ستراتیژی تاڵەبانی و بارزانی
Thursday, 29/07/2010, 12:00
دەڵێن سەرەتای ساڵی ١٩٦٣ لە کونسوڵخانەی بەریتانیاوە دبلۆماتێک بەنهێنی خۆی دەگەیەنێتە لای خوالێخۆش بو بارزانی ، لەپێش سەردانەکەیدا مام جەلایش ئاگادار دەکرێتەوەو ئەویش لەوێ ئامادە دەبێت ، لەسەروەختی گەڕانەوەی دبلۆماسەکە بۆ بەغداد ، بارزانی تەزبیحێک دەدات بەمام جەلال و پێی دەڵێت بیپارێزە تا لەژیاندا ماویت . ساڵی ١٩٧٩ کاتێک بارزانی لە نەخۆشخانەیەکی ئەمەریکا دەکەوێت ، بانگی مەسعود و ئیدریسی کوڕی دەکات بەئاگاداری دکتۆر نەجمەدین کەریم ، وەسیەتیان بۆ دەکات و پێیان دەڵێت : کەسێک کەی تەزبیحێکی بۆ هێنان و وتی : ئەوە تەزبیحەکەی باوکتانە ، ئیتر دەبێتە واریسی پێگەکەی من . کاتێک سەدام دەڕوخێت مام جەلال بانگی دکتۆر نەجمەدین کەریم دەکات و تەزبیحەکەی پیاڕەوانەی مەسعود بارزانی دەکات و پێی دەڵێت : بەبارزانی بڵێ : پێویستە وەسیەتەکەی باوکی جێبەجێ بکات ... دەگێڕنەوە بەهاتنی ئەو دبلۆماسە بۆ لای بارزانی و تاڵەبانی ، گرژ بونەوەی ناکۆکییەکانی نێوان خوالیخۆشبوان برایم ئەحمەد و بارزانی بە ئاقارێکی بێچارەدا دەچێت و سەرەتای شەڕی ناوخۆ بنیاد دەنرێت .
ساڵی ٢٠٠٩ کەسێکی بەئاگا نزیک لەتاڵەبانی لەتۆی نامەیەک ئەم هەواڵەی بۆ نوسیم (بەڕێز کونجرینی دەکرێت من و تۆ یەکتری بناسین بەڵام ناکرێت بەهۆی ئەم نامەیەوە جارێکی تر بم ناسیتەوە ، تۆ دەنوسیت هەواڵی گرنگت پێویستە ، تەنها ئەم هەواڵەت پێت ڕادەگەیەنم بۆخۆت بەدوای شیکارییەکەیدا عەوداڵبە .. لەسەرەتای شەڕی ناوخۆ تاکۆتایی ، بارزانی و تاڵەبانی هیج کاتێک دانەبڕاون لە نامەگۆڕینەوە ، واتە خۆیان دامەزرێنەر و کۆتایی شەڕی ناوخۆن . ئەم هەواڵە تازە بەچاو و مێشکی ئێمە ئاشنایە) .....
جەوهەر نامیق نهێنییەک لەسەر کارەساتی هەکاری لای خالیدی پورزای دەدرکێنێت و دەڵێت : لە پێش هەکاریدا نامەیەکم بەدەست گەیشت لە ژێرناوی نەوشیروان مستەفا ، کەئاگاداری کردوین کە هێزەکانیان بەڕێوەیەو وەپێشی ڕاگەیاندوین کەخۆمان سەرپشک بن لە کۆتایی هێنانیان و بنەبڕکردنیان. بەڵام گومانمان لەسەرنامەکە بەتەواوی هەبو ، لەبەرئەوەی نوسینی نامەکە لەدەست و خەتی مام جەلال دەچو.... پێویستە جەوهەر نامق لەسەر ئەم نامەیە ڕونکردنەوە بدات .
لەپاش هەڵگیرسانی شۆڕشی نوێ پارتی کۆمەڵێک سەرکردەی سەربازی خۆی ناردە ناو ڕێزەکانی ڕژێم تا لەوێوە درێژە بەهەوڵی خۆیان بدەن ، لەوانە قالە فەرج بکوژی حەمەخەفور ئاخجەلەری ، تەحسین شاوەیس بکوژی ڕیشە ، ڕەئوفی عاسە بکوژی ئارام ، حەمەی حەسۆ بکوژی ملازم سەید کەریم ، حەمەخانی زەڕایەن بکوژی ملازم سیروان و هاوڕێکانیان.
لەخەیاڵی ئەوسای ئێمەدا تاڵەبانی ئەو پاڵەوانە بو بەپشتیوانی هەڤاڵەکانی پەی بە شەوەزنگی ڕۆژگارە ڕەشەکانی دوای هەرەس و ئاشبەتاڵ هێنا . لەئەمڕۆدا تاڵەبانی ئەو پاڵەوانەیە کە بەتەنها هەمو سەرەوەریەکانی ٣٠ ساڵەی یەکێتی لە چرکەساتێکدا هەرەس پێهێناو خستییە سەر تەختی سفر .
لەنێوان بیست ساڵی تەماویدا سەردەمانێکی نادیار و ململانییەکی بەرچاولێڵ ، مێژویەکی پڕ سەروەری و هیوابەخش و بێ ئامانج گەیاندمانیە ئەوەی ئێمەی هۆزی بەشداربو بەئاگا بێت و دێرە شاراوەکانی سەرپەڕەی سنگی ئەم پاڵەوانە (خامزە) ببینن و بخوێننەوە .
هەڵگیرساندنی شەڕی ناوخۆ پڕە لەپرسیار !! ، لێبوردنەکەی چەند جارەی بارزانی ، لوبی وەڵامەکەیەتی . مانگی ٩ ساڵی ١٩٩٥ (سەریڕەش) لەئانوساتدا بو بگیرێت ، سەرۆکی پارتی چواردەوری گیرابو ، چاوەڕێی ئەوەی دەکرت خۆی تەسلیمی جەبار فەرمان بکات . بەفەرمانی تاڵەبانی پاشەکشێ بەهێزاکانی یەکێتی کراو پارتی و بارزانی بۆ ئەمڕۆ هەڵگیران ..... لە ٣١ ئابدا پاش ئەوەی یەکێتی هێزەکانی تێکشکا و هەولێر گیرا ، ئەوەی لەهەولێردا بیوتایە یەکێتیم و دەست هێزەکانی یەکێتی بکەوتایە بە پێوە بەئاڕبیجی کەلەیان دەپەڕاند ، کەچی هێرۆخان و فوئاد مەعسوم ، بەگیراوی مەعسوم بون و بە مەعسومی ڕەوانەی لای تاڵەبانی کران .
شەهید ئارامی سەرکردە چۆن و چ جۆرە تسێلێک بو ، ئارام چ بەربەستێک بو لەبەردەم تاڵەبانی ، ئارام لەبەرچی پەرەوازەی ناوچەی قەرەداخ و لەچ شەوێكی ناڕۆشندا کرایە نێچیری بەردەم قەپاڵی سەگەبرسیەکانی سیاسەتی ئەو دیو پەردەڕەشەکان ؟؟؟؟؟؟؟ . وردەکارییەکان سیاسەتی مەبەست و دەستپێکی ئامانجیان لەخاڵێکدا کۆدەکاتەوە ، شەڕی ناوخۆ هاوئاهەنگی کۆڕی هەڵپەڕکێی دوو بنەماڵەی سەرانی کورد و دەستنیشانکردنی دابڕان و کۆتای مەرگی بەربەستەکان بو . مەرگی ئەم سەرکردە ناودارە (ئارام) هاوتای مەرگی سەرکردەکانی تر لەنێو تۆڕی پیلانی شەڕی ناوخۆدا ئاڵاو سەرەونگون کرا.
کارەساتی هەکاری بە وەشاندنی گۆچانەکەی حەزرەتی عەسکەری بەکێلی قەندیلدا کۆتایی نەهات ، ئەو خەلیفەی ولایەتی کوردایەتی و قامچی وەشێنی هەوری ڕەشی ناپاکانی سەرانی کورد بو . لەبەردەم تاڵەبانیدا ئەم و ئارام و دکتۆر خالید و شێخی ڕەسەنی کورد حوسەینی بابەشێخی یەزیدی چ بەربەستێک بون ؟ ..
لەشەڕی ناوخۆدا ڕاوچییەکانی ئەودیو ماڵەگەورەکەی تاڵەبانی هەمیشە لە پەنهانیدا بون بۆڕاوکردنی بەربەستەکان ، ستارتیژی تاڵەبانی تێکدان و نانەوەی هاشوب و تێکبەردانی لوتکەکانی نێویەکێتی و ئاگرخۆشکەر و کوژینەرەوەی کڵپەی هەڵچوان ، بەرهەمی سیاسەتی دووڕوویی ئەم پیاوە بو . تاعەلی عەسکەری و هەڤاڵەکانی لەگەڵ شەهید ئارامدا مابون ، تاڵەبانی دادوەری ململانییەکان و تۆوی فیتنەیان بو ، هۆکاری نەگەیشت بەململانێی خوێناوی هەرخۆی بو . (ساڵح موتلەک) ی دوژمن بە کورد بەزویی لەئەدای ڕەفتاری سیاسی ئەم پیاوە تێگەیشت و وتی : (تاڵەبانی هەمیشە خەریکی ئاشوبە ، کاتێک دێت بۆلای ئێمە بەخراپە باسی شیعەکان دەکات و لای ئەوانیش لەدژی ئێمە) . هاشمی ڕەفسنجانی پیاوکوژ دەڵێت : (تاڵەبانی ڕێویەکی سیاسی ناو ڕێوییە سیاسییەکانە) ، ئەم سیاسەتە هەمان سیاسەتە لەبەرامبەر براکانی سەنگەر بەکاری دەهێنا ، ئەم ئیدێیە لەپێگەی سەرۆکایەتی عێراقی عروبەدا هەرەسی هێنا.
مەیدانی چۆڵ بۆئەمڕۆی تاڵەبانی دەورانی کۆیلەو ڕەبۆتەکانی حیزب و ئایدۆلۆژیای بێ سەروبەریی جۆش دەدات ، ئەوانەی ئێستا یەکێتین ئەو کەسە بەهەست و خاوەن هەڵوێست و بەرەنگارانە نین کەزەمەنی سەنگەر گەلەکەیان خۆشیانی دەویستن و لەچینی شۆڕشگێر و هیوادا مێزەیان دەکردن . ئەمانە ئێستا هەمان سەنگ نیین لە سمبولی نیشتمانیدا دەبینران . ئێستا ئەمانە دەکڕێن و بەرژەوەندخواز و بێئاگاو دەروێش و پێشەلکارن . یەک سەنگیان هەیە ، بەهەمان چاوی ڕەبۆتەکانی پارتی و بارزانی مێزە دەکرێن .
سەرەتای مەبەست
1/ قسەیەکی شەهید (شوان عەلی) کە بە شوانی تەنسیق بەناوبانگە هەمیشە لە گوێمدا دەزرنگێتەوە ، وتی : (هێندە تاوانەکانی بەعس گەورەیە ، گەورەیی تاوانەکانی حیزبەکوردییەکانمان لێ وندەکات) . 2 / کاک (لاوکۆ) کە برازای خوالێخۆش بو (ئومەر دەبابە) یە ، لەکۆتایی بەهاری ساڵی ١٩٨١ لە نێو خێمەیەکی نێوان کانیکەنێرو توژەڵەدا کەبەناوەندی و سەرکردایەتی بزوتنەوەی سۆشیالیستی کوردستانی ناو یەکێتی بەناوبانگ بو ، وتی ( تاڵەبانی مەیدانەکەی بۆ چۆڵ بو کەس لەبەردەم هەنگاوەکانیدا بونی نەماوە ، ئارام نەماوە تا ڕەخنەی دەمارگیری لێبگرێت و عەلی عەسکەری نەماوە تا گۆچانەکەی لێ ڕاوشێنێت) ئەم قسەیەی کاک لاوکۆ لە پێش هاتنەوەی گەشتە ساڵ وەختەکەی تاڵەبانی بو بۆ دەرەوەی وڵات .
نامەی ئەو هاوڕێ دێرینەم کە زەمەن لێکی دابڕاندوین ، لای من بەهەند مێزەدەکرێت . ژیان بەحوکمی بەرفراوانییەکەی تاوانەکانی تاسەر لەتەمدا مەلەناکەن ، ڕۆژگار هەمیشە جارێک دەمان فریوێنیت و جارێک هۆشیارمان دەکاتەوە ، ڕۆژگارێک شەخسی مام جەلالمان بەپەیامبەری خەونەکانمان دەڕوانی ، کەچی ئەم ڕۆژگارە پەشیمانی دەژمێرین . ئەگەر مرۆڤ دەورانی لەدایک بونی تا پیری و دواتر مردنی بەسەردا نەهاتایە ، لەوەدەچێت ئێمەوهەموان سوتەمەنی ڕۆژگاری سەرلێشێواویمان بوینایە . سەرلێشێواویمان لە تێنەگەیشتن و نافراوانی ئاوازەی ڕۆژگارەکانی شۆڕش کە بووە هۆی ئەوەی کەکوردایەتی لەهەوری ڕەش و بە قامچی قومارچییەکانی نیشتمان کێلەگەی تینوێتی ئێمەوهەموانی پێ بشکێنرێت . پەشیمان نین لەوەی کردمان ، بەڵکو پەشیمانین لەوەی کە زەمەنێک بەنەزانی و سەرلێشێواوی لەسێبەری ئەم زاڵمانەدا لاوێتیمان بەهەدەر داو ئەوەی کردمان لەدەروازەی دۆڕاندا دامان نا . دەبوایە بمان زانیایە ئەو یارییە لەسەرتاوە پڕە لە پاشقول و یەکتری تێکشکاندن لەپێناو تێکشکاندنێکی دۆڕاودا ، هێندەی یەکتریمان سمارتە دەکرد ، گەر دوژمنمان سمارتە بکردایە ، مێژویەکی ترمان دەبو ... نزیک بە هەزار کورد ، هەزار پێشمەرگە ، کێ لەکوشتنەکانی بەرپرسیار و کێ دەست بەسوربوانی ئەم ڕۆحیانەتانەن لە(هەکاری)دا بەبێ ئەوەی دادگایی بکرێن کران بەپەتا . ئەوانەی ئەمانەیان شەهید کرد هەمان ڕەگن کە شەهید ئارام و مامەڕیشەو شەهید شوان و سڵێمانی موعین و سیروان تاڵەبانی و هاوڕێکانی و دکتۆر شڤان و مولازم حەسەن خۆشنا و هەزارانی هاوشێوەی ئەمانەیان شەهید کرد ، ئەوانەی دوێنێ ئەمانەیان شەهید کرد ئەمڕۆ جڵەوی لەلوتکەی کوردایەتیان بەدەستەوەیە . دەکرێت بپرسین بە چ پەساپۆرتێک بونە نوێنەری کورد و خراونەتە لوتکەی دەسەڵاتەوە ؟ ..
تاڵەبانی و بارزانی
مێژو ئەگەر دوبارە بە وتارو شەڕە جنێوەکانی پارتی و یەکێتی ، ئەگەر سەنگەرەکانی خۆی جارێکی تری بۆ ڕشتنی خوێنی لاوانی کورد بەدەستی کورد نوێ بکاتەوە ، مێژویەکە نەک دڕندەیە بەڵکو سوزانییە .
لە ١٧ / ٥ / ١٩٧٥ پاش چەند ڕۆژێک لەئاشبەتاڵ و بێ هیوایی لەبەردەوامی شۆڕش و وەڵامی توند لەزاری بارزانی لەبەرامبەر ئەوانەی کەدەیانەوێت بەزیندویی میراتگری بن . ٨٧ کەس لە کادران و خەڵکە بەهەناسەکانی کوردایەتی لەشاری ئورمییەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان ، کۆبونەوەیەکی مێژویی و چارەنوسسازیان بەست ، کۆمەڵێک بڕیاری ئازایانەیان خستە بورای کارکردنەوە ، یەکێک لە بڕیارەکان تەسلیم بونەوە بە ڕژێمی سەدام و پاشان دروستکردنەوەی خانە نهێنییەکانی ڕێکخستن و ئینجا هەڵگیرسانەوەی شۆڕش .
یەکێتی لە ١ / ٦ / ١٩٧٥ لەسوریای هاوپەیمانی هەمیشەیی ئێران دامەزرا ، شەهید ئەنوەر زۆراب ڕۆژی ٢٨ / ٨ / ١٩٧٥بە نامەیەکی تاڵەبانییەوە گیرا ، لەپاش گیرانی ئەو خاڵە شەهاب و هاوڕێکانی بەرەو ئێران هەڵهاتن و ئێران لە ٢٣ / ٩ / ١٩٧٥ تەسلیمی عێراقی کردنەوە ، لە ٢١ / ١١ / ١٩٧٦ شەهیدان خاڵە شەهاب و ئەنوەر و جەعفەر لەسێدارە دران و هەڤاڵەکانی تریان بەزیندان حوکم دران . لە ٣١ / کانونی دووەم / ١٩٧٨ ئارامی سەرکردە بەدەستی ڕەبۆتی پارتی(ڕەئوفی عاسە) شەهید کرا . لە ساڵی ١٩٧٨ زیاتر لە ٨٠٠ پێشمەرگە لە سەر سنورەکانی پارێزگای (هەکاری) بەدەستی پارتی و بەفەرمانی بارزانی بەمەرگ سپیردران . لەساڵی ١٩٧٩ شەهید سیروان و هاوڕێکانی بەدەستی ڕەبۆتەکانی پارتی (حەمەخانی زەڕایەن) شەهید کران . ساڵی ١٩٧٨ شەهید حەمەخەفور ئاخجەلەری بەدەستی (قاڵە فەرج) شەهید کرا . ساڵی ١٩٨٥ شەهید مامە ڕیشە بەدەستی (تەحسین شاوەیش) شەهید کرا . ئەم پۆلە شەهیدانە وشە هەڵچوەکانی نێو ڕستە دوو ڕووەکانی پانۆڕامای سیاسی و بەربەستی پیلانە نهێنییەکانی تاڵەبانی بون . ئەمانە گەرچی بەناو هاوسەنگەری و هاوستارتیجی تاڵەبانی بون ، شیکارییەکان ئەو هاوسەنگەرییەی ئەوان لە گەڵ تالەبانی دەخاتە ژێر پرسیارەوە . (هەڵەیەکی گەورە بو ، کە لەسەرۆک مستەفا بارزانیی جیابومەوە . تاڵەبانی ، ڕۆژنامەی شەرق الاوست) .. (هاوپەیمانی یەکێتی و پارتی ، ئەرکێکی نیشتمانی و نەتەوەییە . کوردسات ، تاڵەبانی) ... ڕستە و وشەکان گەواهی دەدەن لەدەمی تاڵابەنییەوە : ئەوەی دوێنێ لە سەنگەری تاڵەبانیدا کوژران ، ئەوانەن کەبونە خۆراکی نەزانین و بەهەڵەداچوی ئەو . بەهەژمار ئەمانە لەسەر هیج بیروباوەڕایەک نەکوژران بەڵکو لەسەر ململانییەکانی کورتهێنانی نیشتمانی و نەتەوەیی تاڵەبانی کوژران ، ئەوە مێژویەکی هەڵە قوتی دان و پاڵەوانەکەی ئەمڕۆ پەژوان دەبێتەوە . ئەگەر عەلی عەسکەری و هەڤاڵەکانی وزەی ئەو هەڵەیەی ئاخای تاڵەبانی بن ، خۆ ڕیشەو ئەوانەی بەدەستی مرۆڤەدووسەرەکانی پارتی و بەعس شەهیدکران لەپای چی بو . تاوان لەمنداڵانی خیانەتدا لەدایک نابێت ، بەڵکو خیانەت لە منداڵانی تاواندا گەرا دەکات . بەچ یاسایەک بکوژەکانی ڕیشەو سیروان و ئارامی سەرکردە بخرێتە خانەی تاوانەوە . ئەوانەی کوردایەتی دەکەن هەمیشە بێگەردن و بکوژی هیچ کوردێکی سەنگەری کوردایەتی نین . ئەگەر تاڵەبانی ڕابردو بە هەڵە دەزانێت ، دیارە سیمایەکی مێژو شێواو و ڕابردوگرێدراو و گومان لە هەڵگیراسانی شەڕی ناوخۆ بەئۆباڵی ئەو لەپێناوی مەبەستی شەخسی و سیاسیی لەناخماندا دەڕوێت . گومانەکان دەبنە ڕاستی لەپاش ئەوەی هێرۆخان و فوئاد مەعسوم گیراون و بەمەعسومی ئازاد کران ...
٢٦ / ٧ / ٢٠١٠
[email protected]
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست