ئەوەی پێویستە لێرەدا باسی بکەم، بۆ بەراورد لەگەڵ دەرئەنجامەکانی رزگارکردنی شەنگال و لێکەوتەکانی . لە شەرێکی بچوکی نێوان داگیرکەرانی ئەوسای ئیستعماری بەریتانی و شەرفانانی عەشیرەتێکی عیراقی، لە دێیەکدا لە خواروی پارێزگای واست . پاش سەرکەوتنیان و پەکخستنی پێشکەوتنەکانی بەریتانیەکان، سەرۆک عەشیرەتێکی بیریار کە عەشیرەتەکەی ناکۆکی لەگەڵ عەشیرەتێکی تری ناوچەکەیدا دەبێت و،  لەو کاتەدا چەند میوانێکی لەو عەشیرەتە نەیارەی لا دەبێت بۆ هەوڵدان بۆ نەهیشتنی شەرو کوشتار و ناکۆکیەکانی نێوانیان، پاش شەرەکە و هێوربونەوەی بارودۆخەکە، هەموو خەڵک کۆدەکاتەوە و پییان دەڵێت، دەبێت پێش ئێوە سوپاسی عەشیرەتی شوجەیریەی نەیارمان بکەم، کە ئەوان ئەم خەڵکەیان ( لەراستیدا میوان دەبن بۆ مەبەستی هاوکاری نەهاتبون ) ناردووە بۆ بەرگری لێکردنمان وەک برا بەرامبەر دوژمنان و، سوپاس بۆ خوا پێویستمان پێیان نەبوو، بە خۆمان چۆکمان بە دوژمن دا، بەڵام دەبێت ئێمە لەم کاتەدا برۆین سەردانیان بکەین  بۆ سوپاسگوزاری  .  لەوێدا پاش سەردانیکردن و میوانیکردنی پر خۆشی، هەردوو عەشیرەت بەیەک شاد دەبنەوە و ناکۆکیەکانیان نامێنێت و سەرکەوتنەکەیان دەبێت بە دوو .

پاش دەستپێکردنی پرۆسەی رزگارکردنی شەنگال، خەڵکانێک  لەو بروایەدابون، کە هیچ نەبێت، کردەوەیەک و پرۆسەیەکی لەم جۆرەی ئاوها لەم کاتەدا، جگە لە قازانجی سیاسی و عەسکەری، دەرفەتێک دەبێت بۆ هەڵوێستی جوان و لێکنزیک بونەوە و چارەسەرکردنی قەیرانەکانی نێوخۆی کوردستان و، یارمەتیدەر دەبێت بۆ نەهێشتنی ناکۆکی نێوان لایەنەکان و، هەلێکی باش دەبێت بۆ نزیکبونەوە لە رێگەی دڵپاکی و دانایی سەرکردەکان و خۆ قوتارکردن لە قین و رق و دوبەرەکی زیاتری لایەنەکان و، هەر نەبێت هەنگاوێکی دڵخۆشکەر دەبێت بۆ دایکی شەهیدان . کەچی هەر لە یەکەم لێدوانی بەرزانی لە شاری شەنگال  و وەک مەبەستێکی حزبی تەسک، قسەیەکی وای کرد، کە تام و چێژی رزگارکردنەکەی بە تەواوی نەهێشت و بۆ هەموان روون بووەوە، کە بەرژەوەندیە حزبی و شەخسیەکان چەند زاڵن بەسەر عەقڵ و بیرکردنەوەی ئەم سەرکردە بێ ستراتیجانەدا . هەمومان غەم دایگرتین و تروسکاییەکی بچوک لەو ئاواتەمان نەما، پاش ئەوەی  لە نێو لێدوانەکاندا، کە تەنها باس لە هێزی پێشمەرگە و لەوێشدا حەتمەن و بە پێی دابەشبونی هێزی پێشمەرگە لە نیوان ناوچەکان و یەکنەگرتنیان، تەنها هێزەکانی پارتی دەگرێتەوە کە شەنگالی رزگار کردبێت و، ئەمەش زۆر شتی بۆ خەڵک رونکردەوە، کە کێ تەنها لەخەمی خۆیدایە نەک خەڵکی کوردستان و، تەنانەت رزگاکردنی شەنگال و ناوچەکانی تریش بە پێی بیری تەسک و بۆ قازانجە حزبیەکان جێبەجێ دەکات، لەکاتێکدا کە شەنگاڵ داگیرکرا و ئەو هێزانە رایان کرد، هیچ شتێکیان نەخستە ئەستۆی خۆیان  . ئەمرۆش هەموو هیلاکی و بەرخودان و بەرگریەکانی خەڵکی تر دیسان خرانە هەگبەی بیرتەسکی بەرژەوەندیە شەخسی وحزبیە تەسکەکانەوە  و، لەجیاتی ئەوەی رزگارکردنی شەنگال یەکێتی و یەکبونی کورد نزیکبکاتەوە،  بەو رەفتارە، دەلاقەکان زیاتر دەبن و  هاوکاریەکانی لایەنەکانی تر پەکدەخات . 

ئەوەی لە مێژوودا دەیبینین کە زۆرجار خەڵکانی عاقڵمەند هەن لایەنی ئیجابی کردەوەیەک بۆ زیاتر قازانجی هەمەلایەنەی گشتگیر  بەکار دێنن، نەک بە ئامانجی تەسک قازانجەکان کورت بکەنەوە و، کاریگەری بۆ کۆی گشتی پرۆسەکە نەهێڵن . مەعقولە بیر و ژیری سەرکردەکانی لای ئێمە بەقەد سەرۆک عەشیرەتێکی عەرەبی باشوری عیراقی سەرەتاکانی سەدەی رابوردوو نەبێت .

دەبوایە رزگارکردنی شەنگال بکرێتە هەوێنی یەکبونی هەڵویستەکان و وەلانانی ناکۆکیەکان و قازانجی هەمەگیری بۆ کۆی گشتی پرۆسەی سیاسی کوردستان هەبوایە، بەڵام.... ؟