به‌ره‌و لێسه‌ندنه‌وه‌ی بڕیاری سیاسیی له بنه‌ماڵه‌ی بارزانی و تاڵه‌بانی
Monday, 10/10/2011, 12:00
با هه‌موومان پشتگیریی بۆ سه‌رکه‌وتنیی ئه‌زمونی باشووری بچوک له سوریا بکه‌ین
په‌که‌که ده‌بێت ئه‌و راستییه بزانێت، که هه‌موو دانیشتنێکی له‌گه‌ڵ پارتیی و یه‌کێتیدا وه‌ک دانیشتنه له‌گه‌ڵ هۆبه‌یه‌کی میتی تورکیی
.. به‌ستنه‌وه‌ی چاره‌نووس و ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یه‌ک به حیزبه‌وه، ئه‌و حیزبه‌ش، که دارده‌ستی بنه‌ماڵه‌یه‌ک بێت, مه‌گه‌ر هه‌ر له ئه‌زموونی سیاسیی کوردییدا ڕوویدابێت . مایه‌ی مه‌ترسییه نه‌ته‌وه‌یه‌ی کورد به هه‌موو یه‌که سیاسییه دابه‌شکراوه‌کانیه‌وه که‌وتبێته ژێر کاریگه‌ری به‌رژه‌وه‌ندی بنه‌ماڵه‌یه‌که‌وه.
ڕاهێنانی گه‌لێک به‌و جۆره سیاسه‌تکردنه، هه‌ڵه‌یه‌که هه‌ر ڕۆژێکی به‌ساڵێک چاکده‌کرێته‌وه . ده‌سته‌ڵاتی بنه‌ماڵه به‌ته‌نیا قۆرخی هێزی چه‌کدار و ماڵ و سامانی نه‌کردووه ، به‌ڵکو ده‌ستی به‌سه‌ر په‌روه‌رده، مێژوو، چاره‌نووس و ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی هه‌موو کورددا گرتووه. ئه‌رکی هه‌موو تاکێکی کورده ئه‌و شه‌رعیه‌ته بخاته ژێر پرسیاره‌وه، که چۆن و له کوێدا بووه حیزبێک و بنه‌ماڵه‌یه‌ک ڕێگا به خۆیان ده‌ده‌ن، کە به ئاشکرا و به نهێنی، به هاوکاری وڵاتانی داگیرکاری کوردستان بکه‌ن، به بێ هیچ مه‌رجه‌عیه‌ت و پرس و ڕایه‌ک، هه‌موو دۆزه ستراتیژیه‌کانیشی قۆرخ کردبێت؟
پارتی دیموکراته کوردستانییه‌که‌ی بنه‌ماڵه‌ی بارزانی، ئه‌و ڕێگا‌یه‌ی به خۆی داوە، که به‌و شێوه‌یه ڕێگری له خه‌باتی کوردانی ڕۆژهه‌ڵات بکات، چ به‌شه‌ڕ و کوردکوژی بێت وه‌ک له شه‌ڕی شنۆدا نواندویه‌تی، چ به ڕازیکردنی پارته کوردییه‌کانی رۆژهه‌ڵات و هاوبه‌شی بنه‌ماڵه‌ی تاڵه‌بانی و ئیتڵاعات بووبێت، که کاریگه‌رییه‌کی ترسناکیان له‌سه‌ر ڕه‌وشی کوردانی ئه‌و پارچه‌یه دانا.
کوردانی باکوریش به‌ده‌ر نین له‌و پلانانه‌ی پارتیی و بنه‌ماڵه‌ی بارزانیی، که پیاده‌ی ده‌کات و به چه‌ندین خولی ڕووبه‌رووبونه‌وه‌ی چه‌کداری به‌هاوبه‌شی سوپا و میتی تورکیان کردووه، که تا ئه‌مڕۆش به‌رده‌وامه. ئێستا‌ش به پلانی خۆنزیک کردنه‌وه له چالاکوانه سیاسییه‌کانی ناو شاره‌کانی باکوور و ناچارکردنی گه‌ریلاکانی قه‌ندیل و یارمه‌تی دانی ده‌وڵه‌تی تورکی له چۆنیه‌تی سازدانی هێزی خۆیی جاش ئاساکانی سه‌دام، ده‌یه‌وێت هه‌مان ئه‌زموون به سه‌ر کورده‌کانی باکوریشدا دووباره بکاته‌وه.
پارتیی و بنه‌ماڵه‌ی بارزانیی، به ناوی پارێزگاری کردن له ئه‌زموونی هه‌رێمی کوردستانی باشوور، پرسی کوردیان له هه‌موو پارچه‌کانی دیکه ئیفلیج کردووه و به‌ره‌و چاره‌نووسێکی نادیاری ده‌به‌ن و ئه‌و دۆزه‌ی له پلان و یارییه ترسناکه‌کانی نێوان خۆیان و داگیرکه‌رانی کوردستانیان تێوه‌گلاندووه .
راپه‌ڕین و رووداوه‌کانی سوریا و گه‌لی کورد له رۆژئاوا/ سوریا ، وه‌ک گه‌لانی ناوچه‌که پێی ناوه‌ته قۆناغێکی مێژووی گرنگه‌وه و پێویستی به هاوکاری و به هاناچونی هه‌موومانه‌وه هه‌یه، وه‌ک چۆن ئه‌رکی سه‌رشانی هه‌موومان بووه له ته‌نگانه‌کانی کوردانی باشووردا هه‌موو پارچه‌کانی دیکه کۆمه‌ک و یارمه‌تی پێدراوه ، وه‌ک چۆن داوا ده‌کرێت و ده‌بێت پارێزگاریی له ئه‌زموونی باشور بکرێت ، ئاواش ئه‌رکی هه‌موو کوردێکه ده‌ستگیرۆیی سه‌ره‌تاکانی ئه‌زموونی کوردی رۆژئاواش بکه‌ین .
وه‌ک هه‌ر پارچه‌یه‌کی تری کوردستان چاره‌نووسی نه‌ته‌وه‌یی و سیاسیی رۆژئاوای کوردستانیش وه‌ها بووه، که جگه له کێشه‌ی دابڕانیان له نیشتمانی دایک له‌ناو هه‌رێمه‌که‌ی خۆشیدا کۆمه‌ڵێک گرفتی پارچه‌بوونی حیزبایه‌تی گرتوویه‌ته‌وه . هه‌ر له سه‌ره‌تای دروستبوونی ناڕه‌زایی سیاسییه‌وه، که سه‌ره‌تاکانی ڕێکخراوی سیاسی ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ شه‌سته‌کانی سه‌ده‌ی ڕابردوو . له ڕێگه‌ی ده‌سته‌ڵاتداری عه‌بدولکه‌ریم قاسم و پاشان به‌عسسییه‌کان، که دژ به پرۆژه‌ی یه‌کێتی عاره‌بی نێوان میسر و سوریا و یه‌مه‌ن و خودی جه‌مال عه‌بدولناسر بوون، پارتی و بارزانیان هانداوه، که پارتی سیاسیی کوردی له رۆژئاوای کوردستاندا ئاوابکه‌نه‌وه . سوتانی 30 منداڵی کوردی ناو سینه‌ماکه‌ی شاری عامودا 1961 و تۆمه‌تبارکردنی ده‌سته‌ڵاتی ئه‌وسای سوریا هانده‌رێک بوو بۆ خۆڕێکخستنی سیاسیی کوردانی ئه‌و هه‌رێمه و له ژێر کاریگه‌ریی و ئاڕاسته‌کانی بنه‌ماڵه‌ی بارزانی دا.
له‌و سه‌رده‌مه‌وه ده‌یان پارتی کارتۆنی و رێکخراوی سیاسیی له‌لایه‌ن هه‌ر یه‌ک له پارتی و یه‌کێتی ئاواکراون ، جگه له دابه‌شبوونی جوگرافییه‌کی ئاڵۆزی ئه‌و هه‌رێمه دابه‌شبونێکی هه‌لا هه‌لایانه‌ش له جه‌سته‌ی سیاسیی کۆمه‌ڵگه‌ی کوردی رۆژهه‌ڵاتدا دروست بووه . هه‌رێمی جه‌زیره، که گوند و شارۆچکه‌کانی سه‌ر دێره‌ک و قامیشلی و عامودا و ده‌رباسیه و سه‌ری کانین، له پارێزگای حه‌سه‌که‌دا کۆبوونه‌ته‌وه ، ئه‌مانه جۆرێکن له‌و له‌تکردنه‌ی به‌سه‌ر ئه‌ڵمانه‌کانی به‌رلیندا هاتوون . هه‌مان ئه‌و شارانه‌ن که له‌شاری دایکه‌وه له پاش دروستکردنی سنوری تورکیا و سوریا کراون به دووکه‌رته‌وه و به ته‌لبه‌ندێک جگه له شار، خێزان و ماڵه‌کانیشیان به‌سه‌ر دوو ده‌وڵه‌تدا دابه‌شکردوون.
بنه‌ماڵه‌ی بارزانی له‌و هه‌رێمه‌شدا له ڕێگه‌ی زۆرێک له‌و سه‌رۆک خێڵ و شێوه‌ده‌ره‌به‌گه خاوه‌ن زه‌ویانه‌وه‌ی، که چه‌ندین پارتۆکه‌ی سیاسیی بۆ دروستکردوون، ده‌ستی گرتووه به‌سه‌ر به‌شێکی زۆری مه‌یل و گۆڕه‌پانی سیاسییاندا . وێنا و بته ئه‌فسانه‌یه‌کانی بارزانیان له فه‌رهه‌نگی سیاسیی و بزوتنه‌وه‌ی ڕۆشنبیریی ئه‌و هه‌رێمه‌شدا چاندووه . تا ئه‌م چه‌ند ساڵه‌ی دواینیش به‌روبووم و ڕه‌نجی ئه‌و هه‌رێمه که به پیت ترین زه‌وی سوریا هه‌ژمار ده‌کرێت و له %40 ی داهاتی کشتوکاڵی له‌و هه‌رێمه‌وه به‌رهه‌م ده‌هێنرێت، هه‌موو ئه‌و به‌روبوومانه ده‌کرایه ده‌ستی پارته کوردییه‌کان و له‌ڕێگه‌ی شێوه به‌گ و سه‌ره‌ک خێڵه‌کانه‌وه ده‌به‌خشرایه‌وه به پارته دایکه‌کانیان.
ده‌سته‌ڵات و ڕژێمه‌کانی سوریا ئاگاداری ئه‌م دیمه‌ن سیاسییه‌ی هه‌رێمه‌که‌ن و به‌خۆشیان به‌شێکن له‌و پلانه‌ی، که ئه‌و هه‌موو پارتانه‌ی له زه‌مینی رۆژئاوای کوردستاندا چه‌ندین پارتی کارتۆنییان ئاواکردووه و به ئاڕاسته‌کانی ئه‌واندا شه‌قامی سیاسییان گرتۆته‌ده‌ست، پێکه‌وه هه‌مان گوتار و به‌رژه‌وه‌ندیی رژێمه‌کانی سوریایان دووپاتکردۆته‌وه، که کوردی رۆژئاوا خاوه‌ن نیشتمان نین و وه‌ک جالییه‌یه‌ک له‌سه‌ر زه‌وی عه‌ره‌بی سورین .
بارزانی و تاڵه‌بانی و سه‌رکرده‌کانی تری پارچه‌کانی تریش، ئه‌م دڵشکاندن و نیشتمان شکاندن و نه‌ته‌وه‌شکاندنه‌یان به فه‌رمی له وتار و چاوپێکه‌وتنه‌کانییاندا درکاندووه . واته هه‌میشه کوردی ئه‌و پارچه‌یان به خه‌ونێکه‌وه گرێداوه، سه‌راب ئاسایانه یه‌کی ئۆرشه‌لیمێکیان له ناخیاندا چاندووه بێ له‌وه‌ی جوگرافیای ئۆرشه‌لیمه‌که‌یان بۆ دیاری کردبن . جگه له‌م جادووه سیاسییه‌ی له هه‌ستی مرۆڤی کوردیان کردووه، هه‌رگیز بواریان نه‌داوه ده‌نگێکی تر، یان که‌سایه‌تییه‌کی ئه‌و هه‌رێمه بێته‌دی، که بتوانێت ئه‌و هه‌موو ڕا و مه‌یله سیاسییه ملکه‌چه به پارته‌کانی پارچه‌کانی دی له‌ده‌وری پرۆژه‌یه‌کی خۆیی و نه‌ته‌وه‌یی کۆبکاته‌وه . هه‌رێمی سیاسیی دووه‌می رۆژئاوا، که شارۆچکه‌کانی ته‌لعه‌ره‌ب و کۆپانی و عه‌فرین و به‌شێک له حه‌له‌به زیاتر گرێدراوی دۆزی کوردن له باکور و نفوزی په‌که‌که باڵا ده‌سته له‌و هه‌رێمه‌دا . به پێی نزیک بوونه‌وه و دورکه‌وتنه‌وه‌ی نێوان پارتی و په‌که‌که ، هه‌ر دوو هه‌رێمی جه‌زیره و عه‌فرین دوور و نزیک ده‌بنه‌وه له‌یه‌کدی و وتاره سیاسییه‌کانیان یه‌کده‌گرێته‌وه . پارتی وه‌ک چۆن له سه‌ر هه‌موو ئاستی کوردستان یاری و پلانێکی ترسناکی هاوپه‌یمانه ترسناک ده‌گێڕێت له ڕێگه‌ی گاریگه‌رییه‌کانی له‌سه‌ر په‌که‌که‌ش، که به‌م دواییه جۆرێک له په‌یوه‌ندیی ته‌مومژاوی نێوان پارتی و په‌که‌که به‌دی ده‌کرێت، که ده‌بێت په‌که‌که زۆر وریایانه دانوستان له‌گه‌ڵ بنه‌ماڵه‌دا بکات و هه‌موو دانیشتنێکی له‌گه‌ڵ ئه‌واندا وه‌ک دانیشتنێکه له‌گه‌ڵ هۆبه‌یه‌کی میتی تورکیدا و ده‌بێت ئاگاداریی ئه‌و پلانانه بێت که تورکیا له ڕێگه‌ی پارتییه‌وه له ناوچه‌کدا ده‌یگێڕیت ، بۆیه ئه‌و هه‌رێمه بێده‌نگه‌ی عه‌فرینیش له شۆڕشه‌کانی گه‌لانی سوریادا مایه‌ی پرسیار و سه‌رسوڕمانه ؟!
هه‌رێمێکی تری کوردانی رۆژئاوا ئه‌و کوردانه‌ن له سه‌رده‌می ده‌سته‌ڵاتداری ئه‌یوبییه‌کانه‌وه به شاره‌کانی دیمه‌شق و حومس و سوێدا بڵاوبونه‌ته‌وه و له سه‌رده‌می حوکمڕانی سه‌ڵاحه‌دیندا گه‌یشتونه‌ته ئه‌و ناوچه عه‌ره‌بنشینانه ، له شێوه‌‌ی کورده هه‌ڵهاتووه‌کانی شۆڕشه‌کانی شێخ سه‌عید و به‌درخانییه‌کاندا، که کۆمه‌ڵێکی تری باکورن و به درێژایی شاره‌کانی که‌نار ده‌ریای سپی ناوه‌ڕاستدا تا به‌یروتی پایته‌ختی لوبنانی بڵاوبوونه‌ته‌وه، ئه‌م کۆمه‌ڵه کورده زیاترین ئه‌رکی فه‌رهه‌نگی و مێژووی کوردیان له ئه‌ستۆ گرتووه و به ده‌زگا هونه‌ریی و په‌روه‌رده‌ییه‌کانی سوریادا ڕۆچوون ، چه‌ندین سه‌رپشکی گرنگیان له مێژووی کورددا ئه‌نجام داوه وه‌ک یه‌که‌م رۆژنامه‌ی کوردی و یه‌که‌م گۆڤاری کوردی و یه‌که‌م ڕێنوسی کوردی به‌لاتینی و یه‌که‌م خانمی شانۆکار و بالێ کاری کوردی .
ئه‌م شێوه دابه‌شکردنه ناوخۆیه‌ی کوردانی رۆژئاوا، له ڕووی ڕێکخراوه‌یی و جوگرافی و تاڕاده‌یه‌ک فه‌رهه‌نیگیش کاریگه‌رییه‌کی سه‌ختی له سه‌ر دۆزه‌که‌یان کردووه به تایبه‌تی هه‌میشه کوردی پارچه‌کانی دیکه‌یان وه‌ک ئه‌فسانه‌یه‌ک له کارێزما به‌سه‌ر خۆیانه‌وه کردووه به ته‌گه‌ره له به‌ره‌وپێش چوونی پرسه‌که‌یاندا.
له هه‌موو رۆژێک زیاتر ئه‌م ساتانه بۆ کورد و کوردی رۆژئاوا گرنگتره، که خۆیان له ده‌وری پرۆژه‌یه‌کی خۆیی و دوور له کاریگه‌ریی و به‌رژه‌وه‌ندیی بنه‌ماڵه‌ی ئه‌و حیزبانه بهێننه ده‌رێ، که ملکه‌چ و گرێدراوی بنه‌ماڵه‌ی تاڵه‌بانی و بارزانی نه‌بن! ئه‌رکی ئێمه‌شه پشتیگیریی بێ مه‌رجی ئه‌و پرۆژه‌چاره‌نووس سازه‌تان بکه‌ین ، خۆبه‌ستنه‌وه به بیانووه هه‌ڵخه‌ڵه‌تێنه‌کانی تاڵه‌بانی و بارزانی که 20 ساڵ زیاتره چاره‌نووسی هه‌موو گه‌لی کوردیان به‌ستۆته‌وه به ئه‌زمونه فاشیل و لاواز و ناشیریینه‌که‌یانه‌وه . ئێمه پێمان وایه هه‌ر پارت و ڕێکخراو و تاکێکی کورد پێویسته خۆی له وه‌همی قوربانیدان له پێناو ئه‌زمونه‌که‌ی تاڵه‌بانی / بارزانی ڕزگاربکات، گوێڕایه‌ڵی له ئه‌زموونی ئه‌و دوو بنه‌ماڵه‌یه وه‌ک ئه‌وه گوێڕایه‌ڵی کردنه بۆ فه‌رمانه‌کانی تاران و ئه‌نقه‌ره و به‌غدا و شام.
سه‌رکه‌وتن بۆ گه‌لانی شۆڕشگێڕی سوریا به‌گشتی و گه‌لی کوردیش له رۆژئاوا و هه‌موو کوردستان به تایبه‌تی .
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
