گۆرینی ده‌سه لات له وولاتانی عه ره‌ب وه کاری گه ری له سه رئیسرائیل؟
Wednesday, 16/02/2011, 12:00
ئیمه بمانه وی نه مانه وی ده‌وله تی ئیسرائیل به گویره‌ی شوێنی جوگرافی که وتۆته ناوجه رگه ی رۆژهه ڵاتی ناوه‌راست ،وه شوێنکی ستراتیژی هه یه له ناوچه که دا بگره هه موو عه ره‌ب ووولاتانی دونیا حسابی تایبه تی بۆ ده‌که ن ،چ له جۆری هێزی عه سکه ری یان جۆری ئابوورییه که ی تاکو ئیستا هیج که م کوریه کی نه بووه له باره‌ی سوپا وئابووری یه وه.وه هه ر ئه مه ش وای لی ده‌کات پیگه ی تایبه تی هه بی له ناو ووڵاتانی عه ره‌ب له رۆژهه لاتی ناوه‌راست. وه ئیسرائیل نزیکه ی له نیو سه ده زیاتر له کاتی دروست بوونی دا تاکو ئه مرۆ له گه ڵ وولاتانی عه ره‌ب وه به تایبه تی فه له ستینیه کان شه ری بووه وه تاکو په یمانی ئاشتی له سه ره‌تای ساڵانی 90 ی سه ده‌ی رابردوو که په یمانی ئاشتیان مۆر کرد،به ڵام ئه م ئاشتی یه به ره وکزی ده‌روات به تایبه تی کاتێ ریخراوی حه ماس که ده‌ستی کرد به سه رکه رتی غه زه وه کوته دایه کی کرد له گه ڵ ده‌سه لاتی فه له ستین،وه ئه م ریخراوه به یارمه تی ئێران وهه ندی رێخراوی تر خۆی پر چه ک کردووه بۆ شه ر چ له گه ڵ ده‌سه ڵاتی فه له ستین بیت یا له گه ڵ ئیسرائیل.وه له لایه کی تر حزب والله ی لوبنانی ئه ویش ئاماده بۆ شه رو ئاژاوه له باکووری ئیسرائیل،هه موو ئه مانه وا له ئیسرائیل ده‌کات هه نگاوی تر بهاوێژی بۆ دۆزینه وه‌ی رێگا چاره‌سه ری زیاتر بۆ ئه وه‌ی ئه م گرووپانانه نه گه نه ئه وه‌ی بتوانن ،زیان به ئیسرائیل و به رژه وه‌ندیه کانی بگه ێنن.جاری با له وه بگه رین ئیسرئیل په یمانی ئاشتی له گه ڵ میسر پۆرکردووه له کاتی ده‌سه لاتی سادات له سالانی 77- 78 ی سه ده‌ی رابردوو،هه رچه نده ئه م ئاشتی یه که مێک به ره وساردی ده‌رۆیشت له کاتی راپه رینی فه له ستینه کان له ساڵی 2000 دا به ڵام که میک ئارامی هه بوو بۆ ئیسرائیل ده‌سه ڵاتی میسر توانی ئه م پارسه نگه رابگری که گرووپه تیرۆرسته کان ده‌یان ویست کاری تیکده‌رانه به رامبه رئیسرائیل بکه ن وه ده‌سه ڵاته که ی هه موو کات به رامبه ریان ده‌وه‌ستایه وه، وه بریکی زۆر له گه شتیارانی ئیسرائیل ده‌چوون بۆ وولاتی ئیسر وه به تایبه تی بۆ دورگه ی سینا که نزیک بوو له ئیسرئیل وه ئه وه‌ش داهاتێکی باش بوو بۆ میسریه کان.وه نه مانی ده‌سه لاتی موباره‌ک وه هاتنی ده‌سه لاتی عه سکه ری وا له ئیسرائیل ده‌کات هه رهه نگاوێک بهاوێژی حسابی خۆی بۆ بکات . وه ئیسرائیل نایه وی میسر له ده‌ست بدات سه نگه رێکی تر بۆ خۆی ئاماده بکات وه کو سوریا یان حزب والله ی لوبنان.هه رچه نده ئه م رژێمانه بۆگه ن بوون وه‌کو میوه ئه گه رهاتوو چه ند رۆژێک نه ی خۆیت بۆگه ن ده‌بیت ئه مانه ش ماوه‌یه کی زۆره له ده‌سه لاتن وه به زۆری خۆیان چه سپاندوه به سه رگه له که یان ،من ده‌لێم ئه مانه چه ند بۆگه ن بن هێشتا له توندره‌وه کان باشترن ،ئه وان که مێک تێدا ده‌هێلنه وه هه رچه نده بۆ به رژه‌وه‌ندی خۆیانیش بێت. ناتوانن دژیایه تی ئیسرائیل بکه ن چ له نێوان کۆمه لگای نیو ده‌وله تی یان له نێو کۆمه لگای رۆژهه ڵاتی ناوه‌راست،وه‌ئیسرائیل پێ وایه ئاشتی به رقه رار بیت له به رژه وه‌ندی هه موو لایه که ،ته نها به ئاشتی وگفتو گۆ ده‌توانین له یه کتری بگه ین ،وه سیاسه تی یه کتر قبول کردن ئه مه رای گشتی هه موو ده‌وله تی ئیسرائیله. بلێن و نه لێن ئیسرائیلیش ده‌وله تیکه له رۆژهه لاتی ناوه‌راست هه رچه نده رژێمه که په رله مانیه که هه رچوار ساڵ ده‌سه لات ده‌گۆرێ ،به ڵام ئه و سیاسه ته ی لیژنه ی باڵای به رژه وه‌ندی یه گشتی یه کانی ئیسرائیل دای رژشتووه هه ر ده‌سه لاتێک بێته سه ر حوکم ناتوانی ده‌ستی لێ بدات چونکه ئه وه هێلی سووره له سه رمانه وه‌ی ئیسرائیل وه‌ک خاک و نه ته وه،هیج که سێک ناتوانێ ئه مه فه رامۆش بکات.وه هیج که س له م جیهانه پشکه وتووه‌ی ته کنه لۆژیای ئێستا پیویستی به هه موو که س ده‌بی ، ده‌بی به رژه وه‌ندی یه گشتی یه کانی وولات له پێش هه موو به رژه وندیه کی تایبه تی ره‌گه ز په رستی دا بیت. له کۆتایدا هیوام وایه ئه م گۆرینانه وای لی بیت بۆ خۆشی و به رژه وه‌ندی خه لکی رۆژهه لاتی ناوه‌راست بیت ، نه بێته هۆی ئاژاوه دروست کردن بۆ گه لانی تر دا.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
