ناسرى رەزازى: هەر كێشە‌یەكم بۆ دروست بێ، ئابڕووى یەكێتى دەچێ
Saturday, 17/04/2010, 12:00
ئەگەر پێشتر سلێمانى دەیگوت: من خزمەتى زۆرم كردووە، ئێستا ناتوانى وا بڵی
خەڵك كێشە بۆ من و لەیلا فەریقى دروست دەكەن.
سڤیل: بەبەراورد لەگەڵ هونەرمەندانى دیكە، تۆ زۆر باسى هونەرى كورد دەكەى، دەكرێ بڵێى هونەرى كوردى كامەیە؟
ناسر رەزازى: هونەرى كوردى دەبێ هونەرێك بێت، لەسەر بنەماى زمانى كوردى، بۆ نموونە ئەگەر گوێ لەموزیكى عەرەبى و هێندى بگرى، تێدەگەى ئەو مۆسیقایە هى چ نەتەوەیەكە، هەرچەندە ئێمە مۆسیقاكەمان شێوێندراوە و هونەرەكەمان توشى هەزار گێرە و كێشە بووە، تەنیا بەرگریمان لە هونەرەكەمان كردووە، بەڵام نەمانتوانیووە خزمەتێكى ئەوتۆی بكەین، كە شانلەشانی مۆسیقای نەتەوەكانی دیكە بدا. بەڵام هونەرى كوردى كامەیە؟ هونەرى كوردى ئەوەیە، كە بتوانێ باس لە ناوەڕۆكى ژیانى ئەو نەتەوەیە بكا، باس لە ناوەڕۆكى شارەستانیەتى ئەو نەتەوەیە بكا. ئێمە زۆر شتى وامان هەیە، وەك گۆرانییەكانى مامۆستا عەلى مەردان و تاهیر تۆفیق و حەسەن جزرواى و كاوێس ئاغا و زۆرى دیكەش، بەڵام بەداخەوە ئەو هونەرە شێوێندراوە.
سڤیل: كەواتە بەراى تۆ دەكرێ چەند كاسێتێكى فۆلكۆر كۆبكرێتەوە و وەك ئەساسى هونەرى كوردى كارى لەسەر بكرێ؟
ناسر رەزازى: قسەكەت زۆر جوانە و دەكرێ ئەو كارە بكرێ، بەڵام تۆ دەبێ لەسەرچى ئەژمارى بكەى؟ دەبێ لەسەر ئەوە ئەژمارى بكەى، كە زمانى كوردى خاوەن پێنج زاراوەى جیاوازە، كەلهوڕى، كرمانجى و هەورامى كە زۆر كۆنن، موكریانى كە بەهەڵە پێیدەڵێن سۆرانى، پاشان زازاكى، هەروەها لوڕى. دەكرێ ئەكادیمیایەكى بۆ دروست بكەى، وەك چۆن لەبەغدا كۆڕێكى زانیاریى كورد هەبوو، هەروەها كۆڕێك بۆ موزیك دروست بكەین، بۆ هونەرى گۆرانی، هەموویان كۆبكرێتەوە و پاشان لەسەرى ئیش بكەى، چونكە چوارچێوەى مۆسیقاى كوردى بۆئەوە دەبێت، موزیكى نەتەوەكانى دیكەشى تێكەڵ بكەى.
ئەگەر ئەمڕۆ سەیرى مۆسیقا و گۆرانیی كوردى بكەین، گۆرانیی كوردی دەتوانرێ لەگەڵ ئیتاڵى و یۆنانى و ئیسپانى تێكەڵ بكرێ، بەڵام لەگەڵ عەرەبى زەحمەتە، تەنیا سوودى لێ وەربگرێ و ئەرابێسكى لێ دروست بكەى باشە، لەوە زیاتر هیچ شتێكى ترت پێ ناكرێ. ئیشى ئەرەبێسك كراوە، بەڵام بەشێوەیەكى خراپ كراوە، بۆیە ئەوكاتە زۆر هاوارم كرد، وا مەكەن، مەچن گۆرانیی فارسى بێنن و بیكەن بەكوردی، من ئێستا ناوى ئەو گۆرانیبێژانە ناهێنم، گۆرانیبێژى كوردى وا هەیە، ئێستا لەئەوروپا دانیشتووە و گۆرانیی فارسى دێنى و دەقاودەق دەیكاتەوە بەكوردى و پاشان دەینووسێ ئاوازى خۆم یان فڵانە كەس. ئەوە كفرە!!
سڤیل: ئاماژەت بۆ ئەوە كرد، كە دەبێ ئەكادیمیایەك هەبێ و بەزانستى ئیش لەسەر گۆرانییە كوردییەكان بكا، ئەگەر ئەو بنەما و ئەساسە عیلمیە لەگۆرانیی ئەرشیڤكراوى كوردیدا نییە، بۆچى تۆ دایم باسى ئەوە دەكەى، كە پێویستە گەنجەكان كارى هونەرى كوردى بكەن؟
ناسر رەزازى: پێش ئەوەى وەڵامى پرسیارەكەت بدەمەوە، هونەر دنیایەكى ئازادە، من نەهاتووم بەزۆر داوایان لێ بكەم و بەرەخنەش ئەو داوایە ناكەم، من تكایان لێ دەكەم، بۆئەوەى میللەتى كورد میللەتێكى بندەستە، ئێمە ئەنفالكراوین، ئێمە هونەر و خاكەكەمان ئەنفال كراوە، من پێموایە دەبێ كۆڕێك دروست بكرێ، كۆڕەكەش كارى خەڵك نییە، بەڵكو دەبێ دەسەڵات بیكات. من نازانم دوو وەزارەتمان هەیە، وەزارەتى رۆشنبیرى و وەزارەتى پەروەردە بۆ هونەریان نەكردووە بەپاشكۆی خۆیان؟ دەبێ ئەوە بخرێتە سەر یەكێكیان، چونكە هونەر تاكو ئێستا نازانرێ لەسەر چ وەزارەتێكە. لەئێران وەزارەتى فەرهەنگ و هونەر هەبوو، واتا هونەریان خستبووە پاڵ فەرهەنگ، لێرە دەبێ ئەو كارە بكرێ، ئەو گۆرانیانە لەسەر بنەماى زانستى كۆبكرێنەوە، پاشان هەر دەمانێك بەكارت هێنا، بەشێوەیەكى وا زیندووى بكەیتەوە، كە بەكەڵكى ئەمڕۆ بێ، تۆ دەزانى ئەمڕۆ گەنجەكان كەم گوێ دەگرن لەناسرى رەزازى و حەسەن زیرەك و گۆرانیبێژانى كۆن، چونكە گەنجەكانى ئەمڕۆ حەزیان لەریتمە، دنیاكەش دنیاى تەكنیك و تەكنەلۆژیایە. ئەى ئەمریكا بەچى بووەتە زلهێزى دنیا، خۆ تەنیا بەچەك نەبۆتە زلهیز، بەڵكو بەچوار مایكل جاكسۆن و بەو هەموو فیلمانەى كە دنیاى داگیر كردووە، بەكەلتوور ئەو كارەی كردووە. ئێمە دەبێ فریاى ئەوە بكەوین، كە وەڵامدەرەوەى خواست و ویستى گەنجەكانیشمان بین، بەداخەوە تائێستا ئەوە نەكراوە.
سڤیل: لەچاوپێكەوتنێكتدا گوتبووت "هونەر لەسلێمانى لەدایك دەبێ و لەهەولێر دەمرێ". بۆچى ئەو قسەیەت كرد، ئایا ئێستا لەسەر ئەو قسەیەت ماوى؟
ناسر رەزازى: ئەوە كێشە‌یەكى كۆن بوو، كێشە‌كەشیان گەورە كرد، ئەوە وەك دەستەواژە و میسال و مەتەڵۆك دروستكرا، كاتێك خەڵك خۆشەویستى و عەتفى بەرامبەر بەشتێك دەبێ، تۆزێك گەورەى دەكاتەوە، دەنا من ئەمڕۆ وای بۆ ناچم هەولێر وابێ، ئەگەر ئێستا سەیر بكەى، باشترین كۆڕى موزیك لەهەولێر دەركەوتووە، ئەگەر پێشتر سلێمانى دەیگوت: من خزمەتى زۆرم كردووە و گروپى باشم تێدایە، ئێستا ناتوانێ وا بڵێ، چونكە لەدهۆك و هەولێر و كەركووك و شارەكانى تریش كۆڕی مۆسیقای باش سەریان هەڵداوە.
سڤیل: وەك لەسەرەتادا باست كرد، بەردەوام رەخنەت هەبووە، لەسەر ئەو ستایلەى كە تۆ بەعەرەبى ناوی دەبەى، بەڵام دڵنیا رەزازى كچت بەهەمان ئەو ستایلە گۆرانی گوتووە؟
ناسر رەزازى: دڵنیا گۆرانیبیژ نەبوو، كاتێ مەرزییە كۆچى دوایی كرد، ئەو گۆرانیانەى كە مابوویەوە، وەك خۆشەویستییەك بەرامبەر بەدایكى تەواوى كرد، چونكە ئیشەكان كرابوون، ئەویش ناچاربوو بڵاوى بكاتەوە، دەشیزانى كە عەرەبییە، بەڵام با ئەوە بزانى دڵنیا ئەگەر ئێستا دەستبكاتەوە بەكارى هونەرى، دەڵێ من ئیشى وا ناكەمەوە، وەك خۆت دەزانى باخان و ئەیوب عەلى و هێندیكەش تائەو جێگایەى من بیزانم، چەندین لەو گۆرانیبێژانە پەشیمان بوونەتەوە و گوتیان ئێمە ئەو ئیشانە دووپات ناكەینەوە، واتا دەقاودەق گۆرانیى عەرەبى ناكەین بەكوردی، بەڵام ئەرەبیسك قەیناكا، كە خۆشم حەزم لەئەرەبێسكە، بەڵام بەشێوەی جوان و رێكوپێك.
سڤیل: بەڵام مەرزییە فەریقى گۆرانیبێژ بوو، ئەى چۆن قبووڵى ئەوەت كرد، خێزانەكەت ئەو گۆرانیانە بڵێت، كە تۆ بەعەرەبیان دەزانى؟
ناسر رەزازى: ئەوكاتە ئێمە كێشە‌مان هەبوو، هەندێ شت هەیە ناكرێ ئینسان بڕواتە سەرى و باسى بكا، ئەوكاتەش كە مەرزییە دەستى كرد بەو گۆرانیانە من دڵكاو (رازى) نەبووم، پێمگوت: پیمخۆش نییە ئەو گۆرانییانە بڵێى، چونكە لەداهاتوودا لێى پەشیمان دەبیتەوە، بەڵام ئیتر خوا وایكرد، ئەو كۆچی كرد و دڵنیاش وەك رێزێك بۆ دایكى ئەو گۆرانیانەى تۆمار كرد.
سڤیل: ئەى دەگوترێ بڕیاربوو لەیلا فەریقى گۆرانییەكانى خوشكى تەواو بكا، بەڵام تۆ بەوە رازى نەبووی، بۆچى؟
ناسر رەزازى: نەخێر وانییە، ئەوكات لەیلا داوایەكى واى لەمن كرد و منیش رازى بووم، بەڵام كاك هەڵكەوت زاهیر و دڵنیا و چەند كەسێكى تر گوتیان دەبێ دڵنیا گۆرانییەكان تەواو بكا، منیش رۆچوونم تێدا نەكرد.
سڤیل: وەك باس دەكرى، تۆ پەیوەندیت لەگەل لەیلا فەریقى نییە، خاڵى تێكنەگیشتنى نێوانتان چییە؟
ناسر رەزازى: دواى كۆچى دوایی مەرزییە نێوانمان نەبووە، بەڵام وەك (ئێران)ـی هاوسەرم دەیزانێ، لەشوێنێك یەكترمان بینیووە و چاكوچۆنیشمان كردووە و ئێستاش دڵنیا و منداڵەكان لەگەڵ لەیلا خان و خاڵیان پێوەندییان هەیە، ئەوە خەڵك ئەو قسانە دروست دەكا، دەنا من هیچ كێشە‌یەكم لەگەڵ لەیلا فەریقى نییە، من رێزم بۆى هەیە، ئەو وەك گۆرانیبێژیكى كچ یان ژن، هەمیشە گوتوومە و ئێستاش دەیڵێم دەنگی خۆشە و سەركەوتووە.
سڤیل: لەكاتى كۆچى مەرزییەى فەریقییدا تۆ گوتت، "بەنەمانى مەرزییە لەگۆرانیی گوتن دەڕەوێمەوە"، بەڵام تائێستا تۆ بەردەوامى لەكارى هونەرى و ژنى تازەشت هێنایەوە، كە زۆرێك لەهونەرمەندان پێیان وایە لەبەرامبەر مەرزییەدا بێوەفابووى؟
ناسر رەزازى: لەكاتێكى ئاوهادا نەك هەر من، بەڵكو هەر ئینسانێكى دیكە لەناو بارودۆخ و لەناو هەلومەرجێكدا خۆى دەبینێتەوە، كە ئاگاى لەهیچ شتێك نییە، ئەوە راستە من قسەى وام كردووە، نا‌ڵێم ئەوە قسەى من نییە، بەڵام ژیان هەر بەردەوامە، خۆ تۆ ناكرێ هاوسەرەكەت یاخود كەسێكى نزیكت بمرێ، تۆش خۆت بكوژى، تازە مەزرییە چوو، منیش بڕۆم؟ نەخێر ناكرێ، من وەك گۆرانیبێژێك تائەوكاتەى توانام هەبێ، كارى هونەرى دەكەم.
سەبارەت بەبێوەفایى منیش، خەڵك مافى خۆیانە بەهەر جۆرێ بیربكەنەوە. باشە من پرسیارێك دەكەم، ئەگەر ژنم نەهێنابایەوە، خەڵك چۆن بیرى دەكردەوە؟ كەسێك دەهات یارمەتى من بدا، كەسێك دەهات لەگەڵ مندا بژى و یارمەتیم بدا، (ئێران)ـی هاوسەرى ئێستام، ئەویش وەك من مێردى لەدەستداوە، گۆرانیبێژیكى ناودارم و بەردەوام میوانم هەیە و خەڵك دەناسم، ناتوانم واز لەژیان بێنم. نە ئەو مێردەكەی لەبیر دەكا، نە من مەرزییە لەبیر دەكەم، ئەو لەمێردەكەی منداڵی هەیە و منیش لەمەرزییە منداڵم هەیە، چۆن دەتوانین لەبیریان بكەین، ئەوە زامێكە لەجەستەماندا، هەتا ماوین هەر لەگەڵماندایە.
سڤیل: پێشتر جیالەوەى پێشمەرگە بووى، بە هونەریش سیاسەتت دەكرد، بۆچى ئێستا ئەو روحیەتە شۆڕشگێرییە لەتۆدا نابینرێ، بەتایبەت بۆ رۆژهەڵاتى كوردستان، كە خۆت خەڵكى ئەوێى، سروود بۆ ریفراندۆم و ئازادى باشوور دەڵێى، بەڵام سروود بۆ مەهاباد و رۆژهەڵات ناڵێى؟
ناسر رەزازى: هەڵبەتە ئیشم كردووە و گیانە شۆڕشگێڕیەكەشم تێداماوە، بەڵام پەرۆشم، بەداخەوە حیزبەكانى ئێمە كارێكیان كرد، هەموویان دابەش بوون. لەكوردستانى بندەستى ئێران كۆمەڵە بوو بەچوار پێنج بەش، حیزبى دیموكرات بوو بەدوو بەش، یەكێتى شۆڕشگێڕان بوو بەدوو بەش، خەبات بوو بەدوو بەش، بۆچى؟ من دەڵێم ئەوانە دەبێ نەتەوەیى بن، هەندێكیان نەتەوەیى نین، یان دەتوانم بڵێم هەموویان تەواو نەتەوەیى نەبوون، بۆچى؟ بۆئەوەى كە ئەگەر حیزبى دیموكرات و كۆمەڵە وەك دوو حیزبى گەورە لەلاى ئێمە، لەو چەند ساڵەى خەباتیاندا لانیكەم بیانتوانیبایە لەماوەى خەباتى 30 ساڵدا پڕۆژەیەكى نەتەوەیان بۆ كوردستانى رۆژهەڵات دانابایە، ئێستا حاڵمان ئەوە نەدەبوو، ئەو هەموو دۆڵ و دەشت و لادێ و شاریان بەدەستەوە بوو، نەیانتوانى هیچ بكەن، شەڕى براكوژى نێوان ئەو دوو حیزبە بوو بەگەورەترین كێشە لەلاى ئێمە، ئەگەرنا روحیەتى شۆڕشگێڕم هەر ماوە، بەڵام راستە دەكەى لەبەرئەوەى ئەو پارچەیەى ئێرە رزگار كراوە و نووریی چاوی هەموومانە، تا سروودێكم بۆ رۆژهەڵات گوتبێ، دوو سروودم بۆ باشوور گوتووە.
سڤیل: دەگوترێ ئەو ژیانەى كە یەكێتى لەدوكان بۆى دابینكردووى، بەبێ مەقابیل نییە، ئەو مەقابیلەى تۆ بۆ یەكێتى چییە؟
ناسر رەزازى: هیچ شتێكى وانییە، تائێستا نە نە‌شیدێكم بۆ یەكێتى گوتووە، نە گوتوومە بژى مام جەلال، بەڵام من لەكۆنەوە واتا لەساڵى 1977ـەوە دەیانناسم. نە ئەوان چاوەڕوانییەكیان لەمن هەبووە، نەمنیش چاوەڕێیەكم لەوان بووە، كاتێ ئەوان لەشاخ بوون، ئێمە یارمەتیمان داون، ئێستاش ئەوان دەسەڵاتن، لەسەریانە یارمەتیمان بدەن، ئەو ژیانەى ئەوان بۆیان دابینكردووم، سوپاسیان دەكەم، ئەگەر ئەوان نەبوونایە من چیم بكردایە، تۆ لەشوێنێك دابنیشى و خانوو و سەیارە و مووچەت هى ئەوان بێت، ئەوە كەم نییە، ئەى بۆ دەسەڵاتى كوردستان ئەوەى بۆ من نەكرد؟ ئەوە هەقى دەسەڵاتى كوردستان بوو، نەك حیزب.
سڤیل: ئەى بۆچى بەردەوام دوو پاسەوانت لەگەڵە، هیچ كێشە‌یەكت هەیە، تا لەژیانى خۆت بترسى؟
ناسر رەزازى: ئێمە لەگەڵ كوردى باشوور هیچ كێشە‌یەكمان نییە، بەڵام من دوژمنى گەورەم هەیە، دوژمنى گەورەى من داگیركەرانى كوردستانە، با راست و رەوان پێت بڵێم: ئێمە زۆر جار كە میوانمان دێت، بەتایبەت لەرۆژهەڵات كاتێ خواردن دێنن، خۆشك و برا و كەسێكى زۆر نزیك و ئاشنا نەبێت، دەم لەو خواردنە نادەین و هەمووى فڕێدەدەین، دوور نییە سبەینێ دەرمانێكمان بۆ بخەنە ناو شتێك، پاشان من لەگەڵ كوردى باشوور یەك تۆز كێشە‌م نییە، بەڵام من لەودیو دەترسم، هەروەها ئەو پاسەوانانە من دابینم نەكردووە، من میوانى یەكێتیى نیشتیمانیى كوردستانم و ئەوان بۆ منیان دابین كردووە، چونكە ئەگەر بەیانی كێشە‌یەك بۆ من دروست بێ، یان من بكوژن، ئابڕووى یەكێتى دەچێ، بۆیە ئەوان پاسەوانیان بۆ من داناوە.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
