دەوڵەتۆکەکەی هەرێمی کوردستان لە ساڵی ١٩٩٢ وە، دەسەڵاتدارێتی ناوچەکانی هەولێر و دهۆک و سلێمانی و بەشێک لە گەرمیانی بەدەستەوەیە کە ئەو چوار هەرێمەش نزیکەی زۆرترلە سەدا ٪٤٨ی خاکی هەرێمی کوردستانی عێراقە. بەڵام پێشتریش و لە ساڵی ١٩٩١ ەوە بۆ نیزیکەی یەکساڵ هەر بە دەستی دەسەڵاتدارێتی دەوڵەتی هەرێمی کوردستانەوە بوو، بەڵام لە ژێر ناوی بەرەی کوردستانیدا، کە پشکی شێر هەر هی یەکێتی و پارتی بوو، وەک ئەوەی کە لەو کاتەوە تاوەکو ئێستا ٢٧ ساڵی تەواوە کە ئەم چوار هەرێمەیان بە دەستەوەیە. ئەو دەوڵەتۆکە لە دوای ساڵی...
من لە منداڵی یەوە کە لە دایک بووم بۆ ئەوە لە دایک بووم کە ببم بە سەرۆکی وڵات، پارتی، عەشیرەت، قەبیلە، ناوچە و تەواوی چینەکانی میللەت و هتد و هەرشتێک هی کورد بێ دەبێ من سەرۆکی بم. تەنانەت ئەو کاتەی بۆنی شیری خاویشم لە ددانەکانم دەهات هەر سەرۆک بووم و سەرۆکایەتیشم بە سەرۆکایەتی دەزگای پاراستن دەست پێکرد....
ئەو هەموو هاش و هووش و فشە و پۆز لێدانەی کە چەند ساڵێکە خودی مەسعود بارزانی و بارزانی یەکانی تر و کۆیلەکانیان وە ڕێ یان خستووە سەرەنجام وایان بڕیار لێداوە کە لە ٢٥ی سێپتێمبەر دا ڕیفراندۆم بکەن، گوایە بۆ پرسی سەربەخۆیی کوردستان! چەند ساڵێک لە مەو بەر و لە پێش نەورۆزەکاندا دەیانووت کە هەواڵ، یاخود مژدەیەکی...
مەسعود بارزانی وەک ئەوەی کە دەیبینین هیچ بە ڕۆژ و مانگ و ساڵانی ڕابردووی خۆی و پاشەڵی پیس و پۆخڵ و بۆگەنی مێژوویی خۆی شەرمی نی یە و وەک ئەوەی نە پێشمەرگەو سەرکردەکانی کوردستانی ڕۆژهەڵات و باکووری تەسلیم بە ئێران و تورکیا کردبێتەوە و نە ٣١ی ئابی ئەنجام دابێ و نە سوپای تورکیای هێنابێ، هێشتا دەم لە ڕیفراندۆم...
مەسعودی بێ چاووڕوو زۆر بێ شەرمانە دەیهەوێ ڕای گشتی وخەڵک فریو بداو بە خۆ هە‌ڵکێشان و قسە زلەکانی وا نیشان بدا کە ئەم پیاۆچکە خەمی هیچ شتێکی نی یە جگە لە دەوڵەتی بەناو سەربەخۆیی کوردستان!؟ ماوەیەکە ئەم بودەڵە پیاوە ناسیاسی یە دەم لە ڕیفراندۆم دەکوتێ، و بە دوایشدا پێی وایە که دەوڵەتی سەربەخۆی کوردی ڕادەگەیەنێ!؟...
مەسعود بارزانی لە بەیاننامەکەیدا کە بۆ سەری ساڵی زایینی بڵاوی کردەوە، بەڵێنی دابوو کە لەگەڵ هەموو لایەنەکاندا کۆببێتەوە، هەتا ئەگەر بگونجێ لەگەڵ گۆڕانیش. ئەو کۆبوونەوەیە دوێنێ سێ شەممە پێک هات، کە جگە لە گۆڕان و کۆمەڵ کە بایکۆتی یان کردبوو، هەموو حیزبە گەورەو ووردیلەکان کۆبوونەوە. ئایا لەو کۆبوونەوەیەدا...
پەندێکی کوردی هەیە دەڵێ تۆبەی گورگ مەرگە. ئەم پەندە دەقاو دەق پڕ بە پێستی مەسعود بارزانی ی و قەبیلەکەی و حیزبەکەیەتی. چونکە بە هیچ جۆرێک نە بۆ نەتەوەیی، نە برایەتی، نە دۆستایەتی، نە ناوچەیێتی، نە یەک خاکی، نە بۆ یەک ئاڵایی، نە بۆ یەک درووشمی و نە بۆ هیچ بەڵێنێک جێگای متمانە نین و نابێ پشتیان پێ ببەسترێ...
پارتی بە ناو دێموکڕاتی کوردستان کە ٩٩ لەسەدی ئەندامەکانی نازانن دێموکڕات مانای چی یە وە دوای کەوتوون کوێرانە. یاخود دەزانن مانای چی یە بەڵام چاوپۆشی دەکەن لە هەموو ئەو پێشێڵکاریانەی کە بارزانی یە ئاغاکانیان فەرمانیان پێدەکەن بۆ ئەنجامدانی. پارتی جگە لە دەسەڵاتدارێتی بارزانی یەکان بە سەریدا ئەوانەی دەرەوەی...
بەردی خڕ وەک نموونە دەهێنرێتەوە کە کەسێک، یاخود شتێک نەگونجێ لەهیچ جێگایەکدا. کەسی بەردی خڕ لەگەڵ کەسێکی تر یاخود کەسانی تردا ناگونجێ و ناتوانێ لە ناویاندا جێی خۆی بکاتەوە، هەرلەبەر ئەوە زۆر جار بەکەسێک دەوترێ بەردی خڕ.بەردی خڕ لە وەوە هاتووە کە کاتێ مرۆڤ دیواری خانوو یاخود هەرشتێکی تر درووست دەکا بەردی...
مەسعود بارزانی سەرۆکی ساختەی هەرێمی کوردستانی عێراق بە ساختەچێتی و زۆر و زۆرداری دەیهەوێ جارێکی تریش (دوای ئەم جارەش چەندین جاری تر) بە سەرۆکی هەرێم دابنرێتەوە لە ڕێگەی بە ناو سازانی پارتە کوردی یەکان یاخود لە ڕێگەی هەڵبژاردنێکەوە ببێتەوە سەرۆک (هەڵبژاردنێک کە بۆ هەموو کەس ڕۆشنە کە هەر ئەوە دەردەچێتەوە،...
بەراورد کردنی جەلال تاڵەبانی کاتێ بوو بە سەرۆک کۆمار لە گەڵ بوون بە سەرۆک کۆماری فوئاد مەعسومدا جیاوازی یەکی زۆری هەبوو، بەو حاڵەش جەلال تاڵەبانی بەدەر نەبوو لە سوکایەتی پێکردن لە لایەن عەرەب و تورک و فارسەکانەوە.جەلال تاڵەبانی کەسێکی بە تواناتر و ناسراوتر لە ناو عێراق و ناوچەکەو تەنانەت جیهانیش بوو...
یەکێک لە هەرە بەدبەختی یەکانی میللەتی کورد نائاگایی و نا ڕۆشنبیری سەرکردەو لێپرسراوەکانی و فەرماندەکانی یەتی لە بارەی جوگرافی بەتایبەت جوگرافیای کوردستان، لە مێژوو بەتایبەتی مێژووی کوردستان. وەیان ئەوەتا بە مەبەست باسی جوگرافیا و مێژووی کوردستان دەکەن بە هەڵە هەرچەندە ئەمە گومانێکی دوورە، بەڵام لە ڕابردوودا...
هەرچەندە من پێشتریش هیچ گومانێکم نەبووە لە وەی کە ئەگەر کەسێک هەرچەندی پلەی بەرزتر بێ و لە ژێر سێبەری بنەماڵەی بارزانی سیاسەت بکا ئەوە بێ سێ ودوو لە ڕووی زهنیەت و مۆڕاڵەوە زۆر نیزیکە لە خوار سفریشەوە. چونکە دەکرێ کەسێکی نەخوێندەوار و بێ ئاگا وەدوای ئەوانەوە کەوتبێ. جا چ بۆ بژێوی ژیانیان بێ چ وەک بێئاگاییان...
مەسعود بارزانی هەرگیز پیاوی بەرەکانی جەنگ نەبووە، نە بۆخۆی، نە باوکی، نە کوڕەکانی، نە براو برازاو نە عەشیرەتەکەشی لە بەرامبەر هێرش و جەنگی دوژمنان، چ لە سەردەمی بەعسدا و چ لە سەردەمی داعشدا، تەنانەت لە سەردەمی جەنگی ناوخۆشدا بۆ خۆیان هیچ بەشداری یەکی ئەوتۆیان نەبووە، بەڵکو هەر کوڕی خەڵکی هەژارو بەدبەخت...
کوردستانی باشوور نەک هەر لە لایەن سەربازانی عێراقی یەوە بەڵکو زۆر جاران لە لایەن گروپ و تاقمی عەشایەری و خێڵەکی و بەدووی و تایفی ئایینی و نەتەوەیی یەوە ڕووبەڕو بۆتەوە. بۆ نموونە دەیان ساڵ لەوە پێش تاقمێکی بەدووەکان بە دروشمی (احنا بدو وێن'ل عدو) کەوتنە ناو کوردستان و بە شێکی زۆری ماڵی کوردانیان سووتاند....