ئەگەر دوێنی شەنگاڵ وئەمرۆ کوبانییە، سبەی ئامەد و سنەیە

Saturday, 04/10/2014, 12:00

1953 بینراوە

کەماڵ مام خزری
بە وەگەڕ خستنی پڕۆژەی ئایینی- سیاسی دەوڵەتی ئیسلامی عێراق و شام '' داعش'' لەلایان وڵاتانی دیار و نادیاری داگیرکار و بەرژەوەندی خواز کە ئاراستەکەی ، وێڕای ئەوەی کە سوودی بۆ کورد هەبووە لە ئیستادا بە دژ دۆزی کورد لە ناوچەکەدا هەڵگەڕاوەتەوە، زۆرێک لە مووعادلەکان ئەگەری کۆڕانکاری خێرایان لێ چاوەڕوان دەکرێ و ئەو گۆرانکاریانە تاچەند بە سوودی کورد تەواو بێت ئەگەرێتەوە بۆ مامەڵە کردنی حیزب و لایەنە سیاسییەکانی کوردستان لە تەک ئەم باررودۆخەی ئێستا.
هەر وەک ئەبینین مەکۆی ئەمنییەت و ئاسایشی کوردانی هەر چوار پارچەی کوردستان بە شێوازێکی ناراستەوخۆ کراوەتە ئامانجێک بۆ تاقیکاری سیاسی- نیزامی، جا ئەم تاقیکارییە چ لە لایەن زلهێزە جیهانییەکانەوە بێت یا داگیرکارانی کوردستانەوە، مەبەستی سیاسی نیزامی - ئابووری خۆی لە پشتە و پێویستە کورد وشیارانە خۆی لە تەک ئەم ناهەمواریە بگونجێنێت.
لە پاراگرافێکدا، هەرچەند سووننەی عێراق مافی خۆیەتی وەک شیعە و کورد هێزی خۆی هەبێت و داکۆکی لە بوونی خوی کە دەیان ساڵ حکومڕانی ئەو وڵاتەیان کردووە بکات، بەلام داعش لە پڕ نابێت بە هێزێک کە سەرنجی وڵاتانی ناوچەکە و تەنانەت زلهێزە جیهانییەکانیش بۆ لای خۆی رابکێشێت و ببێتە هاوکێشەیەکی سیاسی لە ناوچەکەدا .
ئەو پرۆژەیە هاوکات لە تەک بەرەو پێش چوونی بزاڤی کورد لە رۆژئاوای کوردستان و بەستنی کۆنگرەی نەتەوەیی و داواکاری سەرۆکی هەرێم لە پاڕڵمانی باشووری کوردستان بۆ پەسەند کردنی پرۆژە یاسایەک دەربارەی ریفراندۆم بۆ سەربەخۆیی، وەگەڕ خراوە.
لەم سەردەمەدا کە کۆڕەپانی سیاسی رۆژهەڵاتی ناوەراست بە تەواوی لە ئاڵۆزییەکی بە روخسار هێمندا بە سەر ئەبات ، دۆست و هاوپەیمان بەرژەوەندییەکانن کە دیاری ئەکەن، بە واتایەکی دیکە ئەگەر بەتوانا کردنی '' ئەلقاعیدە'' و رووداوەکەی ١١ی سێپتامبر ٢٠٠١ بکەینە هۆکاری ئەوەی کە ئەمریکا لە پێناو باڵەخانەیەکدا، کە دۆزی کوردی بردە قوناغێکی نوێوە ، خۆی بکا بە ئامر بە قەبزی دادوەری و دیموکراسی لە ناوچەکەدا، ئەوە بە دڵنییاییەوە داگیرکارانی کوردستانیش واتە ئێران ،عێراق ، ترکیە و سووریە کە پرسی کورد راستەو خۆ پەیوەندی بە بەرژەوەندییەکانی ئەوانەوە هەیە دەستەو ئەژنۆ دانانیشن و چاوڕوانی رووداوەکان ناکەن ، بەڵکوو پلان و پیلانی خۆیان هەیە بۆ لە بار بردنی دەستکەوتی کورد لە رۆژئاواو ئەزمونی هەرێمی کوردستان لە باشوور و بەگشتی دۆزی کورد لە ناوچەکەدا .
لەم ململانێ سیاسییە ناتەندرووستەی ئیستادا هاوکات لەگەڵ ئەوەی کە کورد خاوەن پشتیوانێکی دەرەکییە، ڕەنگە خۆ دەرباز کردن لە پیلانی داگیرکارانی لە مێژینە کوردستان کارێکی وا ئاسان نەبێت، بەڵام کورد وەک نەتەوەیەکی خاوەن مێژوو لە ناوچەکەدا سەرەڕای کلتووری سیاسی جیاوازی بەشەکانی کوردستان تایبەتمەدی خۆی هەیە و پێویستە تایبەتمەندییەکان لە بەر چاو بگیردرێن، بە واتایەکی دیکە هەر بەشێکی کوردستان خاوەن حیزب و لایەنی سیاسی تایبەت بە خۆیەتی بە تایبەتمەندییە سیاسی و کۆمەڵایەتییەکانییەوە کە ئەمەش فرە کلتووری سیاسی کۆمەلایەتی کوردستان بە گشتی دەگەیەنێ ، کەوابوو باشتروایە وێڕای یەک دەنگی دەربارەی پرسی کورد بە گشتی لە ناوچەکەدا و هاوکاری وهاوفکری یەکدی، هەرکامە ولە ناوچەی تایبەت بە خۆیاندا خەبات بکەن کە ئەوەش قورسایی خۆی هەیە و دەتوانرێت سودی تەواوی لێوەربگرێت ، واتە یەکگرتوویەکی سیاسی لە نێوان حیزب و لایەنە سیاسییەکانی کوردستان دەتوانێت کۆتایی بە ئامانجی دوژمنان بینێت وببێتە هۆی ئەوەی کە چی دیکە متمانەی سیاسی و ئابووری بە داگیرکارانی نیشتمان نەکرێت.
ئەرکی نیشتمانییە کە لایەنە سیاسییەکانی هەر چوار پارچەی کوردستان هەوڵەکانی خۆیان بۆ یەکگرتووییەکی سیاسی بخەنەگەڕ و دڵنیا بن لەوەی کە دووژمنانی کورد سودی تەواو لەو ئاڵۆزی و ناتەباییانەی کە لەهەموو بەشەکانی کورستان لە ئارادایە وەردەگرن و ئەمەش بەرپرسیارێتی مێژوویی ئەخاتە ئەستۆی لایەنە سیاسییەکان، ئەگەینا لە ئەگەری هەر گۆڕانکارییەک لە ناوچەکەدا بە دڵنییاییەوە ئەگەر دوێنی شنگاڵ و ئەمرۆ کوبانییە، سبەی ئامەد و سنەیە کە ئەبێتە گۆرەپانی رمبازێنی تێرۆریستان و بەرژەوەند خوازانی جیهانی.

٤/١٠/٢٠١٤