دیمانه‌ی گۆڤاری لڤین. له‌گه‌ڵ به‌ڕێز عومه‌ری سه‌ید عه‌لی ..به‌شی ته‌واوکه‌ر.
Sunday, 23/08/2009, 12:00
لڤین: پێده‌چێت نه‌تانه‌وێت ده‌ستبه‌رداری یه‌كێتی ببن؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئه‌وه له كاتێكی تردا وه‌ڵامی ده‌ده‌ینه‌وه. به‌ڵام چاره‌نوسی ته‌نها به‌ده‌ست ئه‌وان نییه‌‌و به‌ده‌ست هه‌مومانه‌وه. به چ حه‌قێك ئه‌وان بانگه‌شه‌ی یه‌كێتیبون و سه‌ركردایه‌تی ده‌كه‌ن. ئه‌وان یه‌كێتییان گه‌یانده ئه‌و رۆژه‌ی ئێستا، نه‌ك باڵی ریفۆرم، ئێمه به‌دوای ئیمتیازات و پله‌وپایه‌دا نه‌گه‌ڕاوین، وه‌ك خه‌ڵكی سلێمانی ده‌ڵێت: ئێمه له‌پاڵ حه‌جه‌كه‌دا بوین، هه‌ر چییه‌كمان بویستایه، بۆیان ده‌كردین. به‌ڵام ده‌ستبه‌رداریشی بوین، بۆ زانیاریتان ره‌نگه تا ئێستاش من‌و دو كه‌سی تر بزانن، من كه وه‌ك كارگێڕ، مه‌كته‌بی سیاسیم جێهێشتوه، (5) ملیۆن دۆلارمان پاشه‌كه‌وت كردوه، تا ئێستاش ره‌نگه ژماره‌یه‌ك له مه‌كته‌بی سیاسی نه‌زانن. ئێستا ره‌نگه تێی بروكێن هه‌ریه‌كه بڵێ به‌شه نه‌سریه‌م ئه‌وێ، ئه‌مه‌مان له نه‌سرییه‌ی مه‌كته‌بی سیاسی گێڕاوه‌ته‌وه. ئێمه به‌و شێوه‌یه كارمان بۆ یه‌كێتی كردوه.
لڤین: بۆ له‌مه‌ودوا وه‌كو باڵی ریفۆرم ده‌تانه‌وێت ده‌ستتان له یه‌كێتیدا هه‌بێت‌و به ئاڕاسته‌یه‌كدا بیجوڵێنن؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئێمه ته‌مه‌نێكی زۆرمان له خه‌باتدا به‌سه‌ربردوه. ئێمه خه‌باتمان بۆ گه‌ل و نیشتمان كردوه، حیزب وه‌سیله‌یه‌ك بوه بۆ گه‌یشتن به ئامانجه‌كانی گه‌له‌كه‌مان. به‌ڵام ئه‌گه‌ر كۆمه‌ڵێك كه‌س ده‌ستی به‌سه‌ردا بگرن، له بارودۆخێكی تایبه‌تدا بۆ پاوانكردنی ده‌سه‌ڵات و به‌رژه‌وه‌ندی تایبه‌ت، تۆ ده‌سه‌ڵاتت چییه؟!، به‌ڵام ئه‌وا له‌به‌رده‌می جه‌ماوه‌ر و ئه‌ندامانی یه‌کێتی و واقیعه‌كه‌داین بزانین به‌كوێ ئه‌گه‌ین.
لڤین: تۆ ده‌ڵێیت حیزب ئامرازه بۆ گه‌یشتن به ئامانج. ئێوه كه له یه‌كێتی هاتونه‌ته ده‌ره‌وه، به‌پێی قسه‌ی به‌رپرسانی یه‌كێتی له په‌یڕه‌وی ناوخۆ لاتانداوه‌‌و ماف‌و ئه‌ركتان نییه له‌و حیزبه‌دا. ئه‌وه‌یان چۆن لێكده‌ده‌یته‌وه؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئه‌وان له په‌یڕه‌و لایانداوه و ئاماده نه‌بون کۆنگره بگرن، بۆیه په‌یڕه‌و چه‌ند شه‌رعیه‌تی بۆ ئه‌وان هه‌یه ئه‌وه‌نده‌ش شه‌رعیه‌تی هه‌یه بۆ ئێمه، ئه‌گه‌ر بابه‌تییانه سه‌یری مه‌سه‌له‌كه بكه‌ین، به چ حه‌قێك ئه‌وان خاوه‌نی ئه‌و حیزبه‌ن. ئه‌وان تا ئێستا ده‌سه‌ڵاتیان زه‌وتكردوه له‌روی سیاسی و ئیداری و مالی و رێكخراوه‌یی، به‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی به‌ده‌ستیانه‌وه‌یه خه‌ڵكی پێ ده‌رده‌كه‌ن، ئه‌وان له په‌یڕه‌وی ناوخۆ لایانداوه و شكست له‌دوای شكستیان به‌سه‌ر یه‌كێتیداهێناوه و پێگه‌ی جه‌ماوه‌رییان نه‌ماوه.
لڤین: با راشكاوتر بم، ئێوه ده‌تانه‌وێت لێره‌وه ململانێ له‌سه‌ر مێژو و چاره‌نوسی یه‌كێتی ده‌ستپێببكه‌ن؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئێمه ئه‌م ململانێیه، به زۆرانی بیروباوه‌ڕی سیاسی ده‌زانین بۆ ئه‌وه‌ی به شێوه‌یه‌كی هێمن‌و سه‌رده‌مییانه ئه‌نجامی بده‌ین. له یه‌كێتیدا بیروباوه‌ڕی جیاواز هه‌بوه، یه‌كه‌م گۆڕانی ئێمه به‌ر له به‌ده‌ستهێنانی كورسییه‌كانی په‌رله‌مان ده‌ست پێده‌كات بۆ پاڵپشتی لیستی گۆڕان و بون به به‌شێك له لیسته‌كه، که ئه‌و هۆشیارییه سیاسییه‌ی لای كۆمه‌ڵانی خه‌ڵك له كوردستان دروست كرد، ئه‌مه گۆڕانه، ئه‌وه بو خه‌ڵك له‌سه‌ر سندوقی ده‌نگدان به ده‌سه‌ڵاتی وت: (نا) كه (ی.ن.ك) به‌شێكی گرنگی ده‌سه‌ڵات بو.
لڤین: دوای ده‌ركه‌وتنی ئه‌نجامی كۆتایی هه‌ڵبژاردنه‌كان، لیستی گۆڕان (25) كورسیی له په‌رله‌مانی كوردستان گرت كه زۆرینه‌ی ده‌نگه‌كانی له ناوچه‌كانی ژێر ده‌سه‌ڵاتی یه‌كێتییه‌وه، برد به بڕوای تۆ یه‌كێتی ده‌توانێت وه‌كو جاران ركابه‌ری سه‌ره‌كی بێت‌و بتوانێت ململانێ له‌گه‌ڵ پارتیدا بكات؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئه‌و پرسیاره له سه‌رکردایه‌تی یه‌كێتی خۆی بكه، یه‌كێتی دێت خه‌ڵكی قوڕبه‌سه‌ر‌و فه‌رمانبه‌ر كادره‌كانی خواره‌وه ده‌رده‌كات، بۆ محاسبه‌ی سه‌ركرده‌كانی ناكات كه چ جۆره سیاسه‌تێكیان په‌یڕه‌و كرد، كه گوێیان له‌و راپۆرت و ئاماره دور له راستیانه ئه‌گرت و سیاسه‌تیان له‌سه‌ر دائه‌ڕشت كه ده‌رئه‌نجامه‌كه‌ی ئه‌و شكسته‌یان به‌سه‌ریدا هێنا؟!
لڤین: هه‌نێك له چاودێرانی سیاسی پێیانوایه گۆڕان له روی قورسایی‌و هێزه‌وه یه‌كێتیی تێپه‌ڕاند‌و ده‌یه‌وێـت له‌گه‌ڵ پارتیدا ململانێكانی ده‌ستپێبكات، لێكدانه‌وه‌تان بۆ ئه‌م رایه چییه؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئێمه هاتوین له‌سه‌رخۆ‌و به هێمنی له‌رێی ململانێی سیاسی گۆڕان بكه‌ین بۆ گۆڕینی سیستمی حكوم به‌شێوه‌یه‌کی ئاشتیانه و ده‌ستاوده‌ستكردنی ده‌سه‌ڵات به‌هۆی سندوقی ده‌نگدانه‌وه، كه ئه‌مه‌ش به قازانجی كۆمه‌ڵگه و خه‌ڵكه بۆ گه‌یشتن به‌مافه‌ڕه‌واكانی خۆیان كه له ئازادی و دیموكراتی و دادپه‌روه‌ری كۆمه‌ڵایه‌تی و مافی مرۆڤ و وه‌كیه‌كی له‌به‌رده‌م یاسادا و ...خۆی ده‌بینێته‌وه، نه‌ك به شه‌ڕ‌و هه‌ڕه‌شه.
لڤین: ئێوه وه‌كو لیستی گۆڕان، سه‌نگ‌و قورسایی خۆتان له‌و ئاسته‌دا ده‌بینن؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: به‌ڵێ، نزیكه‌ی نیو ملیۆن ده‌نگمان هێناوه، پێكهاته‌ی لیسته‌كه و پشتیوانی چین و توێژه‌كان بۆی، به‌تایبه‌تی گه‌نج سه‌نگ و قورسایی زۆری پێداوه. ئه‌گه‌ر ئه‌و ساخته‌كاری‌‌و فێڵانه‌یان نه‌كردایه، ئێستا له ریزی پێشه‌وه بوین. ئێوه خۆتان بینیتان له ماوه‌ی مانگێكی هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردندا، له سلێمانی و گه‌رمیان و کۆیه چ حه‌شرێك بو له‌نێوان لیسته سیاسییه‌كاندا، له هه‌ولێر‌و دهۆك باسی چی هه‌بوله‌چاو سلێمانیدا، تا رۆژی هه‌ڵبژاردن. ئه‌ی خێره له دهۆك له (85%)و له هه‌ولێر نزیكه‌ی (80%)و له سلێمانی (74%) ده‌نگ بدات. ئه‌مه به چ مه‌نتقێك؟!َ ته‌نانه‌ت له رێژه‌ی زیادكردنی دانیشتواندا غه‌در له سلێمانی كراوه‌‌و زیاده‌ی رێژه‌ی دانیشتوان له دهۆك‌و هه‌ولێر زیاتره تا سلێمانی. له‌چه‌ند ساڵی رابردودا ئه‌مه‌ش به‌هۆی نه‌بونی سه‌رژمێری گشتی كه (10) ده ساڵه داوا ئه‌كرێت.
لڤین: به‌پێی زانیاری‌‌و داتاكانی ئێوه، رێژه‌ی كورسییه "ته‌زویر"ه‌كانی لیستی كوردستانی چه‌نده؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: تا سه‌عات سێ، له هه‌ولێر‌و دهۆك (40%)ی خه‌ڵك ده‌نگی داوه ئه‌وه زانیاری هه‌ندێ سه‌رچاوه‌ی کۆمسیۆنی باڵا خۆیه‌تی. چۆن به‌و چوار سه‌عاته‌ی دوای گه‌یشته ئه‌وه‌نده؟! ئێمه به لانیكه‌مه‌وه (8) تا (10) كورسی غه‌درمان لێكراوه.
لڤین: ئێوه كاتێك كه له‌ناو یه‌كێتیدا بون ده‌تانوت به‌شێك له كێشه‌كان ئه‌وه‌یه یه‌كێتی سازشی زۆری بۆ پارتی كردوه‌‌و ئه‌مه‌تان به هۆكاری بچوكبونه‌وه‌ی یه‌كێتی ده‌زانی، ئێستاش باس له‌وه ده‌كرێت كه ئه‌مجاره یه‌كێتی پۆستی سه‌رۆكی حكومه‌ت وه‌رده‌گرێته‌وه‌‌و ده‌ستبه‌رداری نابێت، تۆ پێتوایه یه‌كێتی به‌و پۆسته هه‌ژمونی سیاسیی خۆی دروستبكاته‌وه؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: به‌ڵێ ئێمه ئه‌وه‌مان وتوه. ئێستاش یه‌كێتی نه‌ك پۆستی حكومه‌ت، په‌رله‌مان و حكومه‌ت به‌یه‌كه‌وه وه‌رگرێ، تا ئه‌وه ئه‌دایی شێوازی كاركردنی بێت، هیچ پێشكه‌وتنێك به‌ده‌ستناهێنێت. ده‌بێت یه‌كێتی سیسته‌مه‌كه‌ی بگۆڕێت نه‌ك ده‌موچاوه‌كان و كه‌سه‌كان. گه‌ر وانه‌كات هه‌ژمونی سیاسی دروست ناكه‌ته‌وه و بۆی ناگه‌ڕێته‌وه. به‌ڵام به‌داخه‌وه یه‌كێتی‌‌و پارتی حكومه‌تیان كردوه به مڵكی خۆیان نه‌ك هی خه‌ڵك، له وه‌زیرێكه‌وه تا چایچییه‌كیان له‌به‌ینی خۆیان به‌شكردوه. ئه‌مه سیسته‌مه دیموكراتی و عادله‌كه‌یه كه باسی ده‌كه‌ن.
لڤین: چۆن چاره‌سه‌ری كێشه‌یه "ده‌ركراو"و "نانبڕاو"ه‌كان ده‌كه‌ن؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: یه‌كه‌م كاری فراكسیۆنی گۆڕان پێویسته له پارله‌ماندا گه‌ڕانه‌وه‌ی ئه‌و كه‌سانه بێت كه له‌سه‌ر بیروباوه‌ڕی جیاواز له كاره حكومییه‌كانیان ده‌ركراون. پێیانبڵێن ئه‌گه‌ر ئَێوه وا هه‌ڵسوكت بكه‌ن،ئه‌مه ناڕه‌وایه و حكومه‌تی خه‌ڵك نین. ئه‌بێت ئه‌وانه بگه‌ڕێنه‌وه سه‌ر كاره‌كانیان. هه‌روه‌ها داواكردن له كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی كه قبوڵی ئه‌مجۆره ره‌فتاره‌ی ده‌سه‌ڵات نه‌كات، چونكه ئه‌مه مه‌ترسی زۆره له ئاینده‌دا ببێ به‌ڕێ و ره‌سمی ده‌سه‌ڵات به‌رامبه‌ر به خه‌ڵك و ئۆپۆزسیۆن.
لڤین: جگه له هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان‌و ئه‌نجامه‌كانی، وه‌كو باڵی ریفۆرم به‌رنامه‌ی سیاسیی داهاتوتان چییه‌‌و به چییه‌وه سه‌رقاڵن؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئێستا به‌شێكین له گۆڕان‌و پاڵپشتیی گۆڕان ده‌كه‌ین، خۆمان بۆ هه‌ڵبژاردنی عێراق‌و ئه‌نجومه‌نی پارێزگاكان ئاماده ده‌كه‌ین.
لڤین: ئێوه وه‌كو باڵی ریفۆرم به‌شێكتان دڵتان هه‌م له‌لای گۆڕانه‌‌و هه‌م له‌لای یه‌كێتییش، ئایا هیچ دانیشتنێك نه‌بوه بۆ ئاشتبونه‌وه‌ی گشتی له‌ناو یه‌كێتیدا، ئه‌و ئه‌گه‌ره به دور ده‌زانیت؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: تا ئێستا هیچ شتێك نه‌بوه له هیچ لایه‌كمانه‌وه، ئه‌وانه براده‌ری ئێمه‌ن‌و قسه‌مان پێكه‌وه هه‌یه‌‌و ره‌نگه له بۆنه كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كانیشدا یه‌كتر ببینین و دانیشتنمان هه‌بێ، هه‌رچی ئێمه زۆر لێیان زویر و نیگه‌رانین به‌رامبه‌ر ره‌فتاریان، له ده‌ركردن و لابردن و دورخستنه‌وه و نانبڕینی براده‌ره‌كانمان.
لڤین: ئه‌گه‌ر ده‌ستپێشخه‌ری هه‌بێت، ئێوه ئاماده‌ن دابنیشن‌و گفتوگۆ بكه‌ن؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئێمه تازه هێزێكی سیاسی و جه‌ماوه‌ری و په‌رله‌مانی گه‌وره‌ین، كه‌س ناتوانێ په‌راوێزمان بخات، ئێمه‌ش له‌گه‌ڵ واقع ته‌عامول ده‌كه‌ین له‌رێگه‌ی نه‌خشه‌یه‌كی سیاسیه‌وه، هه‌روه‌هاكه هه‌ڵوێستیان گۆڕی و دانیاننا به‌و واقیعه‌دا كه هه‌یه، ئیلغای هه‌مو ئه‌و ئیجرائاته ناڕه‌وایانه‌یان كرد ئه‌وسا گرفت نییه.
لڤین: هه‌ندێك پێیانوایه ئه‌و ده‌نگانه‌ی كه لیستی گۆڕان هێناونی، قه‌باره‌ی راسته‌قینه‌ی لیسته‌كه نییه، به‌ڵكو ده‌نگه ناڕازییه‌كانی یه‌كێتی‌‌و پارتی ئه‌و قه‌باره‌یه‌یان داوه به لیسته‌كه، نه‌ك ئه‌وان لیستی گۆڕانیان قبوڵه؟
عومه‌ری سه‌ید عه‌لی: ئه‌وانه به ئێمه ده‌ڵێن ده‌نگی ناڕازییان كۆكردوه‌ته‌وه، بۆ مه‌گه‌ر ئه‌وه سه‌ركه‌وتن نییه كه له رێگه‌ی به‌رنامه‌ی سیاسی و ئابوری و كۆمه‌ڵایه‌تی و نیشتمانی و به‌رنامه بۆ که‌رکوک و ناوچه کێشه‌له‌سه‌ره‌کان و مافی ژنان و خه‌می گه‌نجان و چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كانی ئه‌نفال و هه‌ڵه‌بجه و ئاوه‌دانكردنه‌وه...، ده‌نگی ناڕه‌زایی كۆبكه‌یته‌وه. تۆ خه‌ڵك بگه‌یه‌نیته ئه‌و هۆشیاره سیاسییه كه خه‌ڵك ده‌نگت پێبدات، به مانایه‌كی تر به‌رنامه‌كه‌ی گۆڕان پرسی ناڕه‌زایی هه‌مو خه‌ڵك له خۆبگرێ و هه‌مو چین و توێژێك و تاكێکی كۆمه‌ڵگه به‌به‌رنامه‌ی خۆی بزانێ و داكۆكی له مافی ئه‌و بكات، خۆیان به كه‌ره‌سته‌ی جێبه‌جێكردنی ئه‌و به‌رنامه‌یه بزانن، لیستی گۆڕانیش ئه‌و ناڕه‌زاییانه‌ی له‌یه‌ك كه‌ناڵدا كۆكردبێته‌وه و ئه‌و سه‌ركه‌وتنه گه‌وره‌یه‌ی پێ به‌ده‌ستبهێنێت، ئه‌وه ده‌ستكه‌وت نییه؟ من ئه‌مه به گۆڕانكاری چه‌ندایه‌تی ده‌زانم له شێوازی كاركردندا، كه ده‌نگه ناڕازییه‌كانمان كۆكردوه‌ته‌وه. ئه‌وان كه ده‌سه‌ڵاتیان به‌ده‌سته‌وه‌یه، بۆ كۆیان نه‌كرده‌وه؟ ئه‌م ده‌نگه ناڕازییانه كه كۆمانكردونه‌ته‌وه، نه عه‌یبه‌‌و نه شوره‌یی. ئێمه له سه‌ر ئه‌مه كار ده‌كه‌ین که یه‌کێکه له رێگاکانی خزمه‌تکردن، چونکه ئه‌وانیش به‌شێکی گرنگی کۆمه‌ڵن. رێگه‌ی راستی خه‌باتیش هه‌ر كۆكردنه‌وه‌ی ده‌نگی ناڕازی خه‌ڵكه له‌پێناوی داخوازی نیشتمانی و نه‌ته‌وایه‌تی و كۆمه‌ڵایه‌تی و ژیانی رۆژانه‌ی خه‌ڵكدا.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
