له ساڵانی 1934 بۆ یه‌که‌م جار به وته‌ی ئالێکسانده‌ر کوزمینۆف که کڕیاری که‌لوپه‌لی بایۆلۆجی بوو بۆ که‌ی جی بی ڕوسی، ده‌ستیان کرد به دروست کردنی ژه‌هرێک که له خوێندا نه‌دۆزرێته‌وه یان زۆر به زه‌حمه‌ت بدۆزرێته‌وه. به زمانی ئینگلیزی پێی ده‌وترێت Non traceable poisonئه‌م که‌سه به ناوی ئالێکسانده‌ر...
دیکتاتۆر: دیکتاتۆر کەسێکە بڕیارەکانی دەدات بێ ئەوەی بگەڕێتەوە بۆ پرس و ڕاپێکردن یان گوێ لێگرتنی کەسانی تر. بە تەنیا و هەر خۆی بڕیار بەدەستە. لە چاوگی دیکتات واتە (ئەمر، فرمان) هاتوە. بۆ دەسەڵاتدارێکی تاکڕەو بەکار دێت. بۆ یەکەمینجار لە سەردەمی ڕۆمەکاندا وشەی دیکتاتۆر بۆ کەسێکی سیاسی دەسەڵاتدار بەکارهێنرا....
دەسەلات لەقۆناغەكانی مێژودا هەر قۆناغێكی مێژویی شێوەیەكی دیاری هەبوە لەدەسەلات ومرۆڤایەتیش بەچەندین قۆناغی مێژویی جۆراوجۆردا گوزەری كردوە. گرنگیی دەسەلاتیش لەشارستانیەتەكانی مرۆڤایەتیدا بەدەردەكەوێت. دەسەلات فەرمانرەوایی كۆمەل دەكات ئیتر باش یان خراپ، بەلام قۆناغ و رەوتی مێژویی وكۆمەلایەتی و ئابوری جۆراوجۆر...
خوینه‌ری به‌رێز.... سهرهێشان Cephalgie زۆر جۆری هه‌یه، هه‌ندێکیان ناره‌حه‌تمان ده‌که‌ن به‌ڵام خه‌ته‌ر نین، به‌ڵام هه‌ندێکی تریان خه‌ته‌رناکن ده‌بێت هه‌رچی زووتر خه‌میان لێ بخۆێن و به‌دوای ڕوون کردنه‌وه و ئازمایشدا بگه‌ڕێین. بۆیه ده‌بێ بپرسین چی ڕوونکردنه‌ویه‌ک پێویسته؟ بۆ لای کام دکتۆری تایبه‌تمه‌ندی...
لە ئینگلیزی ئیدیۆمى كۆپی كات (a copy-cat): بۆ ئه‌و که‌سه به‌کار دێت، که لاسایی یه‌کێک، یان که‌سانێکی تر بکاته‌وه، به‌ڵام بە بارە نێگەتیڤەكەى.دیسان ئیدیۆمى فات كات یش (a fat cat) بۆ دەسەڵاتدار و سیاسی وسەرمایەداریى زەبەلاح بەكار دەهێنرێت، كە دەسەڵات و سەرمایەكانیان بە شێوەیەكى خراپ و نایاسایی بەكار...
هه‌ندێک له نووسه‌ر و خوێنه‌ر له کاتیی به‌کارهێنان و نووسینی وشه‌ی (پێشمه‌رگه) ده‌نووسن (پێژمه‌رگه)، ئه‌م نووسینه هه‌ڵه‌یه، چونکه پێشمه‌رگه به‌واتای پێشگرتن له مه‌رگ، یان چوونه پێشی مه‌رگ، ئه‌وانه‌ی، که ده‌نووسن پێژمه‌رگه، دیاره ئه‌و لاو و که‌سه ته‌مه‌ن منداڵانه‌ن که له دوای راپه‌ڕینه‌وه...
بەختیارعەلی دەلێ:(هەندێ فەیلەسوف هەن هى قۆناغێكى ژیانن هەندێكیتر فەیلەسوفی هەمیشین)گەربە پێی ئەم پۆلێن بەندییە فەیلەسوفەكان دابەش بكەین ئەوا بێ ئەملاو ئەولا (جان پۆل سارتەر)ى فەرەنسى سەر بە جۆرى دوەمیانە.بنەڕەتى فەلسەفەى سارتەر ئازادییە،ئەو دەڵێت: مرۆڤ نەك هەر ئازادە،بەڵكو مەحكومە بەئازادى.دیارە ئەم...
خه‌ته‌نه کردنی کچان (FGM واته Female Genital Mutilation):فتواکه‌ی مانگی ڕابردووی یه‌کێتی زانایانی ئاینی کوردستان، که سه‌ر به‌ده‌سه‌ڵاته گه‌نده‌ڵه به‌ناوبه‌نگه‌که‌ی کوردستانه و ئاستی زاناییشیان هه‌روه‌ک سه‌رۆک و به‌رپرسه گه‌نده‌ڵه‌کانی باشووره جێگه‌ی پێ که‌نینه و شتێکی تازه‌ی تێدا نه‌بوو. که...
دوو شت لەجیهاندا بێ كۆتایین، گەردوون و گەوجیی ئادەمیزاد، لە كاتێكدا من بۆ یەكەمیان هێشتا دڵنیا نیم. ( ئەلبێرت ئاینشتاین)تەكنۆلۆجیای ئەتۆمی گەلێك بەسوودە و پیشەسازی دەگەیەنێتە ئاستێكی بەرز بەڵام كێ گارانتی ئەوە دەكات كە بۆ مەبەستی چەكداری بەكارنەهێنرێت،...
(سیكۆلاریزاسیۆن،سیكۆلاریزم،یان سێكۆلار) لەبنەچەدا زاراوەیەكى لاتینییە.ئەم چەمكە لەزمانى عەربیدا بە(عەلمەنەت یان عەلمانیەت) وەرگێڕدراوە. لەزمانى كوردیشدا بە(دونیایی یان دونیاگەرایى)ناودەبرێت،كەبریتییە لەوڕێبازوتێڕوانینە سیاسییەى،كەخوازیاروكۆششكارەبۆجیاكردنەوەى دامودەزگا سیاسییەكان لەدامەزراوە ئاینییەكان،هەروەها...
ئەم نووسینەمان بە پێویستزانی کە جارێکی دیکە بیخەینەوە بەر دیدی خوێنەران، ئەویش بەهۆی چوونی سەرنووسەرانی بەناو میدیای ئازاد بۆ لای تالەبانیی، کە لێرەدا نووسەر دەیسەلمێنێت کە لە کوردستاندا میدیایەکی ئازاد نییە، ئەوەی هەشە و دەڵێت بە ئازادیی ئێمە کار دەکەین، تەنها ئەو ئازادییەیە، کە دەسەڵات رێگای پێیداوە،...
ماده بێهۆشکه‌ره‌کان و وابه‌سته‌بوون پێیمادده کانی وه‌ک هه‌شیش ،کۆکاین ،کراک ،هێرۆین، مه‌ریوانه وئه‌وانی تر له هه‌ندی کۆمه‌لگادا به‌شه‌رمه‌وه بڵاوه‌یان کردۆ، ئه‌وا خه‌ریکه له کوردستانی باشووریش کێشانی وبازرگانی کردن پێ یان به‌هاوکاری به‌رپرسان و ده‌زگا به‌دڕه‌وشته‌کانی پاراستن وزانیاری هه‌ردووحیزبی...
ئه‌و هاواره‌ی بۆ تۆی ده‌که‌م له پێناوی خۆمدایه، چونکه که خۆمیان برد ئیتر ده‌مم به که‌سدا ناگات (کاتی خۆی که کتێبه‌که‌ی (عه‌بدولخالق مه‌عروف)م خوێنده‌وه سێ شتم تیادا به‌دی کرد: راستگۆیی، زیره‌کیی و ئازایه‌تیی. یه‌کسه‌ر هه‌ستم کرد که ئه‌م پیاوه ده‌بێت له‌به‌رچاو ون ببێت.نازم حیکمه‌ت له‌سه‌ر پیاوخراپیی...
ده‌رنجامى ئه‌و لێكۆڵینه‌وانه‌ى كه كه توێژه‌ره‌وانى زانكۆى هارواردى ئه‌مریكى ئاماژه به‌وه ده‌ده‌ن كه به‌كارهێنانى برنجى سپى مه‌ترسى توشبوون به نه‌خۆشى شه‌كره زیاتر ده‌كات . له‌و راپۆرته‌دا كه له بڵاوكراوه‌ى Archives of internal medicine دا بڵاو كراوه‌ته‌وه باس له‌وه ده‌كات كه به چێچه‌وانه‌ى...
نه‌خۆشی خووگرتن به ئه‌لکهوول (Alkoholismus)پێشه‌کی:خوێنه‌ری به‌رێز به‌هۆی ڕفاندن و تێرۆرکردنی شه‌هید سه‌رده‌شته‌وه له 4.5.2010 له به‌رده‌می زانکۆکه‌ی خۆی و به به‌رچاوی جاشپۆلیس وخه‌ڵکه‌وه ، بۆ ڕێز لێنان له‌و مرۆڤه گه‌وره و نه‌مره، بڕیارم دا تا چله‌ی کاکه سه‌رده‌شت به‌سه‌رده‌چێت، چیتر بابه‌تی...
