ئایا سیاسیە دیكتاتۆرەكان ڤامپایەرن,خوێنمژن؟
Tuesday, 26/04/2011, 12:00
ڤامپایەرەكان بونەوەری ئەفسانەیین یان ڕاستین؟بونی ئەم مەخلوقاتانە هێشتا لەڕووی زانستیەوە نەسەلمێنراوە,بەڵام چەندین بەڵگە هەیە لەسەر ئەوەی كە ئارەزوی ڤامپایەرەكان لەلای مرۆڤی ئاسایی بەشێوەیەكی زۆر بونی هەیە,بەتایبەتی لەلای سەركردە سیاسی و تاوانبارە گەورەكانی جەنگەوە,ئەگەر كەسێك ئاشنای دونیای فیلمسازی و كتێب هەبێت ئەوا چەندین فیلمی گرنگ لەسەر ئەم بونەوەرانە هەیە وەك دراكۆلا و توایلایت و نۆسفێراتو,كاونت یۆرگا و سپایك و چەندان فیلمی تر كە بینەرێكی زۆریان هەیە لەلای عاشقانی فیلمسازی.ڤامپایەرەكان نەمرن,تایبەتمەندی خواوەندیان هەیە,وەك بونەوەرێكی تایبەت كەسایەتیەكی زۆر ترسناك و تۆقێنەریان هەیە هەیە,بەتایبەتر بونی سیفاتی كانیبالیستی(واتە ئارەزوی خواردنی مرۆڤەكان) و مژینی خوێنیان هەیە وەك وەحش هەڵسوكەوت دەكەن.
ڤامپایەرەكان بونەوەری شەون,عاشق بەتاریكین,وە ناسراون بە مردوە زیندوەكان چونكە ئەوانە كەلاكی مردون و شەوانە زیندوو دەبنەوە بۆ ڕاوكردنی مرۆڤەكان و مژینی خوێنیان.ئەوانە زۆر تینوی خوێنن و خوێن مایەی نەمری ئەوانە,بەبێ خوێن مژین لەشیان وشك دەبێتەوە و لەناو دەچن,ئەگەر خوێنیان لێببڕێت توانای نەمری لەدەست ئەدەن و بۆیە لەكاتی سەرەمەرگدا زۆر جار بەگەستنی مرۆڤێك دوبارە ڕۆح بەبەر جەستە و لەشیاندا دێت و زیندوو دەبنەوە.ئەم پرۆسەی زیندبونەوە بەلاتینی پێ ی دەوترێت "كالاپلێپسی" بەتایبەتی ئەو دۆخەیەی كە ئەو ڤامپایەرە توانای جوڵە و قسەكردنی نامێنێ.بەڵام توانای بیستن و بینینی هەموو شتێكی دەوروبەریان هەیە.
ڤامپایەرەكان تایبەتمەندێتی خۆیان هەیە لە یەكێكەوە بۆ یەكێكی تر دەگۆڕێت بەپێ ی ئەو شوێنەی كە لێیەوە دێن و ئەژین,ئەمەش چەند تایبەتمەندێتیكە:
1- پێویستیان بە خوێنە بۆ مانەوەیان چونكە خوێن خۆراكی ژیانیانە,چ خوێنی مرۆڤ بێ یان خوێنی ئاژەڵ,بەبێ مژینی خوێن دەمرن چونكە خوێن وزە و دەسەڵاتیان دەداتێ و جەستەیان پێویستی بە خوێنە نەوەك تەنها بۆ ژیان بەڵكو بەو خوێنە بەنەمری دەمێننەوە.خوێن ژەمی سەرەكی خۆراكیانە هەر بۆیە ناتوانن وەك مرۆڤی ئاسایی لە كۆمەڵگادا هەڵبكەن.لەوانەیە لێرەدائەفسانەی زوحاك و تاوانبارەكانی تری مێژوومان بەبیر بێتەوە.
2- تەنها لە تاریكی شەودا دەردەكەون چونكە لەڕوناكی خۆر دەترسن,بەروناكی لەناودەچن.چونكە تیشكی خۆر پێستیان دەسوتێنێ و بەم هۆیەوە تەنها شەوان چالاكیەكانی خۆیان ئەنجام دەدەن,هەروەها بەرگەی پلەی گەرمای زۆر ناگرن بۆیە لەناوچە ساردەكاندا نیشتەجێ دەبن بەتایبەتی لە هەردوو جەمسەری زەوی یان گرد و شاخ و شوێنە بەرزەكان دەكەن بە مەنزڵی خۆیان.ئەمەش زیاتر پەیوەندی بە لایەنی دەرونی و سایكۆلۆجیانەوە هەیە كە هەندێكیان تەمەنیان زیاترە دەتوانن زاڵبن بەسەر ئەم دۆخەدا و لە ڕوناكیشدا دەربكەون بێ ئەوەی بسوتێن بەڵكو پێستیان ئەستور تر و بریقەدار تر دەبێت,ئەمانە دەتوانن لەڕێی بیركردنەوەی زۆر و زاڵبون بەسەر بیركردنەوەكانیاندا حەزیان لە هەرچی بوو تەنها لەساتی بیركردنەوەدا ئارەزوەكانیان بەدی بێنن.لێرەدا ترسی ڤامپایەرەكان لە روناكی وەك ترسی سەركردە دیكتاتۆرەكانە لە ڕۆشنبیری و بەئاگا هاتنەوەی سەرجەم كۆمەڵگا بەتایبەتی چینی گەنجان,بۆیە دیكتاتۆرەكان و زاڵمەكان هەمیشەخەریكی بڵاوكردنەوەی تاریكین,هەوڵی گەوجاندنی كۆمەڵگا دەدەن بۆ ئەوەی وەك نێچرەكانیان باشتر ڕاو بكەن لە تاریكستاندا.
3- ڤامپایەرەكان نەمرن و هەزاران ساڵ دەژین و تایبەتمەندێتی خواوەندیان هەیە,تا زیاتر بچنە تەمەنەوە بەهێزتر دەبن,لەگەڵ بەساڵاچووندا هێزیان زیاد دەكات,كات لەبەرژەوەندیانە بەپێچەوانەی مرۆڤەوە كەلەگەڵ چوونە تەمەندا بێ هێز و لاواز دەبێ.ئەوان هەست بە ئازار ناكەن و بریندار نابن و تا زیاتر پەیوەندیان هەبیێت لە گەڵ مرۆڤدا ئەوا لاواز ترو هەستی ئازار و مەینەتی دەچێژن و وە بەپێچەوانەشەوە.لێرەدا ئەگەر تۆزێك بیر بكەینەوە ئەوا دیكتاتۆر و دەسەڵاتە تۆتالیتارەكان هەوڵی مانەوە لەسەر دەسەڵات دەدەن بۆ هەمیشەیی و تەنانەت هەموو شتێك دەكەن بۆ ئەوەی نەوەكانی دوای خۆیان حوكم بگرنە دەست.ئەوان هەمیشە هەوڵی بەخواوەندكردنی خۆیان دەدەن و تا زیاتر لەسەر حوكم بن گەندەڵتر و زاڵمتر دەبن و ئەگەر بێت و هەوڵی چاكسازی بدەن گوێ لە خەڵك بگرن ئەوا ئەو دەسەڵاتە رەهایەیان نامێنێ و لە هەیبەتیان كەم دەبێتەوە و دواجار لەناو دەبرێن بەدەست ئەو خەڵكەی كە ڕۆژانێك بە دڵرەقی حوكمیان كردون.
4- بەهەمان شێوەی ئاژەڵە دڕەندەكان كەڵبە و دانی تیژ و درێژیان هەیە كە بۆ خوێن مژین زۆر بەسودە.ئەم كەڵبە درێژ و تیژانە یارمەتیدەرن بۆ مژینی خوێن لە قوڵترین شاخوێنبەری مرۆڤەكاندا,بەڵام لەكاتی ئاسایدا ئەم ددانە درێژ و كەڵبانە دەرناكەون تەنها لە كاتی هێرشدا نەبێت بۆ سەر نێچیرەكانیان كە هاوكات ڕەنگی پێست و دەموچاویان دەگۆڕێت بۆ جانەوەرێكی تۆقێنەر و ترسناك.لێرەدا ئەگەر تێبفكرین ئەوا بۆمان دەردەكەوێن دەسەڵاتە دیكتاتۆرەكان گورگن و لە پێستی مەڕدان,تا ئەو كاتە كە وڵات ئارام و خەسێنراوە ئەوان وەك مەڕ مامەڵە دەكەن بەڵام كە پێگە و دەسەڵاتیان كەوتە مەترسیەوە و خەڵكی لێیان ڕاپەڕی ئەوا سروشتی ڕاستەقینەی خۆیان دەردەخەن و بەشێوەیەكی وەحشیانە دەكەونە وێزەی خەڵكی سیفیلی بێتاوان قەتڵ و عامیان دەكەن.
5 5- زیاد لە 300 یان 1000 ساڵ بەڵام هەر موراهیقانە هەڵسوكەوت دەكەن. بەهەمان شێوە دیكتاتۆر و فیرعەونە گومراكانی دەسەڵات سەرێكیان هەیە و هەزار زمان,لەكاتی هەڵبژاردنەكاندا خۆیان لێمان دەكەن بەفریشتە و تا ئەوەندەی دەنگیان پێ دەدەین خۆیان لای خەڵك شیرین دەكەن,بەداخەوە كە گەشتنە دەسەڵات دەبن بە كێوی و جانەوەر و دەكەونە وێزەی ئەو خەلًكەی كە داوای لابردن یان ئاڵوگۆڕی دەسەڵاتیان لێ بكات.هەرگیز دیكتاتۆرەكان هیوای چاكبونیان لێناكرێت چونكە لەسەرەمەرگدا زیاتر تینوی دەسەڵات دەبن وەك لەو ساتانەی تازە دەسەڵاتیان گرتبوە دەست.
6- توانای گۆڕینی شێوەی خۆیان هەیە و هەندێ جار خۆیان دەكەن بە ئاژەڵ وەك شەمشەمە كوێرە و مشك و جرج و پشیلە و قەلەڕەش و گورگ. هێزی كۆنترۆڵكردنی ئاژەڵانیان هەیە بەتایبەت ئەو ئاژەڵانەی كە دەچنە لەشیانەوە .جاری واش هەیە وەك هەور و تەم و خێو دەردەكەون.دكتاتۆرەكانیش بەپێ ڕۆژ و مانگ و ساڵ هەڵوێست دەگۆڕن و هەمیشە لە داڕشتنی سینارۆكاندا خۆیان بە ڕزگاركەر و پاڵەوانی نەتەوەیی پێناس دەكەن بەڵام كە ڕۆژگار تێدەپەڕێت ڕوی راستی ئەمانە زۆر بەئاسانی بۆ خەڵك دەردەكەوێت بەتایبەت لەساتەكانی شۆرش و نارەزایەتیە جەماوەریەكاندا.
7- لەڕۆژدا لەناو گۆڕو قەبرە تاریكەكاندا دەژین, وە لەشەودا دەردەكەون و لە گۆڕەكانیانەوە دێنە دەرەوە.هەر دەركەوتن و لێدوانێكی دكتاتۆر مایەی مەترسی و هەرەشەیە بۆ سەر ژیانی هاوڵاتیان. لەگەلً وتاردان و قسەكردنی دیكتاتۆردا دەبێت چاوەروانی توندوتیژی زەربەی وەحشیگەرانە بین.
8- سێبەریان نیە,كاتێك لە ئاوێنەوە لە خۆیان دەڕوانن هیچ نابینن.دیكتاتۆرەكان زۆر خۆپەرستن و تا خۆیان هەبن بۆ كەس نیە قسە لە قسەیاندا بكات,تەنانەت لە نزیكترین كەسی خۆیانەوە ئامۆژگاری و نەسیحەت و ڕاوێژكاری وەرناگرن.
9- تەنها كاتێك دەمرن كە دڵیان كون بكرێت ئایا بەتەختە و ئاسن بێت یان بە فیشەك لەسەر دڵیان,هەندێ جار بە سوتاندن بە ئاگر یان بە پانكردنەوەی مێشكیان.دیكتاتۆرەكانیش بەهەمان شێوەی ڤامپایەرەكان مردنێكی سرووشتیانە نامرن,بۆیە زۆرجا یا بە كوشتن,تیرۆر,ئیختیال,ژەهر خواردن,یان بەند كردن و دواتر لەسێدارەدان كۆتایی بە ژیانیان دێت.باشترین نمونە لێرەدا سەدام حوسێنە.كە چەندین جار هەوڵی تیرۆركردنی درا بەڵام سەری نەگرت.
10- هیچ سیمبۆڵێكی دینی و ئاینی كارناكاتە سەر فۆلكلۆری تایبەتی خۆیان
11- كاتێك كە ڤامپایەرێك خوێنی كەسێك دەمژێت ئەو كەسەش بەهەمان شێوە دەبێـتە ڤامپایەر.دیكتاتۆرەكان هەوڵی كۆپی كردنی كەسانی وەك خۆیان دەدەن و پێ یان باشە هەموو كەس وەك ئەوان بیر بكاتەوە.
12 - كاتێك كەسێك توندوتیژ ی بەرامبەر دەكرێت,یان خۆی ئینتیحار دەكات,یان بەبێ تاوان تاوانبار بكرێت یان بكوژرێت,ئەگەری زۆری هەیە ببێت بە ڤامپایەر.زۆرجار دیكتاتۆرە گەورەكانی دونیا ئەو كەسانەن كە لە منداڵیدا یان لە تەمەنی لاوێتیدا توندوتیژیان بەرامبەر كراوە یان بە شێوەیەك لە شێوەكان غەدریان لێكراوە یان حەزێكیان هەبوە و ئەو حەزەیان خەفە كراوە,نمونە لێرەدا هیتلەرە كە لەتەمەنی لاوێتیدا وێنەكێشی زۆر بلیمەت بوە بەڵام بەهۆی ئەوەی كەلە پەیمانگەی هونەرە جوانەكان وەرناگیرێت ئەو زاڵمە گەورەیەی سەدەی رابردوی لێدەردەچێت.
13- ڤامپایەرەكان توانای لە رادەبەدەریان هەیە,هەریەك لەوانە هێزی بیست پیاوی هەیە,هەروەها هێزی هیپنۆتیك واتە واتەتوانای خەولێخستنی مرۆڤ و نێچیرەكانیان هەیە و قوربانیەكانان بەهەمان چەشنی خۆیان دەكەن بە ڤامپایەر.دەسەڵاتە دیكتاتۆرەكانیش بەنجی تایبەت بە خۆیان هەیە بۆ خەولێخستن و سركردنی سەرجەم كۆمەڵگا و دەنگی نارەزایی خەڵكى
.
بەڵام ڤامپایەرەكانیش لەلایەكی ترەوە هەندێ خاڵی لاوازیان هەیە و توانایان بەسەر هەندێ شتدا ناشكێ وەك :
1- ڤامپایەر ناتوانێ بچێتە ماڵێكەوە ئەگەر بانگێشت نەكرابێت.دیكتاتۆرەكانیش تاوانباری سەرەكی نین بەڵكو ئەوە خەڵكی خۆیەتی كە دیكتاتۆر دروست دەكات و دەنگی بۆ ئەدات و پشتگیری لە پێشێلكاریەكانی دەدات.
2- ڤامپایەرەكان لەكاتی ڕۆژدا توانای خۆیان لەدەست ئەیەن.روناكی خۆر لە وزە و توانایان كەم دەكاتەوە.بەهەمان شێوە لەسەردەمی شۆڕشدا زۆر مەحاڵە خۆیان بگرن و دوبارە متمانەی خەڵك بەدەست بێننەوە.
3- ڤامپایەرەكان لەسەرخاكی خۆیان نەبێت توانای نوستنیان نیە.كە دیكتاتۆرێك لەسەر دەسەڵات لابرا ئەوا مەحاڵە هیچ شوێنێك هەبێت بیگرێتە خۆ.
4- ڤامپایەرەكان بە بۆنی سیر و ڕەمزە ئایینەكان دەتۆقێن و هەڵدێن بەتایبەتی (ڕەمزی خاچ).دەسەڵاتە دیكتاتۆرەكان گەورەترین ترسیان لە بیروبۆچونی ئاینیە بۆیە هەمیشە نەیارەكانیان بە تیرۆریست ناوزەند دەكەن چونكە دەزانن بیر و باوەری ئاینی رێگەخۆشكەرە بۆ و توندرەویی و دواجار شۆڕشگێرایەتی. وا لەخوارەوە دوو كورتە چیرۆكی ڤامپایەرتان بۆ دەگێرمەوە:
یەكەم:كورتە چیرۆكی ڤیسگاونت دی مۆریڤ
ئەم ڤامپایەرە لەكاتی شۆڕشی فەرەنسا دەژیا وە لەجیاتی ئەوەی كە بەشداری لەو شۆڕشە بكات خۆی شاردەوە تا ئەو كاتەی كە شۆڕشەكە كۆتای هات چونكە زۆر دەوڵەمەند و ساماندار بوو كەسەروەت و سامانەكەی بەپشتاو پشت بۆ مابوەوە لە باوانیەوە,بۆیە دواتر لەلایەن كرێكاران و رەنجدەرانی ئەو كاتەی فەرەنساوە گاڵتەجاری زۆری پێدەكرا,ئەم ڤامپایەرە كرێكارەكانی سەردەبڕی لە ماڵەكەی خۆیدا و لەت لەتی دەكردن و خوێنی دەمژین, بەڵام دواتر ئاشكرا دەبێت و خەڵكەكە بەسزای خۆی دەگەیەنن و دەیكوژن.بەڵام لەدوای مردنەكەی هەر بەزیندوی دەمێنێتەوە .ئاشكرابونی مۆریڤ بەهۆی ئەوەوە دەبێت كە شەوانە منداڵانی ئەو ناوچەیە وون دەبن و پاشان بە كوژراوی و لاشەكانیان بەشێواوی دەدۆزنەوە و هەموو خوێنی لاشەكانیان هەڵمژراوە لەلایەن مۆریڤەوە.هەفتانە نۆ منداڵ دیار نەدەمان و پاشان بە كوژراوی دەدۆزرانەوە,ئەم كوشتن و فراندنە بۆ ماوەی 72 ساڵ بەردەوام دەبێت تا لەكۆتیایدا لەڕێ ی كورەزایەكی مۆریڤ خۆیەوە گۆڕی باپیری هەڵدەداتەوە و لاشەی مۆریڤی خوێنمژی باپیری بە پارێزراوی دەدۆزێتەوە,بۆیە بۆ ڕزگار بوون لەو بەڵایە لاشەكەی دەسوتینن و ڕزگاریان دەبێت لەو خێوەی كە بەرۆكی ماڵ و مناڵەكانیانی گرتبوو.
دووەم :كورتە چیرۆكی كیسنۆس ڤامپایەر
چیرۆكی كیسنۆس چیرۆكێكی كورتەو كۆمیدیە,كیسنۆس ئەو خوێنمژەیە كە دورگەی ئیجەی داگیر كرد لەو ناوچەیەی ناسراوە بە كیسنۆس.ئەم تەنها ڤامپایەر بوو كە لەو دورگەیە مایەوە چونكە هەموو ئەوانی تر لەناوچووبون و لەناو گۆڕێكدا هەمویان نێژراون لەلایەن شەیتانەوە كە دەمی گۆڕەكەی بە مۆم داپۆشیبوو.ئەم ڤامپایەرە شەوانە تارماییەكەی ئەو دورگەیەی دەگرتەوە و پەلاماری مرۆڤەكانی نەدەدا بەڵام شەوانە لەم دێ بۆ ئەو دێ دەگەڕا و خواردنی خەڵكەكەی دەدزی و دەخوارد و پاشتر قاپ و پەرداخەكانی دەشكاند و پەرت و بڵاوی دەكردەوە.كارەكانی ئەم ڤامپایەرە زیاتر نانەوەی پشێوی ئاژاوە و دوبەرەكی بوو نەوەك هەرەشەی كوشتن و خوێن مژین.هەندێ جار زۆر منداڵانە هەڵسووكەوتی دەكرد بۆ نمونە بەسەر گومەزی كەنیسەكاندا هەڵدەگەرا و لەسەرەوە میزی دەكرد بەسەر ئامادەبوانی ئەوكەنیسەیە وەك سوكایەتی كردنێك بە پیرۆزیەكانی ئەوان.بەڵام خۆشبەختانە ڕۆژانی هەینی نەیئەتوانی پێتە دەرەوە بەمەش خەڵكی ئەو ناوچەیە بۆ ڕۆژێك لە هەفتەیەكدا ئارام و پێ كێشە بوون. تا لە ئاكامدا یەكێك لە قەشەكانی ئەو كەنیسەیە شوێنی نهێنی ئەو ڤامپایەرە دەدۆزنەوە و دەیدەن بەدەم ئاودا و شاربەدەری دەكەن و ڕزگاریان دەبێ لە سەركێشیەكانی
.
*مامۆستای زانکۆ له سلێمانی
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
