ئۆجەلان،، ئەزمونی ئاشتی و رزگاری ئەردۆغان

Sunday, 02/03/2014, 12:00

1872 بینراوە

دوای شەڕێکی خوێناوی نێوان دەوڵەتی تورکیا وکوردەکان لە ساڵی دەستی پێ کردووە وبۆتە هۆی کوشتنی زیاتر لە ٤٥هەزار کەس. لەساڵی ٢٠٠٩ لە / ئۆسڵۆ / یەکەم چەخماخەی وتووێژ لە نێوان . پ،ک،ک، وتورکیە بە شێوەی جیددی لێدرا. لە وتووێژەکانی نەهێنیدا سێ / سی دی / تۆمار کراودرابە سێ لایەنی پەیوەندیدار. دوای ماوەیەک لە سایتی / فورات نیوز / سەر بە پ.ک.ک، تۆماری ئەو وتووێژانە کە بە نەهێنی بون ئاشکرا کران .
پ،ک،ک، رایگەیاند کە سایتی فوڕات نیوز لە لایان هێزەکانی سەر بە دەوڵەت کە دژی ئاشتین / هاک / کراوە و دەوڵەتیش هێزەکانی پ،ک،ک، بە دژبەری ئاشتی لە قەڵەم دا.دوای راگرتنی وتووێژەکانی ئاشتی لە ئۆسڵۆ هەمیسان / عەبدوڵڵا ئۆجەلان / رێبەری بەندکراوی پ،ک،ک، لە پەیامی نەورۆزی خۆیدا بە بۆنەی نەورۆز پ،ک،ک، ی هاندا کە دووبارە ئاگربڕ لە گەڵ دەوڵەتی ناوەندی رابگەیەنێ ئەو رێکارەی ئۆجەلان لە دوای چەند مانگ وتووێژ لە گەڵ بەرپرسانی ئەمنی تورکیە روویدا.ئەو لەو پەیامەیدا دووبارە حەولیدا تا کۆتایی بێبێ بە شەڕی ٣٠ساڵە. ئەو پەیامە لە گەڵ پێشوازی میلیونان کورد لە تورکیە رووبەروو بۆوە ویەکەم نەورۆزی بێ شەڕو خوێنڕێژی لە شارەکانی گەورەی تورکیە بە تایبەت دیابەکر (ئامەد) پێناسە دەکرێ.
ئۆجەلان دوای پەیامی ئاگربڕ گوتی: کە شانسی کوردەکان بە گەیشتن بە ئاشتیەکی شەڕافەتمەندانە لە زێدە بان دایەو لە چالاکوانانی پ،ک ،ک، خواست لە پەیوەندی لە گەڵ بەشێک لە ڕێبازی ئاشتی لە گەڵ دەوڵەت خاکی تورکیا بە بێ چەکەکانیان بە جێ هێڵن. هەرچەند لەو کاتەوە تا ئێستا ساڵێک تێپەڕ دەبێ لەو ماوەیەدا پرسی گەورە لە رێڕەوی ئاشتیدا روویانداوە کە هەر کام لەوان دەتوانێ وتووێژەکانی ئاشتی بنبەست بکا. نەڵام ئۆجەلان بە توانای رێبەرایەتیکردنی خۆی توانیویە ئەو پێڤاژۆیە سەرەڕای هەموو دژواریەکانی بەرەو پێش ببا. لە و نێوەدا وتووێژکار دەوڵەتو کوردەکانن.
هێزگەلێک هەن کە ناخوازن رێگای ئاشتی بەرەو پێش بڕوا وحەول دەدەن گیروگرفت دروست بکەن کە رێبەرانی ئاشتی هەردووک لا ئەوە بە باشی دەزانن. لەو بابەتەدا حەول دەدەم کە ڕۆڵی کوردەکان بە تایبەت ئۆجەلان لە ڕێبازی ئاشتیخوازانە روون بکەمەوە.قۆناغی دەرکەوتنی هێزەکانی نیزامی (ه،پ،گ،) لە حاڵی بە جێ گەیاندادا بوو کە لە ئیستامبوڵ لە پاڕکی / گزی / خۆ نیشاندان دەستی پێکرد. ئەو حەڕەکەتە ناڕەزایەتیە لە پاڕکی گزی مەیدانی / تەقسیم و گزی / کردە ناوەندی دژایەتی لە هەمبەر دەوڵەتی ئیسلامگەرای ئەردۆغان .
چاوەڕوانی تەواوی هێزەکانی چەپی کورد وتورک ئەوە بوو کە سەرەڕای ئەوەی دانیشتوانی بە میلیونانی کورد لە ئیستامبوڵ وبونی رێکخراوەیەکی وەکو پ، ک، ک، دەنگیان بخەنە پاڵ خۆنیشاندانەکان ، بەڵام بۆ / ئۆجەلان / چارەسەری کێشەی کورد گرینگتربوو لە پاڕکیگزی. ئەو بە باشی دەیزانی دەستپێکی ئەو حەڕیکەتە بۆ پاراستنی ژینگەیە. بەڵام دوای ئەو حەڕەکەتە سەرەتاییە زۆرینەی هێزەکانی راستی پشت ئەو رووداوە حەولیان داکە کێشەی خۆیان لە گەڵ دەوڵەت یەکلا کەنەوە و بەرەو پێشی بەرن.
ئۆجەلان،، بۆ ئەوەی رێبازی ئاشتی زەرەر نە بینێ لە پەیامێکدا لە زیندانی ئیمڕاڵی رایگەیاند لە ، پەیوەندی وخۆپیشاندانەکانی پاڕکی گزی گوتی: من ئەو بەرخۆدانە بە بایخ دەزانم وسڵاوی لێ دەکەم. ئەو ئاڵوگۆڕانە مرۆوی تورکی نوێی سیاسی دروست کردووە. بەڵام دەبێ هوشیار بین گرووپەکانی دێمۆکڕات، شۆڕشگێڕ، وپێشکەوتووخواز ونەتەویی تورک نابێ ئیزن بدەن ئەو حەڕیکەتە کەسانی نیژاد پەرەست وکۆدتاچی دەستی بەسەردا بگرن. ئەو پەیامەی / ئۆجەلان / دوو پرسی گرینگ لە خۆی دەگرێ،،یەکەم : دەوڵەتی تورکیە بزانێ کە ئەو لایەنی دەوڵەتە وپەیامەکەی دیکەش :بۆ کوردەکان بوو کە لە وەها بارودۆخێکدا بۆ ئێمە چارەسەری کێشەی کورد گرینگتە. هەر چەند هێزەکانی چەپی تورک و کورد ،پ، ک،ک ، بە هەلپەرستی تۆمەتبار بکەن . بەو حەڕەکەتە ئۆجەلان توانی کوردەکان رازی بکا کە تووڕە بونی خۆیان کۆنتڕۆڵ بکەن وزیاتر لە فکری بەرەو پێش چونی ئاشتیدا بن.دەوڵەتیش بە باشی لەو گرفتە وپرسە تێ گەیشت.
دووهەمین پرس کە دەیتوانی پڕۆسەی ئاشتی لە گەڵ تورک بێ ئاکام بکا و رووبەرووی شکستی بێنێتەوە، ترۆری سێ ژنە شۆڕشگێڕ/ فیدان، سەکینە، لەیلا،/ لە ناوەندی زانیاری کوردوستان (سەربە پ،ک،ک،) بوو . سەکینە جانسز لە دامەزرێنەرانی پ،ک،ک، ونزیکترین کەس بووە لە ئۆجەلان .سەرڕای پەیوەندی نزیکی ئۆجەلان لە گەڵ جانسز، ئەو هێزانەی کە ئەو جینایەتەیان ئەنجام دا بە باشی دەیانزانی کە ئەو حەڕەکەتە دەتوانێ ببێتە هۆی گیروگرفت لە ناوخۆی هێزەکانی کورد وزمانی ئاشتیخوازانەی / ئۆجەلان / وەرگەڕێنێتە سەر زمانی شەڕ. بەڵام ئەو جارەش ئۆجەلان لە زیندانی ئیمڕاڵی بە پەیامێکی خۆی رقو تووڕەیی نەتەوەی کوردی سەرپەرەستی وکۆنتڕۆڵ کرد وبۆ گەیشتن بە ئاشتی رێڕەوێکی سەختو دژواری هەمیسان خستە روو کە دژوارترە لە شەڕی چەکداری (و: شەڕی پاراستن). ئۆجەلان لە پەیامی خۆیدا گوتی: ئەو فیشەکانەی کە لەو سێ ژنە دران لە راستیدا زەربەیەک بوو لە دێمۆکڕاسی ئورووپا . ئەو تڕۆرە کەسانێک ئەنجامیاندا کە دژی پێشوە چونی وتوووێژ بون. پێویستە هەموومان وشیار بین ئەگەر ئەو قۆناغە بەرەو شکست بڕوا رۆژگارێکی دژوار دەست پێدەکا.
سێهەمین پرس : کە دەیتوانی پڕۆسەی ئاشتی لە گەڵ دەوڵەتی تورک بباتە ژێر پرسیار، هاودەنگی کوردەکان بوو بە چالاکی ١٧دیسامبری ساڵی ٢٠١٣ وئاشکرا بونی دۆزی گەندەڵی ماڵی لە پەیوەندی لە گەڵ وەزیرەکانی ئەردۆغان. کوردەکان و رێبەرایەتی وان ئەو ئاڵۆزیانە وەک دەرکەوتنی گەندەڵی پێناسە ناکەن بەڵکوم بە شەڕێکی سیاسی دەزانن لە نێوان دوولایەنی هێزو دەسەڵات لە تورکیا. ئەوان لەسەر ئەو باوەڕەن هەر چەند گەندەڵی ماڵی گرفتی سەرەکی کۆمەڵگای تورکیایە بەڵامئەو رووداوە لەو کاتەدا لە لایان کەسانی ناو حکومەت کە لایەنگری رێبازی نورو تاقمی ئیسلامی سەر بە / گولەنن / کە روویانداوە و تەنانەت/ جەمیل بایک / رایگەیاند کە ئۆجەلان و بەپرسانی دیکەی پ،ک ،ک، زۆر جار رایانگەیاندووە کە لە تورکیە دەوڵەتی هاوتەریب هەیە! رووداوەکانی ئەدواییانە نیشانیدا کە ساختاری نایاسایی وشاراوەی دەوڵەتی / نیسێ،، یان ،، سێبەر / دەسەڵاتی هەموو کاروبارەکانی بە دەستە.!
بە سرنجدان بەو سێ بابەتەی سەروو ئەگەر ئەجەلان نەیتوانیبا لە بارودۆخە تێپەڕ بێ ئیدی قسە کردن لەسەر ئاشتی راوەستابوو.لەو چوار چێوەتەدا سەرۆک وەزیری تورکیە بەرنامەی چاکسازی خۆی بە ناوی / رێگای دێمۆکڕاتیکی / راگەیاند کە گۆیا ناوەرۆکەکەی مەموو گرووپەکان رازی دەکا. پێشنیارێک کە بەر پەرچدانەوی نەرێنی عەلەوەیەکان وکەمینەکانی دیکەی تورکیای لێ دروست بوو. هەر چەند لە مێژووی تورکیەدا یەکەم هەنگاوە بۆ بەرەوپێش چونەوە. / عەبدوڵڵا گول/ سەرۆککۆماری تورکیا لە ئاخافتنێکی سرنجڕاکێشی خۆی دانی بە ،، هەڵە بەر چاوەکانی دەوڵەتی ناوەندی دانا،، بەرانبەر بە کەمینەی کورد لەو وڵاتە. ئەو لە دانیشتنی رۆژنامەوانیدا گوتی: دەوڵەت ساڵانێکی زۆر حەولی دەدا تا ئەو شارومەندانەی کە کوردن بە زۆر بیانکاتە / تورک !؟/ ئەو قسەیە بە بنبەست نیشاندانی رێڕەوی ئەو سیاسەتەی لەقەڵەم داکە ،، سیاسەتی یەک نەتەوە،،یەکدەوڵەتی ،، ئاتاتورک ،، فەشەلی هێناوە.
لە هەموان گرینگتر/ بەشیر ئاتالای / جێگری سەرۆک وەزیر و بەرپرسی ناوەندی دەزگای دژە ترۆر رێکاری ئۆجەلانی لە رێڕەرەوی ئاشتیدا ئەرێنی نرخاند وپێگەی تایبەتی ورۆڵی بە کاریگەری وی لەو ئاشتیەدا قەبوڵ کرد. کەسێک ئەو قسەیەی کرد کە دوای ئەردۆغان ، لە وتووێژەکانی ئاشتیدا ولە پڕۆژەی بەناو فەزای ئاواڵای سیاسی بۆ کورد باڵاترین دەسەڵاتی هەیە. لەو کردەوەدا ئۆجەلان وکوردەکان بون کە ئیسپاتیان کرد خوازیاری ئاشتین وهەتا ئەو کاتەی کە بۆیان بلوێ بۆ گەیشتن بە ئاشتی حەول دەدەن. ئێستێ سەرەڕای ئەو شێوە هەڵسوکەوتەی ئۆجەلان لەگەڵ گێژاوەکانی جۆراوجۆری تورکیا ئەو جار دەوڵەتی تورک دەخوازێ پاکێتی دێمۆکڕاسی بۆ ئاشتی ئامادە بکا وروحێکی تازەی بداتێ.
دەوڵەت بە گوتنی بەربەستەکان لەسەر رێگای ئاشتی گوتی: گیروگرفت هەن ئێمە هەنگاو بە هانگاو دەچینە پێشێ. دەوڵەتی ئێمە بە یارمەتی نوێنەرانی خۆی رێگای وتووێژی قایمتر دەکا. لەحاڵی حازردا لەسەر بابەتێکی تازە حەول دەدەین وناوەرۆکی ئەو بابەتە لە رێڕەوی رووداوەکان رێکوپێکتر دەکەین ودەبێ قەبوڵی کەین کە لەو وتووێژانەدا / ئۆجەلان / لایەنی سەرەکی وئەساسی ئەو رێگوزەرەیە.لە کۆتاییدا دەکرێ چاوەڕوانی ئەوە بکرێ : ئەوجار / ئۆجەلان / وکوردکانی تورکیە بە پێچەوانەی رابوردوو کە پڕاگماتیسمی بە جنێوی سیاسی دەزانی ،ئەو جار بە رێگایەکی باش دەزانێ بۆ بەرەو پێش بردنی سیاسەت و کەڵکی لێ وەردەگیرێ.ئێستێ بۆ ئەوان قازانجی نەتەوەیی کورد گرینگترە لە رووداوەکانی دیکە .

لە نوسینی: موحەممەد ڕەزا ئەسکەندەری ،، شڕۆڤە گەری سیاسی
وەرگێڕانەوە بۆ هەنگوین زمانی کوردی : جەعفەر کەریمی
٢/٣/٢٠١٤