جه نگ
Monday, 11/05/2009, 12:00
2419 بینراوە
به یه ک باڵه وه ده گه ڕێینه وه ، یه ک هه ناسه ی پاکمان تێدا ماوه .
ده گه ڕیینه وه و ته نها یه ک جوانیمان هێشتۆته وه
چوون بۆسه ر گۆڕی ئازیزه کانمان
ئه و کاته ی به ناو خوێنی تۆدا تێده په ڕم
(کێ ده ڵێ که خوێن ئازار ناکێشێت؟
هه ر دڵۆپێکی له شه که تیی ژانی رۆژانه به خوڕ نابارێت؟
چۆن له زمانی په نهانی تێده گه یت گه ر مانای خاکیترین وشه ی ئه و نه زانی؟)
من و بۆیه ی نینۆکه کانم به ره نگ شادین
به ته ماشای ئه و په نجه نه خشراوانه به ئازار.
هه ر وه ک دڵۆپه ی باران به نێو خوینی تۆدا ده ڕۆم
ئه و رووباره پڕه له وێنه ی حه سه رتی من،
ئاوێنه یه که به زامی من سوواوه .
به ر ئه و کێڵگه یه به رده ، که به رووه کی چڕ خۆی پۆشیوه
سه رکه سه ر له پی ده ستم و هه موو دڵۆپه کانم بمژه
من له خۆڵی ئه و ئه ستێرانه درووست بووم
که هه ر زه ڕه یه کیان له که شکه ڵانێکی تردا جێی بۆته وه
من و ئه ستێره ش خوشکین، له دایکبووی ژنێکی ئاسمانین
ژنیش به شێکه له مانگ، دڵێکه له هه تاو.
ئه گه ر گه ردوون کۆتاییشی بێت هه ر به گه رمی سه رهه ڵده داته وه
من و تۆ گوتارێکی سه رده مین،
سیره تی یه ک بنه ماڵه ین،
ده قێکی نووسراوی وه چه کانین.
من و وشه و تاریکی چرای سه ر گۆڕێکی جێماوین.
دێینه وه بۆ ئه و شوێنانه ی رۆژێک
ڕێنماییان ده کردین،
با سه ردانی ده روونی به رد بکه ین
ئێستا به رد و دڵ یه ک په یامیان هه یه
به ئاگاییه وه بێهۆش ده بن.
پێکه وه وێنه یه ک پێکدێنن
با بگه ڕییه وه به ره و که ناری ئاسۆیه کی چه واشه
ئێره ، چیتر ده ردی ئێمه هه ڵ ناگرێ
ئێره ، ته نها شوێنه وارێکه بۆ چرکه ی جوانیی ته نها رۆژێک
با بچینه وه سه ر گۆڕی دڵ
بۆ سه ر ئه و کانیانه ی هه ناسه ی ئاویان ده دا
با شنه یه ک له سینه ی دارێک بدزین و
گه ڵای عیشقێکی به سه رچووی پێ داپۆشین.
لێره هه موو دڵه کان به ردن
به ردیش شوێنه وارێکه
شوێنه واریش سه رده می من نیه
با ڕوو بکه ینه ده روازه ی ئه و شارانه ی چرایان لێ ههڵده کرێ
به ره و وێنه ی سه مای کچه هندیه کان
ئه وه تا دڵی به رد ودڵی من
به یه ک ده روونه وه ئاوازێک ده ژه نن
جگه له هێڵی نووسین ههموو دونیا بیابانه
بیابانیش خاکی من نیه
با جارێکی تر بڕۆینه وه سه ر ئه و رووبارانه ی
له گه ڵ سه رده مه کاندا ره نگیان زه رد بوو
گه ڵاکانی پایز لێره به غیلی به ره نگی ده به ن
ئه ویش وه ک ئێمه ههر ده ڕوا وده ڕوا.
ئێمه چۆن له شه ڕ ده گه ین؟
چۆن دڵه جوانه کانی لێ بپارێزین؟
جه نگ چیه ؟ غه یری یه کگرتنه وه ی
سه رچاوه ی ههموو په رتووکه کان!
له جه نگدا هه موو شت ده دۆڕێنین
به ڵام به ڕه وایی مردن ده به ینه وه .
له سه ر شه قامه سارد وسڕه کان
په نجه ره کانی شه ڕ به گه رمی ده کرێنه وه
یه ک لووله ی ده م سارد
ههموو باخچه کانی دڵ ده سوتێنێت.
من کاتێ له شه ڕ تێگه یشتم
که چیتر دڵ ترپه ی تێدا نه مابوو،
لێوم ههرگیز ماچه کانی جارانی پێ نه ده کرا.
بۆ ئه وه ی له شه ڕ تێبگه ین
ده بێ بچینه وه سه ر دوا ڕسته ی ئه ڤێندارێک،
له شه ڕدا جوانیی ههزار دیمه ن به رههم ده هێنێ و
له جوانیدا شه ڕ ته نه ا وێنه یه کی هه یه
جه نگ تاقه چرکه یه که
بێده نگی ژیان تۆمارده کات.
ئه گه ر له شه ڕ تێگه یشتین
دڵ ده زانێ به ره و کوێمان ده بات.
ئێره شاری جه نگ نیه
به ڵام ههموو جه نگه کان
لێره ڕشماڵ ههڵده ده ن!
شه ڕ چرکه یه که له مردن وله نه مریی
تاقه وشه یه که پاشگه زی له دوادا نیه
وێنه یه که له کات و هیچ په شیمانی قبووڵ ناکا
نیمچه ته ماشایه کی زیندووی ههڵواسراوه
له شه ڕدا قاره مانه کان ده مرن ونامه کانیان ده مێننه وه
ئیتر وا تێده گه ین که ههموو شته کانمان بینیوه و بیستوه و
چیتر بیره وه ریمان ئازار ناده ین و
زه مه ن نامانترسێنێ و
ته نه ا یه ک سروود کۆمان ده کاته وه .
من نامه وێ ههنگاو به ره و دواوه بنێم،
به ڵام کام هه نگاو بۆ پێشه وه یه ؟
ئه گه ر دیسان وێنه یه ک له جه نگ بکێشینه وه
کام بیرۆکه یه هه ڵبژێرینه وه ؟
ئێمه له چوار وه رزی سووتاوداین
له بازنه یه کی چه ماوه داین ههرگیز راست نابێته وه !
له م چرکه یه دا جه سته ی پیاوان قووت دهدرێن
گه ڵای رۆحی ژنانیش هه ڵده وه رێن
لێمگه رێن با یه کجار له له پی ده ستمدا وشه یه ک بنووسم
بێ ئه وه ی به گولله به ئاگا بێته وه
بێ ئه وه ی بۆنی خوینی لێ بێت.
جه نگی ئه م جاره چی شاردۆته وه ؟
چۆن وتووێژ له گه ڵ په شیمانی ده کات؟
ئه گه ر گیای باخچه ی ماڵه که مان ههڵده نه وه
ه ێشتا چه ند کتێبێکی ئه و سه رده مه ی له ژێردایه !
له سووچێکی تریشدا چه ند گوڵێکی بێ ره نگی تێدا چندراوه !
له شه ڕدا دیواره کان به رزتر ده بنه وه
ههموو ئیمپراتۆریه ته کانیش جێله ق ده بن
ئێمه منداڵی ئه و قه ده ره ین
پێکه وه ئه و بیریه ده که ینه سه رمان و
چاڵ بۆ ه اوڕێکانمان هه ڵده که نین
به گه یشتنی سه ربازه کان
ئه لبۆمی وێنه کانمان که م ده که ینه وه .
ته ماشاکه ن...
شه ڕ چه ند گه وره یه ، چه ند ئۆقیانووس ههڵده مژێ؟
چه نده خۆشی له قوتدانی نه خشه کان ده بینێته وه و
که لێن له بیره وه ریه کاندا درووستده کات.
ئه مه سه رده مێکی دیکه ی جه نگه
ه ه موومان سه ربازین تێیدا و ههر ههموومان ه اوڵاتین
ههموومان لێره ین وله یه ک کاتدا ونین!
کاتێک ده دۆڕێین هاوار ده که ین
که ده یبه ینه وه دووباره هاوار ده که ین
که ده شمرین ههر هاوار ده که ین
شه ڕ سنووری بێده نگی وه اوار ده شکێنێ و
یه ک بستی سه ر زه وی به پاکیی ناهێڵێته وه !
ته ڵه ی جه نگاوه ر وسه رباز ومنداڵێک تێکه ڵ ده کات
له شه ڕدا ههموو دوژمنی یه کین
به ڵام، ههموو یه کترمان خۆش ده وێ
چونکه له ترساندا دانمان ههڵده وه رێ
بۆنی خواردن وکه لاکی سه ر شه قامه کان تێکه ڵ ده بن
چۆن یه کترمان خۆش ناوێ
کاتێک ههموو گۆشتی یه کتر ده خۆین و به یه ک ده نگ ده ڵێن:
کاتی نان خواردنه ، فه رموون!
له جه نگدا ده بێ بیرکه ینه وه
چۆن مێژوو بنووسینه وه ؟
چۆن ئه و ئه رشیفه خوێناویه به رههم بێنینه وه ؟
ته نه ا له کاتی شه ڕدا ئاره زووی پیاسه مه
له سه ر شه قامێک که دوا په ڕه ی ژیانمی تێدا بگێڕمه وه .
ده ره وه خامۆشه وچاوه ڕوانی له خه و رابوونی منێتی
ماڵه وه ش ته نه ا په نجه ره یه که به سه ر جه نگه وه
له وانه یه ئه مه به رده وام نه بێ
به ڵام شوێنێک نامێنێ تێیدا چیرۆکه که م بگێڕمه وه
خۆداپۆشین به وشه له خه ون زه حمه تره
له گه ڵ ئه وه شدا ئه توانم وشه بنووسم و خه ون نابینم
ئه و کاته ی ده توانم شاهیدی ئه م باره بم
وشه کان ههڵده وه رن و ده سوتێن
ده ربڕینیش له شه پۆله کاندا ون ده بێ
ئیدی خۆشیی تۆڵه سه ندنم ده سڕدرێته وه
له سه ره تادا وام ده زانێ ژیان زۆر کورته
دواتر چرکه کانیش گۆڕان بۆ ساڵ
من گله یی له قه ده رم ناکه م
چوونکه که سی تر له سه ر ئه م زه ویه
نه وشه و نه خه ونی پێ نه ماوه .
ته ماشای خۆر بکه ن، ئه وه تا
له تیشکی زه ردی ته نها په لکێک به دی ده کرێ.
ئه گه ر ته ماشای هێلانه کان بکه ن
ئه وه ته نه ا وشه یه ک له په ڕێکی وێڵدا ده دۆزنه وه .
له جه نگدا: کچ و باڵنده و منداڵ یه ک وێنه یان ههیه
پیاوانیش به جیا یه ک وێنه
خۆش به حاڵی من که دوا وێنه م له په ڕی کوترێکدا جێه ێشت
ئێستا نه وێنه ونه کوتر ونه وڵات
ه یچ دیمه نێکیان نه ماوه !
خاک به تاق و ته نها ده گری و
شه پۆله کانیش به بێکه سی ماونه ته وه
خۆریش ههر دوور ده که وێته وه !