پەروەردە!- سێ سەرچاوەی پەروەردە، لە پێش شۆرشی ١٤ی تەموزی ١٧٨٩ دەست نیشان کرابوون.بەگوێرەی زانیاری ئەوسەردەمە و گفتی جان جاک رۆسۆی فەیلەسوف لە ٢٨ حوزەیرانی ١٧١٢ دا لەدایک بووە، وکۆچی دوای لە ٢/ تەموزی/ ١٧٧٨ کردووە. رۆسۆ لەکیتابی ئەمیل (چوار موجەلەدە نزیکەی ١٧٧٠ پەرەیە) باسی پەروەەردە وپیتاگۆجی دەکات.پەروەردەیەکی ئاینی دارشتووە، کە فەرەنسا وئەوروپا لەساڵەکانی، پێش شۆرشی فەرەنسی تا سەد ساڵێک دوی شۆرشی فەرەنسی پەیرەویان کردووە.مرۆڤ پەروەردەی بەگوێرەی رۆسۆ وکیتابی ئەمیل بەگشتی:لەسێ سەرچاوەی...
دایکو باوکەکان بە بریندار کردنی منداڵەکانیان بە /قەممە یان خەنجەر/ بە ڕشتنی خوێن لە سەریان دەخوازن گوناحی منداڵەکانیان بەو جۆرە پاک بکەنەوە! بە ڕاستی گوناحی ئەو منداڵانە چییە؟ئایا ئەو منداڵە دەزانێ خودا کێیە؟ ودین ومەزهەب چییە؟ دەزانێ بە کام ماف دەبێ ببێتە کەسێکی ئایینی؟ بۆ دەبێ ئەو منداڵە بێ تاوانە،تاوانی...
ڕۆژی ٨ی مارس وەک ڕۆژێک بۆ نارەزایەتی ژنان بەرامبەر نادادییەکان لە ماوەی خەڵکیدا هەیە ، لە ساڵی ١٩٠٨ و لە وڵاتانی ئەوروپا و ئەمریکا ناڕەزایەتی ژنان وەک خۆپیشاندان و دروستکردنی فشار لەبەرامبەر مافەکانی ژناندا بەردەوام بوو.ژنان بریتی بوون لە یاسای پاراستنی کار بۆ ژنان، مافی ژنان ئێستا ٨ی مارس...
بە بۆنەی ٨ی ماڕس رۆژی جیهانی ژنان.ئەوژنانەی کە هاوسەری بەرپرسانی شەڕی ناوخۆیی بون.سیاسەت هەڵكردن وکووژانەوەی گلۆپێک نییە.سیاسەت درێژ خایەنە ورێگوزەریی زەمانی پێویستە تا بگاتە ئامانجەکانی خۆی.سیاسەت پەروەردەکردنی ئەسپ نییە.ئەقڵی ستڕاتیژیکە،بەرنامە وپڕۆگڕامە بۆ بە جێ گەیاندنی ئەرکە گرینگەکان،بە تایبەت...
مێژوو پێمان دەڵێت، کە تا هەنووکە دەزگەی هەواڵگری و سیخوری لەلایەن پیاوەوە کۆنتڕۆڵ کراوە و هەژموونی ئەوی بەسەردا زاڵە، بەڵام ئەوەشمان پێ دەڵێت کە، ژنیش بێبەری نەبووە لە کاری سیخوری، بەڵام بەشێوەیەکی گشتی ئەوەندەی گرنگی بە ناو و ڕۆڵی پیاوی سیخور دراوە، ئەوەندە گرنگی نەدراوە بە ڕۆڵ و ناوی ژنە سیخور، بۆ...
پەروەردەی ئەمرۆ لەجیهاندا بەگشتی زۆر شێوەی جۆرا وجۆری پەروەردە هەن: شێوەی پەروەردەکان هەموویان کۆدەبنەوە لە دوو شێوەی سەرەکیدا:پەروەردەی جۆری یەکەمیان بریتیە؛گووتنەوەیە، لاسای کردنەوەیە ودەرخ کردنە، بەتیلاوەتی شێوە حوجرەی فەقێی فێردەکرێن وفێردەبن. چ داهێنانێکیان نییە، ناتوانن لەو دیوو ئەوخەتەی بۆیان...
نووسینی: د. لانە کرمانج:بەرکوڵپێموایە پێویست دەکات ئەم پەیامە ڕووەوە ئەو کۆمەڵگەیە بنێرم کە لە ناخی ناخمەوە خۆشم دەوێت و بەشێکی سەرەکیی ناسنامە و شوناسی منە و هەموو ڕۆژێك لە خەمیدام و لەگەڵ خەمەکانیدا دەژیم، بەڵام ئەم ڕۆژانە شەپۆلێکی گەورە و توندی ڕقوکینەی ڕووبەڕوو کردوومەتەوە.ڕووی دەمی ئەم پەیامەی من...
من و دکتۆر زمناکۆ خەسرەو لە مێژبوو هاوڕێ بووین ، دە ساڵێک دەبێت. زۆرجار وتوێژمان کردووە لەسەر زۆر باس و خواسی جیاواز. هەمیشە ڕێزی گەورەم هەبووە بۆ ئیرادە و جورئەت و سەنگ و قورساییەکەی. ئەو لەو مرۆڤانە بوو کە بۆ فرۆشتن نەبوو. خاوەنی کاراکتەر و کەسێتیەکی گران و سەنگین بوو. ئەویش بەهەمان شێوە...
هەرچەندکولتوری رەخنە گرتن لە خۆمان ولە دەوروبەرمان ولە حیزب وسەرکردەی حیزبیی ولە خۆمان لەوپەڕی لاوازیدایە.بەتایبەت لە دونیا پێشکەوتووی سەردەمداسەدان کەس لە سەر رەخنەگرتن لە کەسایەتیەکان و حیزبە سیاسیەکان سزادراوە وزۆر جاریش رێکاریی تڕۆریان لە ئاست رەخنەگرانی خۆیان ڕەچاوکردوە.بە تایبەت لە باشووری کوردستان...
بەر لەوەی بۆچونەکانی جۆ ن ستیوارت میل بخەمە ڕوو، پێویستە وەڵامی پرسیارێک بدەمەوە ئایا ئەمڕۆ ژنان لەهەمان بارودۆخی سەردەمی جۆن ستیوارت میل دان، کە دەکاتە سەدەی نۆزدە؟ بەدڵنیاییەوە وەڵامی من بەڵێییە، لەبەر دوو هۆ :یەکەم هەرنەبێ لە وڵاتە دواکەوتووەکان ژنان هێشتا دانیان پێداناندرێ.دووەم :ئەگەرچی لەڕووی واقیعیش...
ڕه‌هێلى برام ئه‌و که‌سه‌یه كه له هه‌موو كه‌س زیاتر ئیره‌یی پێ ده‌به‌م، ئاواتم ئه‌وه‌یه منیش ڕۆژێك له ڕۆژان له‌لایه‌ن خانه‌واده‌و دراوسێ و گه‌ڕه‌ک و شارو كۆمه‌ڵگاوه وه‌ک ڕه‌هێڵی برام ته‌ماشا بکرێم، وه‌ك ئه‌و هه‌ڵسوكه‌وتم له‌گه‌ڵ بكرێ و ڕێز له‌که‌سایه‌تیم بگیرێت، تا وه‌ک مرۆڤێک هه‌ست به بوونى خۆم...
خوێنـدنەوە ئارەزوو نییە، بەڵکو یەکـێکە لە پێویستییە سەرەکـییەکانی رۆژانەمـان. لە دوای هەڵمـژینی هـەوای پاک و خواردن و خواردنەوە و پۆشـاک و جـێی حەسـانەوە و نووستن و یاریکردن، ریـزبەنـدی دێتە سەر خوێنـدنەوە. خوێندنەوە خۆراکی مێـشک و رۆحـمانە. پێـویستییەکی گـرنـگە بۆ زاخـاودان و گەشـەکـردنی هـۆش و هـزر...
لەو باوەڕەدام، بەشێک لە خوێنـەران، بە تایبەتیـش خوێنـەرانی و نووسـەرانی بـواری وێـژەی منـداڵان، نووسـەری بەناوبانگی بولـگاری (ئەنگـێل کرالـیچـیڤ) دەنـاسن و بە کورتە چـیرۆکە خۆشـەکانی بـۆ منـداڵان ئاشـنا بـوونە. ئەمە کـورتە باسـێکە دەربـارەی کرالـیچـیڤ. کە ماوەیەکی زۆرە لە خەیاڵـمدا بـوو، هـێواداری ئەوە...
وێـژەی ریالیزمی رەوتـێکی وێـژەییە. گوزارشت لە راستییەکان دەکات، وێنای ئەزموون و رووداوەکانی ژیـانی رۆژانـەی مـرۆڤـەکان دەکـات. وەک ئەوەی کە لە ژیـانی راستیـدا هـەن. وێـژەی ریالـیزمی بەشـێکە لە بـزووتنەوەی هـونـەری ریـالـیزمی، کە لە سـەدەی نـۆزدەیـەم لە فەرەنسادا سەری هـەڵـدا، دوایش لە هەمـوو جـهـانـدا...
له وڵاتی سوید، هه‌موو منداڵێک ده‌بێ ده ساڵ بخوێنێ. قوتابخانه‌ی بنەرەتی نۆ ساڵه. منداڵ له حه‌وت ساڵیه‌وه ده‌ست به پۆلی یه‌ک ده‌کا. هاوکات هه‌موو منداڵێکی شه‌ش ساڵ ده‌بێ له پۆلی پێش قوتابخانه، دەستپێبکا. له‌م ساڵه‌دا منداڵان ئاماده ده‌کرێن بۆ قوتابخانه. له‌م پۆله‌دا له سه‌ر پلانی تایبه‌ت،...