كاسـه‌ی‌پڕ ئاشتی‌ماڵ نییه
Monday, 08/10/2012, 12:00
ئه‌گه‌ر وڵاتی ئێمه به‌شداری‌بكات له‌به‌رنامه‌ی (America's got talent)، ئه‌وا به‌دڵنییاییه‌وه‌یه‌كه‌م ده‌بێت! ئه‌وه‌نییه له‌چین یه‌ك كه‌س ته‌كلیف ده‌كرێت بۆ پێكهێنانی‌حكومه‌ت، به‌ڵام لای‌ئێمه‌دوو كه‌س بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ته‌كلیف ده‌كرێن، خولی‌هه‌ڵبژاردنیش یان سیانزه‌جارێكه، حوكمڕانییش ئۆخه‌ی‌ئۆخه‌ی‌هه‌ركه‌س بۆ خۆی !!
بیست ساڵ تێپه‌ڕ ده‌بێت‌و جگه‌له‌مان كه‌س مافی‌پێكهێنانی‌حكومه‌تی‌نییه، ئه‌گه‌ر به‌شداریش بن ئه‌وا بۆ رتوشكردنی(دوام الكراسی)یه‌كانی‌خۆیانه‌‌و هیچی‌تر، بۆیه‌خه‌ڵكی‌ئێمه نیگه‌رانن.
له‌كه‌م شوێنی‌دونیادا هه‌یه، بۆ جه‌ماوه‌رێكی‌پێنج ملێون كه‌سی، بودجه‌یه‌كی(000 000 000 12$) (دوانزه‌هه‌زار ملێون دۆلار)ی‌‌و سانایی‌بێته‌وڵاته‌وه، به‌ڵام كه‌م‌و كورتیی له‌پرۆژه‌كان‌و خزمه‌تگوزارییه‌كان دا رۆژانه‌خه‌ڵكی‌هه‌راسانكردووه، بۆیه‌هاووڵاتیی‌ئه‌م مه‌مه‌له‌كه‌ته‌ی ئێمه‌ئاسووده‌نین.
له‌سایه‌ی‌ئه‌و هه‌موو بودجه‌‌و داهاتی‌ناوخۆ‌و شیرینی‌نه‌وته‌دا، كه‌چی‌شه‌رمیش ناكه‌ن له‌خۆیان‌و به‌ئاشكرا ده‌ڵێن ئه‌گه‌ر ناوه‌ند مووچه‌نه‌نێرن ئه‌وا ئێمه‌له‌تواناماندا نییه‌مووچه‌ی‌كارمه‌ندانمان دابین بكه‌ین، ئینجا به‌ته‌مایشین پارێزگاكانی‌كانی‌تری‌عێراق‌و بگره ناوچه‌كه‌ش له‌ئه‌زموونی‌ئێمه‌به‌هره‌مه‌ند ببن.
كوردستانه‌كه‌ی‌دوو حیزبی‌پاوانخواز خاوه‌نی(000 000 000 45) (چل‌و پێنج ملیار) به‌رمیل نه‌وتی یه‌ده‌ك‌و نزیكه‌ی(000 000 000 000 5) (پێنج تریلێون پێی‌سێجا) غازی‌سروشتییه، كۆمپانیاكانی‌نه‌وتی‌جیهانییش هه‌ر له‌زاخۆوه‌هه‌تا كفری‌سه‌ریان تێكردووه، مانگانه‌هه‌واڵی‌دۆزینه‌وه‌ی‌نه‌وت‌و هه‌نارده‌ی‌نه‌وت ده‌بیستین، خه‌ریكه ژماره‌ی‌ته‌نكه‌ره‌كانی‌نه‌وت ركابه‌ری‌ته‌كسیه‌كانمان بكات‌و مه‌ترسی‌زۆریان دروستكردووه‌بۆ رێگا سه‌ره‌كییه‌كان، له‌بری‌خێر‌و به‌ره‌كه‌ت كه‌چی‌كوردستاییان كردووه‌ته‌قوربانی..
كه‌س هه‌واڵی‌داهاتی‌نه‌وت نازانێت، شیرینی گرێبه‌سته‌نه‌وتییه‌كانیش كه(000 000 7000$) (حه‌وت ملیار دۆلار)ی تێپه‌ڕاندووه، ئه‌مه‌جگه‌له‌و سووده‌ی‌ده‌چێته‌سه‌ری‌له‌بانكه‌جیهانییه نادیاره‌كان، به‌به‌رچاوی‌هه‌موو هاووڵاتییانی‌به‌شه‌ره‌فی‌كوردستانه‌وه حه‌په‌لووشكرا، بۆیه‌هاووڵاتییانی‌كورد هه‌ناسه‌ی‌سارد هه‌ڵده‌كێشن.
داخی ئه‌وه‌شمان هه‌یه، له‌خه‌ڵكی‌ره‌ش‌و رووتی‌كوردستان ئه‌م هه‌موو پاره‌‌و رسومات‌و باج‌و گومرگه‌وه‌رده‌گیرێت‌و داهاتی‌ناوخۆ پێكدێنێت، كه‌من دڵنیام به‌ته‌نیا‌و بێ‌هیچ بوودجه‌یه‌ك بۆ مووچه، به‌شی‌مووچه‌ی‌هه‌موو مووچه‌خۆران ده‌كات‌و به‌زیادیشه‌وه، ژماره‌ی‌بێكاران‌و لاوانی‌بێ ئیشی‌گیرفان به‌تاڵی‌دڵ پڕ له‌خه‌فه‌ت له‌زیاد بووندایه‌‌و ژماره‌ی‌ملیاردێر‌و ملێونێره‌كانیشمان شانشانێن ده‌كه‌ن له‌گه‌ڵ سه‌نگاپوره‌دا، كه‌چی‌بێنازانی‌وڵاته‌كه‌م عه‌وداڵی‌ته‌نیا نازكێشێكن.
له‌كه‌ناری‌چه‌ندین رووباری‌هه‌میشه‌جاریی‌وه‌كو زێی گه‌وره‌‌و بچووك‌و زه‌لمَدا، هاوارمانه‌به‌ده‌ست ووشكه‌ساڵییه‌وه، خانه‌قین خه‌ریكه‌له‌تینواندا ده‌خنكێت، به‌ته‌نكه‌ر ئاویان بۆ ده‌به‌ن، له‌گوێ‌چه‌می سیرواندا، خه‌ڵكی‌له‌گه‌رما هه‌ڵقرچاوی‌كه‌لار، ده‌درێنه‌به‌ر رێژنه‌ی‌گولله، له‌به‌رئه‌وه‌ی‌داوای‌ئاوی‌خواردنه‌وه‌ده‌كه‌ن، به‌شه‌رتێك ئێمه‌له‌وڵاتێكداین كه‌خاوه‌نی(000 000 000 47) (چل‌و حه‌وت ملیار مه‌تری‌سێجا) ئاوی سازگارین، هێشتا له‌خه‌می‌بێئاوی‌‌و وشكه‌ساڵیدا بین؟!
له‌پێده‌شتی‌شاره‌زوور‌و سندی‌‌و قه‌راج‌و هه‌ولێردا كه‌زیاتر له‌هه‌شت ده‌شتی‌به‌پیت هه‌یه، (000 000 17) (حه‌ڤده‌ملێون دۆنم) زه‌وی‌هه‌یه، كاتێك داموده‌زگا كشتوكاڵییه‌كان مووچه‌ی (15000) كارمه‌ند ده‌ده‌ن، به‌پێی‌لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ك مانگانه‌‌و به‌های(80) ملیۆن دۆلار سه‌وزه‌و میوه‌هاورده‌ی‌بازاڕه‌كانی‌كوردستان ده‌كرێت له‌ئێران‌و توران‌و وڵاتانی‌تره‌وه، كه‌ئه‌و هه‌موو گه‌نمه‌زێڕینه‌به‌به‌رقرچه‌ی‌گه‌رماوه بێناز هه‌ڵخراوه، ئیتر هاووڵاتییان ره‌شبینن له‌وه‌ی‌یوسفێكی‌نازكێش ببێته فریادره‌سیان.
له‌سه‌دان كانه‌به‌ردی‌هه‌مه‌جۆری‌هه‌مه‌ڕه‌نگی وڵاته‌كه‌مدا، په‌نا ده‌به‌ینه‌به‌ر به‌رد له‌وڵاتی‌چین‌و ماچین‌و هندستانه‌وه تا بێته‌بازاڕی‌كوردستانه‌وه، له‌وڵاتێكدا كه(5000) كارمه‌ندی‌هه‌یه‌بۆ پیشه‌سازیی، به‌ڵام پیاڵه‌‌و ژێره‌كه‌یشی‌له‌ئێران‌و توركیاوه‌هاوورده‌ده‌كرێت، بۆیه‌وه‌ستا‌و كرێكار‌و به‌ردبڕه‌كانمان بێكار‌و بێ ئیش سه‌رده‌نێنه‌وه.
له‌وڵاتی‌خۆش‌و پڕ له‌سه‌یر‌و سه‌فای‌كوردستاندا، ئه‌وه‌نده‌سه‌یرانگاكانمان بێسه‌ر‌و به‌ره‌یه، له‌و وڵاته‌ی‌كه‌شاره‌زایانی گه‌شت‌و گوزار‌و سویسرای‌خۆرهه‌ڵاتی‌ناوه‌ڕاست ناویده‌به‌ن، خواپێداوه‌كانمان رووده‌كه‌نه‌لوبنان بۆ كه‌یف‌و سه‌فایان.
ئه‌گه‌ر كوردستان ئه‌وه‌نده ئه‌مین‌و ئومانه، بۆچی(40%)ی‌فه‌رمانبه‌رانی‌مووچه‌خۆری‌هه‌رێم له‌هێزه چه‌كداره‌كانن؟ بۆ له‌كوردستاندا نزیكه‌ی‌بیست جۆر چه‌كدار هه‌بن؟ ئایا ئێمه پێویستیمان به‌زیاتر له‌دووسه‌د هه‌زار چه‌كدار هه‌یه، له‌پۆلیس‌و ئاساییش‌و پێشمه‌رگه‌‌و زێره‌ڤانی‌‌و پۆلیسی‌دارستان‌و حیمایه‌‌و پاراستن‌و زانیاریی؟
كه‌كوردستان پێویستی‌به‌سێ‌هه‌زار قوتابخانه‌هه‌یه، كه پێویستی‌به‌سه‌دان نه‌خۆشخانه‌‌و بنكه‌ی‌ته‌ندروستی‌هه‌یه، كه‌حه‌وجێی به‌هه‌زاران كیلۆ مه‌تر رێگاوبان هه‌یه، كه‌زۆربه‌مان چاوه‌ڕێی‌ده‌یان هه‌زار خانوو‌و شوقه‌ین، كه‌ئاتاجمان‌و چه‌ندین به‌نداو‌و پرۆژه‌ی‌ئاو‌و تونێل‌و پرد‌و باخچه‌‌و سه‌وزایی‌هه‌یه، بۆچی‌ته‌نیا بۆ ئه‌نجوومه‌نی‌ئاسایشی‌هه‌رێم (000 000 000 318) دینار (سێ‌سه‌د‌و هه‌ژده‌ملیار دینار) دابین ده‌كرێت؟ بۆچی به‌ناوی‌سێ‌بوودجه‌ی‌سیادیی ملیاره‌ها دینار ده‌خرێته‌لاوه؟
كه‌ی ده‌سه‌ڵاتداره‌پاوانخوازه‌كانی‌هه‌رێم ده‌گه‌نه‌ئه‌و راستییه‌ی‌كه‌خه‌ڵكی ده‌سته‌مۆ ده‌بن‌و ئینتیما‌و وه‌لائیان بۆ خاك‌و نیشتیمان‌و فه‌رمانڕه‌واكانی ده‌بێت، نه‌ك‌و ترساندن‌و ده‌زگا ئه‌منییه‌كان، له‌كوێی‌دونیادا ئاساییش‌و موخابه‌رات توانیویه‌تی‌عه‌رشی‌ده‌سه‌ڵاتداران بپارێزێت له‌ئاست جۆش‌و خرۆشی گه‌لدا، هه‌تا ئه‌مان له‌خه‌می‌كورسییه‌كانیاندا‌و ده‌یان هه‌زار چه‌كدار له‌خۆیان‌و بۆخۆیان كۆبكه‌نه‌وه؟
خێزانه‌هه‌ژاره‌كان، بێباوكان‌و بێوه‌ژنان، نه‌خۆش‌و بێنه‌وایان زۆر زیادن‌و مانگانه‌بۆ هه‌ندێكیان ته‌نیا (37000) دینار خه‌رجده‌كرێت، رێژه‌ی‌بێكاریی‌راسته‌قینه‌نزیكه‌ی‌پازده‌له‌سه‌ده‌‌و هێڵی‌هه‌ژاریش‌و شاراوه‌ییی‌له‌فراوانبووندایه، له‌سایه‌ی‌ئه‌م هه‌موو سامانه‌دا، ناكرێت به‌جیددی‌خه‌میان بخورێت، ئاخۆ كه‌ی‌‌و كێ‌بێت باری سه‌رشانیان سووك بكات؟
ئاخر خه‌ڵكی‌كوردستان له‌م هه‌موو ناز‌و نیعمه‌ته‌ی‌خوا به‌خشیویه‌تی‌به‌م خاكه، بۆ بێ ئومێد نه‌بن كه‌وه‌زاره‌تێكی گه‌وره‌ی‌وه‌كو سامانه‌سروشتییه‌كان له‌ساڵی(2011)دا (000 000 370 23) (بیست‌و سێ‌ملیار‌و سێ‌سه‌د‌و حه‌فتا ملێون دینار)ی‌بۆ خه‌رجكراوه، به‌ڵام داهاته‌كه‌ی ته‌نیا (000 000 370) (سێ‌سه‌د‌و حه‌فتا ملێون دینار)ه، واته‌قازانج سه‌ری مایه‌ی‌خواردووه، چونكه‌خه‌رجییه‌كانی(63) ئه‌وه‌نده‌ی‌داهاته‌كه‌یه‌تی، خه‌رمان به‌ره‌كه‌ت .. خێر‌و به‌ره‌كه‌ت ..
هاووڵاتییانی‌كوردستان چۆن هه‌ست به‌ئاشتی‌ماڵ بكه‌ن له‌كاتێكدا به‌په‌له‌پرووزێ(50) گرێبه‌ستی ته‌موومژاوی‌نه‌وت واژوو كراوه، له‌كاتێكدا له‌هه‌موو عێراقدا ته‌نیا پانزه گرێبه‌ست واژووكراوه، ئه‌مه‌جێی‌گومان‌و خه‌مخواردنه‌یان هه‌ڵپه‌ڕكێ‌‌و شایی لۆغان؟
له‌م هه‌رێمه‌دا سێ‌پاڵاوگه‌ی‌فه‌رمی‌هه‌یه‌له(بازیان‌و زاخۆ‌و خه‌بات) كه‌توانای‌پاڵاوتنی(000 65) (شه‌ست‌و پێنج هه‌زار به‌رمیل) نه‌وتیان هه‌یه‌له‌رۆژێكدا، وه‌زاره‌تی‌سامانه‌سروشتییه‌كان خۆیان ده‌ڵێن نزیكه‌ی(80) پاڵاوگه‌ی‌مۆڵه‌ت پێنه‌دراویش هه‌یه، مه‌گه‌ر خوا بزانێت ئه‌وانیش چه‌ند ملێون لیتر نه‌وت ده‌پاڵێون، پاڵاوگه‌كان چ فه‌رمی‌‌و چ قاچاخ، نه‌داهاتیان دیاره، نه‌به‌رهه‌میان جێی‌دڵخۆشییه، چونكه‌هین وته‌نی‌كۆڵی‌خۆمان هه‌ر به‌كۆڵی خۆمانه‌وه‌یه، هاووڵاتی‌كوردی‌ده‌بێت ده‌ستی‌نزا له‌حزووری‌خودای‌موته‌عالدا به‌رز بكاته‌وه‌كه‌ئه‌م زستانه‌ش سه‌خت نه‌بێت، چونكه‌نه‌وت‌و غاز هه‌ر گرانه‌‌و له‌توانای‌هه‌موو كه‌سێكدا نییه‌بیكڕن‌و خۆیانی‌پێگه‌رم بكه‌نه‌وه.
توخوا له‌سێ‌پارێزگای‌هه‌رێمی‌كوردستاندا ره‌وای‌حه‌قه (13435) كۆمپانیا تۆماركرابێت‌و ئیش بكه‌ن، ئه‌وه‌ش حاڵی‌بینا‌و رێگاوبان‌و خزمه‌تگوزارییه‌كان بێت، پێمبڵێن خه‌ڵكی‌كوردستان كه‌به‌گومانن‌و نیگه‌رانن، ناحه‌قیانه؟
له‌كۆتاییدا ده‌ڵێم، ببوورن پێشینانی‌حه‌كیم‌و دانا، هیچ نه‌بێت له‌هه‌رێمی‌كوردستاندا كاسه‌ی‌پڕ ئاشتی‌ماڵ نییه، ئه‌وه‌نییه له‌سایه‌ی‌ئه‌و هه‌موو كاسه‌‌و مه‌نجه‌ڵه‌پڕه‌دا، زۆرینه‌ی‌خه‌ڵك بێ‌شێو سه‌رده‌نێنه‌وه.
تێبینى :
ئەم بابەتە لە گۆڤارى لڤینیشدا ، ژمارە 210 بڵاوكراوەتەوە
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
