچار بکات ، کار بۆ بە نیشتمانی کردنی پرسە گرنگەکان بکەن ، تا ئامادە بن ئەم ڕەگی مێژوییە ببڕن و ئەم هەلە سیاسی و جوگرافی و ئابوری و جیۆپۆلەتیکییە لەدەست نەچێت ، گۆڕان ویستی ئیرادەیەکی وا دروست بکات کە ئەم هەلە بکاتە قۆناغی وەرچەرخانی مێژوویی .
ئەوەی جێگەی تێڕامانە پارتی و یەکێتی لەبەر بەرژەوەندی سەرانیان نەک نەیان توانی کار بۆ ئەم ئامانجانە بکەن ، بەڵکو جارێکی تر بونەوە بە پاشکۆیەکی کارتۆنی و بەردەوامیدان بە ڕێککەوتننامەی ستراتیژی ، کە جگە لە وەکالەتی ئێرانی و تورکی هیچی تر نیە و هەمان مێژووە خۆی دوبارە دەکاتەوە ، وە بەمەشەوە نەوەستان دەستیان کرد بە دانانی سەدان سیناریو بۆ دژایەتی کردنی گۆڕان کە نەخشەکەی لە تاران و تورکیاوە بۆ دەکێشرا ، خۆ ئەگەر گۆڕان مەبەستی بو بێت نەخشەی سیاسی هەرێم بگۆڕێت ، ئەوا ئەو گۆڕینە بو کە لە بەرژەوەندی نەتەوەییدا بو ، وە لە زەرەری بازرگانە جاشەکانی تورکیا و ئێراندا دەبو ، بۆیە هەر زو کەوتنە داڕشتنی سەدان سیناریو بۆ گۆڕان و بە تایبەتیتر نەوشیروان مستەفا ، خۆ ئەگەر ئیرادەیەکی نیشتمانی بەهێز هەبوایە ئەوا چی ئێران و چی تورکیاش ناچاردەبون بەم ڕێکەوتنە ، چونکە بەرژەوەندی گەورەیان لەگەڵ هەرێم هەیە و وە ڕای نێودەوڵەتیش ئەو ئامادەگییەی تیا بو هاوکاری ئەم پرسە نیشتمانییە ببێت ، بەڵام کاتێک کە بزوتنەوەی گۆڕان لەبەر نەبونی یەک دەنگی نەیتوانی ئەم کارە بۆ ئامانجەکانی بکات و بە تایبەتی تر دوای نەخۆش کەوتنی مام جەلال و دروستبونی فرە دەسەڵاتی ونبونی سەنتەر لە ناو یەکێتیدا ، پارتی وەک حیزبێکی تاکتیکی توانی بە تەواوەتی یەکێتی بکاتە پاشکۆیەکی لەرزۆکی خۆی و تەواوی دەستەڵاتەکان لای خۆی کۆبکاتەوە ، بۆیە بزوتنەوەی گۆڕان یارییەکەی گۆڕی بەوەی نەهێڵێت هاوسنگی هێزی نێوان زۆنی سەوز و زۆنی زەرد بگۆڕێت و زیاتر پارتی فراوانخوازی بکات و گوێ بە دەنگ و ئەنجامی سندوقەکانی دەنگدان نەدات ، بۆیە کاری لەسەر پرسی ڕێککەوتنی نێوان گۆڕان و یەکێتی کرد ، بەڵام هەر زو دیار بو کە یەکێتی ئەو یەکێتیە نیە تازە بتوانێت ئەو ئیرادەیەی هەبێت کار بۆ هاوسەنگی هێز بکات ، بەهۆی تەکتیکەکانی پارتییەوە ، هەر بۆیە گەڕانەوە بۆ ڕێککەوتنە ستراتیژیەکە و ئەو ناهاوسەنگی دەستەڵاتەیان قبوڵ بو کە ئێستە یەکێتی وەک پاشکۆی کارتۆنی دەبینرێت ، بە مانایەکی تر ڕێککەوتنی ستراتیژی بەشکاریە لە نێوان تورکیا و ئێراندا و پارتی و یەکێتی وەکالەتی ئەم دو دەڵەتە دەکەن ، ئیتر هەر هێزێکی تر لەدەرەوەی ئەمانە دروست بێت دەبێت ڕازی بێت بە پشک لەسەر حسابی یەکێکیان وەک یەکگرتو ، کۆمەڵ و حیزبە بچوکەکانی تر ، لە ناو ئەو ڕێککەوتنە ستراتیژیەدا ، ئیتر ئەوەی پێ ی دەوترێت دەنگ دان ئەنجامەکەی هەر دەبێت بچێتەوە سەر هەمان دابەشکاری پۆستەکان لە پشکی پارتی و یەکێتی ، گۆڕان هەر زوو ئەوەی دەزانی کە عیبرەت لە تاکتیک و سیناریو شوان خەڵەتێندا نیە .... بەڵکو عیبەرەت لە جێبەجیکردنیدایە ... ئەگەر بزانن و دەرکی پێ بکەن .

نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست






کۆمێنت بنووسە