دەستخۆشییەك بۆ پارتی
Friday, 16/10/2015, 10:44
بانگه‌وازه‌که‌ی گۆڕان لە 29.01.2011 بۆ داواکاری و پێشنیاری هەڵوەشاندنەوەی حکومەت و پەرلەمان به گه‌رمییه‌وه له لایه‌ن چین و توێژه‌کانی جه‌ماوه‌ر و ده‌نگه ئازاده‌کانه‌وه پێشوازی لێکرا. ده‌سه‌ڵات و پارته‌کانی ناو ده‌سه‌ڵات به توندی ڕووبه‌ڕوی بانگهوازهکه و ته‌واوی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان وه‌ستانه‌وه و که‌وتنه هه‌ڕه‌شه و گوڕه‌شه و میلیشیاکانیان خسته حاڵه‌تی ئاماده‌باشیه‌وه. ڕۆژنامه فه‌رمیه‌کانی یه‌کێتی و پارتی و سه‌رانیان که‌وتنه پەلاماردان و سوکایه‌تی کردن به بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان و سه‌رانی ئه‌و بزوتنه‌وه‌یه. بانگه‌وازه‌که‌ی گۆڕان له لایه‌ن ده‌سه‌ڵاته‌وه وه‌کو گێره‌شێوێنی و تێکدانی ئاسایشی هه‌رێم پرۆپاگه‌نده‌ی بۆ کرا و سه‌رانی گۆڕان وه‌کو نه‌خۆشی ده‌رونی په‌نجه‌یان بۆ ڕاکێشرا. نه‌فیری گشتی به ئاراسته‌ی دژ وه‌ستانه‌وه‌ی ئه‌و بانگه‌وازه لە لایەن پارتەکانی دەسەڵاتەوە ئەنجام درا. به کارهێنان و هه‌راج کردنی مه‌سه‌له پیرۆزه‌کان گیردرایە بەر و گۆڕان و لایه‌نگرانی به له‌ده‌ست ده‌ری خوێنی شه‌هیدان و له‌ده‌ستدانی ده‌سکه‌وته‌کان و به‌ربه‌ست له ڕێگای کێشه چاره‌نوسیه‌کانی وه‌کو کێشه‌ی که‌ركوك و ناوچه‌دابڕاوه‌کان و لاواز کردنی هه‌رێم له به‌رامبه‌ر ناوه‌ند و بە مه‌ترسی بۆ له‌ناوبردنی تاقی کردنه‌وه‌ی هه‌رێم له‌قه‌ڵه‌م دران لەلایەن لایه‌نگران وگۆڕان خوازانی گرده‌که و ده‌ره‌وه‌ی گرده‌که به گشتی دوو خوێندنه‌وه بۆ بانگهوازهکه کرا یه‌که‌میان؛ له‌و بانگه‌وازه‌یان ده‌ڕوانی وه‌کو پشتگیری داواکاریه‌نی جه‌ماوه‌ر و هاندانیان بۆ سوور بوون له‌سه‌ر داواکاریه‌کانیان و هاندانیان بۆ هاتنه سه‌ر شه‌قام بۆ پشتیوانی ئه‌و بانگه‌وازه و بۆ چاکسازی به شێوازی شارستانیانه و دوور له توند و تیژی. دوهه‌م ؛ دروستکردنی گوشار له‌سه‌ر ده‌سه‌ڵات بۆ ناچارکردنی به دەسپێکردن بە هه‌نگاو به ئاراسته‌ی چاکسازی دا. بە گشتی لەوباوەڕەدا بون گوایە ناڕه‌زایی جه‌ماوه‌ر هێشتا نه‌گه‌یشتۆته ڕاده و ئاستی خۆ ڕێکخستن و ڕاپه‌ڕینی فراوان و سه‌رتاسه‌ری بۆ ڕوبه‌ڕوبونه‌وه به‌رامبه‌ر ده‌سه‌ڵاتداران و ناڕه‌وایی و گه‌نده‌ڵیه‌کانیان. ده‌سه‌ڵاتیش وه‌ڵامی خۆی به ڕوونی دایه‌وه و جگه له دانپیانانی لێره و له‌وێ به که‌م وکورتیه‌کان هیچی تری لێ نه‌هاته به‌رهه‌م. له‌به‌رامبه‌ر سوکایه‌تی پێکردن و بچوکردنه‌وه و ڕوبه‌ڕوبونه‌وه‌یه‌ی گۆڕانخوازان وبزوتنه‌وه‌ی گۆڕان و سزا جۆراوجۆرەکانیان جێگه‌ی سه‌رسامیه که سه‌رانی بزوتنه‌وه‌که ئاماده‌یی خۆیان پێشان دا بۆ دیالۆگ. دیالۆگ مانای دانوستاندن، ئه‌وه‌ش هه‌میشه له کاتێکدا په‌سه‌نده که لایه‌نه بڕیار به ده‌سته‌کان که له‌م حاڵه‌ته‌دا پارتی و یه‌کێتین ئاماده‌یی خۆیان پێشان دابێت بۆ به‌جێگه‌یاندنی که‌م یان زۆری داواکاریه‌کانی لایه‌نی دوهه‌م که گۆڕان و بانگه‌واز و داواکاریەکانی بوو. وه‌ڵامه کرداریەکانی هه‌ردوو پارتی ده‌سه‌ڵاتدار ئەوە بوو کە پێشانیان دا کە نایانه‌وێ له بونی گه‌نده‌ڵی و ناڕەوایی بە شێوازی فەرمی بدوێن نه خوازه‌ڵا چاره‌سه‌رکردنی. یان بیرکردنه‌وه له داواکاریه قورسه‌کانی تری وه‌کو هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی په‌رله‌مان و حکومه‌ت. ئاماده‌ییی گۆڕان بۆ دیالۆگ به بێ هیچ ئاماده‌یی نیشاندانێکی ده‌سه‌ڵات بۆ چاکسازی کۆمه‌ڵێك نیشانه‌ی پرسیاری خستە سه‌ر گۆڕان و سه‌رانی ئه‌و بزوتنه‌وه‌یه و بووە هۆکاری دروست کردنی بێ متمانه‌یی به‌رامبه‌ریان. یه‌که‌م خوێندنه‌وه بۆ ئه‌و هه‌نگاوه‌ی گۆڕان ئەوە بوو که سه‌رانی ئه‌و بزوتنه‌وه‌یه ده‌یانه‌وێت له ڕێگای ناڕه‌زایی خه‌ڵکیه‌وه به ده‌سکه‌وتی سیاسی خۆیان بگه‌ن، نه‌ك ببنه هانده‌ر و پێشڕه‌وی ناڕه‌زاییه‌کان و ڕێکخستنی . ده‌سپێکردن به دیالۆگ به به‌بێ قه‌ید و شه‌رت ئه‌وه‌یان نیشان دا کە سه‌رانی گۆڕان ئاماده‌ن له‌سه‌ر داوا ڕه‌واکانی جه‌ماوه‌ر و خۆیان مامه‌ڵه بکه‌ن و له دوا ئه‌نجام دا له‌سه‌ر هه‌ندێك مه‌سه‌له‌ی لاوه‌کی تر وازی لێ بهێنن یان به لایه‌نی که‌می داخوازیه‌کان ڕازی بن. ئه‌مه‌ش به شێوه‌یه‌کی ناڕاسته‌وخۆ ڕێگری کردنه له که‌ف و کوڵی جه‌ماوه‌ر که به ئاراسته‌ی ڕاپه‌ڕین و فشاری سەرتاسەریدا ده‌ڕۆیشتت دژ به گه‌نده‌ڵی و ناڕه‌واییه‌کان و سه‌رکوتکردنه‌وه‌ی ده‌نگه ئازاده‌کان. دایلۆگ و یەکتربینینەکان بە ئاراستەیەکدا دەڕۆیشتن کە چاودێران و ڕەخنە گران لە نزیکی گۆڕان و پارتی و چاوپیکەوتنەکانی سەرانیان لە هۆڵی دەرگا داخراوەکان دا توشی شۆك و سەرسوڕمان بون بەو ڕادەیەی یەکێتیەکان و خەڵکانی دەرەوەی یەکێتیش قسەیان لە پلان و ڕێکەوتنی ئەو دوو لایەنە دەکرد دژ بە یەکێتی. سەرباری سەرکەوتنە لەبەرچاوەکانی گۆڕان لە هەڵبژاردنەکان بۆچونەکان بەو ئاراستەیەدا دەچون که بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان گوشار و هەڕەشەکان ترساندویانە و لە ترسی ئەوەدان کە بەهێز لەناو ببرێن و لاواز بکرێنەوە یان بکەونە گێژاوێکی نادیاری بەیەکدادان و توندوتیژیەکانەوە. پاش درێژەدانی دانوساندنەکان ئیتر لەکەس شاراوە نەبو کە گۆڕان خەریکە لە بزوتنەوەیەکی جەماوەری سەرسەختانە دژ بە گەندەڵی و ناڕەوایی بەرە و پارتێکی ئاسایی و یاسایی بە دروشم ریفۆرمخواز و بە کرداری بە حەزەرێکی موحافەزەکارانەوە مامەڵە لەگەڵ روداوەکان دەکات . گۆڕان بە هێواشی و بێدەنگ و تەدریجی چاوی لە ئاست سەرجەم داواکانی جەماوەر نوقاند. بەدادگادانی تاوانبارانی ١٧ی شوبات ، گرتن و هەڕەشە و ڕەشەکوژیەکانی ڕۆژنامەنوسان و دەنگە ئازادەکان. دوورخستنەوەی ئەندامانیان لە بەشداریکردن لە ناڕەزایی دەربڕینە جەماوەریەکان لە ناوەوە و دەرەوەی هەرێم بە پێچەوانەی پێش بەشداربونیان لە حکومەت دا. زمانە تیژو توندەکەی میدیاکانیان لە دەرخستن و ئاشکرا کردنی لایەنە سلبیەکانی دەسەڵات و پارتەکانی دەسەڵات و هاندانی شۆڕشگێڕانە بوو بە چەقۆیەکی کول و ئاگرێکی سارد بووە. پاش بەشداری لە حکومەتی بنکە فراوان و چاو بڕینە پۆستە وەزاریەکان زۆر له چاودێرانی بەو ئاراستەیەدا برد کە هەر لە سەرەتاوە سەرجەم کارەکان بەو ئامانجانە بووە. خەڵکی شەقامیش هەمان دەربڕینەکەی خۆیان بەسەر بزوتنەوەی گۆڕانیشدا بەکار هێناو ووتیان ( ئەمانیش هەر وەکو ئەوانی تر خەریکی مەسڵەحەتی خۆیانن!) . بەشداری گۆران لە حکومەت چەندین کاریگەری نەرێتی بەسەر گۆڕاندا هەبوو. دورکەوتنەوە و سڵەمینەوە و بێباوەڕی پێیان لە لایەن خەڵکی دڵسۆز و نزیکبونەوەی بەرژەوەندخوازەکان لێیان. بەشداری لە حکومەت و وەرگرتنی چەند وەزارەتێك بە تایبەتی وەزارەتی پێشمەرگە ودارایی نەیتوانی هیچ خاڵێکی ئیجابی بۆ گۆڕان تۆمار بکات هێزەکانی هەردو پارتی دەسەڵات بە شێوازی میلیشیایی خۆیان مانەوە و نەخرانەوە ناو وەزارەتی پێشمەرگەوە . وەزیری پێشمەرگە ڕۆڵێکی دیار و لەبەرچاوی نەبینی لە ڕوبەڕوبونەوەی گەندەڵیەکان و رێفۆرم کردنی ئەو وەزارەتە و تەنانەت هیچ دەسەڵاتێکی کرداری و کاریگەری و بڕیاردەری نەبوو لە بەرەکانی شەر دژ بە داعش. ئەوانەی جێگەی دەرکەوتن و باسی میدیاکان بون زیاتر لۆردەکانی شەر و بەناو قارەمانەکانی دوو حیزبەکەی دەسەڵات بون. تەواوی ماوەی کارەکانی وەزیری دارایی گۆڕانیش نەیانتوانی سەرنجی میدیاکان و جەماوەر بە ئاراستەی کار و دەسکەوتێکی ئیجابیدا ڕابکێشن ، تەنانەت بەردەوام قسە لەوە دەکرا کە وەزارەتی دارایی و وەزیرەکەی بێئاگان لە دەسکەوت و خەرجیەکانی هەرێم بەتایبەتی دەسکەوتەکانی نەوت و وەزارەتی سامانە سروشتیەکان . بە کورتی وەزارەتی دارایی لە سەردەمی گۆڕاندا زیاتر وەکو بەڕێوەبەرایەتیەك و فەرمانبەریەك کاری دەکرد نەك وەك دەزگایەکی بڕیاردەر و بە چۆنایەتیەکی چاکسازی ڕیشەییەوە.
بەشداری گۆڕان لە حکومەتەکەی نێچیر بارزانی جگە لە زەرەر و لاوازکردن کە ئەمە تەنها مەبەستێکی حیزبەکانی دەسەڵات بوو هیچ سودێکی مەعنەوی بۆ بزوتنەوەکە نەهێنایەدی و هیچ چارەسەرێکی کەم تا زۆری کێشه‌کانی جه‌ماوه‌ری نەکرد. تەنها خۆ کردنە شەریکی گەندەڵی و ناڕەواییەکانیان پێ گەیشت . بۆیە شاربەدەرکردنی وەزیر و بەڕێوەبەرە گشتیەکان و فەرمانبەرەکانی گۆڕان و کودەتاکەی پارتی دیاریەکە پێیان بەخشراوە و فرسەتێکی مێژووییە بۆ چاکردنەوەی هەڵەکانیان . بەو هیوایەی لێی سود مەند بن و سوپاسگوزاری پارتی بن کە بەو کارە دزێوەی جارێکی تر لە جەماوەیان نزیك دەخاتەوە. بەو هیوایەی بزوتنەوەی گۆڕان وانەیەکی بەسودیان لەم ڕسواکردنەیان وەرگرتبێت و جارێکی تر نەبنەوە شەریکێکی بێدەسەڵات و بێ کاریگەریی.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
