سیاسەتی دەوڵەت نەتەوە- چەوسێنەرانەیە و تەنها قازانجی چینی حاکم دەناسێت!

Tuesday, 04/06/2013, 12:00

1486 بینراوە

شۆڕشی ساڵی ١٧٨٩ ی فەرەنسا، دەربڕی کۆتایی ژیانی دەسەڵاتدارێتی پادشای ڕەها و ئیمبراتۆریەتەکانیان و کۆتای هاتنی دەسەڵاتی ئاینی کڵێسای مەسیحی، ڕادەگەیاند. بەرپا بونی ئەو شۆڕشە پەیوەست بەهەرکام هەلومەرجی ئەو سەردەمەوە، بێت، ڕاگەیاندنی دەوڵەت نەتەوەی لەگەڵ خۆیدا هێنا و، جارێکی تر دەسەڵات کەوتەوە دەست ئەو چینە چەوسێنەرەی تەنها قازانجی دەناسی، واتە چینی بۆرژوا و خاوەن سەرمایەکان. لەبەرەبەیانی ئەو مێژوەوە، ئەو چینە سەرمایەدارە، دەستیان گرتوە بەسەر کۆی جومگەکانی ژیاندا و بەدەیان و سەدان، دامودەزگای جۆراوجۆریان بنیات ناوە بۆ ڕێکخستنی کۆمەڵگا و، بە شێوازێکی وا کۆمەڵگایان لەنێو قەفەسی خۆیان کردوە، لای خودی کۆمەلگا وا دەردەکەوێت کە کلیلی کردنەوەی دەرگای قەفەس تانها لە دەستی خاوەنی قەفەسەکەدایە. ئەم سەرگێژ کردنەی کۆمەڵگا، بە قەفەسی دەستور و یاسا و سوپا و هێز، تەنراوە و کڵۆم دراوە.
بەرپاکردنی ئەو ئایدۆلۆژیا و شێوازە نوێ یە لە سیاسەتی چینی سەرمایەدار، بەنێو هەلومەرج و بارودۆخێکدا، خۆی دەرباز دەکات، هەردەم کۆمەڵگا وەک کۆیلەی ناڕاستەوخۆی- خۆی، دەخاتە ژێر جەپۆکی خۆیەوە و لەلایەکی تریشەوە، بەپێی دەستور و یاساکانیان، وا دەردەکەوێت کە تاکی نێو کۆمەڵگا هاوڵاتیەکی ئازاد و سەربەستە و پشکدارە لە کۆی مافی یەکسان. خودی ئەو چەوساندنەوە دڕندانەیانەی هەڵگری ئەو چەمکانەی ئایدۆلۆژیای بۆرژوازیە، هێند ڕو تەق و بێشەرمە، هیچ کات، باکی نەبوە، لەبەرپاکردنی جەنگە کاولکاریەکانی و بەکوشت دانی ملیۆنان لە مرۆڤی ژێر دەستی. کۆی بەرپاکردنی جەنگەکان، لە ژێر ناوی پاراستنی هەیبەتی دەوڵەت نەتەوەدا بوە. خودی وڵاتانی ئەوروپا، تا کۆتایی جەنگی دومی جیهان لە ساڵی ١٩٤٥دا، بۆ هەرساتێک لەنیو جەنگ و ململانێی، کڵێسا و بەرەی پادشای خوداوەند و تا بەرپاکردنی شۆڕشی دەوڵەت نەتەوەی فەرنەنسا، یاریە ترسناکەکە، بوو بە ململانێ و جەنگی نێوان چینی سەرمایەداری نوێ و دەوڵەتە نوێکانی چواردەوریان. دوای کۆتای هاتنی جەنگی دوەمی جیهان و دابەش کردنی وڵاتانی ژێر دەستیان لەنێو خودی بەرانبەرکێی کێ زلهێزتر و بەتواناترە، ئەو جەنگە ڕاستەوخۆیانەی پێشتر لە وڵاتانی ئەوروپا دا هەبوو، گوازرایەوە بۆ ئەو وڵاتانەی لە ژێر دەسەڵاتیاندا بوون.
دروشمەکانی چینی سەرمایەدار، بۆ خەڵەتاندنی هاوڵاتیانی ژێر دەستی، بەجۆرێک لێزانانە دای دەڕێژن، ملکەچ پێکردنی زۆرینە، بە ئاسانی وەدەست دێنن، تا ئەوەی ستایشی کار و کردەوەکانی دەسەڵاتدارانی حاکم بکەن، هەر لە وەگەڕ خستنی ئیحساسی دواکەوتوانەی بەرگری کردن لە نیشتمان و زێدی باوباپیران، تا دەگات بە بەکار هێنانی ئیحساسی دینی و وروژاندنی جەنگ لە پێناو پاراستنی بەناو نیشتمان، وا دەخوازێت کە کەسی جەنگاوەر دواجار بەهەشتی بەرین جێگای دەبێت. بەم درۆ گەورانە، دەسەڵاتدارانی خاوەن پرۆژەی دەوڵەت نەتەوە، تا ئەم ساتە درێژەیان بە دەسەڵاتی خۆیان داوە و زۆرینەی کۆمەڵگاشیان لە نێو هەلومەرجی دواکەوتووی و بێئیرادەیدا هێشتۆتەوە.
چەوساندنەوەی زۆرینەی کۆمەڵگا، لە ژێر دەستی ئەو چینە حاکمەی تەنها قازانج و بەرژەوەندیەکانی خۆی دەناسێت، لە دەربڕینی هەر ناڕەزایەتیەکی کۆمەڵگادا بەدژی دەسەڵاتەکەی، خێرا، ئەو هاوڵاتیە بەناو خاوەن ماف و یەکسان لە ڕوی ژیان و فەرمانەوە، دەگۆڕێت، بۆ هاوڵاتیەکی سەربە ئاژاوەگێڕ و خیانەت کار بەرانبەر بە هەیبەتی دەوڵەت نەتەوە. خودی ئەو چینە قازانج پەرستە، ناتوانێت بەبێ گەمژە کردنی کۆمەڵگا درێژە بەهەیبەتی درۆزنانەی خۆی بدات. کاتێک باس لە پرەنسیپەکانی دیموکراسی و ئازادی دەکەن و بەپێی مادە و بڕگەکانی نێو یاساکانیان، ڕێکیان خستوە، وا دەگۆڕێت بەرانبەر بەو هاوڵاتیە بەناو ئازادە، کە مافیش بەخۆی بدات بیکوژێت یان لە سێدارەی بدات. بەرپا کردنی دەوڵەت نەتەوە، تەنها بۆ مانەوەی ئەو فاشیزمەیە، کە درێژە بەتەمەنی دەسەڵاتدارانی چەوسێنەر دەدات. ئاخۆ گەر هەیبەتی دەوڵەت نەتەوە، نەبێت، دەتوانرێت ئەو جۆرە ڕەگەزپەرستیە بخوڵقێنرێت لەنێو کۆمەڵگاکاندا؟ ئاخۆ گەر کۆمەڵگای دیموکرات و خۆ بەڕێوەبەر بونی هەبێت، هیچ پێویست دەکات، کە دەوڵەت نەتەوە بخرێتە سەر و بەهای مرۆڤ بونەوە؟ ئایا گەر دەوڵەت نەتەوە ئەو کانزا بەپیتە نەبێت بۆ حاکمانی چەوسێنەر، ئامادەن، بەرگری لێبکەن و خۆیان بکەن بە دەم ڕاستی کۆمەڵگا؟ دەستنیشان کردنی سنورەکان لە پێناو کامە بونی هاوڵاتی ئازاددایە؟ جیاکردنەوەی ئاینەکان و مەزهەبەکان لە پێناو بەرژەوەندی کۆمەڵگادایە یان تەنها بۆ تێک شکاندنی کۆمەڵگا و بنیات نانی ڕەگەزپەرستی و بەرپاکردنی جەنگی تائیفیە لەنێو کۆمەڵگاکاندا؟
گەر خوێندنەوەیەک بۆ ئەو هەلومەرجە بکەین ئێستا لەنێو وڵاتانی ڕۆژهەڵاتدا هەیە، تەنها بارودۆخێک خۆی سەپاندوە، کە بەرپاکردنی شۆڤێزنیزمی قەومی تێیدا سەردەستە، بەجۆرێک، تەنها جەنگی خوێناوی و کاولکردنی بنیاتی کۆمەڵگای بەشوێن خۆیدا هێناوە. پێگە ئابوریەکان بە دەروازەیەک گەیەنراوە، کە کۆمەڵگا لە پێناو ژیاندا، کراوە بە کۆیلەی ئەو پێگانە، نەک ئەوەی پێگە ئابوریەکان بکرێن بەئامرازێک بۆ بردنە پێشی ژیان و خۆشگوزەرانی کۆمەڵگاکان. وێران کردنی ژینگە، ئەو پەڵە ڕەشەیە، تەنها لیبراڵیزمی سەرمایەداری لێی بەرپرسیارە، خودی ئەو لیبراڵیزمەی، تاکی کردوە بە دڕندە و تەنها لە پێناو ودەست خستنی قازانجی زیاتردا، هەرچی وێرانکاری هەیە ئەنجامی دەدەن. ئەم سیستەمە، سەرمایەداریە، هەلومەرجێک دەڕەخسێنیت، تاک وەک ڕۆبۆت لێدەکات و بەدەری دەکات لە هەر پێناسەیەکی مرۆڤ بوون. خودی ئەو سیاسەتە دەمارگیریەی ئەم چینە حاکمە، وا کۆمەڵگا کوێر دەکات لەبەرانبەر یەکتردا، کە ئەم ئەوی بەرانبەری نەبینێ و تەنها خودی خۆی و بەرژەوەندیەکانی خۆی و بەس. ڕەوا دان بەم ئایدۆلۆژیا هەژمونگەر و چەوسێنەرە، پەیوەستە، بە بێ ئیرادە کردنی کۆمەڵگاوە، گەر کۆمەڵگا بێئیرادە نەبوایە، ئەو کات کۆمەڵگا پێویستی بەدەسەڵات نەدەبوو(وەک ئەوەی ئۆج ئالان ئیشارەتی پێدەکات لە پەرتوکەکانیدا دەڵێت؛ کۆمەڵگا دەتوانێت بێ دەسەڵات بژێت، بەڵام دەسەڵات بەبێ کۆمەڵگا نتوانێت درێژە بە بونی خۆی بدات، چونکە دەسەڵات بەبێ چەوساندنەوە هیچ واتایەک ناگەیەنێت) گەرکۆمەڵگا بۆخۆی لە بنەوە خۆی ڕێک بخات و خۆی بەڕێوە ببات، ئەو کات نە جەنگی نێوان نەتەوەکان بەرپا دەکرێت وە نە ستایشی دەوڵەتیش دەکرێت. ئەوە ئاستی دڕندایەتی سیاسەتی دەوڵەت نەتەوەی چینی سەردەستە، کە گۆی زەوی خستۆتە نێو هەلومەرجی بەردەوامیدان بەجەنگی بێکۆتایی. جەنگی ئەم سەردەمەش لە ژێر ناوی پاراستنی کەرامەتی نەتەوە و نیشتماندایە، بەرانبەر دوژمنانی دژ بەنەتەو نیشتمان. ئەم درۆ گەورەیە، بەرەی ئەودیوی بە دوژم کراویش، هەمان ڕێسای باو دەڵێتەوە بە هاوڵاتیانی ژێر دەستی، ئەمەیە سیاسەت و ڕێگا چارەی چینی سەردەستی چەوسێنەر بۆ هاڵاتیەکانی، کەواتە ستایش کردنی دەوڵەت نەتەوە، تەنها بۆ پاراستنی بەرژەوەندی چینی
حاکمی چەوسێنەرە، نەک پێگەیەک بێت بۆ خوش گوزەرانی گشتی کۆمەڵگا؟!!!!!!!!!!


تێبینی؛ بۆنوسینی ئەم بابەتە، سودم لە پەرتوکی (مێژوی شۆڕشی فەرەنسی، ئەلبێر سوبول، وەرگێڕانی بۆسەر زمانی عەرەبی لەلایەن، جورج کوسی،وەرگرتوە.
تاهیر حاجی حەسەن
٤/٦/٢٠١٣