ڕۆژئاوای کوردستان له نێوان دوێنێ و ئه مڕۆدا
Monday, 19/08/2013, 12:00
4247 بینراوە
له پێناوی گرنگی ڕۆژ ئاوای كوردستان به تایبه ت،و وه ڵاتی سوریا به گشتى، وته یكى كه سایه تیكى میسرى هه یه، به ڕه چه ڵه ك فه ره نسى، نێوى (سولێمان پاشا ى فه رنساوییه) ئه م كابرایه دامه زرێنه رى سوپای میسرى بوو، پیش دوو سه د ساڵ له مه و به ر. له كاتى فه رمانڕه وایى (خدێوى عه باس) و (محه مه د عه لى پاشا) بوو به سپا سالارى سپاى میسر، تێدا ئه ڵی:" ئاسایشى شام له زنجیره شاخه كانى توروس ده ست پێ ئه كا، و ئاسایشى زنجیره شاخه كانى توروس له ته نگه ڵانه كانى سیناو ده ست پێ ئه كا، و ئاسایشى قاهیره له م ته نگه ڵانانه ده ست پێ ئه كا ، قاهیره كلیلى شامه (سوریا)، شامیش كلیلى ناوچه كه یه". ئه م وته یه، نیشانى ئه دا، كه سوریا كلیلى ڕۆژهه ڵاتی ناوه راسته، هه ر لایه نیك ویستبێ ئه گنده ى (ئه جنده ى) خۆی له ڕۆژهه ڵاتی ناوه راست جێبه جێ بكا، ده بێ وه ڵاتی سوریا به ده ستیوه بێ، چۆن سوریا كلیله، كه سیش ناتوانى بچیته نێو ماڵیکه وه ئه گه ر كلیلى ده رگاكه ى پی نه بێ؟؟ له به ر ئه م گرنگییه و تایبه ت مه ندیه یى سوریا، روسیا وه كو دوومین وه ڵاتی به هێیزى جیهان دانستان له سه رى ناكا. پێش دوو سێ ساڵ له مه و به ر هه موو جیهان بینین چۆن روسه كان له گه ڵ ئه مریکا و وه ڵاتانی ڕۆژئاوا دانستانیان له سه ر لیبیا و قه زافیان كرد، له به ر ئه وه ى، كه لیبیا له هه موو بواركانه وه چا ره کیک گرنگى سوریاى نییه، به تایبه ت له بواری جیوپوله تیکه وه. له مێژه وه، پێش روسه كان و عه ره به كانى بیابان، رومه كان گرنگی ئه م وه ڵاته یان به باشى ده یانزانی بو، له به ر ئه م گرنگیه دایان نابو وه كو كورسى مه مالكى روم له وه ڵاتانى ئاسیا. دواى رومه كان و پتر له هه زار و چوارسه د ساڵ پێش روسه كان، عه ره به كانى بیابانى حیجاز، كه پلانی داگیرکردن و تاڵانى ناوچه که یان دانابو زۆر به باشى ئه م تایبه بت مه ندى سورییه یان ئه زانى، كه ئه وه بوو، یه كم (ده و ڵه تى) ئه عراب پاش هاتنى ئیسلام و داگیر کردنى شام، له و وه ڵاته (ئه مه وییه كان) (662- 750م) بناخه ى دانان، كه پانتایه که ی، دواى چه ند ساڵیک له سه مه ر قه ند و بوخارا ده ستى پی کرد، هه تا فاس، له وه ڵاتی مه غریب، وه له مه سقه ته وه، هه تا ئیشبیلیه، له وه ڵاتی ئیسپانیه. با په ندیكى پێشینانتان بۆ بگێرمه وه كه ده ڵی:" ده وڵه تى داد (عدل) له به ین ناچی ئه گه ر كافریش بى. ده وڵه تى سته م كار له به ین ئه چی ئه گه ر موسه ڵمانیش بی؟. ئه مه دۆخی ده وڵه تی ئه مه وییه كان بوو، دواى (88) ساڵ له فه رمانروایى سته م كارانه ى ئه مه وییه كان، دیسان له سه ر خاكى كوردان نزیك به ڕۆژ ئاواى كوردستان له ساڵی (750) زایینى كوتایى پی هات له سه ر ده ستى هه ندیك له ئه وان زۆردارتر و سته م كارتر، كه به نێو بانگن له مێژوو به عه باسییه كان، سه ر کرده که یان پاشناوی "سه فاح" بوو، به واته ى خوێنڕێژ. دواى فه رمان روایى ئه عرابى ئه مه وى و پاشان عه باسى، كورده كان به سه رۆكایه تى (ێه لاح الدینى ئه یوبى) بو به رگری کردن له ناوچه که له به رامبه ر هێڕشى ئوروپیه خاچ په ره سته کان شامیان كرد به پایته ختى ده وله تیك به هێز، به نێو ده وڵه تی ئه یوبی، ئه م ده وڵه ته، به هه ر شیوه یك بى له مێژوو به ده وله تیكى كوردى له قه ڵه م ده درى. له م بواره وه ئاماژه ئه كه ین به هه ڵبه سته به نێو بانگه کی دادوه رى دادوه ران (قاچی قچاە) ى شام (محی الدین بن محمد) به نێو بانگه به (ابن الزكی) له ساڵى (579) کۆچی نووسێتی بو ستایشى ێه لاح الدین و كوردان، كه تیا ئه ڵى:
الحمدُ لله ژََلتْ دَوْلًتْ الێًلبی ... ۆعَزً بِالكُرْدِ دینُ المێگفى العربی
ۆ فَتحكم حَڵباً بِالسًیفِ فی ێَفَر ... مُبَشًِرٌ بِفتوحِ القدسِ فی رجب.
وه‌رگێڕان:
سوپاس بو خوا وڵاتی خاچ په ره ستان كه ساس كرد... به كوردان، ئایینى موێگه فاى عه ره بى سه ر فرازكرد ئازاد كردنتان حه له ب له مانگی سه فه ر به شمشێر... مژده ده ره بو ئازاد كردنى قودس له مانگی ره جه ب.
با بگه رینه وه سه ر وته كه ى (سولێمان پاشا ى فه رنساوى) كه تیا ئه ڵى:" ئاسایشى شام له ز نجیره شاخه كانى توروس ده ست پێ ئه كا " له به ر ئه م گرنگییه و تایبه تمه ندیه توركه كان له ساڵى (1939) له گه ڵ ده وڵه تى فه ره نسا، كه ئه و سه رده مه راسپێرى (انتداب)ى له سه ر سوریا بو، ڕێکه و تنیكیان واژۆکرد، به پێی ئه و ڕێکه وتن نامه یه، زنجیره شاخه كانى توروس له گه ڵ هه رێمی ئه سكه نده روونه، به یه ك جارى دران به كۆماڕی توركیا، میراتگرى پیاو بیماره که ی ئوروپا (ده وڵه تى عوسمانى)، توركه كان، به م ده ست كه وتنه یش رازى نه بون، هه تا گۆڕه که ی سوله ێمان شاه... كه به پانتایی (8797) مه ترى چوارگۆشه یه، له نییوان دڵی (خاكى سوریایه) به خاكى توركیا دائه نرى و په رچه می تورکیا له سه ره، له گه ڵ پۆلیک جه ندرمه ى توركى هه تا ئه مڕۆ،-
ئیتر عه ره به كان سه رفرازى وڵات له كوێه؟! له بیر نه چی، له عێراقیش، له شارى كوت، توركه كان گۆڕستانیان هه یه، و په رچه می توركیا له سه رى شه كاوه یه تا ئێستاى (2013)زایینى-. نازانم، له دوور نا چی ئه و سپاى تورکه کان كه له نه وه ده كانى چه رخی ڕابردوو له کاتی شه ر له باشوورى كوردستان، له نێوان دووشه ش رویدا، شه شه که ی ئه ولا، له گه ڵ شه شه که ی ئه ملا، هاتنه ناو خاکی باشووری کوردستان وه ك ناوبژیوان. ئه من وه كو كوردیك زۆر ئه ترسم، كه ڕۆژیک بێ چادرگه که یان وه كو گۆڕه که ی سوله ێمان شاه... لێ بێ و ئه م چادرگه یه به خاكى خۆیان بژمارن، هه ر وه كو ئه وه ى به باكوورى كوردستانیان كرد، كه ئه مڕۆ به به شیك له خاكى (توركیا) له قه ڵه م د ه ده ن؟!. هه ر وه كو ئاماژه مان كرد له سه ره تاى وتاره كه، به وته کی (سوله ێمان پاشا ى فه رنساوى) كه له دێرى دوومى ئه ڵێ:" ئاسایشى زنجیره شاخه كانى توروس له ته نگه ڵانه كانى سیناو ده ست پێ ئه كا " مه به ست له زنجیره شاخه كانى توروس ئه و وه ڵاته یه، كه ئه كه ویته ئه و به رى چیاکه، ئه مه یش بێ شك (توركیا) یه. ڕامیاران (سیاسه ت مه دارانى) تورك له مێژه زانیویان گڕنگی و تایبه ت مه ندی جییوپۆله تیكى سیناى میسرى، له به ر ئه مه تا ئه مڕۆ به شێوه کی راسته و خۆ ده ست دریژی ئه که بو ناو ئه م وه ڵاته بو ئاسایشى (وڵاته كه یان) كه پی ده ڵێن تورکیا. ئایا دووشه شه حاكمه كه ى باشوورى كوردستان، به شه شه كه ى سولێمانى و شه شه كه ى هه ولێره وه، چواریه کی توركه تورانییه كان له ڕامیارى (سیا سه ت) تێ ئه گه ن؟، تایبه ت بو خاكى وه ڵاتی خۆیان كوردستانى گه ورا، نه ده ره وه ى كوردستان؟!. له كاتیك توركه كان نیوچه دووڕگه ی سیناو میسرى به سنوورى ئاسایشى خۆیان ئه زانن، و ئێرانییه كان باشوورى لوبنان به به شى له سنوورى ئاسایشى خۆیان ئه ژمارن، و مه مله كه تى عه ربستانى سعودى، مه مله كه تى ئوردن به قووڵایی ئیستراتیجى خۆی ئه ژمێرى. به داخه وه، سه ر كرده ى كورده كانى باشووریش له شه و و ڕۆژ هاوارئه كه ن له ڕاگه یاندنه كانیان، چیاى حه مرین (چگاسوور) سنوورى باشوورى كوردستانه، كاتیك مرۆڤی كورد سه یرى نه خشه ى ناوچه كه ئه كا، دیار بوى ئه دا كه زۆربه ى شاره كانى گه رمیان له و دییوى چیاى حه مرینن، ئه مه یش ئه وه ده گه ینى كه ئه و شارانه، به وته ى سه ركرده كورده كانى باشوورى كوردستان، له دۆخێ جێبه جێ کردنى ماده ى (140) ده چنه پاڵی ده وڵه تى عێراقه وه به بی چۆن و چرا. ئایا، ڕامیاری كردن وهایه؟، ئه مه گه مه كردن به خاكى پیرۆزى كوردستان نییه؟. ئایا، ڕۆژئاوای كوردستان قووڵایى باشوور و ۆژهه ڵاتى كوردستان نییه؟ ئایا، ده روازه ى كوردستان نییه بو جیهانى ده ره وه، له ڕێ زه ریاى سپی ناوه ڕاست؟. ئایا، خاكه كه ى، خاكى كوردستان نییه؟. ئایا، خه ڵكه كه ى، به شى له خه ڵكى كورد نیین؟. که واته، بو ئه م خه م سارییه؟. ئه گه ر خاکه که ی کوردستانه و خه ڵکه که ی کوردن ؟، بو ناچنه هانیانه وه، دژ به ئیسلامییه كۆنه خوازه كان و ئاده م كوژه کان؟!.
با له كۆتایی شتیك بارمه بیره وه، له هه شتاكانى چه رخی ڕابردوو ده وڵه تی ئێران هێرشیكى فره وان كرد له سه ر ڕۆژهه ڵاتی كوردستان، یه ك سه ر به بى چوون و چرا، باشوورى كوردستان هێزی پشتیوانی درست كرد و ناردى بو ڕۆژهه ڵاتى كوردستان، بو به رگری کردن، له خاک و نه ته وه ی کورد، له و دیوی سنووری ده ست کرد، له به رابه ر سپاى داگییركه رى ئێران. ئایا، بو پارته کانی ڕۆژهه ڵاتى كوردستان ئه مڕۆ ئه و كاره ى دوێنێ باشوورى كوردستان كردى ناكه ن؟؟؟.
خه لكى كورد له هه موو كوردستان باش ئه یزانى، ئه مه چه ند ساڵه زوربه ی پارته کانی ڕۆژهه ڵاتى كوردستان شه ریان راگرتووه - ئه مه یش هۆى خۆی هه یه، ئێرا جاى باسكردنى نییه- باشه، بو پێشمه ڕگه کانیان ره وانه ى ڕۆژئاواى كوردستان ناكه ن، مه گه ر خاك هه ر خاكى كوردستان نییه و نه ته وه یش هه ر نه ته وه ى كورده؟!. هییوا دارین ئه مڕۆ له م وه رچه رخانى مێژووه، كه جیهان تێدا تێپه ڕ ده بێ هه موو پارته كانى كوردستانى گه ورا و سه ركرده كانیان له بیرى ته سكى حیزبایه تى و به رژه وه ندى كه سایه تى ڕزگارى خۆیان که ن، بو بیرى نه ته وایه تى و كوردستانیكى یه ك پارچه. ئه گه ر ئه مڕۆ ڕامیای نیو ده وڵه تى ڕێ نادا بو یه ک گرتوی خاكى کوردستانى دابه ش کراو، با ئه م یه ک گرتنه ى خاك و خه ڵك، له نیو مێشکی خۆیان و خه ڵکی کورد دروست که ن بو دوا ڕۆژى نه ته وه كه مان.
