بۆ یادى شەهیدکردنى هونەرمەند (کاروان عوسمان): پایزیی خەمێکیتر.

Friday, 02/10/2009, 12:00

زۆر دەمێکە دەمەوێت چەن دێڕێک پێشکەشى هونەرمەندى ئازیز ، پەپولەیەکى نوێخوازى گەلەکەمان ، شەهید (کاروان عوسمان)ى گۆرانیبێژ و مۆزیسیانى کورد بکەم ، بەڵام لە ئێستادا فرسەتێکى باش بو بۆ ئەو وشانەى ، کە زۆرێکە وەک سەرەتاى شێعرێک لە گیانما ئەڕوێن و سەر هەڵەدەن ، سەرهەڵدانێک وەک شۆرشى لوتکەى بەرزى گۆرانیەک گۆرانیەک لە باران ، گۆرانیەک لە خۆرەتاو ، گۆرانیەک پڕ لە پەروەردەى مرۆڤ دۆستانە ئازیزان دەمەوێت کەمێک لە ئێوە دورکەومەوە و قۆڵ لە قۆڵى کاکە کاروان هەڵپێکم و ، وردە وردە هەر بە پیاسە تا دەچینە جادەى سەوەڵەکە ، کۆمەڵێ خەمى هونەرى کوردى بۆ باس بکەم کە چۆن داڕماوە و ، نە سێبەرێکى هەیە ئێمە لێى بوەستین و نە دیوارە رەنگاو رەنگەکەى ئەوساى مێژوو ، کە بە دەستى کۆمەڵێک هونەرمەندى دێرین و نوێخوازو کلاسیک و فۆلکلۆرو سونەتی و پاپى کوردى بونیات نرا و ، ئیستا دێڕ بە دێڕى ونکراوەو وشەو دێڕى بێ سەرەو بەرەى وەک دڕک لە جێى ئەوان دا ئەخزێتە جەستەو رۆحى ئەم میلەتە ...



لە تەک ئەودا کاکە کاروانى ئازیز ، چەن خۆشحاڵ بوم کە چاوم پێت کەوت ، بە راستى زۆر تامەزرۆ بووم کە بتبینم ، پێش ئەوەى بتناسم هەستم بە بۆشاییەک دەکرد لە هونەرەکەدا ، بەڵام دواتر کە گوێم لە گۆرانیە دڵپڕەکانت گرت ، تێگەشتم کە ئەگەر زوڵم و ستەم و تەعریبى سیاسی و نەتەوایەتیمان نەبا ، ئێستا هونەرى کوردى زۆر لە پێش بوو ، بەڵام لەوکاتەوەى دەسەڵاتێک لە ژێر ناوى یاساو دادپەروەرى (وەحدە ، حوریە ، ئیشتراکیە) ئاوەکەى رشت نەک هونەرى کوردى بەڵکو (جینى) نەتەوایەتى کوردى دەسکارى کرد ، ئازیزم تۆ لێرە نیت تا بزانی چى دەگوزەرێت ، گەر لێرەباى ئەو شۆرشگێرانەت دەبینى کە خەون و ئەندێشەى میلەتێک بوون ، ئیتر میلەتێکى تەوەلا ئاگاى لەوە نەبوە شۆرشگێرەکەى کێیە و لە چ توانایەکى فکریەوە هەڵهاتوە و هەڵگرى مەشخەڵى ئازادى بوە ، ئێستا هێڵەکان بەرەو رەشبونەوە دەچن ، ئەوە بۆ چارەکە سەدەیەکە شاخ هاتوەتە بان جادەو ، بێ ئاگایانە بێ لاکردنەوە بۆ دواوە هەر درێژە پێدەرى ئەو رێبازەى پێشون ، هەر خەریکى سەرو وێزەى یەکترین ، تۆ لێرە نیت تا ببینى ئەم جادەیە ئێوارەى لێ دێ دەیان مناڵى روت و هەژار باوەش بە کەوشەکانتا دەکەن بۆ کەرتە نانێ ، هەر لەگەڵ تۆزێک تاریک دادێ لە سەر مێزە سورو سپیەکانى رێستۆرانتەکەى سەرکەوت ، پڕ دەبێت لە گەنج بۆ باس کردنى خەمەکانیان ، ئارام خەمباریش خۆیی و جانتاکەى شانى دێتو دەس دەکات بە نمایشى شانۆیەکى بێ کۆتایی ، وەک سەربازێکى ونبوو باسى خەمى ئەم نیشتیمانە دەکات ئیتر خەڵک بە دیاریەوە گەش گەش گوێ لە رازوو رەخنەکانى ئەو دەگرن ، هەر ئەوە باسى تۆ دەکاو لە باتى کاروانێ هەزار کاروان لە دەمى دەکەوێتە خوارێ ، هەندێکیش هەن لەگەڵ ئارام پەیدا دەبێت ، وەکو گورگى ترسنۆکى لەگەل بەجێماو ، کۆرسیەکان بە جێ دێڵن ، هەموو رۆژێ هەر لە سبەینان کە رۆژ هەڵدێ دەیان و سەدان پیاوى پیرو پەک کەوتە بە خۆیان و عارەبانەیەکى سەنگین ، لە گەڵ مەرگدا دەجەنگن و کار دەکەن و سواڵ دەکەن و گارەیان دێ ، کەسیش نیە پێیان بڵێ هۆ لالۆ ، ئێوە کەى وەختى کارکردنتان ماوە ئەى ئێوە نەبون نانتان بۆ شۆرش گێڕان دەبرد تا لە برسا نەمرن ، ئەى بۆ ئێستا وان لە سەر جادەو لە برسانا لارەى ملتان دێ ، بە حەفتاو هەشتا ساڵیش هەر کار دەکەن هەر سواڵ دەکەن ، شار شڵەژاو پڕ لە ژاوەژاو ، حەبەشى ، بەنگلادشى ، ئێرانى ، تورک ، عەرەب ، زۆر خۆشتر لەوان و مناڵەکانى ئەوان دەژین ، ئەدى من چیبکەم لەو رۆژەوە ئاسۆى کوردایەتى روناکى تێکەوت و ، هەر لەو رۆژەوە جەلادەکانى بەعس لە بەغدادە شومەکەى پایتەختى عێراق ، فویان لە گڕى چراکەى دڵى تۆش کرد ، بەڵام نەیانتوانى یەک گۆرانى تۆ خامۆش بکەن ، نەیانتوانى پەتى سێدارە بۆ گۆرانی و گیتارەکەت هەڵبواسن نەینتوانى و قەتیش ناتوانن ...


ئاخر تۆ لێرە نیت تا نامەیەکى تر بنوسیت بۆ خۆشەویستەکەت و بڵێیت:
(ئەى فریشتەکەم)
لە نێو ژیانماندا دەنگورەنگ نەماوە ، هەرچى سۆز و خەندە و بیره‌ رۆیی و فەوتاوە ،
سیماى خەڵکى شاریش وا بە دەس گورگەوە، من نەبم تۆ نەبیت کێ گورگەکان راوکات ..


لە کۆتایی نامەکەشتا بنوسیت لەو دنیاش هەر شۆرش بەردەوامە ، کاکە کاروان تۆ لێرە نیت تا ببینیت چۆن کورە جاش و مستەشار و بەعسیە خوێنرژەکان هەر لەوپەرى دەسەڵات و خۆشگوزەرانى خۆیاندان ، دەسەڵات هەر دەسەڵاتە هاوڕێم ، ئەو هونەرمەندانەى کۆرس و گۆرانیەکانى بەعسیان رێک دەخست و چڵپەیان دەهات ، ئێستاش هەر وان ، هەر کۆنە وان ، تۆ لێرە نیت تا ببینی شاعیرێک هەموو تەمەنى لە پاییزدا ون کردوەو هەموو دڵۆپە باران و گەڵاو درەخت و هەژار و نیشتیمانى نوسیوەتەوەو کەلێنێکى ئەدەبى فرە گرنگى لە مێژودا پڕکردوەتەوە ، کەچى برسى برسى لەوساى مەرگ و ژیان برسیترە ، ئەو ژەنراڵەى پاییز ئێستا هەموو قژى سپى سپییەو ، تاکە تاڵێکى هەرگیزاو هەرگیز لە سایەى کەسدا رەش نابێتەوە ، شاعیریش هەیە یەک دێڕى نیە لە سەر لێوى هیچ مرۆڤێک ، کەچى قەسرو قەمەرەى بە سێت هەیە ، هەندێکیشیان حەز دەکەن بچنەوە لادێ !! بەڵام لە لادێ و گوندە مۆدێرنەکانى شاردا ، کە خانوى تیا دروست کراوە بە بیست دەفتەر دۆلارە ، ئەوەى ئێستا ریکلامى بۆ دەکات لە تیڤیەکان کە چۆن گاڵتە بە خەڵکى لادێ دەکەن لە دەربڕینى ریکلامەکەدا ، ئەتوانى بەو بیست دەفتەر دۆلارە ، لە گەرمیان پێنج گوندى پێ بکڕى بە مەڕو ماڵات و داروبەردیەوە ، ئاوایە ژیان هاوڕێم.



کەس نازانێ هێڵى رەشو سپى کامەیە ، خیانەت پڕۆژەیە ، یەکسانى پەژارەیە ، جاسوسى نیشتیمان پەروەرییە ، گەر یەکسان خواز بیت تا دەمریت برسیو دەربەدەر دەبیت ، ئیتر نازانم کەى ئەم شۆرشە لە گیانماندا بە راستى دێتە دەرەوەو بەرو لوتکەى چیا هەڵدێو ، دەبێتە سەربازى بازى بەرزەفڕى بەندى قەفەس شکێن ، تۆ لێرە نیتو نازانى چى دەگوزەرێ ، هەرچى هونەرمەندە ئەیکەن بە موچە خۆرو سەربەستى تەواوى دەبەسنەوە بە موچەکەیەوەو هەرکە فزەى هات ئەو تیکە نانەى دەبڕنو وەسیلەى سەرەتایی ترین ژیانى لێ دەسەننەوە ، ئیدى هەر چاوەرێیە موچەکەى سانتیمێک یان دوان زیادکاو تۆزێ سیماى گەش بێتەوە ، جار جارێکیش کۆمەلێکیان دەنێرن بۆ دەرەوەى وڵات ، جا کە دێنەوە لاى هاوڕێکانیان باسى باڕو هونەرى خواردنەوەو رابواردن دەکەن ، وە سەیرى چەن شوێنێکى کۆن و مێژویی دەکەن و ئاو بێنەو دەست بشۆ ، دى هونەرى چی و نوێێ کارى چی هەمووى لە بەیتێکا چەقیوەو دەڵێن ، کورە من حەقم چیە دەس بگرە بە کڵاوەکەى خۆتەوە ئیتر دە کەس کڵاوى هەیەو هەزار نیەتى.



پیاوى واش هەیە تەڕتەڕ نەباشى لە هەموو شوێنێک و لە هەموو ساتێک بونى هەیە ، فول مواسەفاتە بە قەد بیست مۆزەفیش موچەى هەیە ، ئەوه‌نده‌ى من بە ئاگام ئەم مۆسەفاتانەى تیایە ، ئەکتەرە ، گۆرانى بێژە ، مدفه‌عى دروست ئەکا ، دەمانچە ئەفرۆشێ ، سەفیرى گۆرانى کوردیە ، کە گۆرانیبێژى بیانى دێت ئەو پێشوازى لێ دەکات ، فۆتۆگرافەرە ، بێژەرە ، شۆرشگێڕە ، هەزەلییە ، پارە بە ناوى هەژاران و نەخۆش و دەس کورتەوە کۆ دەکاتەوەو حەپە لوشى دەکات ، مودیرە سکرتێر و سکرتێرەى هەیە ، بە کورتى جۆکەرێکى هەمە چەشنەیە دایمە گاڵتە بە خەڵکیش دەکات ، وە کولفى کولیشە ، لە هەردوو فەنتەڵسەکە خاوەندارێتى هەموو شتێکى هەیە ، لاى هەرکامیان بێت هەر تاقانەیە ، وە زۆر دیوى ترى هەیە کە ئێمە نایبینین ، لەم شارەدا لەم هەرێمە چوار ملیۆن کەسیەدا ، بۆ بۆنە نیشتیمانیەکان دەرۆن لە دەرەوەى وڵات هونەرمەند دێنن بۆ ئەوەى گۆرانى بە باڵایاندا هەڵبدات ، ئتر کەسە بە ناو هونەرمەندەکەش وەک ئەو مەوادە بە سەرچوانە وایە کە لە سینو بەرازیلەوە دەیهێننو دەرخواردى ئەم میلەتەى دەدەن ، ئێ خۆ چار چیە گۆرانى بەشێکە لە پەروەردەو خۆراکى رۆحیشە ، ئیتر مناڵى سەر بێشکەش گۆرانى بە سەر بێوەژن و ناشیرین کردنى نامەى کەسایەتى مێیینە لە سەر زمانیەتى ، ناشزانێ ماناکەى چیە ئەو لە سەر ئەو گۆرانیە ئقاعیە بێ مانایە پەروەردە بوە لە رێگاى گوێچکەیەوە ، کە من لە فێرگەکەى خۆمدا یەکەم کۆرس تەنها باس لەوە دەکەم کە چۆن گوێچکەى خۆت پەروەردە دەکەیت ، بۆ نمونە ئەو کەسانەى کە بە داییمى گوێ لەو گۆرانیە بازاریانە دەگرن ، کاردانەوەیەکى خراپ لە سەر چۆنێتى دەربڕین و هەڵسوکەوتیان لە سەر شانۆى رێرەوى ژیانیان دروست دەکات بە شێوەیەک کەسەکە بێ ئاگایە لێى ، ئەگەر پێى بلێیت گوێ لە مۆسیقاى سەمفۆنى ، یان کلاسیک یان هەر گۆرانی و مۆسیقایەکى باڵا بگرە ، بە شێوەیەکى نامۆو توڕە هەڵەشاخێ پیاتا ، جگە لەوەى هونەرەکانى ترى وەک شانۆ ، سەماى بالێ ، تەشکیلى و ، تاد ،،، هەموى رەفزە بەلایەوە ، لە کاتێکدا ئەو بێ هۆشە لەوەى کە رۆحى خۆى توشى پەژارە کردوە ، چونکە مۆسیقاو گۆرانى ئەو راستیەیە ، کە بەردەوام خۆشەویستى و بەها ئینسانیەکان دەبەخشێتەوە بە رۆحى خود ، وەک ئەو گۆرانیە بە نرخانەى بەرێزت کاکە کاروان کە قەت ماڵ ئاواییمان لێ ناکاو هەمیشە لە ناوەماندا کار لە سەر جوانیو نیشتیمان پەروەریمان دەکات.



ئەوەش بزانە حوکمەتى هەرێم راوێژکارە هونەریەکەى بە ملیۆن دۆلارى لە بەردەسدایە ناتوانێت کارێکى وا بکات یان بە شێوەیەکى یەکسان هاوکارى هونەرمەندان بێت ، چەن بەهرەمەندێکى کۆ کردوەتەوە بە مەیلى خۆى لە لوبنانو تورکیاو ئەو وڵاتە عەرەبیانە رادەبوێرێ ، سوکایەتى بە هەموو کورد دەکات وا دەزانێت ئەم قسانەى ئێمە دەیکەین قسەى بێ شوێنو بێ جێیە ئەمەش شۆرشى کوردى ، ئێمە لە سەرەتاوە واماندەزانى کێشە هونەریەکانمان ئەم راوێژکارە بەرێزە بە جدى کارى بۆ دەکات بەڵام نەمانزانى سوکایەتى بە میلەتەکەشمان دەکات ، رەنگە بڵێت ئەو کچانەم لە ئەوروپاوە هێناوە ئەمانە تەمسیلى کچى هەولێرو کورد دەکەن ، داخەکەم کە هەولێر خۆى بە هۆلاکۆ بەزێن دەزانێ کەچى دەسەمۆى راوێژکارێکى حوکمەتە ، ئینجا کاکە کاروانى ئازیز .. پارتەکەیشى بە تەمایە بەو ئەفکارانە خەڵک دەنگى بۆ بدات ، هاوڕێى خۆشەویست تۆ لێرە نیت ، تا ببینیت چۆن بە هێمنی کاول بووین ، ئێمە وا لە ناخو سەرماندا نیشتیمانى خەونەکانمان دەسڕنەوە ، خۆزگەم بە خۆت کە لێرە نیت ، خۆزگەم بە خۆت لە ناو دڵى ئەم خاکەدا بەو ئەندێشە پیرۆزە نیشتیمانیەوە راکشاویت ، خۆ من زۆر کات دایکم پێم دەڵێ رۆڵە کە تۆ شەوان درەنگ دێیتەوە دڵم لە مشتمایە ، بۆ دەنوسیت تۆ چیت داوە لەمانە هەزارى وەک منیان جەرگ سوتاو کرد ، منیش دەڵێم دایە نوسینەکانى من زمانى پەپولەیان هەیە ، کەس هەقى منى نیە ، من خۆم خۆم ئەدەم لە گڕى مۆمەکە ، منیش حەز دەکەم شان بەمە ژێر باڵى ئەم وڵاتە بریندارە ، بەڵکو هەموو هەست بکەین بە زامى ، ئاخر خودایە کە من دایکم بۆ فیرارى باوکم دڵى لە مشتیا بوبێو ، بۆ شمشاڵو کاروانى شەهیدانەکەى ئەوساى کاکم هەر دڵى لە مشتیا بوبێو ، ئەمرۆى کوردو کودایەتى بۆ منیش هەر دڵى لە مشتیا بێ ، ئیدى بۆ دایەى منیش وەک دایەى تۆ کاکە کاروان هەر چاوەڕێ هەر چاوەرێ لە ئۆمێدى گەڕانەوەى مندا نەبێت ؟

________________________________________
تێبینى: باسکردنى لایەنى رەخنەیی ناکانە ئەوەى کە من هێڵە رەشو سپیەکانم تێکەڵ کردبێت ، بەڵکو بە پێچەوانەوە خەڵک و نوسەر و خوێنەر و رۆشنبیرانى راستەقینە دەزانن ، کێ شۆرشگێڕى راستەقینە بوە و هەیە ، یان هەر شتێکى تر کە بەر باس بکەوێت ، بۆیە من نامەوێت بە شانو باڵیاندا هەڵبدەم شۆرشگێڕى راستەقینە ئەرکى خۆی بە جێ دەهێنێت ، پێویست بە باسکردنى ناکات ، من تەنها لایەنى رەخنەییم باس کردوە هەڵبەت لە ئێستادا هێڵى رەش بە زەقى دیارە ، بۆیە بە زەقیش هەر لایەنى نا کامڵ دێتە باسو خواست ، ئەگەر سروشت کردیو ئەم رەخنەو گلەییانەى ئێمەى گەنج جێى خۆى گرت ، ئەوا بزەى لێومان دەخەینە سەر کاغەزوو بە شانازیەوە پێشوازى لێ دەکەین ، دڵنیاشم لە شوێنى هەموو رەخنەیەک بەدیلێکى فرە باشمان هەیە ، دەنا خۆم ناخەمە بەرپرسیارێتى مێژویەکى رەشو بەتاڵ ...


نمونەیەک : من کە باسى هونەرمەندێکى خراپ بکەم یان هەر شتێکى تر ، پێویست ناکات بڵێم رێزم هەیە بۆ هەموو هونەرمەندان ، چونکە ئەمە نوسینەو پاشان من باسى هونەرمەندى خراپم کردوە ، هونەرمەندبونیش پێش هەموو شتێک ناوێکى پیشەییە ، ئەوە دەبێتە درێژکردنەوەیەکى بابەتى ، من پێم وایە دەبێت نوسین لە قسە کردن زۆر جودا بێت ، لە گەڵ رێزم بۆ تێبینى ئەو برادەرانەى بە هەڵە یان ویستیان وابوە لە نوسینێکى من وا تێبگەن ، ماڵى خۆت رەش و سپى کردنەوەیان لە سەر ماڵى سپى خەڵک ، رەشکردنەوەى هەموو هەوڵکانى ترن ...


لایەنگرى : لاى من هەر کەس خۆى بە خزمەتکارى ئەم میلەتە بزانێت ، لە سەر مەیدانى کارکردن بیسەلمێنێت ، ئەوە گەورەترین میداڵى نەتەوایەتى دراوە لە یەخەى ، کاتێک پشتیوانیمان لە لیستى گۆران کردوە ئیتر هەر وا بێخەمانە دەسبەرداریان نابین ، وا بە ئاسانى لیان خۆش نابین ، وە قبوڵیش ناکەین ئۆپۆزسیۆن هەر ئۆپۆزسیۆنى دەمانچە بە لاقەوەکان بێت ، ئێمە چاوەرێین بە زوترین کات نمونەى کارکردنیان ببینین ، من جادەو قیرتاو کردنم ناوێت ، من ژیانم دەوێت ، جادەو بان و ئەو شتانە هەر دەسەڵاتێک هەبێت دەیکات ، چونکە پێش ئێمە خۆیان بە سەریدا دەڕۆن ، وە بینیومانە چۆن جەلادو جاسوسەکان لە کاتى هەڵبژاردنەکاندا دۆلار باران کراون بەس لە بەر ئەوەى ئیدانەى یەکسانی و خەڵکى فەقیر و هەژارى کورد بکەن ، بە هەدەردانى پارەیەکى زۆر بۆ کارێکى بێ بنەما ، ماناى ئەوەیە خەڵکى کوردستان ئێمە سوکایەتیتان پێ دەکەین ئەوەتا پارەى پێنووس و په‌ڕاو و و خواردن و ئاوی پاک و هونەر و هەموو شتێکى ئێوە ، ئەخەینە ژێر پێمان ....

باپیرانمان خەمیان دەخوارد
بەڵام ئێمە خەم دەمان خوات ،،،
باپیرانمان خەم وەکو تەم پەنجەرەى دڵى دەگرتن ،
خەمی ئێمەش خەنجەرێکەو وا لە مێشکا ......
خەمى ئەوان جوتێ چاو بوو ، عاشقێکى پیتى ناو بوو
دوو شاباڵى لێ دەڕواندن دەفڕین دەفڕین ....
خەمى ئێمەش مستێکى قورسە بۆ ناو دەم
جوتێ چاوى پڕ لە قینە ، توشت دەکا و جێت دەهێڵێ (کاروان عوسمان)



[email protected]