قەیرانی دەسەڵات و پرسیاری ئۆپۆزسیۆن لەکوردستاندا- بەشی دووەم و کۆتایی

Monday, 26/07/2010, 12:00

تەوەری دووەم: پرسیاری ئۆپۆزسیۆن

چەمک و شوناسی ئۆپۆزسیۆن یەکێکە لەبابەتە گەرمەکانی گفتوگۆکردن لەسیستمی سیاسی هاوچەرخدا دیاریکردنی پێناسی ئۆپۆزسیۆن جەدەلی فراوانی بەدوای خۆیدا هێناوە، رەنگە ئاوەڕدانەوەی ورد لەسەر هەموو ئەو جەدەل و گفتوگۆیانە کاتێکی زۆرتری بوێت و مەرامی سەرەکی نوسینەکەی ئێمەش پێکنەهێنێت بەڵام بەشێوەیەکی گشتی خاڵێک کە هەموو پێناسەکان تەئکیدی لێدەکەنەوە بریتییە لەوە ئۆپۆزسیۆن بریتییە لەهێزێکی سیاسی ناڕازی لەحکومەت یان سیستمی سیاسی و چاودێریکەرە بەسەر حکومەت لەبارەی چۆنیتی بەرێوەچوونی کارەکان و خەرجکردنی سامانی گشتییەوە.
لەراستیدا بوون و قەبوڵکردنی ئۆپۆزسیۆنێکی کارا و چاودێریکەر بەسەر دەسەڵاتەوە کەخەونی ئاڵوگۆڕی ئاشتیانەی دەسەڵاتی هەبێت مەرجی یەکەمی زێندوێتی و دیموکراسی بوونی هەر سیستمێکی سیاسییە، واتە بۆ بۆ ئەوەی بزانین سیستمێکی سیاسی چەندێک لەدیموکراسییەوە نزیکە ئەبێت سەرنجی دوو خاڵ بدەین: یەکەمیان سەرنجی ئەوە بدەین کە چەندێک ئۆپۆزسیۆنێکی کارا و راستەقینە بوونی هەیە و چاودێریکەر و رەخنەگرە لەئەدا و میکانیزمی کارکردنی حکومەت و بگرە لەخودی سیستمە سیاسییەکەش، دوەمیان ئەوەیە چەندێک ئەو ئۆپۆزسیۆنە کارایە وەک بەشێک لەژیانی سیاسی قەبوڵدەکرێت و دەسەڵات مامەڵەی لەگەڵ دەکات
بێ بوونی ئەودوو خالەسەرەکییە مەحالەسیستمێکی سیاسی دیموکرات لەدایک ببێت و، لەسەرانسەری دنیاشدا هیچ نموونەیەکی دیموکراسی لەئارادا نییە کە ئەو دوو خالەسەرەکییە لەخۆ نەگرێت.
ئەگەر بوونی ئۆپۆرزسیۆنی کارا و قەبوڵکردنی هێمای دیموکرات بوونی سیستمێکی سیاسی بێت ، ئەوا هێمای دیموکرات بوونی هەر ئۆپۆزسیۆنێکیش ئەو پرسیارانەیە کە ئۆپۆزسیۆن لەهەر سیستمێکی سیاسی و حوکمڕانی دەکات، ئەو دنیابینی و تیۆرانەیە کە ئۆپۆزسیۆن بەهۆیەوە رووبەرووی دەسەڵات و حکومەت دەبێتەوەو رەخنەی لێدەگرێت، وە خودی پرسیارەکانی ئۆپۆزسیۆنیش بنەمایەکی گرنگی تێگەیشتن و پۆلێنکردنی رەوتەکانی ناو ئۆپۆزسیۆنە، ئێمە هەر رەوتێکی ئۆپۆزسیۆن لەرێگەی پرسیارەکانییەوە ئەناسینەوە، بەڵام داخۆ رەوتی ئۆپۆزسیۆن لەکوردستان خاوەنی چ پرسیارێکە؟ ئەو پرسیارانە چییە ئۆپۆزسیۆن لەدەسەڵاتی دەکات؟
سەرەتا پێویستە لەوە بدوێین لەئەزموونی حوکمڕانی کوردستاندا ئۆپۆزسیۆن دیاردەیەکی نوێییە، دیاردەیەکە لەگەڵ سەرهەڵدانی بزووتنەوەی گۆڕاندا سەرهەڵدەدات و ئۆپۆزسیۆن دەبێتە بەشێک لەژیانی سیاسی کوردستان، بەرلەسەرهەڵدانی بزووتنەوەی گۆڕان ئەو هێزە سیاسیانەی لەدەرەوەی دەسەڵات بوون موبتەلای دوو گرفتی سەرەکی بوون و ئەو دوو گرفتەش وایکردوە شانسی ئەوە لەدەست بدەن کە وەک هێزێکی ئۆپۆزسیۆن دەربکەون ئەو دوو گرفتەش ئەوەیە
یەکەم: هەموو ئەو هێزە سیاسیانەی لەکوردستان پێگەیەکی جەمارەییان هەبوەو کورسی پەرلەمانیان هێناوە وەک یەکگرتوو ،وکۆمەڵی ئیسلامی بەشداری هەموو حکومەتە یەک لەدوایەکانی هەرێمی کوردستانیان کردوە، من کابینەیەکم نەبینی کۆمەڵ و یەکگرتوو بەشداری تیانەکات، هێزێکی وەک یەکگرتوو لەکاتی هەڵمەتی هەڵبژاردن و لەکۆبوونەوە حزبییەکانی خۆیدا باسی لەدیاردەی گەندەڵی یان بێ سەروبەری و بێ بەرنامەیی حکومەت دەکرد، بەڵام دوای هەڵبژرادن لەرێگەی وەزارەتێک یان دوانەوە بەشداری دەسەڵاتی دەکرد و دەبوو بە بەشێک لەژیانی دەسەڵاتداری کوردستان، دیدگای سیاسی جیاوازیان بۆ حکومڕانی و بەرێوەبردنی وڵات نەبوە و لەکار و ئەدای حکومەت رازی بوون و بشاترین بەڵگەش بەشداریکردنیانە لەکابینە یەک لەدوایەکەکانی حکومەتدا
دووەم: پرسیارەکانی هەریەک لەیەکگرتوی ئیسلامی و کۆمەڵی ئیسلامی لەسیستمی سیاسی کوردستان هەڵگری ئیشکالییەتی سیاسی گەورە بوون، ریشەی پرسیار و دنیابینی سیاسی ئەو دوو هێزە جیاوازییەکی راستەقینە و ریشەیی لەسیستمی دەسەڵات نەبوە، لەسەر زۆربەی مەسەلەبنچینەیی و جەوهەرییەکان تەبا بوون، باشترین نموونە بۆ ئەم حاڵەتە رەزامەندبوونی هەردوو حیزب لەسەر رەشنوسی دەستووری هەمیشەیی کوردستان کە ئەم رەشنوسە بە عەقڵی بە رژەوەندخوازنەی دەسەڵات نوسرابوەوە و زۆربەی چین و توێژ و رۆشنبیران و پارێزەران نارازیی بونیان نیشاندابوو، بەڵام ئەم دووحزبە قەبوڵیان کردوو ئامادەبوون دەستی بەڵێی بۆ بەرز بکەنەوە، لەئەزموونی پێشتریشیاندا ئەوان لەرێگەی بەشداریکردنیان لەکابینە یەک لەدوای یەکەکانی حکومەتی هەرێمدا رەزامەندییان لەسەر مۆدیل و ئەدای حوکمڕانی ئەو حکومەتە نیشاندا بوو، رۆژێک نەمانبینی یەکگرتوو یان کۆمەڵ بڵێن ئەم حکومەتە پڕە لەگەندەڵی بۆیە ئێمە بەشداری ناکەین، یان حزب باڵادەستە بەسەر حکومەتدا بۆیە ئێمە دەبینە ئۆپۆزسیۆن، یان بڵێن شەفافیەتی دارایی و بودجە نییە بۆیە دەستی بەڵێ بەرزناکەینەوە، هیچ کامێک لەمانەمان نەدی، بۆیە نەبونە ئۆپۆزسیۆن، جگە لەمە ئیشکالییەتێکی قوڵتریش لەپرسیار و دنیابینی سیاسی هەریەک لە یەکگرتوو وکۆمەڵ هەیە ئەویش ئەوەیە ئەو دوو هێزە بە باکگراونێکی ئایینییەوە سیاسەت ئەکەن، ئەوان زیاتر ئۆپۆزسیۆنێکی ئایدۆلۆژین نەک سیاسی، پرسیارەکانی ئەوان لەسیاسەت جەوهەرێکی ئایینی هەیە، پرسیاری ئەوان ئەوە نییە تا چەند ئازادییە تاکەکەسییەکان ئەچەسپێت و پارێزراو ئەبێت بەڵکو ئەوەیە چەندێک شەریعەتی ئیسلامی جێبەجێ ئەبێت، شەڕی ئەوان لەسەر ئەوە نییە چەندێک ماف و ئازادییەکانی ژن دەستەبەر ئەبێت و یەکسانی بەدیدێت بەڵکو لەسەرئەوەیە یاسایەک دەرنەچێت فرەژنی قەدەغە بکات ، تەنانەت لەمەسەلەهەرە چارەنوسسازەکاندا ئەو بنچینە ئایینیە بناغەی سیاسەتکردنیانە، ئەوان یەکێک لەو هۆیانەی وایکردن ئیمزا لەسەر رەشنوسی دەستووری هەرێمی کوردستان بکەن ئەوەیە کە ئەو رەشنوسە شەریعەت بە سەرچاوەی یاسادانان دادەنێت، گرنگ ئەوەیە شەریعەت سەرچاوەی یاسادانان بێت ئیدی دیموکراسی لەمەترسیدایە یان نا گرنگ نییە، رۆڵی پەرلەمان و دەزگا مەدەنییەکانی هەرێم ئیفلیج دەکرێت گرنگ نییە یەک شت گرنگە ئەویش ئەوەیە شەریعەت سەرچاوەی یاسادانان بێت، ئیسلامییەکان ئۆپۆزسیۆنی ئایدۆلۆژین نەک سیاسی، ئیدی ئەمانە وایانکرد کە ئەو دوو هێزە ئیسلامییە نەتوانن وەک ئۆپۆزسیۆن دەرکەون و رۆڵی ئۆپۆزسیۆن بینین، بە پێچەوانەوە زیانی گەورەیان لەهەموو مەفهومێکی ئۆپۆزسیۆنداوەو خەڵکیان فێری ملکەچی و گوێرایەڵی کردوە، بەڵام دەرکەوتنی بزووتنەوەی گۆڕان وەک رەخنەگرێکی جددی لەبونیادی سیستمی سیاسی کودستان ئۆپۆزسیۆنی راستەقینەی لەکوردستاندا دروست کرد و هەستی ئۆپۆزسین بوونیشی لەو دووپارتە ئیسلامیەدا بەهێز کرد، دروستبوونی بزووتنەوەی گۆڕان نەک بۆ کوردستان و عێراق بەڵکو بۆ سەرانسەری رۆژهەڵاتی ناوەڕاستیش روداوێکی نوێ و گرنگ بوو، رەنگە هەبن باسکردن لەنوێبوون و گرنگ بوونی بزووتنەوەی گۆڕان بۆ ئاستی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە زیادەڕەویی بزانن و بپرسن بۆچی؟ بەرای من گرنگییەکی لەوەدایە کە لەتەواوی وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هێزی ئۆپۆزسیۆن هێزە ئیسلامییەکانن ، ئیسلامییەکانن نوێنەرایەتی رەوتی ناڕەزایی دژ بە دەوڵەت و دژ بە گەندەڵی و نەبونی ئازادی کاری سیاسی دەکەن، لەئێران، لە سوریا، ئەردەن، کویت، سعودیە، یەمەن، پاکستان، ئەفغانستان، لەهەوو ئەمانەدا رەوتی ئۆپۆزسیۆن رەوتی ئیسلامی سیاسیە، بەڵام لەکوردستاندا و بۆ یەکەم جار رەوتی ئۆپۆزسیۆن لەچنگی ئیسلامی سیاسی دەردێت و بزووتنەوەیەکی عەلمانی و لیبراڵ رابەرایەتی ئۆپۆزسیۆن ئەکات، دروستبوونی بزووتنەوەی گۆڕان تێپەراندنی قۆناغی ئۆپۆزسیۆنی ئایدۆلۆژی بو وە گواستنەوە بوو بۆ قۆناغی ئۆپۆزسیۆنی سیاسی، ئەمەش روداوێکی نوێ و گرنگە


ئۆپۆزسیۆن و پرسیارەکانی

وەک پێشتر ئاماژەمان پێکرد ئێمە بۆ ئەوەی رادەی دیموکرات بوون و شوناسی هەر ئۆپۆزسیۆنێک بناسین پێویستمان بەوەیە لەپرسیارەکانی ئۆپۆزسیۆن تێ بگەین، لەو دنیابینییە تێبگەین کە ئۆپۆزسیۆن بە هۆیەوە تەفسیری دەرەوەی خۆی دەکات و بەهۆیەوە بیر دەکاتەوە، بەڵام داخۆ پرسیارەکانی ئۆپۆزسیۆن لەکوردستاندا کامەیە؟ چۆن لەئۆپۆزسیۆن بدوێین لەکوردستاندا؟
بۆ ئەوەی بتوانین لەئۆپۆزسیۆن بدوێین لەکوردستان پێویستە لەو پرسیارانە تێبگەین کە ئۆپۆزسیۆن دەیکات لەکوردستاندا، بۆ ئەوەشی لەو پرسیارانە تێبگەین پێش هەموو شت هەموو شت ئەو پۆلینکردنە گشتییەی دەکرێت بە ناوی ئۆپۆزسیۆنەوە ئەبێت بدرێتە دواوە، واتە پۆلینکردنی هەر سێ هێزی ئۆپۆزسیۆن سەرەکی گۆران و یەکگرتوو و کۆمەڵ لەیەک تایپدا بە ناوی ئۆپۆزسیۆنەوە لەراستیدا پۆلێنکردنێکی بابەتی نییە، راستە ئێستا هەر یەکێک لەم سێ هێزە لەدەرەوەی حکومەتن بەڵام پرسیار و دیدی سیاسی ئەمانە تەواو جیاوازن و بواری ئەوە لەئارادا نییە هەرسێکێان بخەیتە یەک چوارچێوەو و لەسەریان بنوسیت ئۆپۆزسیۆن، بەلای منەوە بەکارهێنانی دەستەواژەی هێزەکانی ئۆپۆزسیۆن باشتر و بابەتی ترە.
هەر بزووتنەوەیەکی ئۆپۆزسیۆن لەکوردستاندا بیەوێت و جێگەی ئومێدی مرۆڤی ئازادیخواز و مەدەنی بێت پێویستە لەسەر دوو بنچینەی سەرەکی کار بکات و کۆی پرسیار و دنیا بینی سیاسی خۆی لەسەر ئەو دوو بنچینەیە دابمەزرێنێت، بەڵام داخۆ ئەو دوو بنچینەیە چییە؟ وە هێزەکانی ئۆپۆزسیۆن لەکوردستان تا چەند لەسەر ئەم دوو بنچینەیە کاریانکردوە؟
یەکەم: پرسیار لەبنچینەکانی سیستمی سیاسی کوردستان و دامەزراوەییکردنی ئەو سیستمە.
وەک پێشتر ئاماژەمان پێکرد سیستمی سیاسی کوردستان گیرۆدەی چەندین قەیرانە، گرنگترین ئەو قەیرانانەش کۆدێتای حزبە بەسەر حکومەتدا، جیانەکردنەوەی سێ دەسەڵاتە لەیەکتر، سەربەخۆ نەبوونی دادگا و پەرلەمان و دەسەڵاتی جێبەجێکردن ، گەندەڵی بەربڵاو کە هەموو دەزگا و دامەزراوەیەکی تەنیوە و دروستبوونی ئەریستۆکراتیەتی حزبی کە جیاوازییەکی چینایەتی بەرفراوانیان دروستکردوە بونەتە نموونەی فەزیحەیەک لەسیاسەتی کوردیدا، میزاج و خواستی تاکەکەسی رەنگدانەوی قووڵی لەهەیە لەسەر بڕیار و کارگێڕی لەحزب و حکومەتی کوردیدا، ئەمانە هەموو پرس و بابەتی ستراتیژی گرنگن، پێویستە ئۆپۆزسیۆن رەخنەی توند لەم بابەتانە بگرێت و دیدێکی دیموکراتی رۆشنی بۆ هەریەکێک لەم پرسانە هەبێت، وە پڕۆژەی خۆی بۆ بە دامەزراوەییکردن و چارەسەرکردنی هەموو پرسە بنچینەییە سیاسیاکان هەبێت، بە مانایەکی تر سیستمێکی نوێ لەسەر بنچینەی دیموکراسی بهێننە ئاراوە، هەڵبەت ئەمەش تەنها لەرێگەی راگەیاندن و تێکست نوسینەوە نابێت، چونکە بە پێی بانگەشەو راگەیاندن بێت هیچ حزبێکی ئەوروپا و ئەمریکا بەقەد حزبەکانی کوردستان پەرۆشی دیموکراسی نیین بەڵام لەناوەڕۆکدا هیچ حزبێک بەقەد ئەمان دیموکراسی نەخستۆتە مەترسییەوە، بۆیە پێویستە هەم بە تێکست و بە رۆشنی دیدی خۆی بۆ هەموو ئەو مەسەلانە روون بکاتەوە و هەمیش لەرێگەی پەرلەمان و ئامرازەکانی دیکەی خەباتی مەدەنییەوە کار بۆ نوێکردنەوەی سیستمی سیاسی بکات لەسەر بنچینەی دیموکراسی.
بەڵام ئایا هێزە ئۆپۆزسیۆنەکانی کوردستان چییان کردوە بۆ پێداچوونەوە بەم بوارەدا؟ ئایا چەند پڕۆژە و کاریان بۆ ئەم مەبەستە خستۆتە روو؟ ئایا گرنگترین ئەو میکانیزمانە چین ئۆپۆزسیۆن ئەیگرێتە بەر بۆ نوێکردنەوەی سیستمی سیاسی ، ئەو میکانیزمانە چین بەهۆیەوە دەسەڵاتەکان لەیەک جیا ئەکاتەوەو گەندەڵی نایەڵێت و بواری بە درووستبوونی ئەریستۆکراتییەتی حزب نادات، چونکە دیاریکردنی ئەو میکانیزمانە زۆر گرنگە بۆ ئەوەی ئەگەری دووبارەبوونەوەی گەندەڵیی نەمێنێت، چۆن دڵنیابین ئۆپۆزسیۆن هەمان گەندەڵیی دووبارە ناکاتەوە، بزووتنەوەیەکی سیاسی باڵادەست ناکات بەسەر حکومەت و پرۆسەی سیاسیدا؟ ئەمە لەکاتێکدا هاووڵاتی کورد ئەزموونی دوو دەیەی لەگەڵ بەڵێنی گەورەدا هەیە، ئەزموونی دوو دەیەی هەیە لەگەڵ خۆجوانکردنی گوتاری سیاسی بە هەمان ناوەڕۆک و رۆحی گەندەڵەوە، بۆیە چەندێک ئەوە گرنگە پڕۆژە و تێزی گرنگ و پشتبەستوو بە بنچینەکانی دیموکراسی لەئارادا بێت بۆ گۆڕینی سیستمی سیاسی ئەوەندەش ئەوە گرنگە کە میکانیزمەکانی ئەو پرۆسەیە دیاری بێت، گرەنتییە یاسایی و مەبدەئییەکانی لەئارادابێت ،.
بێگومان ئۆپۆزسیۆن لەم بوارەدا کاریکردوە و هەوڵیداوە پڕۆژەی هەبێت، بەڵام ئەم کار و پڕۆژانە تەنها سەرەتایەکن و دەبێت ئەو سەرەتایە بەرەو کارو پڕۆژەی جددی تر بڕوات و ، ئەبێت بۆ هەر بابەتێک پڕۆژە بباتە پەرلەمان و خەباتی مەدەنی دەست پێبکەن، بەڵام بەداخەوە زۆرکات ژمارەیەک پرسی لاوەکی زیاتر لەپرسە ستراتیژییەکان سەرنجی ئۆپۆزسیۆنی راکێشاوە، میدیا ئۆپۆزسیۆن بە بایەخەوە قیرتاونەکردنی کۆڵانێک وەک هەواڵی پلەیەک بڵاودەکاتەوە بەڵام سەربەخۆ نەبوونی دادگا ناکات بە بابەت کە سەرچاوەی گەورەترین و تاریکترین جۆری نادادپەروەرییە

دووەم: بەرگریکردن و بایەخ پێدانی دیموکراتیزەکردنی ژیانی کۆمەڵایەتی و مافە دیموکراتییەکانی تاک:

گرفتە قوڵەکانی کۆمەڵگای کوردی بەتەنها بریتی نییە لەوەی سیستمێکی سیاسی دیموکرات لەئارادا نییە، بەڵکو دواکەوتوویی ژیانی کۆمەڵایەتی و پێشێلکردنی ماف و ئازادییەکانی مرۆڤی کورد وەک تاک گرفتی هەرە قووڵ و راستەقینەیە، لەراستیدا گرفتی قوڵمان بەدەست نەبوونی ئازادییە تاکەکەسیەکانەوە هەیە، بەناوی ئازادی نەتەوە و پارستنی بەهاکان ئازادی تاک لەبەردەم گەورەترین مەترسیدایە، بەپێی هەندێک داتا و زانیاری لەماوەی ئەزموونی دەسەڵاتداریی کوردیدا پتر لە13 هەزار ژن بە بیانووی ناموس پارێزی کوژراون، خوێنی سیانزە هەزار ژن بە ناهەق زەوی سوور کردوە، ئێمە هەموومان بە کوشتنی کچە یەزیدی دوعا هەژاین، بەڵام تەنها جیاواییەک لەنێوان کوشتنی دوعا و کوشتنی ئەو هەزارن ژنەی دیکەدا هەبێت ئەوەیە کە دوعا کوشتنەکەی وێنە گیرا و بڵاوکرایەوە، بەڵام کوشتنی ئەوانیدی لەبێکەسی و چۆڵەوانی و دوو لەچاوی خەڵک کوژراون، کوشتنی ئەو ژمارە زۆرەی ژن کارەساتێکی شەرمهێنەرە، ئەو توندوتیژییەی دژی ژن دەکرێت بەشێکە لەو توندوتیژییەی کە لەنێو خێزانی کوردیدا بوونی هەیە، لەقوتابخانە و زانکۆ و ناوەندە پەروەردەیی و فێرکارییەکاندا هەیە، هەموو ئەو توندوتیژیانە لەسەر یەک تەوەر کار دەکات ئەویش دروستکردنی تاکێکی بێ ئیرادە و بێ ئازادی، بە بێ ئازادی تاک مومکین باس لەئازادی نەتەوە بکرێت، ئازادی نەتەوە بێ ئازادی تاک فریودانێکی میکافیلیانەیە، دیموکراتیزەکردنی ژیانی سیاسی بێ دیموکراتیزەکردنی ژیانی کۆمەڵایەتی نرخێکی راستەقینەی نابێت، بە بێ دیموکراتیزەکردنی ژیانی کۆمەڵایەتی مانایەک بۆ جێگیرکردنی پرەنسیپەکانی کۆمەڵگای مەدەنی نامێنێت، پرسی کۆمەڵگای مەدەنی پێش هەموو شت پرسی ئازادی ئیرادە و ئازادی عەقڵە، تاکێک کە ئیرادەی لێبەسنرێت و نەتوانێت بژی بەو شێوەیەی کە خۆی ئەیەوێت ئەوا ناتوانێت بەشدار بێت لەپێکهێنانی ئیرادەی گشتی کۆمەڵگادا چونکە ئەو لەبنەرەتدا ئیرادە لێسەنراوەتەوە، ئیدی لێرەوە ستەمکاری سیاسی هیچ نییە جگە لەیەکێک لەبەرەنجامەکانی ستەمکاری کۆمەڵایەتی و پەروەردەیی
پێویستە بوونی ئۆپۆزسیۆن لەکوردستاندا بوونی بەرگریکردنێکی راستەقینە بێت لەئازادی تاک ، لەیەکسانی و نەمانی جیاوازی رەگەزی نێوان ژن و پیاو، لەنەهێشتنی توندوتیژی رەمزی و ماددی لەهەموو دام دەزگا پەروەردەییەکاندا، لەم ئاستەدا ئۆپۆزسیۆنی کوردستان ئۆپۆزسیۆنێکی کەمتەرخەمە و ئاوڕی پێویستی لێنەداوەتەوە، بە تایبەت بزووتنەوەی گۆڕان کە ئەگەری ئەوەی تێدایە ئەم پرسانە بە جددی وەر بگرێت و بەڵام وەرینەگرتوە و کۆی خیتابی خۆی بۆ چەند پرسێکی سیاسی کورتکردۆتەوە