سێ ناڕه‌وایی قه‌ره‌قوش و یه‌کێکی ئه‌بو زه‌مزه‌م
Monday, 26/04/2010, 12:00
وه‌رگێڕانی له‌عه‌ره‌بیه‌وه له‌نده‌ن
کوردستانیانی خۆشه‌ویستم، چه‌ند ڕۆژێ له‌مه‌وبه‌ر له‌فۆلکلۆری ئێرانه‌وه چیرۆکێکی قوڵ و پڕواتاو په‌ندم، به‌ناوی شێر شوکور- ، له فارسیه‌وه بۆوه‌رگێڕانه سه‌ر زمانی زیندو و شیرینی کوردی. دیاره له‌کتێبی به‌پێزی فارسی: چهل قێه، گزیده قێه‌های عامیانه ایران، پژوهش و بازنویسی منوچهر کریم زاده، تهران 1385 ، وه‌رمگرتبو و وه‌رمگێڕابو. هیوادارم سودتان لێبینیبێ، به‌ش به‌حاڵی خۆم بایی چه‌نده‌ها کتێبی قه‌به سودو چێژم لیوه‌رگرت.
ئێستاش گه‌لێ به‌خته‌وه‌رم که چوار به‌سه‌رهاتی پڕ په‌ندو واتام بۆهه‌ڵبژاردون، که‌ماناکانیان به‌بارته‌قای شێر شوکور قوڵ و سه‌رنج ڕاکێشه. ئه‌م بابه‌ته‌م له‌کتێبی به‌نرخی عه‌ره‌بی: نوادر قراقوش و أبی العیناو وگرائفهما، إعداد: إمیلین نسیب، بیروت 1994 ، وه‌رگرتوه و وه‌رمگێڕاوه‌ته سه‌ر زمانی جوانی باوو باپیرانمان. هیوادارم ئێوه‌ی خوێنو هه‌ناسه‌م وه‌کو من پێی سه‌رسام بن، خه‌نده‌و فێربون له‌ده‌رکی ماڵه ئاوه‌دانه‌کانتان بدات.
سزا پێش هه‌ڵه‌کردن
جارێکیان قه‌ره‌قوش گۆزه‌یه‌ک ئه‌دا به‌کچه‌که‌ی تا پڕی بکا له‌ئاو، یه‌کسه‌ریش تائه‌توانێ شه‌پازله‌یه‌ک ئه‌کێشێ به‌کچا و ئه‌ڵێ: ها ئه‌وه پێت ئه‌ڵێم، گۆزه‌که نه‌شکێنی. ئه‌وانه‌ی ده‌وره‌به‌ری که‌چاویان به‌و ڕه‌فتاره ناشیرینه‌ی که‌وت، وتیان: چۆن دڵت هات به‌خوتوخۆڕایی بکێشی به‌و مناڵا؟ خۆهیچ خه‌تایه‌کی نه‌بو !. قه‌ره‌قوش هاته‌گۆ، وتی: من ئه‌مه‌وێ سزای شکانی گۆزه‌که‌ی نیشان بده‌م، بۆئه‌وه‌ی ئاگاداربێ، ده‌نا سزا هیچ ماناو کاریگه‌ریه‌کی نابێ دوای شکانی گۆزه‌که. ل 68-69
بی تاوان له‌سێداره ئه‌داو بکوژ ئازاد ئه‌کا
کابرایه لای قه‌ره‌قوش ئه‌بێ وه‌کو ناڵبه‌ند، به‌بێ هۆ پیاوێک ئه‌کوژێ. قه‌ره‌قوش فه‌رمان ئه‌دا له‌سێداره‌ی ده‌ن. پیاوه‌کانی ده‌وروبه‌ری ئه‌ڵێن: ئه‌م کابرایه ناڵبه‌ندته، ئه‌سپه‌کانت ناڵ ئه‌کا، خۆگه‌ر بیکوژی ئه‌وا له‌ده‌ست ئه‌چێ، که‌سیش نیه جێگای بگرێته‌وه. قه‌ره‌قوش ڕوانی به‌ده‌وری خۆیا، کابرایه‌کی وه‌ستای قه‌فه‌سی به‌رچاو که‌وت، وتی: پێویستمان به‌م وه‌ستایه نیه، ئا بۆم بانگ بکه‌ن. که‌هێنایه‌نه لای، وتی: ده‌بڕۆن ئه‌م بکوژن، واز له‌ناڵبه‌نده‌که بهێنن تا ئه‌سپه‌کانمان ناڵ بکات. ل 46-47
بژی داد !
یه‌کێ له‌سه‌ربازه‌کانی قه‌ره‌قوش به‌سواری گالیسکه‌که‌یه‌وه ئه‌بێ، جوتیارێک و ژنه‌که‌شی له‌وناوا تێئه‌په‌ڕن، سه‌ربازه له‌ژنه‌که ئه‌دا. ژنی که‌ساسیش سکی حه‌و‌ت مانگ ئه‌بێ، بۆخۆی مناڵه‌که‌ی له‌بارئه‌چێ. کابرای جوتیار ئه‌چێته‌لای قه‌ره‌قوش سکاڵا پێشکه‌ش ئه‌کا. قه‌ره‌قوش ڕوئه‌کاته سه‌ربازه‌و ئه‌ڵێ: ئه‌بێ ژنی ئه‌م جوتیاره به‌ری بۆلای خۆت، نان و ئاوی بده‌ی، تائه‌وکاته‌ی سکی پڕئه‌بێته‌وه به‌حه‌وت مانگ، ئینجا ئه‌توانی بیبه‌یته‌وه بۆ مێرده‌که‌ی. کابرای جوتیار سه‌ری ئه‌ئاوسێ له‌داخا، ئه‌ڵێ: نا...نا گه‌وره‌م، من ده‌سم له‌سکاڵاکه‌ی خۆم هه‌ڵگرت. هه‌رئه‌وه‌نده‌ی پێئه‌کری به‌په‌له‌پڕوسکێ و هه‌ڵه‌داوان په‌لی ژنه‌که‌ی ئه‌گرێ و ئه‌قوچێنێ له‌وناوه. ل 40
ئه‌بو زه‌م زه‌م
دو کابرا ئه‌چنه‌لای ئه‌بو زه‌م زه‌م، یه‌که‌میان سکاڵا له‌پیاوی دوه‌م ئه‌کا، ئه‌ڵێ: گه‌وره‌م، ئه‌بو زه‌م زه‌م، ئه‌م پیاوه بێتاوان کوڕه‌که‌می کوشتوه. ئه‌بو ئه‌پرسێ: کوڕه‌که‌ت دایکی هه‌یه؟ پیاوه‌ش ئه‌ڵێ: به‌ڵێ گه‌وره‌م. ئه‌بو ئه‌ڵێ: زۆرباشه، دایکی مناڵه‌که‌تی بده‌رێ هه‌تا مناڵێکی لێی ئه‌بێ وه‌کو مناڵه‌که‌ت. پاشان باش باش به‌خێوی بکات تائه‌گاته ته‌مه‌نی کوڕه کوژراوه‌که‌ت، ئه‌وکات حاشای لێبکات و بیبه‌خشێ به‌تۆ. ل 40
کوردستانیانی هاوخوێنم، ئاری قه‌ره‌داغی برابچوکیشتان له‌وسه‌ره‌وه هاته‌وه‌و هیچیان نه‌دایه جگه‌له خۆشه‌ویستی ئێوه که‌بۆم هه‌موشتێکه. ته‌مه‌ن بوار بدا له‌ئاینده‌ی نزیکا چه‌ند په‌ندو باسێکی گرنگتان له ئینلیزیه‌وه بۆئه‌که‌مه زمانی کوردی جوان، چاوه‌ڕێ بن، هه‌رشادو پێشکه‌وتو بن
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
