ڤایرۆسى ئیرهابى ئاینەكان و پەیوەندیەكى ئەبەدى

Wednesday, 15/01/2014, 12:00

ئەگەر تۆزیك بگەڕێنەوە بۆ مێژووى ژیارو ژیانى كۆمەڵگاى مرۆڤایەتى و بە ووردى چاوێك بخشێنینەوە بە پانۆراماى تۆمار كراوى ڕوداوەكانى جیهان و كۆمەڵگاكان و تراژیدیاكانیان، زۆربەى شەڕەكان و قەتڵ و عام كردنى ئینسانەكان و دەربەدەر بوونیان وابەستە بووە بە ڕەنگدانەوەى شەڕە ئایینى و مەزهەبیەكان كە بە درێژایى مێژووى مرۆڤایەتى بەڵایەكى كوشندە بووە بە سەر ژیانى ئینسانەوە ، جگە لە تاڵاوى مەرگ و كوشت و كوشتار هیچ بەرهەمێكیان نەبووە بۆ ژیارو شارستانیەت و كۆمەڵگاى مرۆڤایەتى . خۆ ئەگەریش لە مەودایەكى مێژووى بەرتەسكدا توانیبێتیان لە پانتاى جوگرافیایەكى دیاریكراودا تۆزێك شارستانیەتیان بونیاد نابێت دواجار مەزهەبەكان و ئاینەكان بە شەڕو وێران كاریەكانى خۆیان و هەڵپەو چڵێسیەكانیان بۆ پتر كردن و فرەوانكردنى ڕەعیەتەكانیان ئەو شارستانیەتیان تارومار كردووە و ئەو كۆمەڵگایەیان دووچارى پاشە كشەیەكى ئابوورى و كۆمەڵایەتى و سیاسى و شارستانیەت و ڕۆشنبیرى كردووە و ڕەوتى پێشكەوتنەكانیان بە دوگم گەیاندووەو خودى خۆیان بوونەتە بەربەستێك لە ئاست ماشینى گەشە كردنەكاندا . ئەم بەڵایە وەكو ڤایرۆسێك وەكو هەر نەخۆشیەكى كوشندە دووچارى كۆمەڵگاكان دەبێتەوەو خانەكانى جەستەى كۆمەڵگا هەلا هەلا دەكات و چارە سەر كردنیشى سەخت دەبێت . ئەگەر ڤایرۆس دووچارى بەشێك لە جەستەى مرۆڤ ببێتەوە ، یان لە سەر خانەكانى ئەندامێك لە ئەندامەكانى جەستە مشەخۆر ببێت جگە لە جیا كردنەوەو بڕینى ئەو ئەندامە لە جەستەى مرۆڤ چارە سەر كردنى بە دەرمانى دژە ڤایرۆس زۆر محاڵە ، ڕەنگە لە دۆخێك لە دۆخەكاندا ئەو دەرمانە تەمەنى مرۆڤە تووش بووەكە بۆ مەودایەكى زەمەنى دیاریكراو درێژ بكاتەوە ، بەڵام سەرئەنجام ڤایرۆسەكە ئەو نەخۆشە بە ئاكامى مەرگ دەگەیەنێت و كۆتایى بە ژیانى دینێَت . ئەم ڤایرۆسە هەمیشە دووچارى عەقڵەكان دەبێتەوەو ئەم ئەندامە هەبووە باڵاو گەشە كردووەى مرۆڤەكان دەكاتە ئامێرێكى كۆنترۆڵ كراوو ووزەو تواناى ڕامان و بیر كردنەوەو ووردبوونەوەى لێ دەسێنرێتەوە و نا بینا دەبێت بە ناسینەوەى ڕچە ڕاستەكان ، بە كورتیەكەى مرۆڤ گیژ دەكات و دەبێتە ئامێرێكى ساناو لەبار و بە خواستى بەكارهێنەر هەڵدەسوڕێت و دەتوانرێت مرۆڤ تەحویل بكرێت بۆ كۆیلەیەكى گوێڕایەڵ . بۆیە ئەم ڤایرۆسەى ئیرهاب لە چركە ساتى دەست پێكردنى مێژووەوە پەیوەندیەكى ئەبەدى هەیە لە گەڵ مەزهەب و ئاینەكان هەمیشە بە بە ئاوێزانى دەمێننەوە . سەربارى ڕیوایەتى مێژووى نوێ ، ئەگەر چاوێك بە مێژووى كلاسیكدا بخشێنینەوە چیرۆك و مەشهەدەكانى قڕ كردنى ئینسان و وێران كردنى ژیارو شارستانیەتەكانمان بۆ تۆمار كراوە لە لایەن شەڕە كۆنەپەرەستەكانى ئیرهابى مەزهەبەكان و ئاینەكانەوە ، بۆمان ڕۆشن دەبێتەوە چۆن چۆنى كۆمەڵگاكانى مرۆڤایەتى هەمیشە لە شەڕێكى بەردوامى یەكتر كوشتندا بوون بە دەستى ئەم ڤایرۆسەى تروریزمەوە . شەڕەكانى خاچ دروشمەكانى نێوان كریستانەكان و موسڵمانەكان دەیان ساڵى خایاندووەو بە هەزاران مرۆڤ لەو شەڕانەدا بوونە قوربانى ڤایرۆسى تیرۆریزمى مەزهەبى و ئایینى ، تەنها لە پێناو زیاتر كردنى قەڵمڕەوى دەسەلاتى پاوانخوازى خۆیاندا . شەڕى سەد ساڵەو دیسان سى ساڵەى نێوان خودى كریستانیەكان و مەزهەبەكانى ((پرۆتستانت و كاسۆلیكەكان)) ئۆرپا دووچارى قەیرانێكى شارستانیەت و ژیار بووەو بە هەزاران مرۆڤ لەو پێناوەدا بوونە قوربانى ئەو شەڕە كۆنەپەرەستانە . تەنها لە شەوى ((سنت بارتەلى)) لە فەرەنساى خاوەن ژیارى ئێستا كە مێژوو بە شەرمەوە ڕیوایەتى قڕ كردنى ئینسانەكان لەو شەوەدا بە دەستى تیرۆریزمى مەزهەبەوە دەگێڕێتەوە كاسۆلیك مەزهەبەكان لە قەسابخانەیەكى كەم وێنەى ئینسان كوشتن دا هەزاران مرۆڤى پرۆتستانت مەزهەبیان لە خاك و خوێن كێشاو ، یان بە زیندویەتى لە نێو كورەى ئاگردا سوتێندران و ، ماڵ و موڵكیشیان بە تاڵان بران و ئەوەشى بە زیندویەتى مانەوە هەڵهاتن بۆ هۆڵەنداو وڵاتانى دیكەى ئۆرپا . هەر لەو شەوەدا هەندێك ماڤیاو ئینسان كوژو تاڵانچى ئەو دەرفەتەیان قۆستەوە و سوودیان لەو پەشێویە كۆمەڵایەتیە وەر گردو بە ناوى مەزهەبەوە چوونە سەر هەندێك مرۆڤى دەوڵەمەندو خاوەن پایەى كۆمەلایەتى بێ ئەوەى ئەو مرۆڤانە بڕوایان بە مەزهەب و سەر بە مەزهەبى پرۆتستانت بن و تاوانێكیان كرد بێت قەتڵ و عام كران و ماڵ و موڵكیشیان بە تاڵان برا ، ئەوەش تەنها بە فیتى تیرۆرى مەزهەبى كاسۆلیك ئەنجام درا و بە چاو دێرى ((لویسى خاوەن دەسەڵات)) . لە گەڵ ئەوانەشدا دادگاكانى پشكنین ((ئیكزیساسیۆن)) كەمترى لەو شەڕانە نەكرد و هەزاران مرۆڤى بێتاوانیان لە ژێر ئەشكەنجەو توندو تیژیدا لە ناو برد تەنها لە بەر ئەوەى گومانیان لەو مرۆڤانە هەبووە تۆزێك ئیمانیان بە مەزهەبەكەى ئەوان لاواز بووە . هەروەها سەدان بیرمەند و زاناو فەیلەسوف لەو قۆناغانەدا دووچارى ئەشكەنجەو ڕاوە دونان بوونەوەو یان لە نێو كورەى ئاگردا بە زیندویەتى سوتێنران بە بڕیارى دادگاكانى پشكنین لە بەر نوسینە ڕۆشنگەرەكانیان یان لە بەر داهێنانە ئبستمۆلۆژیەكانیان . ئەگەر تۆزێك واوە تر بڕۆین و چاوێك بخشێنینەوە بە مێژووى سەرەتاكانى ئایینى ئیسلامدا ئەو شەڕانەى لە مەڕ پلەو پایەى سیاسى و دەسەلات و زیاتر مۆنۆپۆڵ كردنى پێگەى ئابوورى ((بەیت المال) چەندین شەڕى یەكتر قڕ كردن و وێرانكارى شارستانیەتى بە دواى خۆیدا هێناو هەزاران مرۆڤ بوونە قوربانى ئەو شەڕە ئایینى و مەزهەبیە كۆنەپەرەستانە وەكو شەڕەكانى ((تیرۆر كردنى خەلیفە عوسمان و شەڕى جەمەل و ، شەڕى سەفین و ، شەڕى دوورگەى سینا كە محمدى كوڕى ئەبوبەكر تێیدا كوژاو هەروەها شەڕى دسەڵات لە نێوان حسێن و یەزید و دواجاریش شەڕى شوراتەكان دژ بە هەموو دەسەڵاتەكانى خەلیفەى موسڵمانانى ئەو كات.......هتد)) . مێژووى ناكۆكى هەزار ساڵەى نێوان شیعەو سونى كە تا ئێستاش بەردەوامەو ئەو وڵاتانەى ئەم دوو مەزهەبەى تێدایە گۆڕاوە بۆ مەشهەدێكى شانۆیى لەت و پەت كردنى ئینسان و ئێمە ڕۆژانە شاهیدو بینەرى كەناڵە ئاسمانیەكان و میدیاین كە تێیاندا سیناریۆى وونجڕ وونجڕ بوونى جەستەى مرۆڤى سڤیل و بێتاوان پیشان دەدرێت بە ئامێرە پێشكەوتووەكانى تكنۆلۆژیاى مۆدێرنەو ، لە لایەن دڕندەیى و فاشستى لایەنگرانى سیاسى ئەو مەزهەبانەوە ئەو كردەوە چەپەڵانە بە ڕێوە دەڕوات . لەو وڵاتانە تەنها مرۆڤ ناوى ((عەلى بێت یان عمر)) بەسە بۆ ئەوەى ژیانى پێ ڕەوا نەبینرێت و بكوژرێت ؟! لەو وڵاتانە ئایدۆلۆژیاى مەزهەبى و ئایینى مرۆڤى كردە دڕندەو وەحشێك كە جەستەى ئەو مرۆڤانە جانەوەر ئاسا بخۆن تەنها لە بەر ئەوەى پێچەوانەى ئەمان بیر دەكەنەوە یان خیلافى مەزهەبەكەى ئەمان ڕێوڕەسم و پەرەستشى ئەیینى خۆیان ئەنجام دەدەن ، ئێمە ئەم مەشهەدەمان بینى لە وڵاتى سوریا لە یوتوپ ، هەر ئێستا ((عێراق و سوریاو ئەفغانستان و پاكستان و یەمەن و ێۆمال)) و چەندین وڵاتى دیكەى عەرەبى بۆتە ژینگەو كێڵگەى بە خێو كردن و ژیاندن و گەورە كردنى ئەم جۆرە ڤایرۆسەى تیرۆرى مەزهەبى و ئایینى لە ڕۆژهەڵاتى ناوەڕاست . مێژووى ناكۆكى و شەڕى شاراوەى نێوان ((وەهابى و ێەفەوى)) كە تائێستاش بەردەوامە لە نێوان سەڵتەنەتى سعودى و ئێران بە شێوازى جۆراو جۆرو هەمە لایەن بۆتە بەڵایەكى كوشندە بە سەر ئینسانەكانى ناوچەى كەنداوى فارس و سەرچاوەى بەرهەم هێنانى ڤایرۆسى تیرۆر . ئەو بۆچوونانەش كە باسى لە لێبوردەیى و نا توندوتیژى ((ئایینى بۆزى)) دەكرد وەكو بڵقى سەر ئاو بۆش و بەتاڵ دەر چوون !! تەنها ئاماژەیەك بەس بوو لە لایەن ڕاهیبێكى بووزیەوە بۆ هێرش كردنە سەر كەمایەتى موسڵمانانى بۆرماو بە سەدانیان لێ قەتڵ و عام بكرێت . ئەمانە چەند نموونەیەكى ساناو گچكە بوون لەو مێژووە خوێناویەى بە فتنەى مەزهەب و ئاینەكان خوڵقاون و بوونەتە نەهامەتیەك بۆ كۆمەڵگاى مرۆڤایەتى . بە هۆى خەبات و بیركردنەوەى ئەندێشمەندان و فەیلەسوفەكان و زاناكانى وڵاتانى ئۆرپاو شۆڕشى ڕۆشنگەرى و ڕێنسانس و شۆڕشى پیشەسازى و ئەو پێشكەوتنە سەرسوڕهێنەرو زانستیانەى بوارى تكنۆلۆژیا و كۆمیكایشن كە هەموو بوارە جیا جیاكانى ژیانى مرۆڤى تەنیەوە ، بوو بە فاكتەرێكى كارا و كارێگەر بۆ دابڕانێكى ئەبستمۆلۆژى لە قۆناغى كۆمەڵگاى مرۆڤایەتى لە ئۆرپاو ، دیچیتر ئاین و مەزهەبەكانى كریستانى نەیانتوانى وڵامى پرسیارى جدى و زانستى و مرۆڤى مۆدێرن بدەنەوەو هێدى هێدى خۆیان لە ژیانى تایبەتى ئینسانەكان و سیاسەت و یاسا چوونە دەرەوە و بەهاى میتافیزیكى خۆیان لە خەیاڵدانى مرۆڤى مۆدێرن لە دەست داو لە پانتایەكى بەرتەسكى ((فاتیكان)) كۆ بوونەوە و دوور خرانەوە . بەڵام لە ڕۆژهەڵات تا ئێستا نەتوانراوە ئەو شۆڕشانە ئەنجام بدرێت و دابڕانى ئەبستمۆلۆژى لە قۆناغى كۆمەڵگا بەرجەستە بكەن ، تا ئێستا دەسەڵاتە دیسپوتیزم و تۆتالیتارەكان و ناكۆكیە مەزهەب و ئاینیەكان لەم وڵاتانەدا بوونەتە هۆكارى دواكەوتن و داشیدامەى گەوجاندنى مرۆڤ و بە گاڕان كردنى ، تا ئێستاش مەزهەب و ئاینەكان خورافەو جهل درێژە پێدەدەن و بوونەتە كارگەیەكى ئەكتیڤ و لەبار بۆ پیشەسازى بەرهەمهێنانى ئینسانى ئایدۆلۆژى و فەنتامەنتالیزم ، ئەو گەنجە فەنتامەنتالیزمانە كە كۆیلە كراون بە جهلى مەزهەب و ئایین و ڕق و قین لە ناخیان چێنراوە بۆ بەرامبەرەكانیان بۆ ئەو كەسانەى وەكو ئەوان بیر ناكانەوە بۆ ئەو كەسانەى جێواز لەمان ڕێوڕەسمى ئایینى و مەزهەبى پیادە دەكەن ، ئامادەن لە چاوتروكانێكدا بە خەیاڵ و فەنتازیاى بە دەست هێنانى حەوارى وەكو پاداشى كارە تیرۆرستەكانیان خۆیان بكەنە دینامیك و بەتاڵ بكەنەوە ، لە مزگەوتێكدا یان لە حسەینیەكدا یان لە كەنیسەیەكدا یان لە پرسەیەكى قەرەباڵغدا یان لە شاییەكدا ، یان لە هەر شوێنێكى كۆبوونەوەى ئینساندا زیاتر مرۆڤى بێتاوان و سڤیل بكەنە ئامانجى كارە تیرۆرستەكانیان و ژمارەى زیاتر مرڤ لەت وپەت بكەن ، لێرەوە بۆچوونەكانى ئێمە خۆیان دەسەلمێنن و دەبێتە ڕاستیەكى ڕۆشن و حەشا هەڵنەگر ، ئەم كارەسات و تراژیدیانە بەردەوام دەبن و بوونەتە واقعێكى ڕاستەقینەو ئاشكرا بۆ هاڕینى مرۆڤە بێتاوانەكان لەو وڵاتانەى كەوا زیاتر مەزهەبى و ئایینین ، بۆ زیاتر دوا خستن و بە پاشكۆ بوونى وڵاتە پێشكەوتووەكان ، هەروەها ئەو ڕاستیەش دەسەلمێنێت كە ڤایرۆسى تروریزم و مەزهەب و ئایین پەیوەندیەكى مێژوویى و ئەبەدیان هەیە و ڕەوشى مەرگەسات و ترادژیاكان لەم وڵاتانە بەردەوام دەبێت تا مرۆڤەكانى ئەم وڵاتانە دەگەنە ئەو بڕوایەى كە نەشتەرگەرى بۆ ئەو ڤایرۆسە كوشندەیە دەكەن .