پێشەکیچەمکەکان گرنگییەکی تایبەتیان هەیە بۆ جیهانی سیاسەت و پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان. زیادەڕەوی نییە ئەگەر مشتومڕە سیاسییەکان بە ململانێ لەسەر مانای ڕەوای زۆربەی زاراوە سیاسییەکان ناوببەین. هەریەک لە لایەنە دژبەرەکان لە کاتێکی لێکدانەوەی چەمکە سیاسییەکان دا بانگەشەی ئەوە دەکەن کە "ئەوان ئازادی سیاسیی...
ستیفن هۆکینگ: کاتێک دەڵێین مرۆڤ خاوەنی ویستێکی ئازدە، هۆکارەکەی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە ئێمە ناتوانین پێشبینی کردەوەکانیان بکەین.بەشی دووەم: فیزیازانی مشتومڕییەکان یەکلایی دەکاتەوە لە بەشی یەکەمدا ئاماژەمان پێی دا کە زۆرینەی زاناکان بە فیزیازانەکانیشەوە پێیان وایە ویستی ئازاد بوونی نییە و تەنیا وڕێنەیەکە،...
پێت وایە ژیانت تەنها زنجیرەیەک گۆڕانکاری لۆژیکییە کە یاسا تایبەتەکان پەیڕەو دەکەن، هەروەک چۆن گەردوون و هەموو شتێکی دەوروبەری لە چوارچێوەی نەخشەی تایبەتدا کاردەکەن؟ دەتوانیت پێشوەختە پێشبینی دەرئەنجامی شتەکان بکەیت ئەگەر هاوکێشە دروستەکان دابنێیت و ئەگەر داتا سەرەتاییەکان کۆنتڕۆڵ بکەیت دەتوانیت بە شێوەیەکی...
مرۆڤایەتی کە لە مێژوودا ئەزموونی گێڕانەوەی زارەکی و پاشان نووسراوی (قەڵەم)ی کردووە، ئێستا چووەتە سەردەمێکی نوێ و تازە، بە دیجیتاڵکردن کە تایبەتمەندییەکی تایبەتی ئەم سەردەمە نوێیەیە، ئەمەش ئێمەی بە جیهانێکی مەجازی دەرچوون لە جیهانی واقیعی مەحکوم کردووە. لە ئەنجامدا، بۆ سوودمەندبوون لە پشتبەستنمان بە جیهانی...
دیالەکتیک ؛ وشەیەکی یۆنانییە بە مانای << گفتوگۆکردن>> دێت، بەکارهێنانی لەلایەن پلاتۆوە زاراوەکەی کردە چەمکێکی ڕەمەکی. دیالەکتیک ڕەگی داکوتاوە لە نێوان دوو قسەکەردا کە جیاوازن لە تێروانیندا و هەوڵ دەدەن یەکتری قایل بکەن بە پاساوهێنانەوە. لە سەدەی ناوەڕاستا دیالەکتیک خۆی دیتەوە لە ؛ تێز...
زانای دەمارناسی سام هاریس: ویستی ئازاد جگە لە وڕێنەیەک پتر هیچی دیکە نییە، بیرۆکە و ئارەزووەکانمان هۆکاری شاراوەیان هەیە و کۆنتڕۆڵێکی هۆشیارانەمان بەسەریاندا نییە، ئێمە ئازاد نین وەک ئەوەی باوەڕمان پێی هەیە. بەشی یەکەم: چەمکی ویستی ئازاد و زەبرگەراییپێناسەی ویستی ئازادزۆرانبازی و ململانێی نێوان...
پێشەکیپرسیاری سەرەکی کە ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە دیاریکردنی سروشتی مەعریفە بریتییە لە "بۆچی فێردەبم، بۆچی پێویستم بە فێربوونە؟" پرسیارێکە کە ڕەنگە زۆربەی خەڵک لە خۆیان کردبێت. دەیانەوێت بزانن بۆچی فێربوون گرنگە ئایا تەنها بۆ چێژبینیە، یان لەبەر پێویستییە، یان ڕوونتر بڵێین ناچاری زانینی زانستین. بەها...
کات ئەو نهێنییە گەورەیە کە بە درێژایی سەردەمەکان زانا و فەیلەسوفە گەورەکانی تووشی کێشە کردووە. لە ڕاستیدا ئێمە لە ژیانی ڕۆژانەماندا ئەو زاراوانە بەکاردەهێنین کە گوزارشت لە زمانی بارودۆخی سروشتی دەکەن، بەڵام پەیوەندییان بە زمانی زانست و فیزیاوە نییە. ئێمە بۆ نموونە دەڵێین کات تێدەپەڕێت، چونکە هەست دەکەین...
کاک صاڵح موسلم کەسایەتیەکی ناسراوی رۆژئاوای کوردستانەو بەرپرسی حیزبی یەپەگەی سەر بە پێکاکا بوو بۆ رۆژئاوای کوردستان.دوور بینیم لەسیاسەتدا و خوێندنەوەی بارودۆخی رۆژهەڵاتی ناوەراست، ئەوەی نیشان دام کە لەئایندەیەکی نزیک دا، هەندێ گۆرانکاری سیاسی لەناوچەکەدا دێتە پێشەوەو شەڕی سونەو شیعە روو دەدات، منیش وەک...
هەرچەندە بە درێژایی مێژووی فەلسەفە لەگەڵ هەر ڕەوت و دیدگا و قوناغێکی فەلسەفیی دا، فەلسەفە وەک میکانزمێکی فکریی مەعریفی لەپاڵ ئەو چەمکانەی کە کاری فەلسەفەکاری کراوە، فەلسەفە خۆشی کەوتۆتە بەر شەپۆڵی هزری و پێناسە و وێنای جیاوازی بۆچوونەکان، بۆیەشە زۆر لەبارەی فەلسەفە نووسراوە و جۆرەها شیکارو و ڕاڤەی بۆکراوە....
جەنگی جیهانی یەکەم 1914 - 1917:ئەلەمانیا،ئوتریش (نەمسا)،مەجەڕستان (هەنگاریا) دواتریش بولگاریاو دەوڵەتی عوسمانی بەرامبەر وڵاتانی بەریتانیا، فەرەنسا، روسیا، ئیتالیا وسڕبیا کەوتنە جەنگەوە.ئەنجامەکانیی جەنگەکە:یەکێتی سۆڤێت و (بلۆکی سۆسیالیزم) دامەزرا،بەهۆی جەنگی دوەمیشەوە بەهێزتربون و بەرامبەر بە ئەمەریکا...
(چەند لاپەڕەیەك لە یادەوەریەکانم)پاش ڕێکەوتنی ١١ی ئازاری ١٩٧٠ نازانم بە چ هۆکارێك بوو باوکم وەکو ئەندامی مەکتەبی سیاسی و بەرپرسی لقی چوار وازی لە کاری حیزبی هێنا و لە کارگەی چیمەنتۆی سەرچنار وەکو بەڕێوەبەری فرۆشتنی چیمەنتۆ دامەزرێنرا. ئەگەرچی باوکم بڕوانامەی شەشی سەرەتاییشی نەبوو، هەرچەندە پارتیی لە...
• هێڤار حەسەن• بی بی سی نیوز عەرەبی ٢٠ی ئازاری ٢٠٢١ • دوایین نوێکردنەوە لە ١٦ی ئازاری ٢٠٢٣ کۆمێنت لەسەر وێنەکەی سەرەوە: کورد لە شەوی نەورۆزدا، لە شاری قامیشلۆی باکووری ڕۆژهەڵاتی سوریا، مەشخەڵیان هەڵگرتووە. 20.03.2021بە ملیۆنان کورد و فارس و پشتون و ئازەریەکان و ئەوانی تر لە ٢١ی ئازاری هەموو ساڵێکدا...
کاتێک لەناوەندی جمهوری دەستم کردبەخوێندن ، فێری یاخیبوون بووم ، یاخیبوون لەهەموو یاساو ڕێسایەک کە ڕژێم و کۆمەڵگا کێشابوویان . یەکەمین ساڵم بوو لەخانۆکانی کارگەی جگەرەوە لەڕزگاری دەڕۆیشتم بۆ نزیکی قەسابخانە بۆ خوێندن ، لەبەردەم باخچەی گەلەوە یان حەسیب ساڵح کە هەمووڕۆژێک بەپاس قوتابیەکانیان دەهێنا لەگەڕەکەکەمانەوە...
• وەلید بەدران • بی بی سی ١٢ی ئەیلوولی ٢٠١٩میسرییە قبتیەکان نوێنەرایەتی گەورەترین کۆبوونەوەی مەسیحییەکان دەکەن لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و مەزەندە دەکرێت ژمارەیان بگاتە 10%ی کۆی دانیشتوانی وڵاتەکە کە دەکاتە زیاتر لە ٩٠ ملیۆن کەس.قبتییەکان ئاهەنگی نەورۆزیان دەگێڕن، کە ساڵی نوێی قیبتی ١٧٤٢ (٦٢٦٧ بە پێی ساڵنامەی...
