کورد بون شوناسێك لە بەردەم هەرەس و پاشکۆ بوندا
Sunday, 13/04/2014, 12:00
2399 بینراوە
کورد : وەکو زاراوە چەندین لێکدانەوەی جیا جیای بۆ کراوە ، هەرە پەسەند ترین ئەو لێکدانەوانەی بۆ وشەی کورد کراوەو زۆر نزیکە لە زاراوەی کوردەوە زاراوەیەکی ئاشورییە کە ئەویش (گردۆ)یە گردۆ : بە زمانی ئاشوری واتە خێڵە چیاییەکان ، یان ئەو خێڵانەی کە لە چیاو بەرزاییەکاندا دەژین ، بۆیەکەم جار وشەی کوردو کوردستان بەشێوەیەکی فەرمی لە سەردەمی دەسڵاتی سەلجوقییە تورکەکاندا بەکارهات .
ئەم خێڵانەی چیاکانی زاگرۆس بە درێژایی مێژو لە سەردەمی ئیمپراتۆریەتی ماد دا نەبێت یەکیان نەگرتووەو هەردەم پەرتەوازەو پەڕاگەندەو لە ناوخۆدا ناکۆك و نەیار بون ، بۆ زاڵ بون بەسەر یەکدا زۆر جار پەنایان بۆ هێزی دەرەکی بردووەو لە دژی نەیارە ناوخۆییەکانیان بەکاریان هێناون، هەتا لە سەردەمی یەکگرتوییشیاندا ئەم کلتوری دانو بەیەکەوە نەکۆڵانەیان بەردەوامی دەبێت بۆ وێنە لە ساڵی ٥٥٠ پ ز ، هێرباکۆسی خائین ناپاکی لە گەڵ ئاستیاگدا دەکات و بەیارمەتی کۆرشی فارس دەتوانن زاڵ ببن بەسەر دەسڵاتی ماددا.
هەڵبەتە دەبێت ئەوەشمان لە بیر بێت دەسڵاتی مادد دەسڵاتێکی کوردی نەبووە ، بەڵکو ڕەگی کورد دەگەڕێتەوە بۆ ئەو نەتەوەیەی کە پێیدەوترێت میدیا یاخود ماد، لەمەوە بۆمان دەردەکەوێت پێکەوە هەڵنەکردن و پەنا بۆ هێزی بێگانە بردن و دانو بەیەکەوە نەکوڵانی گەلی کورد ڕیشەیەکی قوڵی مێژویی هەیەو بگرە لە ڕەمەکماندایە، بۆیە جێگای حەپەسان و سەر سوڕمان نییە کە هەرەس و پاشکۆ بونی کوردی ببینین ! چونکە چەندین نمونەی لەمجۆرە لە مێژوی دورو نزیکی کورددا دەبینرێت وەکو: نمونەکانی ناپاکی(یەزدان شێر) لە میر بەدرخان پاشای میری بۆتان ، ناپاکی (سۆفی عەبدوڵڵا) لە شێخ عەبدولسەلام بەرزانی ، ناپاکی
(یەکێك لە سەرکردە کانی سەردەمی محەمەد عەلی خانی زەند) وایکرد دەسڵاتی زەندییەکان لە ناو بچێت و گەلی کورد ژێر دەستەی دەسڵاتی قاجاری ببێت لە ساڵی ١٧٩٤ ز، ئەمانەو دەیان نمونەی تری کۆن و نوێ هەن کە نیشانمانی دەدات دەرباری و خۆخۆری و یەکتر پەسەند نەکردن و پێکەوە هەڵنەکردنی خێڵەکانی زاگرۆس لە ئێستاو لە ڕابردوشدا هۆکاری دروست نەبون و پێکنەهاتنی دەسڵاتێکی سەربەخۆو خۆبەڕێوەبەری کوردی بووە نەك کۆمپلۆی بێگانەکان و ناهەمواری هەڵکەوتەیی جوگرافیایی و نە بونی کەناری ئاوی و شتی تر. بۆیە دەتوانم بە دڵنیاییەوە ئەو بڕیارە بدەم کە پاشکۆ بون بە شێکە لە شوناسی کوردو هەر ئەمەشە هەمو کات کوردی خستۆتە بەردەم هەرەس و سوڕانەوەیەکی بێ هودە لە بازنەی تورك و فارس و عەرەبدا، بۆیە پێش هەمو شت دەبێت دڵسۆزانی کوردەواری و خەمخۆرانی ئەم نەتەوەو نیشتیمانە سزای سیاسی ئەو هێزو گروپانە بدەن کە کەشتی گەلی کورد بە ئاراستەی کەناری بێگانەکاندا دەبەن ، دەبێت کاپتنی کەشتی کورد لە هەر سەرکردەیەك وەر بگیردرێتەوە کە بۆ مەرامی تایبەتی و سیاسی خۆی ئامادە بێت شکۆو سەروەرییەکانی نەتەوەیەك و دەستکەوتەکانی چەندین سەدە لەبار بەرێت بە پاشکۆ کردنی ئەزمونی کوردی ، جا ئەمە لە ژێر هەر جۆرە پاساوو حونجەتێکدا بێت دەبێت ڕەتکراوەو پڕۆتستۆکراو بێت و لە خانەی ناپاکی و دەرباریدا ئەژمار بکرێت، چونکە هیچ هێزێکی ڕەسەن و نیشتیمانی و نەتەوەیی شۆڕشگێڕ نییە ئامادە بێت لە پێناو سەرکەوتنێکی ڕێژەیی ،کاتی، لۆکاڵیدا، دەسکەوتی نەتەوەو گەلێك بکاتە پاشکۆی هێزە دەرەکی و نەیارەکانی ، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندییە لە ناو زۆرێك لە جوڵانەوە سەربازی و سیاسییەکانی هەر چوار پارچەکەی کوردستاندا بینراوەو بەردەوامیش دەبینرێن ، کە ئەمە هۆکاری خاوکردنەوەی ڕیسەکەمان و مانەوەمانە لە چۆرگۆشەی یەکەمدا یان گەڕانەوەمانە بۆ چۆرگۆشەی یەکەم ، کە دەسڵاتی پاشکۆیی سەردەمی میرایەتییە فیوداڵییەکانی سەدەی حەڤەو هەژدەی کوردستانە، کە ببون بە دەستکەلاو پارێزەری پایەکانی حوکم لە ئاستانەو تەبرێزدا، بۆیە لە سەر هەمو سیاسییەکی کورد پێویستە گیانی گۆڕانخوازی بداتە بەرخۆی و لە پێناو ڕیشەکیێش کردنی گیانی مل شکاندنی ناوخۆیدا وە هەوڵی بنکۆڵکردنی ئەو دەسڵاتدارییە بدا ت کە لە سەر ستراکچەری ترادیسیۆنی پاشکۆ بون ئاوا کراوە یان ئاوا دەکرێت.
