ئۆجەلان: من لێرە نوێنەرایەتی شكۆمەندی گەلەكەم دەكەم، هەتاكۆ مردنیش، ناهێڵم هیچ كەسێك شكۆمەندی گەلەكەم بن پێ بكات

Tuesday, 03/05/2011, 12:00

ڕێبەری گەلی كورد عەبدوڵڵا ئۆجەلان لە چاوپێكەتنی لەگەل پارێزەرەكانی لەرۆژی"27/4/2011"دا ئۆپەراسیۆنە سەربازی و سیاسیەكانی ئەم ماوەی دواییەی، وەكوو نیشانەی پێڤاژۆیەكی مەترسیدار هەڵسانگاند و هوشیاری دا كە ئەگەری ئەوە لە ئارادایە ئەو ئۆپەراسیۆنانە زۆرتر ببن. هاوكات ڕاپەرینی گەل لە سووریاشی هەڵسانگاند و گووتی:" ئەگەر (بەشارئەسەد) كێشەكان بە رێبازی دیموكراتیك چارەسەر نەكات، ناتوانێ بە هێچ شێویەك خۆی لە، لەناو چوون رزگار بكات.
ئۆجەلان ووتی؛" هەم لە چیا و هەم لە شارەكانی ئۆپەراسیۆنی هاوكات بەرێوە دەبەن. ئەگەری ئەوە لە ئارادایە كە هێرش بكەنە سەر پەرلەمانتارەكانیش. بەر لە ئێستاش هێرشیان كردبووە سەر (لەیلا زانا) و هەڤاڵانی. ئاسایشی هیچ كەسێك مسۆگەر نییە. ئێمە لە پێڤاژۆیەكەی هەستیاردا تێدەپەرین. نزیكەی (3) ساڵە كە من لێرە چاوپێكەوتن ئەنجام دەدەم. چاوپێكەوتنی دوایی ڕۆژێك بەر لە دەرچوونی بڕیارەكەی لێژنەی باڵای هەڵبژاردنەكان پێكهات. ئەو بڕیارە بۆ تێكدانی چاوپێكەتنەكان وەرگیرا. بەر لە ئێستاش رووداوی بەو شێوەیە روویاندا بوو. رۆژی چاوپێكەوتن لە جۆلەمێرگ، بە تەقینەوە (9) گوندنیشین گیانیان لە دەستدا. ئەو كەسانەی كە هاتبوون بۆ لێرە، ئاگاداری ئەو رووداوە نەبوون. دیسان لە رۆژی چاوپێكەوتندا، دەستگیركردنەكان لە ژێر ناوی كەجەكەدا پێكهاتن".
من، جارێكی دیكە گرینگی دامەزراندنی كۆمیسیۆنی لێكۆلینەوەی لە راستیەكان بۆ ئاشكرا كردنی ئەو هێزەی كە لە پشت ئۆپەراسیۆنەكانی لەناوبردنی سیاسییەوەیە، دەسنیشان دەكەم. دەستنیشانیش دەكەم كە ئەگەری ئەوە لە ئارادایە كە بە چاوپێكەوتنەكان لە ئیمرالی، هەوڵدانی سەرقاڵ كردن پێشبكەون. " من ئەوە دەڵێیم، من قەد گەلەكەم سەرقاڵ ناكەم". سەردانی سەرۆكی "سی ئائ ئەی" بۆ توركیا رووداوێكی ئاسایی نییە. ئەو سەردانە زۆر گرینگە. ڕەوتی رووداوەكان ئەوە نیشان دەدان كە لە نێوان توركیا و ئەمریكادا پەیمانێكی شاراوە پێكدێ. لەگەڵ ئەو پەیمانەدا سیاسەتی توركیا لە بەرامبەر سووریا و ئێران گۆڕدرا. چاوپێكەوتنەكانی توركیا، سووریا و ئێران بەو پەیمانە خراب بوون. توركیا یارمەتی سیاسەتەكانی ئەمریكا لە بەرامبەر سووریا و ئێران دەدات و لەبەرامبەر ئەوە دەوڵەتی تورك هێرش دەكاتە سەر كوردان. " لەو چوارچێوەدا ئۆپراسیونە سیاسی و سەربازیەكان زۆر بوون. ئەگەری ئەوە لەئارادایە كە لە رۆژانی داهاتوودا، هێرش بكەنە سەر سیاسەتمەداران و پێشەنگەكانی گەلی كورد.
سەبارەت بەبارودۆخی سووریا‌ش هەڵسەنگاندێكی بەو شێویە كرد:" ئەمریكا سەرەتا، بەرێوەبەرایەتی سووریای بۆ لای خۆی ڕاكێشا، بەڵام ئێستا رەوشێكی جیاواز و زۆر هەستیارە. (بەشارئەسەد)یان وەكوو زەین ئەڵعابدین رادەست دەبێ، یان ڕێگای چارەسەری كێشەكان دەكاتەوە، یان بە زەبری هێز لە ناو دەچێ. ئەو كاتەش هەموو شتێك لە دەست دەدات. پێویستە كوردانی سووریا بەیەكگرتوویی هەڵسووكەوت بكەن.
لەنێوان ئەمریكا و توركیادا لە دژی كوردان پەیمانێك واژۆ كراوە. من ئاكەپە هۆشیار دەكەمەوە كە نەكەوێتە ناو ئەو یاریانە. داوا لە تاڵەبانی و بارزانیش دەكەم نەكەونە ناو ئەو یاریانە و لە دژی ئەو پیلانانە بانگی پێكهێنانی یەكیەتی نەتەوەیی لەكوردان دەكەم. داوا لەكوردان دەكەم لەدژی دۆزی لە ناوبردنی سیاسی، هەتا دووایی درێژەی بە تێكۆشانی خۆیان بدەن.
ئۆجەڵان بڕیارەكی ئەمریكا بۆدەستبەسرا گرتنی ماڵ و موڵكی هەندێ لە سیاسەتمەدارانی كوردی وەكوو پەیامێك هەڵسەنگاندو گووتی:" ئەمریكا دەزانێ كە هێج ماڵ و موڵكێكی ئەو كەسانە نییە، بەڵام پەیمان دەدات كە دەست بە سەر ماڵی ئەو كەسانەدا دەگرێ. لە مێژە سیاسەتێكی گشتی ئەمریكا و ئینگلستان هەیە. دەبێ توكیا بە یاریەكانی ئەوان نەخڵەتێ. هەمان سیاسەتیان لەبەرامبەر "سەدام" پەیرەو كرد. هەرچۆن سەرتا پاڵیان بە سەدامەوە نا، بۆ ئەوەی هێرش بكاتە سەر كوویەت و دواتر هێرشیان كردە سەری، ئەمڕۆش هەمان شت بە توركیا دەكەن. رێگا لە پێش هێرشی توركیا بۆ سەر كوردان دەكەنەوە، بەڵام دەبێ بزانرێ كە ئاكامی ئەوە گران دەبێ و لەگەڵ خۆیدا ماڵوێرانییەكی مەزن دێنێ.
من بانگ لە تالەبانی و بارزانی دەكەم كە ئاگاداری ئەو پیلانانە ببن." هەوڵ دەدەن ئەوانیش بەشداری ئەو پیلانە بكەن، بەڵام ئەوان دەبێ بە باشی بزانن كە ئەگەر پەكەكە نەمێنێ. تەمەنیان لە (24) كاتژمێر زیاتر نابێ. دەبێ لە بەرامبەر مەترسی ئەو پیلانە و بۆ بەرژەوەندی هاوبەشی كوردان تاڵەبانی وبارزانی لە كۆنگرەیەكی نەتەوەی دیموكراتیكدا كۆ ببنەوە.
من بانگ لەدەوڵەتی توركیا دەكەم." ئایا ئێوە وانە لە مێژوو وەرناگرن؟ لەمێژوودا زۆر نموونەی ئەو سیاسەتانەی ئەمریكا و ئینگلستان هەیە. ئەردۆغان هەست بەو ناكات. وادیارە دەسەڵات مرۆڤەكان سەرخۆش دەكات. ئێوە دەزانن كە چیلەریش لە بەرسیاسەتەكانی كەوتە چ ڕەوشێكی خراپەوە. ئەوەی كە ئەمڕۆ دەكرێ، هەمان شتە. سەرۆكی"سی ئای ئەی" هات و پەیمانی پێكهێنا. ئەگەر ئەردۆغان ئەو سیاسەتانە بەڕێوە ببات، لە ئاكامدا ڕەوشی لە ڕەوشی چیلەر خراپتر دەبێ. من هوشیاری دەدەم، بەرپرسیاری ئەو شتانەی كە لەمەبەدوا روو بدەن، لە ئەستۆی مندا نییە.
ئێستاش دەیانەوێ بەدەپە و پەكەكە بە ئۆپەراسیۆنی سیاسی و سەربازی لەناو ببەن و لە جێگای ئەوان هەندێ لایەنی كوردی ساختەكار پێش بخەن. دەیانەوێ بەو لایەنانە هێرشی كوردان بكەن، بەڵام كوردان ئەوان پەسەند ناكەن و ئەوان سەرناكەون. " ئەمڕۆ كوردان بوون بە تۆپێك لە ئاگر، هەموو رۆژێك رووبەرووی جەنایەت و گرتن دەبنەوە. ئەو لایەنانە عاقڵانە هەڵسوكەوت بكەن و نزیكی ئەو كوردانەی كە بوون بە پارچەیەك لە ئاگر نەبنەوە. دەبێ ئەو كوردانەی كە لە نێو پارتەكانی دیكەدان، هوشیار بن و نەبنە بەشیك لە پیلانەكانی ئەو سیاسەتە و نەهێڵین كە بەكار ببردرێن. سیاسەتەی دژواری لەناوبردن لە رۆژەڤ دایە. ئەو سیاسەتە كە بەر لەئێستا بە دەستی" ژیتەم" پێكدەهات، ئێستا لە لایەن ئاكادیمیایی پۆلیسەوە بەرێوە دەبرێ. " ئەو سیاسەتە، لە سیاسەتەكانی كاتی دیكتاتۆری جەهەپەش مەترسیدارترن. " ئەو لایەنانە دەتوانن، زیاتر هێرش بكەنە سەر سیاسەتمەدارانی كورد. ژمارەیەكی زۆر گرتن لە ئارادایە. هەتا دەتوانن، بێكاریگەریان دەكەن. باشە لە دژی ئەوە بەدەپە و كەجەدە چی دەكەن؟ دەبێ هەتاكۆ كاتێ ئەو گیراوان ئازاد دەبن، بتوانن ببن بە خاوەن پارتی و تێكۆشانێكی بەهێزتر. دەبێ ئامەد، خاوەنداری لە ڕۆڵەكانی خۆی، لە گیراوانی دۆزی كەجەكە بكات و بڵێ ئەگەر ئێوە ئەوان ئازاد نەكەن. ئێمە لە دژی ئەوە هەڵوێست وەردەگرین. تەنیا بە خاوەنداریەتیكردنیش، زۆر شت هەیە كە مرۆڤ دەتوانێ ئەنجامی پێ وەرگرێ.
ڕێبەری گەلی كورد، عەبدوڵڵا ئۆجەلان سەبارەت بەو دیدارانەی لە ئیمڕاڵی بەڕیوە دەچن، زانیاریدا و دەستنیشانیكرد كە ئەو هیچ موخاتەبێك بۆ چارەسەری پرسی كورد نابینێت. سەرەڕای ئەوەش، ئەو، ئەو ئەركەی دەكەوێتە سەرشانی ئەنجامی دەدات. بانگیشی لە بەدەپە، كەجەدە و كەجەكە كرد كە ئەو قۆناغە بەباشی هەڵسەنگێنن. من لێرەوە سڵاو ئاراستەی گەلەكەم دەكەم. ئەو گەلە منی بەو قۆناخە گەیاند. لەنێوان من و گەلدا، پەیوەندییەكی تایبەت هەیە. سیاسەتی كوردیش، منی وەك مۆخاتەب دەستنیشان كرد، سوپاسی هەموو ئەو لایەنانەش دەكەم. ئەوەی من لێرەوە دەتوانم ئەنجامی بدەم، درێژەدانە بەو دیالۆگەی ئەو شاندەی كە لەسەر ناوی دەوڵەت دینە لێرە، بەڵام وادیارە ئەو شاندە ناتوانی هیچ دەستپێشخەرییەك بكات. ناتوانێ ئاكەپە و ئەرتەش ڕازی بكات بۆ ئەوەی چارەسەری قەبوڵ بكەن. ئاستی ئەو شاندەش زۆر بەرز نییە. ڕەنگە تا (15)ی حوزەیران یەك یان دوو جاریتر لەگەڵ ئەو هەیئەتەدا دیدار ئەنجام بدەین. دوای ئەو دیدارانە، ڕەوشەكە ڕوونتر دەبێتەوە.
من بانگ لەڕای توركیا دەكەم. ئێمە هەوڵماندا لە چوارچێوەی دەستورێكی بنچینەیی دیموكراتیكدا پرسەكە چارەسەر بكەین. لەو پێناوەشدا، ئەوەی لەدەستمان هات كردمان، بەڵام لە پێناو چارەسەریدا هیچ موخاتەبێك نابینین. من لێرە نوێنەرایەتی شكۆمەندی گەلی كورد دەكەم، تا ئەو ڕۆژەی دەمرم، ناهێڵم هیچ كەسێك شكۆمەندی گەلی كورد بنپێ بكات. كوردانیش دەستبەرداری دۆزی ڕەوای ئازادی نابن. بابەتی ئاگربەستیش بەهەڵە بۆوەتە مایەی تێگەیشتن. بۆ ئەوەی قۆناخەكە گێرەشێوێنی تێدا نەكرێت، من پێشنیارم كردبوو هێزەكانی گەریلا لەدژی بنكە سەربازییەكان چالاكی پێكنەهێنن. هێزەكانی گەریلاش لەو چوارچێوەیەدا جوڵانەوە، بەڵام ئەوە بەو واتایە نایەت كە هێزەكانی گەریلا خۆیان ڕووبەڕووی لەناوچوون بكەنەوە. ئەگەر هێرشیان دەكرێتە سەر، بێگومان دەبێ خۆیان بپارێزن و وڵامی ئەو هێرشانە بدەنەوە. من پێشتریش چەندین جار ئەوەم ڕاگەیاندووە و دەبێ (24) سەعاتە هوشیار بن.
من داوا دەكەم چالاكییەكانی خۆسوتاندن (4) گەریلاكە و مستەفاماڵچۆك بەباشی ببنە مایەی تێگەیشتن. ئەوان بەو هەڵوێستەیان، تێگەیشتن كە قۆناخەكە چەقی بەستووە و ئاگریان لەجەستەی خۆیان بەردا. بەو چالاكییەیان پەیامیان دایە بەڕێوەبەری. ئەو بەرخۆدانە شكۆدار و مێژووین. كاتێك مستەفا ماڵچۆك ئاگر لەجەستەی بەردەدات، بە بڕیارێكی گەورەوە خۆی ناخاتە ئاوەوە. ئەوە ئیرادەیەكی زۆر گەورەیە. پێویستە هەموو كەسێك لەبەرامبەر ئەو چالاكیانە، بەرپرسیارییەتی خۆی بەجێ بێنێ.
داوا لە كوردان دەكەم، بەگوێرەی پێشكەوتنەكان چاو بەهەڵومەرجەكاندا بخشێننەوە. دەبێ گەل، بەدەپە، كەجەدە، كەجەكە و قەندیل، دۆخەكە هەڵسەنگێنن. وادیارە چارەسەری پێكنایەت. هەوڵەكانی لەناوبردن بەرفراوانتر كراونەتەوە. ئەوان با خۆیان بڕیار بدەن و خۆیان ئامادە بكەن. من هیچ كاتیك بە ئەوان ناڵێم دەستبەرداری دۆزەكەیان ببن. ئەگەر منیش داوا بكەم، گەلی كورد هیچ كاتێك دەستبەرداری ئازادی نابێت. ئەگەر دەڵێین درێژە بە تێكۆشان دەدەین، با ئەو كات ئەركەكانی خۆیان بەجێ بێنن. ئەگەر باوەڕتان بەخۆتانە، ئەوەتا نمونەی یەمەن و تونس لەبەرچاوە. ئەو كەسانەش هەن كە لە (15)ی شوباتدا ئاگریان لەجەستەی خۆیان بەردا. ئێوە دەبێ شایستەی ئەو كەسانە بمێنەوە. ئەگەر خاوەن هێزن، دەتوانن خۆبەریوەبەری دیموكراتیك ئاوا بكەن.
من سڵاوم ئاراستەی بنەماڵەی ئیبراهیم ئوروچ دەكەم و سەرەخۆشیان لێدەكەم. بەرەی دیموكراسیش زۆر گرنگە و داوای سەركەوتنیش بۆ پاڵێوراوان دەخوازم. پێنجەمین پارێزنامەی من نەدراوەتە دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا. لەو باوەڕەدام، تائێستاش ئەو پارێزنامەیەی ڕادەستی دادگای مافی مرۆڤی ئەوروپا، نەكراوە كە ناوم لێناوە چارەسەری نەتەوەی دیموكراتیك