دەستور.... هەڵقوڵاوى ناخى سەركردەو حیزب نیە!.
Friday, 12/10/2012, 12:00
شانۆی سیاسی.. بیرۆكه‌سیاسیه‌كان ئه‌مڕۆكه‌به‌قۆناغێكی‌گرژو دودڵی‌و په‌رتوبڵاو و بێ‌سه‌روبه‌ریدا تێپه‌ڕو و گوزره‌ر ده‌كه‌ن، له‌روانگه‌ی‌هه‌ستكردن به‌مه‌سئولیه‌ت و دۆزینه‌وه‌ی‌پێناسی‌نه‌ته‌وه‌یی‌و وه‌گه‌ڕخستنی‌پرۆژه‌ی‌دیموكراسی‌و به‌ئاگابون له‌ئاینده‌و چاره‌نوسی‌گه‌ل و نیشتمان و گلۆركردنه‌وه‌ی‌ته‌مومژی‌بانگه‌شه‌ی‌راسته‌قینه‌و شه‌فاف بۆ سه‌روه‌ری‌یاساو پیاده‌كردن و دابینكردنی‌داموده‌زگاكان و په‌یره‌وكردنی‌گیانی‌دادپه‌روه‌ری‌و یه‌كسانی، گه‌رچی‌تا ئه‌مرۆ به‌هۆكاری‌جۆراو جۆرو دروستبونی‌ده‌یان قه‌یرانی‌گورچكبڕ كه‌ئاسه‌واره‌كانی‌له‌بونی‌گه‌نده‌ڵی‌و خراپ به‌كارهێنانی‌ده‌سه‌ڵات و بونی‌مه‌حسوبیه‌ت و په‌ی‌نه‌بردن به‌زانستی‌سیاسی‌سه‌رده‌میانه‌و به‌ره‌و پێشه‌وه‌بردنی‌كۆمه‌ڵگه‌له‌روانگه‌ی‌میكانیزمی‌سیستمی‌سیاسیدا دور له‌مه‌كته‌بیه‌ت، په‌یره‌و كردنی‌نه‌فه‌سی‌كورتی‌به‌حیزبی‌كردن و به‌جۆرێك كه‌كاردانه‌وه‌ی‌بۆته‌هۆكارێك له‌ئاست روداوه‌كانی‌ئه‌مڕۆی‌كۆمه‌ڵگه‌دا ئاسمان و رێسمان جوداو دورن له‌یه‌كتر.
زۆرجار گوێبیستی‌ئه‌وه‌بوین كه‌یاسا له‌سه‌رو هه‌موشتێكه‌وه‌یه، بونی‌داموده‌زگاو په‌یره‌وكردنی‌گیانی‌مه‌ده‌نیه‌ت و رێزگرتنی‌ماف و ئه‌ركه‌كان له‌گه‌له‌وه‌بۆ گه‌ل و دروشمی‌دیموكراسی‌هه‌ناوی‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌له‌رزۆك و لاواز كردوه، به‌جۆرێك چه‌مكی(ده‌وڵه‌ت و مه‌ده‌نیه‌ت و دیموكراسی) به‌بیانوی‌فره‌چه‌شن له‌سه‌ر زاری‌حاكم و مه‌حكوم دێت و گوزه‌ر ده‌كا و خشكه‌یی‌گه‌لێ‌كه‌لێن و ده‌لاقه‌ی‌شپرزه‌و بێ‌بنه‌ما له‌نێو ناخ و ده‌رونی‌چین و توێژه‌جیاجیاكان هه‌ر یه‌ك له‌مه‌قسه‌دو مه‌نزوری‌خۆیه‌وه‌تێڕوانینی‌خۆی‌تیانوس ده‌كات..
ده‌ستور ... ڕێكخه‌ری گشت په‌یوه‌ندیه‌كانی نێو كۆمه‌ڵگه‌یه، په‌یوه‌ندی و ده‌سه‌ڵات و تایبه‌تمه‌ندیه‌كان دیاری ده‌كات...
ده‌ستورێك ئیجماعی نیشتمانی له‌سه‌ر بێت، پێویسته:
1/ بنه‌ما بنه‌ڕه‌تیه‌كان له‌خۆ بگرێت.
2/بنه‌مای ده‌وڵه‌تی یاسای تێدا به‌رجه‌سته‌بكرێت.
پێوه‌ری شه‌رعیه‌تی ده‌ستوری ، له‌كوێوه‌بۆ كوێ؟!....
پێوه‌ری هه‌ر ده‌ستورێكی دیموكراسی له‌ڕێگه‌ی (ده‌سته‌یه‌كی دامه‌زرێنه‌ره‌وه) پێویسته:
1/ ئه‌م ده‌سته‌یه‌له(80)كه‌سایه‌تی تایبه‌تمه‌ندی بواره‌جیاكان و زینده‌ییه‌كانی نێو كۆمه‌ڵگه‌ده‌ست نیشان بكرێن.
به‌نمونه:
ـ (15) ئه‌ندامانی دادوه‌ری پله‌جیاوازی ته‌واوی دادگاكان.
ـ(15)ئه‌ندامانی مامۆستایانی زانكۆكان ، مامۆستایانی تایبه‌تمه‌ند له‌بواری یاسای ده‌ستوری، ئابوری، كۆمه‌ڵاه‌یه‌تی و ده‌رونی، زانستی سیاسی، زمان.
ـ به‌م جۆره‌ی لای خواره‌وه:
(20)ئه‌ندامی جیاجیا له‌سه‌ندیكا پیشیه‌تایبه‌تمه‌نده‌كان.
(1)نوێنه‌ری سه‌ندیكای كرێكاران.
(1)نوێنه‌ری ژوری بازرگانی و پیشه‌سازی.
(1)نوێنه‌ری یه‌خوێندكاران.
(1)نوێنه‌ریپیاوانی سه‌رمایه‌دار.
(1)نوێنه‌ری خوێنكارانی زانكۆ.
(1)نوێنه‌ری هێزه‌كانی ناوخۆ.
(1)نوێنه‌ری كریستیان.
(1)نوێنه‌ری وه‌رزشكاران.
(10)كه‌سایه‌تی نیشتمانی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران له‌سه‌ر بنه‌ما دیاریان ده‌كات.
(12)نوێنه‌ری قه‌واره‌كان(حیزبه‌كان) كه‌كورسی په‌رله‌مانیان هێناوه‌به‌پێی ڕێژه.
له‌ماوه‌ی (3)مانگدا ده‌سته‌پرۆژه‌ده‌ستورێك ئاماده‌كات. ده‌خرێته‌به‌رده‌م گه‌ل بۆ ڕاپرسی.
ده‌سته‌كه‌له‌ماوه‌ی (6)مانگ له‌ڕۆژی ده‌ست به‌كاربونه‌وه‌پرۆژه‌ده‌ستورێك ئاماده‌ده‌كه‌ن. گه‌ل ڕاپرسی له‌سه‌ر ده‌كات.
له‌ئه‌گه‌ری ئاماده‌نه‌كردنی پرۆژه‌ده‌ستوره‌كه‌له‌ماوه‌ی دیاریكراو.. لایه‌نی په‌یوه‌ندار ده‌سته‌یه‌كی نوێ‌دیاری ده‌كاته‌وه‌له‌ماوه‌ی (3)له‌ڕۆژی ده‌ست به‌كاربونه‌وه‌پرۆژه‌یه‌كی نوێ‌ئاماده‌كرێت. له‌ماوه‌ی (15)ڕۆژدا ده‌خرێته‌به‌رده‌م گه‌ل بۆ ڕاپرسی.
پرۆژه‌ده‌ستوری كوردستان:
پرۆژه‌ده‌ستورێكه‌له‌ده‌ره‌وه‌ی ڕێگاكانی پێكهێنانی ده‌ستور، هیچ كام له‌ڕێگه‌كان (نا دیموكراسی ، دیموكراسی) ناگرێته‌خۆ:
نه....مینحه‌یه
نه... گرێبه‌سته
نه... جه‌معیه‌ی ته‌ئسیسی دایڕشتوه
نه... ئیستیفتای ده‌ستوریه
پرۆژه‌یه‌كی له‌ناخی حیزبه‌وه‌بۆ حیزب و بۆ دروستكردنی سه‌ركرده‌ی سته‌مكار له‌ئاینده‌دا
له‌به‌ر ئه‌وه‌قسه‌كردن له‌سه‌ری زیادو باتیله.
چیمان له‌ده‌ستور ده‌وێت؟!....
1/ ده‌رخستنی سیستمی حوكم ، چۆنیه‌تی پێكهێنانی ده‌سه‌ڵاته‌كانی ته‌شریعی ،جێبه‌جێكردن و دادوه‌ری ، په‌یوه‌ندی نێوانیان.
2/شكڵی ده‌وڵه‌ت و سروشته‌كه‌ی/ سه‌رۆكایه‌تی/ په‌رله‌مانی/ تێكه‌ڵه‌له‌و دوانه/ یاخود شێوازیتر.
3/ مه‌رجه‌عی بنه‌ڕه‌تی بۆ گشت یاساكان و هه‌ڵسوكه‌وتی ئیداری و ژیانی سیاسی.
هه‌رێمی كوردستان ، بێ‌به‌شه‌له‌و سێ‌خاڵه....
ده‌ستور.... شه‌گڵێكی ته‌نه‌ئه‌ندازه‌ییه، یاخود كڵێشه‌یه‌كی ئه‌ندازه‌یه، چۆنیه‌تی پێكهێنانی ماڵی گه‌وره‌ی میلله‌تانی تێدا بونیات ده‌نرێ....
دیسان كوردستان له‌مه‌ش بێ‌به‌شه.....
له26/10/1991 كوردستان له‌به‌رده‌م ئه‌مری واقیێكی (دیفاكتۆدا) ده‌گوزه‌را ، ڕژێمی پێشو دام و ده‌زگای له‌كوردستان كشانه‌وه، لیژنه‌یه‌كی (15)كه‌سی له‌لایه‌ن به‌ره‌ی كوردستانیه‌وه، یاسای هه‌ڵبژاردنی داڕشت:
http://perleman.org/default.aspx?page=sitecontents&c=Parliament-History له‌و ڕۆژه‌وه‌دیفاكتۆبونی ژیان له‌م هه‌رێمه‌دا، درێژه‌ی هه‌یه...
دیدێك به‌دیباجه‌ی پرۆژه‌ده‌ستوری هه‌رێمی كوردستانی عێراق:
http://perleman.org/files/sitecontents/100809083313.pdf گێڕانه‌وه‌ی مێژوو، خوێن و پیرۆزی، خۆگرێدان به‌عێراق... ئه‌مانه‌وشه‌گه‌ل و ده‌سته‌واژه‌ی پێكهێنانی بنه‌مای یاسای ده‌ستوری پرۆژه‌كه‌یه.
دژه‌یه‌ك بون له‌نێوان داڕشتنی ده‌ستور و ڕاپرسیدا هه‌یه... له‌كاتێكدا ئه‌م ده‌ستوره‌وه‌ك ئه‌وه‌ی لای سه‌ره‌وه‌باسم كردووه‌نه‌هاتۆته‌داڕشتن، خێره‌ئێستا به‌ڕاپرسی و ده‌نگدانی گه‌ل له‌سه‌ری گه‌ڕانه‌وه‌یاخود نه‌گه‌ڕانه‌وه‌پیاده‌بكرێ؟!...
هه‌روه‌ك بینیمان ... ته‌واوی چین و توێژه‌كان له‌ده‌سته‌یه‌كی دامه‌زرێنه‌ری نیشتمانیدا پرۆژه‌ی ده‌ستور ته‌به‌نی ده‌كه‌ن، له‌نێوانیاندا ڕێژه‌یه‌كی دیاریكراوی نوێنه‌رانی پارت و قه‌واره‌سیاسیه‌كان به‌شدار ده‌بن.
ئه‌وه‌ی جێگه‌ی سه‌رنجه‌له‌كوردستا حیزب بڕیارده‌ری نه‌ك ده‌ستور بگره‌ناخی ئینسانه‌كانه....
ئه‌وه‌تا حیزبێك له‌ده‌ره‌وه‌ی سرب و ئیجماعی نیشتمانی (پارتی) ده‌خویچنێت و پێداگری له‌سه‌ر كارێك ده‌كات له‌بنه‌مایا خۆی چوچه‌ڵه(ما مبنی علی الباتیل فهو باتیل)....
دیسانه‌وه‌سه‌ركرده‌و حیزبه‌كانیان ده‌یانه‌وێ‌پیرۆزی به‌خۆیان و حیزبه‌كانیان به‌ن.
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌كوردستان نیشتمانی ماف و ئازادی بێت......
ئه‌گه‌ر بریاره‌كوردستان لانكه‌ی ڕاو ڕای جیاواز بێت....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌كوردستان فه‌زای گشتی و پێكه‌وه‌ژیان سه‌رده‌سته‌ی كاری دام و ده‌زگای نیشتمانی بێت....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌بڕیاری سیاسی سیاسه‌تی گشتی و ستراتیژیه‌تی نیشتمانی سه‌ردێڕی مانیفیستی نه‌ته‌وه‌ی بێت....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌حیزب سنور و ده‌ستێوه‌ردانی نه‌بێت....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌حیزب بڕیار ده‌ری پرسه‌نیشتمانیه‌كان نه‌بێت....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌حیزب ڕێه‌یه‌كی پله‌به‌ندی له‌نێو ڕیزبه‌ندی ستراتیژیه‌نی نیشتمانی و ئاسایشی نه‌ته‌وه‌ی نه‌بێت....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌حیزب و سه‌ركرده‌قبوڵی نه‌بێت....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌دڕدۆنگی و سواری شه‌پۆلی ناڕه‌زایی میلله‌ت ببن....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌موقه‌ده‌راتی گه‌ل و نه‌ته‌وه‌نیشتمان بخه‌نه‌مه‌ترسی و هێڵه‌سوره‌كان ببه‌زێنن....
ئه‌گه‌ر بڕیاره‌بۆ كورسیو مانه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵات و بنه‌ماڵه‌و عه‌شره‌تان ، ئیمان به‌ده‌ستاو ده‌سكردنی ئاشتیانه‌ی ده‌سه‌ڵات نه‌هێنن....
پرۆژه‌ده‌ستور هێڵی سوره.... مه‌یبه‌زێنن...
ده‌رئه‌نجامتان له‌موباره‌ك و قه‌زافی زین العابدین و به‌شار باشتر نابێت....
لێگه‌ڕێن تا بینه‌قاقای خۆتان و حیزب و بنه‌ماڵه‌تان نغرۆی هه‌ڵه‌و كه‌م و كورتیه....
لێگه‌ڕن زیاتر له‌نیو سه‌ده‌یه‌سیاسه‌تی پیرانه‌په‌یڕه‌و (به‌ناوی دیموكراسیه‌وه)ده‌كه‌ن....
نه‌خۆتان و نه‌حیزب و نه‌قه‌واره‌بۆتاننیه‌بڕیار له‌ئاینده‌ی نه‌ته‌وه‌یه‌ك بده‌ن....
ده‌لێگه‌ڕێن......
عه‌یبه‌یه...ده‌ستور هه‌ڵقوڵاوی ناخی سه‌ركرده‌و حیزب نیه!!!...
په‌رله‌مانی كوردستان
perleman.org Kurdistan Parliament, 60 Avenu, Erbil (Hawler), Kurdistan.
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
