دوای ئەو هەموو چەقبەستنە، وادیارە هەر لایەنەو لە روانگەی رۆَلبینین و رازیکردنی جەماوەری خۆی مامەڵە لەگەڵ سەرجەم پرسەکاندا دەکات و دەیەوێـت لە کەلێنێکەوە هەر هیچ نەبێت دڵی کادرانی خۆیان بدەنەوە، ئەگینا هەموویان لەم کێشە و قەیرانانە بەرپرسن و، ئەوەی بەشێک بێت لە کێشەکە و دروستی کردبێت ناتوانێت چارەسەری بکات .

بۆ نزیکەی مانگێک دەچێت دوور لە حزبەکانی تر، یەکێتی و پارتی خەریکی یەکترن و دەیهێنن و دەیبەن تاوەکو لە کونێکەوە هەردولایان قازانج بکەن و دڵی لایەنگریانیان رازیبکەن و کێشەناوخۆییەکانی خۆشیان هەناردەی دەرەوە بکەن .

ئەگەر پارتی و یەکێتی لەسەر ژمارەیەک خاڵ رێکبکەون، بۆ خەڵک زۆر بە روونی دیارە، کە تەنها قازانجی حزبی نەبێت هیچ قازانجێکی گشتی تێدا نابێت، لەبەر : 

یەکەم : بە خۆیان هۆکاری سەرەکی دروستبونی ئەم قەیرانەن کە بۆ خەریکە دەگاتە سێ دەیە هاوکوفی یەکن و لە دەسەڵاتد برابەشن، ئەمە بە ئیستغلالکردنی یەکێتی لە لایەن پارتیەوە بۆ ماوەیەکی دوورو درێژ .

دووەم :   دوور لە حزبەکانی تر کێشەکان بنبر نابن، ئەگەر هەردولا و لایەنێکی دوودڵی تریش رازیبکەن. لەبەر ئەوەی لایەنەکانی هاوکێشەکە سیاسیەکەی کوردستان هەر یەکەو ئەوەی بەدەستەوەیە کە رێگری لەوی تر بکات، بۆیە جگە لە بەدەستهێنانی دەستکەوتی کورتمەودای حزبی و بەرێکردنی کات هیچ شتێک بەدوای خۆیدا ناهێنێت، ئەگەر هەردوولا بە رەهاییش بگەنە رێککەوتن، کە بێگومان کرچوکاڵ دەردەچێت .  ئەمەش لەم قەیرانە یەک بست کەم ناکاتەوە .

جا بەم شێوەیە بێت تاوەکو هەڵبژاردنی داهاتوو بەم حاڵی ئێستامانەوە درێژە دەکێشێت،  یان ئەگەر رێکبکەون لەسەر دواخستنی هەڵبژاردن ئەوە قەیرانەکان درێژە پێدەدەن بۆ چەند ساڵێکی تر نەک لەچارەسەر نزیک ببنەوە و هەنگاوە کردەییەکان بۆ چارەسەر خێرابەکەنەوە .

مەبەستی هەردوولا لە چرکرنەوەی کۆبونەوەکان، دیارە وا بزانن خەڵک بێ ئومێد بووە و بتوانن بە هەنگاوی بچوک لە خشتەی بەرن و بە چارەسەر لەقەڵەمی بدەن و خۆیان قازانج بکەن ئەوە بەهەڵەدا چوون . بۆیە بێ بەشداری سەرجەم حزبە سەرەکیەکان لەسەر ئەرزی واقع بەهیچ دەرئەنجامێکی کردەیی دەرناچن مەگەر بەدەستهاتی بچوکی حزبی نەبێَت، ئەمەش لە قازانجی هەردوولایاندایە .

گۆران لای خۆیەوە لە نێوان دووبەرداشدا گیری خواردووە، دەیەوێت بەر وومەت سوری لێی دەربچێت و، سەرۆکی پەرلەمان ئەگەر بۆ سەعاتێکیش بێت بگەرێتەوە، بەڵام ئەو میکانیزمەی کە ئەمە جێبەجێ بکات و خەڵک لەسەر ئەمە لۆمەی نەکات  لەبەردەستی نیە، ئەمە لەلایەک  لە لایەکی تریشەوە لە رێکەوتنی یەکێتی و پارتی دەترسێت نەوەک بتوانن بەو رێکەوتنە ناکامڵە خەڵک لەخشتەبەرن و  ئەو نائومێدیەی خەڵک تێکەوتووە و لەسەرجەم حزبەکان بێزارە ئیستیغلال بکەن، کە خەڵک بەکەمترین ئاسایی کردنەوە رازیبن . لەونێوەندەشدا بەرزبونەوەی نرخی نەوت زۆرێک لە هاوکێشە ناوخۆیی دەرەکیەکانیش دەگۆرێت کە لە قازانجی دەسەڵات و گەندەڵکارانیشە و، لە بەرژەوەندی حزبیی گۆران نیە بە تایبەتی .

حزبە ئیسلامیەکان لەهەر کوێەک بای بێت شەنو کەوی خۆیان دەکەن و دەتوانن ئاراستەکەیان بەهەمو شێوەیەک بگۆرن، کە چۆن لە مێژووی دوور و نزیکی خۆیاندا وابون، دەتوانن لە سیاسەتدا هەزار و یەک بەهانە و حوجەتی شەرعی بۆ هەر هنەنگاوێک بدۆزنەوە ، چ لەگەڵ وەلی ئەمردا بن یان لەگەڵ ئۆپۆزسیۆن .

کارکردن لەسەر کێشەو قەیران و لەسەر لەبیرکردنی خەڵک، جگە لە پینەو پەرۆ و بەسەرخۆدا شکانەوە و زەرەر لە خۆ و لە میلەت دان هیچی تری لێ ناکەوێتەوە، بۆیە ئەمە لەسەرەتاوە بێئەنجامی دیارە .

بۆیە پرسیارە ریشەییەکە لەوێدایە ئەی ئەم لایەنانە چی بکەن ؟  سیاسەتی هەریەکەیان چۆن بێت ؟

ئەگەر ئەوە لەبەرچاو بگرین کە ئەم لایەنانە بەهیچ شێوەیەک ناتوانن بگەنە رێکەوتن لەبەر هۆکار گەلێک کە زۆرینەی بۆ خەڵکە ئاساییەکەش دیارە، ئینجا هەریەکەو ئەوەندە خاڵی لاوازی خۆی لای ئەویتر هەیە، کە نەتوانێت بە راشکاوی قسە لەسەر پرسەکە بکات و رون بێت لەگەڵ خەڵکدا و خۆی لەو تاوانانەی کراوە بێبەری بکات و بێتاوانی خۆی بسەلمێنێت . چەند رێگەیەک لەبەردەم هەمویاندا هەیە وو هەریەکەو بە شێوەیەک  .

یەکەم : بەم شێوەیە کاربەرێبکەن و چاوەرێی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان و سەرۆکایەتی هەرێم بکەن کە ئەویش ئاسان نیە و هەزار و یەک دەردانی لێدەکەوێتەوە و بەرێوەچونی هەڵبژاردنکە ئاسن نابێت، کە هۆکاری سەرەکی هەنگاوە ناشەرعیەکان و خودپەرستی و بەژەوەندخوازی گەیشتن بەم بنبەستیە؛ پارتیە بە پلەی یەکەم و تەنازولی یەکێتی لەبەر خاتری بەرژەوەندی کەسی و ئەڵقە جیاوازەکانی نێوخۆی خۆی  و زۆر جار لەخۆبایی بونی گۆران و پاشکۆیەتی ئیسلامیەکانە .

دووەم : یەکێتی و پارتی ئەوەندە لەیەک نزیک ببنەوە و هاوپەیمانێتیەکی وەک یەک حزبی لەدوو قازغدا دروست بکەن، کە ئەمەش لە مردنی یەکێتیە راستەقینەکە نزیکیان دەکاتەوە و لەم هەنگاوەش دەبێت پشت بە لەبیرچونی خەڵک ببسەتن، کە لە هیچ شتیچک دادیان نادات  .

سێ یەم :کشانەوەی یەکێتی لە پرۆسە سیاسیەکەی کوردستان، کە ئەمە دوورە لە پیادەکردنەوە، لەبەر بونی چەندین رەوتی سیاسی کەسیی نێوخۆیی لە یەکێتی دا، واتە باڵباڵێنی توند لە ناو یەکێتیدا، کە ئەمە بەرژەوەندی تەسک فەرز دەکات و یەک باوەری حزبی ناهێڵێت، بەڵام ئەگەر بگەنە ئەو هەنگاوە قازانجی حزبیان زیاتر دەبێت، لەبەر ئەوەی لە یەکلایی کردنەوەی قەیرانەکە نزیک دەبێتەوە و  بە کردەیی هەنگاوەکان بە هەر چونێک بێت خۆیان فەرز دەکەن، بەڵام لەسەر حسابی خەڵکٍ . نەک وەک ئەمرۆ بۆ وشەیەک چەندین کۆبونەوە دەکرێت .

 چوارەم : لە وابەستەیی بە ناوەندی عیراق و وڵاتانی دەروە بەهێزتر بن و لامەرکەزی بە شێوەیەکی کردەیەی بچەسپێنن و کەس ناوی فیدراڵی نەنهێنێت و زۆنەکان لەیەک جیابکەنەوە . کە ئەمە زۆر ئاسان دەبێت لەبەر ئەوەی لە قازانجی دەوروبەر دەبێت، کە هەر یەکەیان وابەستەیە بە یەکێکەوە .

پێنجەم : گۆران پاشەکشە لە پرۆسە سیاسیەکە بکات و، ئۆپۆزسیۆن بونی راستەقینەی خۆی رابگەیەنێت، کە تاوەکو ئەم حزبانە لە دەسەڵاتدا بن ئەو بەشداری هیچ حکومەتێک نەکات و بەم کردەوە لە ماوەیەکی دیاریکراودا لە شوێنی خۆی دەمینێتەوە و، راست و چەپی هەموو شتێک بۆ خەڵک دەردەکەوێت و لە مەودایەکی تردا دەتوانێت دەسەلات بگرێتە دەست و دەسەڵاتی بنەماڵەیی و ئەڵقەی تەسک وەدەرنات، کە ئەمە مەحاڵ نیە لە دونیای ئەمرۆماندا، ئەمەش هەڵوێستی راست و میلەتخوازی دەسەلمێنێت .

 ئەگەر دەسەڵاتێک بەو هەموو داهاتەوە نەتوانێت ژیانی خەڵک مسۆگەر بکات، ئەوە لە هیچ کاتێکدا لەمە باشتری پێ ناکرێت و، دەبێت چاورەێی رقی زیاتری خەڵک بکات و، لەو بارەوە گۆران دەتوانێت لە دەرفەتێکی گونجاودا سەرپەرشتی و سەرکردایەتی رەوتی نارازی و رق لە دڵی ئەو خەڵک بکات، کە جەبەروتی دیکتاتۆرێکی وەک سەدام گۆری ئەگەر بە یارمەتی دەرەکیش بوبێت، لەبەر ئەوەی دەرفەتی دووبارەوەی ئەو وەزعەی ئەوسا بۆ کوردستان هەمیشە لە شێمانەکاندایە .

بۆیە، نە کۆبونەوەکانی یەکێتی و پارتی دەگەنە ئەنجامێک کە لەم مەتاهاتە دەربچن و، نەش دەتوانن خەڵک لەم نەهامەتیە دەربکەن و، نەش کوردستان دەگەیەننە سەر رێگەیەکی بێ بەربەست . دەبێت هەموان چاوەرێ شتی لەپر و نادیار بین و دوارۆژیشمان بە نارونی هێشتەوە و، مێژووش رەحمیان پێناکات .