ڕشانەوەكەی جه‌لال
Sunday, 22/03/2009, 12:00
1993 بینراوە
هەموو مرۆڤ و گیانلەبەرێك ده‌ڕشێتەوە. ڕشانه‌وه به‌هۆی زێده‌خۆریی، یان به‌هۆی نه‌خۆشیی و تێکچوونی گەدە، هه‌ندێ جاریش به‌هۆی تێکچوونی باری ده‌رونی مرۆڤه‌وه رووده‌دات، ڕشانه‌وه‌یه‌کی دیکه هه‌یه په‌یوه‌ندی به‌وانه‌وه نییه، ئه‌ویش ڕشانەوەی سیاسییه و پەیوەندی بە مۆڕاڵ و هوشیارییەوە هەیە.
شەوی 20.03.2009 هونەرمەند مامۆستا (ئەنوەرقەرەداغی) لە تەك دوومیوانی بەرێزدا له كەناڵی تەلەفیزینی گەلی كوردستان یادی نەورۆزیان كردەوە. ڕاڤەكردنی مامۆستا ئەنوەر و میوانەكانی پابەندبوون بەنرخی نەورۆز و رۆڵی كەسانی نیشتمانپەروەر و هوشیاریی شاری سلیمانی و هەولیر لە یاكردنەوە و نرخپیدانی یادی نەورۆز لە هەستی نەتەوایەتی تاكی كوردا. لە ساتێكدا نەتەوەی كورد لە نیشتمانی گەورەدا چاوەڕی یادی نەورۆزی دەكردەوە. لەو ساتە ناسكەچاوەڕوانییە رۆحییەدا. جەلال بۆڕازیكردنی دوژمنەكانی كورد (تورك) لە توریكایەوە ڕشانەوەیەكی سیاسیی كرد ووتی (دامەزراندنی دەوڵەتی كوردی خەونی شاعیرانەیە) شاری سلیمانی، كە بێشكەی پیرەمیردی نەمر و هونەمەند قادر و سالح دیلان و هەرسێكیان خاوەنی سرودی (نەورۆز)ن ئا لەو شارەدا لە جیاتی هەڵویست لەمەڕ ڕشانەوەكەی سەرۆكی عیراق جەلال وەرگن. چەند شەرمەزاریە كاتێك ئەو دیمەنم بینی دانیشتوانی شاری سلیمانی رژاونەتەوە ناو شەقامەكان و ئاهەنگی جەژنی نەتەوەی كورد دەگیرن ئاوڕێك لەو بێحورمەتییەی جەلال وەرناگرن. بەدڵنیایەوە لە سەردەمی پیرەمیرد هەركەسێك ئەو ڕشانەوەی جەلالی بە ڕوو ویست و ئاواتی میللەتی كوردابپژاندایە. ئەوە چەندەها پیرەمیرد و عەولەسیس تفیان لە ڕووی ئەو كەسە دەكرد. بیحورمەتكردنی نەتەوەی كورد و تاكی هوشیاری ئەو كۆمەڵە لەلایەن جەلالەوە زۆرسنوری بڕیوە. هەر ئەو نەبوو پیش ماوەیەك ڕۆژنامەنووسانی كوردی بەسەگ نواندن. بۆیە لێرەدا منیش جەلال بە (كەره دێز) دەچوێنم، ئه‌میش له پەندیكی كوردی هەیە، که دەڵێت (كەری دێز حه‌زی له تۆپینی خۆیه‌تی بۆ ئه‌وه‌ی خاوه‌نه‌که‌ی زیانی لێبکه‌وێت) ئەم پەندە دەقاو دەق بەرگێكی سیاسیە و بە بەر سەرۆكی عیراق (جەلال) ده‌بێت داببڕێت. ئەو لێدوانەی چ ئاستێكی نزم وسوكی سیاسیی ومرۆیی هەیە.
لە ڕۆژنامەی السفیری لوبنانی ژمارەی 4625- رۆژی 18-04-1987چاوپیكەوتنی لە تەك كاك نەوشیرواندا کردبوو، تێدا باس لە چارەسەری گرفتی كورد ده‌کات. شوفینە عەره‌بەكان لە ڕۆژنامەی (الغدالدیموقراگی) كە شۆفینیەكی وەكی(سالح دكلە) بەریوەیە برد. دەوڵەتی كوردیان بە (خەوی چولەكەكان) دادەنا. جەلال ئەو ساتە پەرتووكیكی نووسی بەناوی (أغدو دیموقراگی و حرمان شعب حتی من حق الحلم) لێ ئیستا جەلال وەك كەسێكی شۆفینی دەڕوانێتە ماڤە سەرەتاییەكانی نەتەوەی كورد ،كە دەوڵەتە. ئەم زەلامە هێندە ئاستی هوشیاری لە دیالۆگی سیاسیدا نزمە سیسەتمەداری هیچ میللەتێك نیە وا بە ئاشكرا سوكایەتی بەنەتەوەكەی خۆییەوە بكات. ڕاستە دروستبوونی دەوڵەتی كورد پڕۆژەیەكی زۆر پیرۆزی گرنگە و دەبێت ڕۆژێك دابیت گشت جیهان دان بەو ڕاستیەدا بنێ بێ بوونی دەوڵەت چارەسەری كیشەی نەتەوەی كورد ناكرێت. ئەم پڕۆژەیە هیندە مەزن و پیرۆزە لە ئاستی هوشیاری ومۆڕاڵ و ڕەوشتی (مسعود وجەلال) دانیە.
فەلسەفەی كەری (دێزە) (تۆپینی خۆی وزیانی خاوەنەكەی گەرەكە) ئەوە (جەلالە) زۆر دڵنیام كە توركەكان ئەو ووتەیە دەبیستن، نەك ڕێز لەجەلال ناگرن و بە سیاسی و كەسێكی هوشیاریشی دانانێن، بەڵكو لە ناخەوە بێزی لێدەكەنەوەوە ! بۆ؟ چونكە هەموو تاكیكی ناسیونالیست هوشیارانه ڕێز لە هەڵویستی ناسیونالیستی بەرامبەری دەگرێ، لێ ڕێز لە هەڵویستی جاشیك ناگریت چونكە ناسیونالیستی هەستێكی سروشتكردەیە هەموو كەسێك ئەو خاک و شۆینەی خۆشدەوی كە تیدا لە دایك بووه (بێجگە جەلال و مەسعود).
ناسیونالیستی هوشیار ڕێز لە تاكێكی دەرەوەی خۆی ناگرێت، ئەگەر ئەو تاكە ڕێز لە ناسیونالی خۆی نەگرێ ناسونالیستی ڕەسەن (تورك .عەرەب . فارس) هوشیارە بەوەی كەسێك خیانەت لە نەتەوەكەی خۆیب كات چ كەڵكێكی بۆ ئەوان دەبێت لە زبڵخانی میژووەكەیان زیاتر. دەبێ چ دڵنیاییەك هەبێ لە باری پشتی ئەو كەرە (دێزە)ی كە تۆپینی خۆی و زیانی خاوەنەكەی فەلسەفەی بێ؟ دەبێ ئەو بۆچوونە بسەلمێنین ئەم كەرە دێزە چ قازانجیكی بۆ چارەسەری كیشەی 45 ملوین مرۆڤی كوردی چەوساوە دەبێ؟ هیچ هۆنەرێک، هیچ نووسینێک، هیچ هەنگاو و هوڵۆیستێك نرخێکیان نییە (ئەگەر خزمەت بەمرۆڤایەتی نەگەینێ).
هەڵویستی ئەم كەرە دێزە لە تەمەنی سیاسییدا چ خزمەتێكی بەكورد گەیاندووە؟ سوكایەتیكرن بە میللەتی كورد چ خزمەتێكی بەپڕۆسێسی گرژی نیوان كورد و نەتەوەكانی تر دەگەینێ؟
ئایا ئەمە سیاسەتە بەرژەوەندی 45 ملوین مرۆڤ بكەیت بە قوربانی نەتەوەی چەوسینەر، که توركە؟ گەر میژووی ئەم سیاسیە پیسەی كورد بخەینە ژیر پرسیاری بەها مرۆوییەكانەوە هیچی تێدا نابینی تەنیا لە تاوان زیاتر.
خەباتی گشت میللەتانی ئەم جیهانە لەپیناوی دەوڵەتدایە، چونكە دەوڵەت قەلغانی پاراستانی مافە مرۆڤییەكانە. كه‌وا یەكسانی ئەوانی ئاغا و ئێمە كۆیلە؟ ئەگەر ئازادی مرۆڤ جوانترین بەهای مرۆڤایەتی بێت، كەواتە ئەو كەسەی نكۆلی لە ئازادی مرۆڤ بۆ دەوڵەتی سەربەخۆ بكات، یان دەبێ گەوج بێت، یان دەبێ بەپ یناسی زمانی كوردی (كەریكی دێز) بێ (لەتەك ڕێزم بۆكەر)، كە چەوساوەی دەستی خاوەنیتی. لێ لە سیاسەتی كوردییدا خاوەنی ئه‌و كەره، که (كورد)ه، بۆته قوربانی دەستی كەریێکی دێز که (جەلال)ە.
میژووی مرۆڤایەتی لەمیژووی جەلال كۆنترە. لە میژوودا زۆرجاش بوونەتە مایه‌ی ڕسوایی. ئیستا لەباشوری كوردستان و ڕۆژهەڵاتی نێوەراست و دواجار لەب اوەشی گیوپۆلتیكی جیهاندا. كیشەكان هیندە خیرا دەگۆڕدرین ڕۆژنامەنووس فریای توژینەوە ووتار ناكەوێت. سەردەم سەردەمی گۆڕانی خیرایە دەبێت ئێمەش پڕۆژەكەمان بگۆرین. میژووی پیس و چەوسانەوەمان گەواهی ئەوەیە بێ بوونی دەوڵەت، کورد نابێت به مرۆڤ. هەڵبژاردنی ژیانی كۆیلایه‌تیی، هیچ ناگەینی، جگه لە بەرغەلبوونی كۆمەڵ زیاتر.
جەلالی(كەر)بەوە نامۆیە، كە تەمەنی 75 ساڵە ئەگەر75 ساڵی تریش بژی و به هەمان سیستەم و مۆڕاڵی سیاسیییه‌وه، ته‌نها ئایندەی سەر شۆڕییە.
من لەمە دڵنیام، بۆیە دڵخۆشم لێ زۆر دڵتەنگم ئەو شارەی سروودی :
(ئەم ساڵی تازەی نەورۆزە هاتەوە جەژنێكی كۆنی كوردە بەخۆشی و بەهاتەوە) بەخشی بەگشت تاكێكی كورد لە جیهاندا. که‌چی به داخه‌وه ئیستا لەڕۆژی نەورۆزدا لەجیاتی ئەوەی (شیاكە و پیسایی) بكەن بە ڕووی جەلالدا ، که‌چی دەرژینە سەرشەقامەكانی سلیمانی بۆ نەورۆز هەڵدەپەڕن. چ نرخێكی هەیە ئەو ئاهه‌نگانە، كە تێیدا لە گرنگترین ڕۆژی میژووی كوردا كەرێك سوكایەتی بە نەتەوەیەك بكات؟.دڵنیام وەك من چۆن شەرمەزاری هەڵویستی ناكوردانەی شاری سلیمانیم ئاواش ڕۆحیانەتی عەولەسیسی قارەمان. پیرەمیردی نەمر. مەلانجم الدین مه‌لا و هونەرمەندان ساڵح دیلان و قادر دیلان قارەمانەكانی شارەكەم شەرمەزارن، كەواتە جاریكتر (یەع لە هەڵویستی سلیمانی) دەبوایە دوای ئەو سوكایەتییە ریگەیان نەدایە (جەلالی كەری دێز) بەفیزەی (سیستانیشەوە) سەردانی سلیمانی بكات.
ببورن هاوڕیانی بە هەڵویستی شارە خەساوەكەی دۆلار سلیمانی
لە نەورۆزی 2009 (یەع لە هەڵویستی شاری سلیمانی)
* اغدو دیموقراتیە وحرمان شعب حتی من حق الحلم)*لەبڵاوكراوەكانی یەكیتی نیشتمانی. چاپخانەی ابراهیم عزو
د. جەزا چنگیانی
2009.03/21 فڕانكفۆڕت
[email protected] سه‌رنج: داوای لێبوردن ده‌که‌ین ئه‌و پیته عه‌ره‌بیانه‌ی که نووسه‌ر به‌کاری هێناون، لێره سیسته‌مه‌که وه‌ک خۆی وه‌ریان ناگرێت، بۆیه نووسینه عه‌ره‌بییه‌کان تێکچوون، به هیوای ئه‌وه‌ی به‌منزیکانه چاره‌سه‌ری بکه‌ین (کوردستانپۆست)
