ئۆجالان: پرۆژه‌ی خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک، نه‌ک ته‌نها بۆ کوردان، بۆ هه‌موو گه‌لانی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوینه
Sunday, 05/09/2010, 12:00
ئاژانسه‌کان
ئۆجالان له دیداری پێریدا له‌گه‌ڵ پارێزه‌رانی، سه‌باره‌ت به دوایین پێشهاته‌کانی کوردستان و بڕیاری بێچالاکی که‌جه‌که هه‌ڵسه‌نگاندنی گرینگی کرد. ئۆجالان سه‌رنج ڕاده‌کێشێته سه‌ر گرینگی دوو هه‌فته‌ی داهاتوو و گوتی: له‌و ماوه‌یه‌دا ئه‌گه‌ر هه‌نگاوی ئه‌رێنی بهاوێژرێن، ئه‌و ده‌توانێت ڕۆڵی خۆی بگێڕێت. به‌ڵام ئه‌گه‌ر دیالۆگ و دیداره‌کان ده‌ستپێ نه‌که‌ن، ئه‌و ناتوانێک شتێک بکات.
ڕێبه‌ری گه‌لی کورد عه‌بدوڵڵا ئۆجالان قۆناغی بێچالاکی هه‌ڵسه‌نگاند و گوتی: دوو هه‌فته‌ی به‌رده‌ممان زۆر هه‌ستیارن. ئۆجه‌لان سه‌باره‌ت به ته‌ندروستی خۆشی گوتی: کێشه ته‌ندروستییه‌کانی پێشووم تا ئێستاش به‌رده‌وامن. ئه‌و هه‌وایه‌ی له په‌نجه‌ره‌که‌ی سه‌ره‌وه‌ڕا دێته ژوره‌که‌وه، کاریگه‌ری له‌سه‌ر هه‌ناسه‌دانم ده‌کات. به‌ڵام من به‌رخۆدان ده‌که‌م. نازانم تا که‌ی ده‌توانم به‌رخۆدان بکه‌م. به‌ڵام له‌هه‌موو شتێک زیاتر که زه‌حمه‌تیم بۆ دروست ده‌کات، ئه‌و به‌رپرسیارییه‌تییه سیاسییه‌یه که خراوه‌ته ئه‌ستۆم. هه‌ردوولا، هه‌م په‌که‌که و هه‌میش ده‌وڵه‌ت، ئه‌رکه‌کانیان ده‌خه‌نه سه‌ر شانی منه‌وه. به‌پێی ڕووداوه‌کان، من تا دوو هه‌فته‌یتر شان ده‌ده‌مه به‌ر ئه‌و به‌رپرسیاریه‌تییه‌وه. ئه‌گه‌ر هه‌نگاو بهاوێژرێت، من ڕۆڵ ده‌گێڕم، به‌ڵام کاتێک له هه‌ڵوێسته‌کانی ئه‌م دواییه‌ی سه‌رۆک وه‌زیر ڕاده‌مێنم، تووشی سه‌رسوڕمانم ده‌کات. ته‌نانه‌ت له کلچدارئۆغلوش دواکه‌وتوانه‌تر قسه ده‌کات.
له‌لایه‌ک چاوپێکهوتن ئه‌نجام ده‌ده‌ن و له‌لایه‌کی تر هزری نه‌ژادپه‌رستی په‌ره‌پێده‌ده‌ن. ئه‌گه‌ری ئه‌وه له ئارادایه که بۆ وه‌ده‌ستخستنی ڕای نه‌ته‌وه‌په‌رسته‌کان ئه‌و هه‌ڵوێسته بنوێنن، به‌ڵام ئه‌و کاره خزمه‌ت به‌که‌س ناکات. به‌و هه‌ڵسوکه‌وته به‌رته‌سکانه ، چۆن پرسی کورد چاره‌سه‌ر ده‌که‌ن. به‌و هه‌ڵوێسته سوکانه و به‌کاربردنی ده‌سته‌واژه‌ی نه‌ته‌وه‌په‌رستانه، چاره‌سه‌ری پێشناکه‌وێت.
ئۆجالان ده‌ستنیشانی کرد که هه‌ڵوێستی به‌رته‌سک و نه‌ژادپه‌رستانه‌ی پارته سیاسییه‌کان، زیانێکی زۆر به ده‌وڵه‌ت ده‌گه‌یه‌نێت و گوتی: من بۆ ئه‌و لایه‌نانه ده‌ڵێم، ئۆلیگارشی سیاسی پارتییه‌کان. پارتییه سیاسییه‌کانی تورکیا، وڵات به‌ره‌و قه‌یران ده‌به‌ن. ئۆجه‌لان ده‌ستنیشانی کرد که ئاکه‌په‌ش پارچه‌یه‌که له‌و ئۆلیگارشییه سیاسییه. ئۆجه‌لان هه‌روه‌ها دوو هه‌فته‌ی داهاتووی زۆر گرنگ بینی و گوتی: له نێوان ڕۆژانی 15 و 20ی سێپته‌مبردا زۆر شت ڕوون ده‌بێته‌وه. دوابه‌دوای ڕێفراندۆم، هه‌ندێ شت ڕوونتر ده‌بنه‌وه. ئه‌گه‌ر هه‌تا ئه‌و کات هه‌نگاو هه‌ڵنه‌هێندرێته‌وه، من ئیدی به‌رپرسیاریه‌تی وه‌ئه‌ستۆ ناگرم. ده‌بێ که‌جه‌که‌ش به‌پێی ئه‌و بڕیاره‌ی که وه‌ریده‌گرێ، به‌رپرسیاریه‌تی وه‌ئه‌ستۆ بگرێ. ئه‌گه‌ر حوکمه‌ت هه‌ندی هه‌نگاو هه‌ڵگرێ، ئه‌و کات منیش هه‌وڵ ده‌ده‌م به‌ڕۆڵی خۆم هه‌ستم. ئه‌و چاوپێکه‌وتنانه‌ی له‌گه‌ڵ مندا ده‌کرێت، من ده‌یانچوێنم به‌و سه‌رده‌مه‌ی که منیان هێنایه‌وه ئێره. له پشت په‌ردهی ئه‌مه‌وه، ئه‌گه‌ری هێرشێکی هه‌مه‌لایه‌نه هه‌یه. ئه‌گه‌رێکی وا هه‌یه. داخوازی سه‌رفه‌رمانداری گشتی نوێ، بۆ درێژکردنه‌وه‌ی مۆڵه‌تی 'ئه‌نجامدانی ئۆپه‌راسیۆنی ده‌ره‌وه‌ی سنوور'، بۆی هه‌یه ئیشاره‌تێکی ئه‌و سیاسه‌ته بێت. ئه‌گه‌ر دیالۆگ و چاوپێکهوتن پێکنه‌یه‌ن، هێرشێکی به‌ربڵاو ده‌ستپێده‌کات. ئیدی شتێک که من بتوانم لێره‌وه ئه‌نجامی بده‌م، له ئارادا نامێنێت. ئه‌گه‌ر دیالۆگ به‌رده‌وام بێت، منیش هه‌موو هزری خۆم ده‌خه‌مه کار و هه‌وڵ ده‌ده‌م ڕۆڵێک بگێڕم.
ئۆجالان بانگێکی به‌و شێوه‌یه‌شی له سه‌رۆککۆمار و سه‌رۆکوه‌زیرانی تورکیا کرد و گوتی: سه‌رۆککۆمار عه‌بدوڵڵا گول، ده‌توانێت ده‌ستپێشخه‌ری خۆی به‌کار بێنێ. به به‌رپرسیاریه‌تییه‌وه له‌پێناو چاره‌سه‌ریدا هه‌ڵسوکه‌وت بکات. ئۆجالان سه‌باره‌ت به‌و مژاره به‌و شێوه‌یه له هه‌ڵسه‌نگاندنه‌که‌ی به‌رده‌وام بوو: هه‌ڵبژارده‌ی من، به‌پێی یاسا و له‌سه‌ر ئه‌ساسی ده‌ستووری بنچینه‌ییه. ئه‌گه‌ر ئه‌م پێواژۆیه، کۆتایی پێبێت، ئه‌و کات ده‌بێ هه‌م ده‌وڵه‌ت و هه‌میش که‌جه‌که، به‌رپرسیاریه‌تی ئه‌و شته‌ی که ده‌یکه‌ن، وه‌ئه‌ستۆی بگرن. ئه‌گه‌ر چاره‌سه‌ری پێکنه‌یه‌ت، ئه‌و کات له کوردستان دۆغێکی ده‌سه‌ڵاتداری دوولایه‌نه دێته ئاراوه. نمونه‌ی وه‌ک کۆسۆڤۆ و باکووری قبرس له‌به‌رچاوانه. ئه‌وان ئیدی چاوه‌ڕوانی ده‌وڵه‌ت ناکه‌ن. ڕووداوه‌کانی ئه‌م دواییه وا نیشان ده‌ده‌ن که ئه‌گه‌ری قۆناغێکی نوێی شه‌ڕ له ئارادایه. ئه‌گه‌ر که‌جه‌که له‌مه به‌دواوه بڕیارێک وه‌ربگرێت، ده‌بێ بڕیارێکی شۆڕشگێرانه بێت.
ئۆجالان سه‌باره‌ت به سیسته‌می گه‌ریلایه‌تی بۆچوونی خۆی ده‌ربڕی و به‌بیریهێنایه‌وه که چه‌ته‌کانی پێشوو، په‌که‌که‌یان زۆر ته‌نگه‌تاو کرد.
چه‌ند نموونه‌ی مێژوویی هێنایه‌وه و گوتی: کاتێک شێخ سه‌عید ده‌یهه‌وێ ڕوو له شاری ئامه‌د بکات، شاره‌که ڕووبه‌ڕووی دزی و تاڵانکردنێکی له‌وێنه‌ی ڕێبازه‌کانی ژیته‌م له ڕۆژانی ئه‌مڕۆدا ده‌بێته‌وه و ده‌وڵه‌ت به‌رپرسیاریه‌تی ئه‌و کرده‌وانه ده‌خاته ئه‌ستۆی شێخ سه‌عید. ئێستاش که‌جه‌که ده‌بێ له‌به‌رامبه‌ر ئه‌و که‌سانه‌ی که دزه‌یان کردۆته ناو ڕیزه‌کانی، ته‌دبیری پێویست وه‌ربگرێت و له‌به‌رده‌م پێشکه‌وتنی ژیته‌م و چه‌ته‌گه‌ریدا ببیته ئاسته‌نگ. پێویسته هیچ گومانێک له‌سه‌ر خۆی نه‌هێڵێته‌وه.
رێبه‌ری گه‌لی کورد عه‌بدوڵڵا ئۆجالان دۆخی ئاکه‌په‌ی هه‌ڵسه‌نگاند و گووتی ئاکه‌په به‌ره‌و دیکتاتۆریه‌ت ده‌چێ. ئۆجالان ده‌ستنیشانی کرد که له سه‌رده‌می ئیتحاد و ته‌ره‌قیه‌وه تا ئێستا کلتووری چه‌ته‌گه‌ری هه‌بووه و به‌وشێوه‌یه به‌رده‌وام بوو: له تورکیای سه‌رده‌می ئیتحاد و ته‌ره‌قیه‌وه تا ئێستا کلتوورێکی چه‌ته‌گه‌ری سه‌د ساڵه هه‌یه. من به‌وان ده‌ڵێم چه‌ته‌گه‌ری قڕکردنی شاراوه. مامی ئه‌نوه‌ر پاشا، 'هالی پاشا' ده‌ڵێت، بۆ ئه‌وه‌ی که ناوی ئیتحاد و ته‌ره‌قی ئاشکرا نه‌بێ، ئه‌وان جلووبه‌رگی سه‌ربازانی یۆنانستانیان ده‌پۆشی و مرۆڤه‌کانیان ده‌کووشت. واتا ده‌ڵێت، ئێمه ئه‌و جه‌نایه‌تانه‌مان کرد و خستمانه ئه‌ستۆی یۆنانییه‌کانه‌وه. ئه‌مرۆش کووشتنی هه‌مان شێوه هه‌ن. ڕووداوه‌کانی ده‌ستدرێژی جنسی له سێرت، به‌رواری، شرناخ، چوار خوشک له مه‌ره‌ش که خۆیان به ئاودادا، ئه‌وانه هیچیان کرده‌وه‌ی خۆکووژی نین. هه‌روه‌ها ڕووداوی چوار خوشک و برا‌که له ناوچه‌ی 'کولۆی' کۆنیا به هه‌مان شێوه‌یه.
ئۆجالان ئه‌و رووداوانه‌ی وه‌کوو ترساندن و په‌رته‌وازه‌کردنی کوردانی هه‌رێمه‌کانی رۆژئاوای تورکیا هه‌ڵسه‌نگاند و به بیری هێنایه‌وه له کاتی کۆماریشدا زۆر کووشتنی به‌و شێوه‌یه هه‌بوو. ئۆجالان سه‌باره‌ت به‌م مژاره چه‌ند نموونه‌ی له کۆمه‌ڵکووژیه‌کانی مێژوو وه‌ک کۆمه‌ڵکووژیه‌کانی مه‌ره‌ش، سیواس، چۆرووم و کۆمه‌ڵکووژیه‌که‌ی ساڵی 1938 ی دێرسیم و له‌م ماوه‌یه‌ی دواییشدا کووشتنی "هارانت دینک" هه‌روه‌ها رووداوی چاپخانه‌ی "زیرڤه" هێنایه‌وه.
ئۆجالان به‌و شێوه‌یه له هه‌ڵسه‌نگاندنه‌‌کانی به‌رده‌وام بوو: هه‌موو ئه‌و رووداوانه به‌رنامه بۆ دارێژراو بوون. راسته‌وخۆ ده‌وڵه‌ت ده‌ستی تێدا هه‌ن. له دژی کوردان چه‌ته‌گه‌ری پێش خراوه و ئه‌و کرده‌وانه ئه‌نجام ده‌ده‌ن. ئه‌و چه‌تانه زۆر له مێژه رێکخراون و تورکیایان دیل گرتووه و ئێستاش ده‌یانه‌وێ وه‌ک دیلێک بیهێڵنه‌وه.
ئۆجالان ده‌ستنیشانی کرد که ئاکه‌په ڕووبه‌رووی ئه‌و چه‌تانه نابێته‌وه و شه‌ڕی ده‌سه‌ڵات به‌ڕێوه ده‌بات و گووتی: یه‌که‌مین ناسنامه که ئاکه‌په نوێنه‌رایه‌تی ده‌کات، تورکچییه‌تییه. ئه‌وه‌ی دووهه‌مین ئیسلامچیه‌تییه، واتا "تورک -ئیسلام" ه. ئاکه‌په ئه‌مڕۆ هه‌ردوو ئه‌و ناسنامانه نوێنه‌رایه‌تی ده‌کات. شه‌ڕی نێوان ئاکه‌په و چه‌ته‌کانیش، شه‌ڕێکه له پێناو دهسه‌ڵاتدایه. ئه‌وه تێکۆشانێک نییه له دژی قه‌واره پارێزه‌کان. شه‌ڕێکیش نییه له پێناو گۆڕاندا. من به‌وه ده‌ڵێم شه‌ڕی دوو هێزی هێژمۆنیک. ئه‌گه‌ر ئاکه‌په له‌و شه‌ڕه هێژمۆنیکه‌یدا سه‌رکه‌وتن به ده‌ست بخات، ئه‌و کات ده‌سه‌ڵاتداری خۆی گارانتی ده‌کا و دیکتاتۆری خۆی ڕاده‌گه‌یه‌نێ. ئه‌گه‌ر له‌و شه‌ڕه‌شدا بیدۆڕێنێ، ئه‌و کات له دادگای باڵادا لێپێچینه‌وه‌ی له‌گه‌ڵدا ده‌کرێ. ئاکه‌په خۆشی ئه‌وه ده‌زانێ. رووداوه‌کانی ئه‌م دواییه پشتڕاستی دهکاتهوه که ئاکه‌په به‌ره‌و دیکتاتۆریه‌ت هه‌نگاو ده‌نێت .
ئۆجالان له دوای ئه‌و هه‌ڵسه‌نگاندنانه‌ی داوای له کوردان کرد، که رژێمی کۆمه‌ڵکووژیه‌کان باش بناسن. هه‌روه‌ها داوای له به‌ده‌په‌ش کرد که بۆ ڕوون بوونه‌وه‌ی ڕووداوه‌کان هه‌وڵ بده‌ن. ئۆجالان بانگێکی به‌و شێوه‌یه‌ی له گه‌لی کورد کرد: ئێمه به رۆژانێکی مێژووییدا تێده‌په‌ڕین. ده‌بێ کوردان به‌خۆیان بڕیار بده‌ن. وشیاری ئه‌و مه‌ترسیانه بن که له سه‌ر رێیانه. به ڕووداوه‌کانی دۆرتیۆڵ و ئینه‌گۆل، ویستیان کوردان بێئاماده‌بوون هانی سه‌رهه‌ڵدانێک بده‌ن و دواتر سه‌رکووتی بکه‌ن. به‌و شێوه‌یه پیلان بۆ کۆمه‌ڵکووژی کوردان داده‌ڕێژرێت.
ده‌یانهه‌وێ ئه‌و کوردانه‌ی که کۆمه‌ڵکووژیش ناکرێن ڕه‌وانه‌ی باشووری کوردستانیان بکه‌ن و له‌وێ زیندانیان بکه‌ن. ده‌یانهه‌وێ ئه‌وه‌ی به‌سه‌ر ئه‌رمه‌نیه‌کانیان هێنا به‌سه‌ر کوردانیشی بێنن. مه‌ترسیه‌کی ئاوه‌ها له ئارادایه. ئۆجالان هه‌روه‌ها باسی له به‌رفراوانی ناوه‌ڕۆکی پرۆژه‌ی خۆبه‌ڕێوه‌ردنی دێموکراتیک کرد و به‌بیریهێنایه‌وه که ئه‌و پرۆژه‌یه له‌سه‌ر بنچینه‌ی ئێتنیسیتی و جوغرافیا نییه. کورد پێشه‌نگایه‌تی ئه‌و پرۆژه‌یه ده‌که‌ن، به‌ڵام ئه‌و پرۆژه‌یه ته‌واوه‌تی تورکیا له‌خۆ ده‌گرێت. ئه‌و ترسه‌ی که له‌و پرۆژه‌یه هه‌یه، له‌و تایبه‌تمه‌ندییه‌وه سه‌رچاوه ده‌گرێت.
ڕێبه‌ری گه‌لی کورد عه‌بدوڵڵا ئۆجالان به‌و شێوه‌یه تیشکی خسته سه‌ر پرۆژه‌ی خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک: کاتێک باس له خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک ده‌که‌ین، ئێمه کوردانی ڕۆژئاوای تورکیاش له‌به‌رچاو ده‌گرین. خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک به‌هه‌ڵه گفتوگۆی له‌سه‌ر ده‌کرێت. له تێگه‌یشتنی ئێمه‌دا بۆ ئه‌و پرۆژه‌یه، ته‌نیا ئێتنیسیته و جوغرافیا له‌خۆ ناگرێت. من له پارێزنامه‌که‌ی خۆمدا به‌ناوی سۆسیۆلۆژی ئازادیدا، به به‌رفراوانی باسم کردووه. ده‌توانن بیخوێننه‌وه‌و لێکۆڵینه‌وه‌ی له‌سه‌ر بکه‌ن. تێگه‌یشتنی ئێمه، ته‌نیا له‌سه‌ر کوردییه‌تی، تورکییه‌تی و عه‌ره‌بییه‌تی نییه. له‌سه‌ر بنچینه‌ی دێموکراسییه. تێگه‌یشتنی ئێمه له‌سه‌ر بۆچوونی ئاینیش نییه، له‌سه‌ر بنچینه‌ی گه‌لان، ته‌نانه‌ت ئه‌وه‌ش تێده‌په‌ڕێنێت و له‌سه‌ر بنچینه‌ی کۆمه‌ڵگای جیاوازه. خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک که ئیمه باسی لێوه‌ده‌که‌ین، ته‌نیا بۆ کوردستان نییه، بۆ هه‌رێمه‌کانی 'ئه‌ژه' ده‌ریای ڕه‌ش' و ئاناتۆلیای ناوینیشه. لێره‌دا ئه‌وه‌ی گرنگه تێپه‌ڕاندنی زهنییه‌تی نه‌ته‌وه ده‌وڵه‌ته. پێویسته ئه‌م پرۆژه‌یه له‌وچوارچێوه‌یه‌دا گفتوگۆی له‌سه‌ر بکرێت.
ئۆجالان ده‌ستنیشانی کرد که کوردان به‌هۆی هه‌ڵکه‌وته‌ی کۆمه‌ڵایه‌تیانه‌وه، بۆ پرۆژه‌ی خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک گونجاون و هه‌ربۆیه کوردان ده‌توانن پێشه‌نگایه‌تی ئه‌و پرۆژه‌یه بکه‌ن. ئۆجالان وه‌ها به‌رده‌وام بوو: به ڕێگای پرۆژه‌ی خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک، کوردان مافی نه‌ته‌وه‌بوون، مافه مێژووییه‌کان، ناسنامه و مافه دێموکراتیکیه‌کانیان وه‌ده‌ست ده‌خه‌ن. کوردان ده‌توانن هێدی هێدی، پرۆژه‌ی خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک به‌سه‌رتاسه‌ری تورکیادا بڵاو بکه‌نه‌وه. ئه‌وه‌ی که ئیلکه‌ر باشبوغ لێی ترسا و وه‌ک مه‌ترسییه‌ک ده‌ستنیشانی کرد، ئه‌و ڕاستییه‌یه.
ئۆجالان، جارێکیتر داوای تێپه‌ڕاندنی زهنییهت و مۆدێلی 'ده‌وڵه‌ت - نه‌ته‌وه‌ی' 400ساڵه‌ی دوباره کرده‌وه و گوتی، ده‌وڵه‌ت -نه‌ته‌وه، چاره‌سه‌ری له‌گه‌ڵ خۆیدا ناهێنێت، به‌پێچه‌وانه‌وه، سه‌رچاوه‌ی کێشه‌کانه. ئۆجالان ئه‌و سیسته‌مه‌ی ئێستا سه‌رده‌سته، وه‌ک سیسته‌مێکی دژ به ڕاستیه کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کانی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوین و تورکیا به‌ناوکرد و گوتی: تورکیا به‌و دۆخه‌ی ئێستای، ناتوانێت وڵامده‌ره‌وه‌ی کۆمه‌ڵگا بێت. به‌و تایبه‌تمه‌ندییه‌ی ئێستای ناتوانێت، هیچ چینێکی کۆمه‌ڵگا ڕازی بکات. ئێمه، خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک، ته‌نها به‌خۆمانه‌وه سنووردار ناکه‌ین. ئه‌و پرۆژه‌یه، ته‌نیا له‌سه‌ر پێگه‌ی ئێتنیسیته‌ی کورد نییه. کوردان ئه‌مڕۆ پیشه‌نگایه‌تی ده‌که‌ن. به‌ڵام ئه‌وه پرۆژه‌یه‌که بۆ سه‌رتاسه‌ری تورکیا. بۆ عێراق و ڕۆژهه‌ڵاتی ناوینیش به‌و شێوه‌یه‌یه. مرۆڤ ده‌توانێت، لێره پێکیبێنێت و په‌ره‌ی پێبدات .
ئۆجالان له سیستمی خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیکدا، باسی له په‌یوه‌ندی ده‌وڵه‌ت و کۆمه‌ڵگاش کرد و گوتی: له سیسته‌می خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیکدا، ئه‌وه‌ی گرنگه ئیراده‌ی به‌ڕێوه‌بردنی کۆمه‌ڵگایه. کۆمه‌ڵگا ئه‌رکه‌کانی ده‌وڵه‌تی ناوه‌ندی که‌م دهکاتهوه و به‌خۆی خۆی به‌ڕێوه‌ده‌بات. واتا ناوه‌ند ،ئه‌رکه‌کانی خۆی ڕاده‌ستی کۆمه‌ڵگا ده‌کات.
سه‌باره‌ت به‌م مژاره ئاوها به‌رده‌وام بوو: من به‌وه ده‌ڵێم، ناوه‌ند، ئه‌رکه‌کانی ڕاده‌ستی کۆمه‌ڵگا ده‌کات. له خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دیموکراتیکدا، دژایه‌تیکردنی ده‌وڵه‌ت بوونی نییه. ده‌بێ کوردان، له ئاسایشه‌وه بگره هه‌تا، بواره‌کانی وه‌رزش، له هه‌موو گۆڕه‌پانێکدا، بێئه‌وه‌ی پێویستیان به ده‌وڵه‌ت بێت، په‌ره به ڕێکخستنه‌کانی خۆیان بده‌ن. ده‌بێ له ڕووی کۆمه‌ڵایه‌تی، ئابوری و که‌لتوری رێکخستنه‌کانی خۆیان بونیاد بنێن. ئاسایشی ناوخۆ دابین بکه‌ن. بۆ ئه‌وه‌ش پێوست ناکات چاوه‌ڕوانی ده‌وڵه‌ت بن که ئه‌وان قه‌بووڵ بکات. پێویسته به‌ده‌په، په‌ره به تێکۆشانی سیاسی بدات. من لێره‌دا باس له هه‌ڵمه‌تی په‌ره‌دان به سیاسه‌تی دێموکراتیک ده‌که‌م.
ئۆجالان له‌سه‌ر مۆدێلی خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک گوتی: دوابه‌دوای قۆناغی ئاگربه‌ست، ئه‌گه‌ری ئه‌وه له‌ئارادایه که‌جه‌که، خۆبه‌ڕێوه‌بردنی دێموکراتیک ڕاگه‌یه‌نێت. ئه‌و خۆبه‌ڕێوه‌بردنه دیموکراتیکیه‌ی که ڕاده‌گه‌یه‌ندرێت، به‌واتای ڕه‌خنه‌یه‌که له به‌رامبه‌ر مێژووی کۆماری تورکیا.
ئۆجالان هه‌روه‌ها ئه‌و چالاکییه جه‌ماوه‌ریانه‌ی که له پێناو بایکۆتکردنی ده‌ستووره‌که‌ی ئاکه‌په پێکدێن، هه‌ڵسه‌نگاند. ئۆجالان گوتی: پێویسته چالاکییه‌کانی بایکۆتکردن له‌وه زیاتر به‌رفراوان بکرێنه‌وه و باش په‌رده له‌سه‌ر فرتوفێڵه‌کانی ئاکه‌په هه‌ڵبدرێته‌وه. ئۆجالان هه‌روه‌ها ئه‌و دۆزه‌ی که له به‌رامبه‌ر ڕۆژ تیڤیش کراوه‌ته‌وه هه‌ڵسه‌نگاند و گوتی: ڕاسمۆسێن به‌رپرسیاری دۆخی ئه‌فغانستانه. له‌وێ پێویستیان به سه‌ربازانی تورکیا هه‌یه. ئه‌و دۆزه په‌یوه‌ندی به دۆخی ئه‌وێوه هه‌یه.
ڕێبه‌ری گه‌لی کورد عه‌بدوڵڵا ئۆجالان بۆچوونی خۆی سه‌باره‌ت به ڕێفراندۆمی ده‌ستووری بنچینه‌یی ئاکه‌په ده‌ربڕی و گوتی: ده‌ربڕینی پشتیوانیکردنی بایکۆت به‌ته‌نیا به‌س نییه. پێویسته هه‌وڵه‌کانی بایکۆتکردن به‌رفراوانتر بکرێته‌وه. ئۆجالان هه‌روه‌ها سه‌باره‌ت به هه‌وڵه‌کانی ئاکه‌په بۆ له‌باربردنی چالاکییه‌کانی بایکۆت، به‌و شێوه‌یه له هه‌ڵسه‌نگاندنه‌که‌ی به‌رده‌وام بوو: بۆ ئه‌وه‌ی بایکۆت له‌بارببرێت، له زۆر شوێنی ڕحا، پوڵ به‌سه‌ر خه‌ڵکیدا دابه‌ش ده‌کرێت. ده‌گوترێ که بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش 8 ترلیۆن لیره، خه‌رج کراوه. ده‌یانهه‌وێ هه‌ندێ لایه‌ن به‌خۆیانه‌وه ببه‌ستنه‌وه و به‌و شێوه‌یه هه‌ڵوێستی کوردان له‌پێناو بایکۆتدا نه‌رم بکه‌ن. ته‌ماشاکه‌ن، هه‌ندێ دووکاندار و بازرگان لێدوانیان دا. من لێره‌وه بانگه‌وازیان لێده‌که‌م. پێویسته ڕێگا نه‌ده‌ن به‌کاربهێندرێن. هه‌روه‌ها ناوی هه‌ندێ که‌س به‌کارده‌به‌ن که هیچ په‌یوه‌ندییه‌کیان به کوردانه‌وه نییه. له ته‌له‌فزیۆن و ڕۆژنامه‌کاندا پێشیان ده‌خه‌ن و به‌وه‌ش ده‌یانهه‌وێ، یه‌کیه‌تی کوردان بڵاوه پێبکه‌ن. هه‌وڵ ده‌ده‌ن هه‌ڵوێستی سیاسی کوردان، پارچه بکه‌ن.
ئۆجالان ده‌ستنیشانی کرد به‌ده‌په، نه‌ک ته‌نیا بۆ بایکۆتکردن کار بکات، به‌ڵکو پێویسته پیلانه‌کانی ئاکه‌په‌ش ئاشکر بکات. ئۆجه‌لان سه‌باره‌ت به‌م مژاره به‌و شێوه‌یه به‌رده‌وام بوو: " ده‌یانهه‌وێ به به‌کارهێنانی هه‌ستی ئیسلامییه‌تی کوردان، لایه‌نگیری بۆ ئاکه‌په بخوڵقێنن. هه‌وه‌ها هه‌وڵده‌ده‌ن مه‌لاکان بۆ لای خۆیان ڕاکێشن. پێویسته مه‌لاکان له‌و پیلانه مه‌ترسیدارانه‌ی که له‌سه‌ریان به‌ڕێوه‌ده‌چێت، وشیار بن و خۆیان بپارێزن. له جۆله‌مێرگ مه‌لایه‌ک کوژرا،ده‌یانهه‌وێ ئه‌وه بخه‌نه ئه‌ستۆی په‌که‌که. پێویسته له‌به‌رامبه‌ر ئه‌و پیلانانه، به وشیارییه‌وه هه‌ڵسوکه‌وت بکه‌ن. پێویسته به‌ده‌په ته‌نیا له پێناو بایکۆتکردندا کار نه‌کات، پێویسته ئه‌و پیلانگێڕیانه‌ش ئاشکرا بکات. ده‌گوترێ که کرێکاره کورده‌کان له شاری بورسای تورکیا، ده‌خرێنه ناو ته‌ویله‌وه. پێویسته به‌ده‌په، ده‌ست له‌و کێشانه وه‌ردات و ده‌ستبه‌جێ له‌و شوێنانه لێکۆڵینه‌وه بکات. ده‌بێ له به‌رامبه‌ر ئه‌و کێشانه‌ی گه‌له‌که‌مان ڕووبه‌ڕووی بۆته‌وه، هه‌ستیار بێت و خاوه‌ندارییه‌تیان لێبکات.
به‌ده‌په پێویسته به کێشه‌کانی گه‌لی کورده‌وه خه‌ریک بێت. کوردان به‌رێکخستن بکات و ئاگاداری له‌یه‌کتر بکه‌ن. ڕێبه‌ری گه‌لی کورد، له کۆتاییدا له‌سه‌ر ئه‌و دۆزه‌ی له دژی ڕۆژ تیڤی له دانیمارک کراوه‌ته‌وه گوتی: کردنه‌وه‌ی ئه‌و دۆزه، په‌یوه‌ندی به دۆخی ئه‌فغانستانه‌وه هه‌یه. دانیمارک، له ئه‌فغانستاندا پێویستی به سه‌ربازانی تورکیا هه‌یه. ڕاسمۆسێن، سه‌رۆکوه‌زیرانی پێشووی دانیمارک و سکرتێری گشتی ئێستای ناتۆ، به‌رپرسیاری ئه‌فغانستانه. کردنه‌وه‌ی ئه‌م دۆزه، په‌یوه‌ندی به‌وێوه هه‌یه.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
