لە زیندانەکانی ئاسایشدا ده‌ستدرێژی سێکسی، به‌بێ دادگاییکردنیش بریاریی لە سێدارەدان دەردەکرێت
Wednesday, 27/02/2013, 12:00
ئەوەی لە باشوری کوردستان دوای ٢٢ سال دەگوزەرێ بەس لە وڵات و له حکومەت ناچێ , چونکە جوتێ حزب و جوتێ بنەماڵە و جوتێ مەکتەب سیاسی ، کۆنترۆلی هەموو جومگە گرنگەکانی وڵاتیان کردووە ، لەلایەکی تریشەوە ، بەعس بەکۆمەل خه‌ڵکی ده‌کوشت، به‌ڵام ئه‌مان به پێچه‌وانه‌وه مرۆڤی کورد بەهێمنی و رۆژانە بە دەرمان و خواردنیبەسەرچوو بۆ گورستانەکان دەنێرن ، ئەمانە نەتەوەیەک لەهەموو بەها جوانیەکان دادەماڵن، فێری تاڵانیی و ناپاکیی و دووروویی ده‌که‌ن، وه‌ک ئاژەڵ ژیان گوزەراندنێنن.
یەکێک لەولایەنە مەترسیدارانەی کە خەلک لە بری ئەوەی وەک وڵاتانی دیموکراسی پەنای بۆ ده‌بات و بەهی خۆی بزانێ ، کەچی هاوشیوەی دەزگا ئەمنیەکانی بەعس سەیریان دەکات ، ئەوانیش دەزگای زانیاری و پاراستنە ، بۆ نمونه ئه‌و که‌سانه‌ی لە ناو دەزگاکانی ئاسایشدا کار دەکەن ، کارە قێزەوەنەکانییان وای لێهاتووه، هه‌موو سنورێکی ئەخلاقییان تێپەراندوە ، هەر ئەمەشە بۆتە هۆکاری ئەوەی ساڵانە لەهەموو ناوەندە جیهانیەکانی وەک (نەتەوە یەکگرتوەکان ، کۆنگریسی ئەمریكی ، رۆژنامە جیهانییەکان ، رێکخراوە مرۆڤ دۆستەکان ....... وەک هەرێمێکی پڕ لە پێشیلکاری ئازادیی رادەربڕین و مافی مرۆڤ بناسێنن و باسی ده‌که‌ن.
لەم رۆژانەدا زەنگێکی تەلەفۆن لێیدا و خۆی پێناساندم وتی من ماوەیەکە لە زیندان ئازاد بوومە ، ئەو هەواڵانەت پێ دەڵێم بەهیوام جگە لە ئامنستی بیگەیەنیە ناوەندە مرۆڤ دۆستەکانی تر، چونکە لە زیندان ڕۆژانە ئازارەکانی خۆمان بۆ یەکتر باس دەکرد
یه‌که‌مجار هات و باسی هۆڵی ژماره سێی کرد، لە زیندانی محەتەی هەولێر، وتی له‌و هۆڵه‌دا (١٣) زیندانی تێدایە، هەریەکەی چیرۆکێك لە شەرمەزاری دەزگای ئاسایشی هەولێری تێدایە ، مەگەر لەو شێوە مامەلەیە لە زیندانەکانی بەعس و نازییه‌کان و تورکەکان رویدابێت.
وتی زیندانێکی تیایە ناوی (عوسمان سەلام)ه لەشەری ناوخۆی ساڵی ١٩٩٦ لەسەر یەکێتی گیراوە، تا ئیستا ئازاد نەکراوە ، وتم دیداری خیزانی هەیە؟ وتی بەڵێ، بەلام دۆسیەی لە دادگا و له لای پۆلیس نییە ! وتم چۆن شتی وا ده‌بێت، کەسێک ١٦ ساڵ لە زینداندا بێ دۆسیەی بۆ نه‌کرابێته‌وه؟ ! وتی: لە ئامنستی بپرسە کە قسەیان لەگەڵدا کردووە!؟ شایەنی باسە تا ئیستا یەکێتیش هیچ هەوڵێکیان بۆ ئازاد کردنی ئەو ئەندامەی خۆیان ناداوه.
دوای ئه‌وه هاته سه‌ر چه‌ند زیندانیی تر و وتی: چیرۆکی ئەو دوو کەسەت بۆ باس بکەم ، که 9 ساڵ لەمەوبەر بەناوەکانی (ئەمیر قادر مەحمود و هوشیار سابر حسێن) چۆن گیراوه؟! ئه‌مانه بەتۆمەتی هەوڵی تیرۆری مەحمود محمەد گیراون، کە ئیستا بەرپرسی راگەیاندنی پارتییە، هەردوکیان به بێ بریاری دادگا نەک گرتیانن ، بەلکوو رفاندویانن و دواتر نزیک دوو ساڵ هەموو جۆرە ئەشکەنجەیەکیان داون، لە ژێر لێدان و ئەشکەنجەدا ددانیان پێدانا، گوایه ئێمه تیرۆریستین و ئەوکارەمان ئەنجام داوە دوای بە زۆرەملێ دانپیانەکە کە لەو ماوەیەدا نه‌یان هێشتووه هیچ کام له که‌سوکاره‌کانیان سه‌ردانیان بکه‌ن، هه‌روه‌ها پارێزه‌ریشیان بۆ نه‌گیراوه. وتی: لەوە گالتەجارتر ده‌بێت چی بێت، که به زۆر و له ژێر لێدان و ترس و تۆقاندندا وایان لێبکه‌ن دان به تاوانێکدا بنێن؟! دوای ئه‌وه هەر لە ئاسایش بەتەلەفۆن لەگەل حاکم ئسماعیل قسەیان کردووە تێیان گەیاندوە، که ئه‌مانه کێن و چییان کردووه و دۆسیەکەیان چییە ، ئیتر ئه‌و دادوەرەش یه‌کسه‌ر بەتەلەفۆن بریاری لەسیدارەدانی بۆ هەردوکیان دەرکردووه، دواتر ئاسایش کەسانی تریان گرتوە و دانیان پێداناوە کە ئەوان هەوڵی تیرۆری مەحمودە سوری پارتیان داوە، دوای ئه‌وه لە 31/ 3/ 2008دا ئه‌و دوو که‌سه‌ی دوایی که ناویان (سەعد و هێمن) بووه لە هەولێر لە سیدارە دراون، دوانه‌که‌ی پێشووتر که باسمان کرد، ده‌رکه‌وتووه ئه‌وان ئه‌م کاره‌یان نه‌کردووه، کەچی تا ئیستا له زینداندا هێشتوویانه‌ته‌وه و ئازاد نه‌کراون؟ دوای ئه‌مه مەسعود بارزانیان له‌و رووداوه تێگه‌یاندووه، ئه‌ویش بریارێکی تایبه‌ت و زۆر سه‌یری بۆ ئه‌و دوانه ده‌رکردووه، ئه‌و بڕیارەی به ته‌له‌فون دادوەر ئیسماعیل بۆ ئه‌و دوو که‌سه‌ی ده‌رکردووه، مه‌سعود بارزانی بۆی کردوون به زیندانی هه‌میشه‌یی. مرۆڤ لێره‌دا نازانێت بۆ کامیان بگری و به کامیترین پێبکه‌نێ.
لەوەش سه‌یروسه‌مه‌ره تر ئه‌وه‌یه، کاتێک قسەیان لەگەڵ بەڕێوبەری ئاسایشی گشتیدا کردووە، له وه‌ڵامدا وتویەتی: کەی ئه‌مه کێشەیە لە ژێر ئەشکەنجەدا دانیان به تاوانێکدا ناوه، کردوویانه یان نا، یان تاوانباره راستییه‌کان دۆزراونه‌ته‌وه، مادام ئه‌مانه مه‌یلیان به لای ئیسلامییه‌کاندا هەیە و ئێمەش لە یه‌کی شوبات ئێمەش لە یه‌کی شوباتدا 96 که‌سمان لێ شه‌هید بووه، تا ده‌ڕزێن، دەبێ ئیوەش لە زینداندا بمێننه‌وه!
رووداوی سێیه‌م به‌سه‌رهاتی که‌سێکه به ناوی (وەلید یونس) کە من لە نزیکەوە ئاگاداری رووداوه‌که‌م، چونکە دوای ئەوەی لە ڕۆژنامەی هاوڵاتی لە ساڵی ٢٠٠٨ بڵاو کرایەوە ، بۆ خۆم پەیوندییم بە ئامنستییه‌وه کرد، کە زیندانێک لە کوردستان هه‌یه بۆ هه‌ست ساڵ ده‌چێت تا ئیستا نەدراوە به دادگا، بۆیە ئەمە لای ئامنستی هەڵوێستەی تایبەت و جدی لەسەر کرا، کەمپینی سەرتاسەریی لە جیهان بۆ راگه‌یه‌ندرا دژ بەو هەلوێستە قێزەوەنەی دەزگا ئەمنیەکانی هەولێر، بۆیە بە ناچاریی دادگایان کرد و 5 ساڵ حوکمیان به‌سه‌ردا دا، بەڵام ئه‌وه‌ی سه‌یر بوو، ئه‌وه‌بوو، که ئه‌و پێشتر 11 ساڵ له زینداندا بوو، ئه‌وه‌یان بۆ حساب نه‌کرد، بەڵکو لە رۆژی بڕیارکەوە ده‌بێت 5 ساڵی تر ته‌واو بکات! ئیستا له زیندانی مه‌حه‌ته‌دا وه‌کو نوکته ده‌یگێڕنه‌وه و باسی ده‌که‌ن، که ئاسایش ده‌ڵێت، به‌خوا زه‌ره‌رمانه، ده‌ری ناهێنێت، تا باقی یانزه ساڵه‌که‌ی بده‌ینه‌وه!
شایەنی باسە زۆرینەی ئەمانە ئەندامی کۆمەلی ئیسلامین ، کەچی ئەم حیزبه له‌رزۆکه له خه‌می پاره و ده‌ستگرتنه‌وه‌ی دزینی بودجه‌دایه، هیچ خه‌می ئه‌م ئه‌ندامانه‌ی خۆیان نییه، که له چ نه‌هامه‌تیی و کاره‌ساتێکدا ده‌ژین! سەرۆکەکەشیان (عەلی باپیر) ژن و ژنخوازی لەگەل بنەمالەی بارزانییدا ده‌کات، کوڕە هەژارەکانیش ئاوا لە زینداندا ده‌ڕزێنرێن .
تەلەفۆنەکە بەر لە وەی کۆتایی پێ بێت، وتی: قسەی کۆتاییم ئەوەیە بڕوابکە حه‌ز ناکه‌م زۆر له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌یه‌کی دیکه قسه بکه‌م، به‌ڵام ناچارم به کورتی بۆتی باس بکه‌م، ئه‌م ئاسایش و ده‌سه‌ڵاته، ئه‌وانه‌ی که له‌و زیندانه‌دا کار ده‌که‌ن هێنده نامرۆڤ و بێ مۆراڵن بۆ فشارهێنان و ناچارکردنیان، ده‌ستدرێژی سێکسییش ده‌که‌ن، ئه‌وانیش له ترساندا و له ناچارییدا دان به تاوانێکدا ده‌نێن، که ره‌نگه نه‌شیان کردبێت، بۆیە تێیاندا هەیە بەرگە ناگرێ حه‌ز ده‌کات له سێداره بدرێت و به‌ڵام ده‌ستدرێژیی و لاقه‌ی نه‌که‌ن!، چونکە لای ئاسایش ته‌نها ئەوە گرنگە، بتهێنە سەر شاشەی تێڤێ و بڵێن ئه‌م که‌سه ئه‌و تاوانه‌ی کردووە و هیزەکانمان ئه‌م تاوانباره‌یان گرتووه. نازانن له هه‌مانکاتیشدا ده‌ستدرێژییان کراوه‌ته سه‌ر، ئه‌و که‌سه‌ی که به ته‌له‌فونه‌که ئه‌م هه‌موو شتانه‌ی بۆ گێڕامه‌وه، ووتی من ناشترسم باکم نییه گوێیمان له ده‌نگم ده‌بێت و تۆماری ده‌که‌ن، یان نا، تازه ژیانی منیش ته‌واو بووه، جا با ئەو نهێنییە سەیرەشت بۆ باس بکه‌م: هەندێ جار دەزگا ئەمنییەکان خۆیان واژووی ساختە بەناوی دادوەرێکەوە دەکەن و بریارێک بەسەر ئەوانەدا دەدەن ، کە دژیانە، یاخوود بیانەوێت ئه‌و که‌سه له زینداندا بهێڵنه‌وه. بەر لە تەواو بوونی پەیوەندیەکە ، وتم چۆن بزانم ئەو وتانەت راستە ، وتی ئەوە کەیسی مەهزەلەی دادگاییه‌که‌ی سەردەشت عوسمان خۆ دەرکەوت چۆنە؟ وەک مانگ دیارە ، ئەگەرنا با رۆژنامەنووس و رێکخراوە مرۆیی و پەرلەمانەکان بچنە لایان . ئەوان هیچی تر بەرگەی ئەو ئازارەی له‌سه‌ریانه ناگرن زۆر له زیندانییه‌کان ده‌ڵێن چیترمان بەسەر ده‌هێنن با بیهێنن، ئێمه هه‌موو قسەیەک دەکەین و ده‌یگێڕینه‌وه .....
له کۆتایی ئه‌و ته‌له‌فونه‌دا، ئیتر منیش که‌وتمه دنیای خه‌یاڵ و دەیان زیندانی سیاسیی کورد، که پێشتر له سه‌رده‌می به‌عسدا به‌رامبه‌ری به زیندانییه‌کان ده‌یان کرد، بیری گەورەترین جەلادی به‌عس و دادوەر عەواد بەندەرم که‌وته‌وه، هه‌رچه‌نده بڕیاره‌کانی عه‌واد به‌نده‌ر شکلیش بوو، به‌ڵام هیچ کات به ته‌له‌فون بڕیاری له سێداره‌دانی ده‌رنه‌ده‌کرد، به‌ڵکو ده‌یانبردنه به‌ر ده‌می خۆی له دادگادا و ئه‌وسا فه‌رمانه‌که‌ی ده‌رده‌کرد، واته لای به‌عسییه‌کان دادگایەک هەبوو، نەوەک ئاوا بەتەلەفۆن بریاری لە سیدارەدان دەربکرێ، یان هەبووە بەعس زانیویتیشی کە سەر بە رێکخستنەکان بووە و بەلگەیان له‌سەری نەبووە، دوایی ئازادیان کردوە، بۆیە من نالێم بەعس لە مانە باشتر بوو، بەڵکو دەڵێم ئەمانه‌ی ده‌سه‌ڵاتی کوردیی ئه‌و سنوره‌سیان به‌زاندووه، لە بەعس مەترسیدارترن کاتێک مامەلە لەگەڵ مافەکانی مرۆڤ و یاسا دا ده‌که‌ن.
بۆیە ئیستا دەپرسن ئایا ئەو بەناو لیژنەی مافی مرۆڤی پەرلەمان، هه‌روه‌ها وه‌ک دەڵێن 1400 ڕیکخراوی مەدەنی لە کوردستاندا هه‌یه، ئەرێ کام له‌و رێکخراوانه به ئه‌رکی خۆیان هه‌ڵساون، ئایا بێده‌نگیتان نیشانه‌ی ئه‌وه نییه، که ئێوه‌ش به‌شێکن له ئازاردانی مرۆڤی کورد، ئێوه‌ش هاوکار نیین بۆ لێسه‌ندنه‌وه‌ی مافی مرۆڤ، که به پێچه‌وانه‌وه وا خۆتان نیشان ده‌ده‌ن که کاری بۆ ده‌که‌ن!، به ڕاستی شه‌رم من وام لێبێت له جیاتی ئێوه شه‌رم له مرۆڤبوونی خۆم بکه‌م، ئێوه‌ش وه‌کو مرۆڤێکی هه‌ست مردوو له‌و نیشتیمانه‌دا بێن و بچن، هه‌ستی مرۆڤبوونتان نه‌جوڵێت و بشڵێن ئێمه مافی مرۆڤی کورد ده‌پاریزین!
پاش ئه‌وه‌ی ئه‌و زانیارییانه‌م وه‌رگرتووه و بەپێی ئه‌و زانیارییانه، سەرجەم ئەو پێشیلکاریانە هه‌موو ئه‌مانه گەیەندراونەتە ده‌ست ئامنستی ئەنتەرناسیۆنال هه‌رچه‌نده لە چەند مانگی داهاتووشدا دەچیتە سەر لاپەڕه و مێژووه قێزەوەنەکانی دەسەڵاتی کوردی.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
