جواب بۆ حهسهنی ئهیوبزاده(4) بهشی چوارهم: ههقیقهتی "قهراردادی نهێنی"، ئازادی عهلی باله، ...
Tuesday, 26/01/2010, 12:00
'' دوابهدوای هێرشی هێزهکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران بۆسهر بنکهکانی حیزبی دێموکرات و بنهماڵه ئاوارهکانی کوردی ئێرانی له دهوروبهری کۆیه له رێکهوتی 27-28/7/1996، ههیئهتی مهکتهبی سیاسیی یهکێیهتیی نیشتمانیی کوردستان و دهفتهری سیاسیی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران له رۆژهکانی 4-1/8/1996 کۆبوونهوه بۆ تهنزیم کردنهوهی پهیوهندیهکانی نێوان ئهو دوو حیزبه و چارهسهری ئهوه گیروگرفتانهی که بههۆی هێرشی ئێران له نێوانیاندا پێک هاتبوو.
له ئاکامی ئهو وتووێژانهدا به توافق گهیشتن که حیزبی دێموکرات بهرنامهی کارو تێکۆشانی خۆی به چهشنیکی ئهوتۆ دابڕێژێتهوه که لهگهڵ ههل و مهرجی ئێستای کوردستانی عێراقدا گونجاو بێ و، یهکیهتی نیشتمانیی کوردستانیش وێڕای تهزمینی تێکۆشانی سیاسیی حیزبی دێموکرات له ناوچهکانی ژێردهسهڵاتی خۆیدا ئهمن و ئاسایشی ئهندامان و لایهنگرانی ئهو حیزبه بپارێزێ.
ههروهها ههردوولا بهلێنیاندا که بهکردهوه ههنگاو ههلگرن بۆ ئهوهی روحی تهفاهوم و دۆستایهتی له نێوانیاندا بههێزتر بکهن و ئهگهر ههر گیرو گرفتێکیش له نێوانیاندا هاته پێش ، به رێگای وتووێژی دۆستانه چارهسهر بکرێت.
مهکتهبی سیاسیی یهکیهتی نیشتمانیی کوردستان
دهفتهری سیاسیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران
4/8/1996-14/5/1375
وێڕای ئهوهش تهنیا چهند رۆژێک پاش هێرشی کۆماری ئیسلامی بۆ سهر بنکهکانی حیزب له ساڵی 1996، مامۆستا حهسهن زاده که ئهیوبزاده ئهو به بهڕێوهبهری به قهولی خۆی ههموو پیلانهکان دهزانێ، بۆ بهشداری له کۆنگرهی ئهنترناسیۆنال سۆسیالیست که لهوێدا حیزبی دێموکڕات به ئهندامی ئهو رێکخراوه وهرگیرا له رێگای ئورپاوه دهڕوا بۆ ئهمریکا و ئهو سهفهرهی چهند مانگێک دهخایهنێ. پرسیار ئهوهیه ئهگهر قهراره قهراردادی نهینی له نیوان سکرتیری حیزب و کۆماری ئیسلامی لهو کاتهدا ئیمزا کرابێ و کهسیش لێی ئاگادار نهبووبێ، ئهی کێ لهو ماوهیهدا بهڕێوهبهری ناوهرۆکی قهرارداده خهیاڵیهکهی ئاغای ئهیوبزاده بووه؟!
مامۆستا حهسهنزاده چوار ساڵ لهوه پێش و بۆ یهکهم جار و دوا جار که وڵامی حهسهنی ئهیوبزادهی دایهوه، له بابهت ئهو تۆمهتهی ناوبراو دهڵێ: "بۆ دڵنیا کردنی ئهو کهسانهی به ئیحتمالی یهک له ههزار له خوێندنهوهی وتاری مامۆستا گۆران دا گومانێکیان بۆ دروست بووبێ، رادهگهیهنم که ساڵی 1996 له کاتی پهلاماری هێزهکانی رێژیمی کۆماری ئیسلامی بۆ سهر بنکهکانی حیزب دا نه له نیزیک و نه له دوور و نه راستهوخۆ و نه به نێوبژی، هیچ چهشنه رێککهوتنێک له نێوان حیزب و کۆماری ئیسلامی دا رووی نهداوه و تهنانهت قسهشی لێ نهکراوه." (1)
کهچی بهو حاڵهش ئهیوبزاده که وهک باسم کرد ئاگاداری بهند به بهندی قهرارداده خهیاڵیهکهیه و ئاواش ناوهرۆکهکهی باس دهکا: به پێی قهرادادی ئاشبهتاڵ ئهندامی حیزب:
1- چهک کراو بووه
2- مافی دیفاعی نهبووه
3- مافی هاتوچۆی به چهکهوه نهبووه
ههروهک باسم کرد، سهرچاوهی زانیارییهکانی ئهیوبزاده ئیتلاعات و سپای کۆماری ئیسلامییه بهڵام ههر کهس له ماوهی پتر له 15 ساڵی رابردوو دا سهردانی بنکهکانی حیزبی دێموکراتی له کۆیه و دێگهڵه و جێژنیکان و ... کردبێ، دهزانێ که پێشمهرگه نهک ههر چهک کراو نهبووه بهڵکو بهردهوام دهوری بنکهکانی به چهكی سووک و نیوه قورس تهنیوه. له تهواوی ئهو ساڵانهدا تا ئێستاش ئهندامانی رێبهرایهتی حیزب له باشووری کوردستان به بێ ئیسکۆرتی چهکدار هاتوچۆیان نهکردوه. لهلایهکی دیکهوه له تهواوی ئهو ساڵانهدا ئهگهرچی له تیمی بچووک دا، بهڵام بهردهوام پێشمهرگه له ناوچه دا واته له نێوخۆی وڵاتدا به چهکهوه حوزوری ههبووه و له هاتوچۆش دا چهکی پێ بووه. ئهیوبزاده قهرارداده خهیاڵیهکهی بۆ ساڵی 1375 دهگهڕێنێتهوه کهچی شههیدان رهسوڵ شهعبانی و تاهیر حوسێن نهژاد له ناوچهی شنۆ و شههید عهوڵا تهبهرزه ساڵی 1378 له ناوچهی پیرانشار له دوو شهڕی قارهمانانهدا شههید بوون. (2) ئهوه بۆ جارێک کۆماری ئیسلامی دهنگی لێ بهرز نهبۆوه که بڵێ بۆچی قهراردادهکهتان ژێر پێ خستووه؟! یان له ماوهی سێ ساڵی رابردوودا پێشمهرگه و کادرهکانی حدک بهردهوام له ناوچه دا حوزوریان ههبووه و کادر و پێشمهرگهکانی حدکاش لانیکهم له یهک ساڵی رابردوودا حوزوریان بوو. له چهند تێکهڵچوونی جیاواز دا له ناوچهکانی سهردهشت، سهقز و مهریوان چهندین پێشمهرگهی حدک و حدکا شههید بوون. ئهوه بۆ کۆماری ئیسلامی جارێک قهرارداده خهیاڵیهکهی ئاغای ئهیوبزادهی وهبیر سهرانی حیزبی دێموکرات نهخستهوه و هاواری لێ ههڵنهستا که بۆ قهراردادی ئهیوبزادهتان ژێر پێ ناوه و پێشمهرگهتان ناردۆتهوه؟
ههڵبهت من دهزانم که حهسهنی ئهیوبزاده باوهڕی به قسهکانی خۆی نییه، بهڵام ئهگهر کهسێک گومانی له بوونی وهها قهراردادێک ههبوو، له مستهفا هیجری و عهبدوڵڵا حهسهن زاده نا، بهڵکو با له کاک بابا عهلی مێهر پهروهر که ئیستا سهر به هیچ لایهکیان نییه و له دهرهوهی وڵاته و به درێژایی ئهو ساڵانه ئهندامی دهفتهری سیاسی بووهو ئێستا شبه هۆی ئهوه که له بهرپرسایهتی دا نهماوه رهنگه کهمترین مولاحزهی بۆ راست کردنهوهی ئهو ناراستییه ههبێ، پرسیار بکا. لهوهش ئهولاتر دهتوانن پرسیار له رێبهرانی ههر کام له باڵهکانی ئێستای کۆمهڵه یان لایهنهکانی تر بکهن که ئاخۆ ئهو قهرداده خهیاڵیهی که حهسهنی ئهیوبزاده باسی دهکا ئهو حیزب و رێکخراوانهی دیکهی رۆژههڵاتی کوردستانیشی گرتۆتهوه یان راگرتنی چالاکی چهكداری لهلایهن ئهو لایهنانهی دیکهوهه بهپێی قهراردادی جودای خۆتان له گهڵ جمهوری ئیسلامی بووه؟!!
ئازادی عهلی باله
له زۆربهی نووسراوهکانی دا، حهسهن ئهیوبزاده باس لهداوود ئیبراهیم زاده که له ناو حیزب دا به ئازادی عهلی باله دهناسرا، دهکا و بهو هۆیهوه که هاتوچۆی ماڵی مامۆستای کردووه، وهک بهڵگهیهک!! به دژی حیزب و مامۆستا حهسهن زاده به کاری دهبا. بۆ ئهوهش که باشتر درۆکانی بچهسپێنێ، جارێک دهیکا به ئامۆزای و جارێکیش به خاڵۆزا و پورزا. عهلی باله بۆخۆی تا کاتی مردنیشی به کهسێکی خۆشناو و نیشتمانپهروهری ناوچهی مههاباد ناسرابوو. تهنیا خزمایهتیهکی زۆر دووریش که لهگهڵ مامۆستا حهسهن زادهی ههبوو ئهوه بوو که بابی مامۆستا حهسهن زاده بن ئامۆزای باپیری عهلی باله بووه. وهک شاعیر دهڵێ:
خاتوون که کچی پووری نهوهی باجه مهنیجه
خزمن که ئهمن ئێسته گهیشتوم به نهتیجه
بهڵام نه ئازاد بۆ ئهوه له دایک ببو تا ببێ به ئیتلاعاتی و نه له سهر ئیجازهی دایک و باوکی دهستی بۆ ئهو کاره بردبوو. دهزانم ئاغای ئهیوبزاده گوێی به زانیاریی راست "بدهکار" نییه، بهڵام بۆ زانیاریی خوێنهران، با بزانین ئازاد بۆخۆی کێ بوو:
به حوکمی ئهوه که ئهمن پێشمهرگهی هێزی پێشهوا بووم، ئازادی عهلی بالهم له نیزیکهوه دهناسی. (هیوادارم ئهیوبزاده نهیکا به بهڵگهی جاسووسی له سهرم!!) ئازاد خهڵکی ئاوایی گاگهشی ناوچهی مهنگوڕانی مههاباد بوو. ساڵی 1369 بوو به پێشمهرگه. ههر له سهرهتاوه خۆی وهک لیسانسی ئهدهبیاتی فارسی ناساند بهڵام دواتر روون بۆوه که خوێندهواریهکهی ههر له ئاستی راهنمایی دا بووه. دواتر بوو به کادری سیاسی لک له هێزی پێشهوا. له جهریانی کێشه و ناکۆکیهکانی بهر له کۆنگرهی 10 وێڕای چهند کادر و پێشمهرگهی دیکهی هێزی پێشهوا لهوانه سهید عهزیز نیکجویان، ئهسعهد گامێشانی، خالید خاڵدار و ... که سهرجهمیان دۆستی نیزیکی ئازاد بوون و ئێستاش ئهندامی حدکا ن، لایهنگریی له کاک مستهفا هیجری کرد. ئهوه له حاڵێک دا بوو که زۆربهی ههره زۆری کادر و به تایبهت پێشمهرگهکانی هێزی پێشهوا و کۆمیتهی شارستانی مههاباد لایهنگریان له مامۆستا عهبدوڵڵا حهسهن زاده دهکرد. ئازاد که پێشتریش له ناو بهشی ههره زۆری پێشمهرگهکان دا خۆشهویست نهبوو، له فهزای دووبهرهکی و دوو جهناحی ئهوکات دا ئهوه بوو به هۆی ئهوه که به یهکجاری تهرد بکرێ.
له دوایین لێکداندا که له نێوان حیزب و رێبهرایهتی شۆرشگێڕی ئهوکات له ساڵی 1373 له چنارۆکی پشت ههیبهسوڵتان رووی دا، ئازاد دهورێکی گرینگی گێڕا. له کاتێکدا که له سهر بردن و سوتاندنی ماشێن له نێوان دوو لایهندا کێشه هاتبووه ئاراوه، ئازاد مهسهلهکهی کرد به شتێکی حهیسیهتی و چوو دهبن سهید عهزیزهوه که ئهو کات سهرپهرهستی هێز بوو و له ناو ههمووشماندا رایگهیاند که ئهگهر دژکردهوهمان نهبێ، ئابڕوومان دهچێ. ئهوه بوو که له کاتێکدا بهر له کۆنگرهی 10 و له کاتی سکرتێریی کاکا مستهفا دا باسی یهکگرتنهوه به گهرمی له ئارادا بوو، کۆمهڵێک پێشمهرگه به فهرماندهیی سهید عهزیز، نێردرانه پشتی چنارۆک و تهقه و لێکدانێک له نێوان دوو لایهندا رووی دا و بارودۆخهکهی گرژ کردهوه.
ئازاد به گشتی ئینسانێکی دهم ههراش، قسه خۆش و خۆ رێکخهر بوو. ئهگهرچی له ناو پێشمهرگهکانی هێزی پێشهوا دا مهنفوور بوو، بهڵام هاتوچۆی بهشێکی زۆر له بنهماڵهکانی حیزب و ماڵی زۆربهی ئهندامانی دهفتهری سیاسی دهکرد و له گهڵ کوڕهکانیان دۆست بوو. بهو هۆیهوه که کاتی خۆی له ئاوایی گاگهش بۆ ماوهیهک ماڵی مامۆستا جیرانی ماڵی بابی ئازاد بووه، له کۆیهش هاتوچۆی دهکردن. ساڵی 1375 به ئهندامی کۆمیتهی شارستانی مههاباد ههڵبژێردرا و بوو به بهرپرسی تهشکیلاتی ناو شار. بۆ هاوینی ئهو ساڵه به تهنیا چۆوه ناو شار. خهبهر هات که له ناو شاردا گیراوه و دواتر بهردراوه. خهبهری گیرانهکهی بۆ یهکهم جار له لایهن یهکێک له پێشمهرگهکانهوه به ناوی (ک. ف.) که شارهزایهکی باشی کاروبار و تهشکیلاتی ناو شار بوو، له ناو پێشمهرگهکان دا باسی کرا بهڵام نهک به بهڵگهوه و به شێوهی گوزارشی رهسمی بهڵکو وهک قسهی سهر زاران. ههر بۆیهش به جیدی وهرنهگیرا و لێی نهکۆڵدرایهوه و پتر به حیسابی کێشهی شهخسی و جهناحی وهرگیرا. لهو لاشهوه ئازاد بۆ ئهوهی دهستی خۆی رهپێش بخا و ههواڵهکه بهرپهرچ بداتهوه، له لای کۆمیتهی شارستان سهحنه سازیهکی لهو بارهوه ساز کردبوو. بهو جۆره که له باغی سیسه پاسدار پێشیان پێ گرتووه و داوای کارتی شناساییان لێ کردووه و ئهویش دهمانچهکهی دهرهێناوه و پاسدارهکان ههڵاتوون و ئهویش ههر وا ههڵاتووه و دوایه چهند فیشهکیان به یهکترهوه ناوه!
له لایهکی دیکهشهوه له جهریانی دهرگیربوونی کادرهکانی کومیتهی شارستانی مههاباد له ناوچهی شاروێران، که تییدا محهمهد شاروێرانی به برینداری به دیل گیرا، گومانهکه له سهر ئازاد زیاتر دهبێ. ئازاد ههم ئاگاداری شوێنی مانهوهی کاک عومهر باڵهکی، بهرپرسی کۆمیتهی شارستان و هاوڕێکانی دهبێ و ههمیش ماوهیهک پێشتر دهمانچهکهی له گهڵ محهممهد شاروێرانی دهگۆڕێتهوه. دهمانچهیهک که فیشهک دهر ناکا و پێدهچێ دهرزیهکهی دهرهێنرابێ. ئهگهرچی گومانهکانی سهر ئازاد له گهڵ کومیسیۆنی سیاسی نیزامیش باس دهکرێ بهڵام ئهو کات هیچکام لهوانه ئهوهنده روون نهبوون تا وهک بهڵگهیهکی دادگا پهسهند له لایهن کۆمیتهی شارستانی مههابادهوه سیخوڕ بوونی ئهندامێکی کۆمیتهی شارستان سابیت بکا.
به دوای گهرانهوه بۆ بنکهکانی حیزب، ئازاد به رواڵهت سهردانی ههولێر دهکا بهڵام له سلێمانی سهر دهردێنێ. ئهوهش گومانهکانی پێشوو زیاتر دهکا و دهبێته هۆکارێك تا عومهر باڵهکی بهرپرسی کۆمیتهی شارستانی مههاباد بهو گومانانهوه که له سهر ئازاد ههیبوو، له هێزی پێشهوای نهقڵ بکا. ههر بۆیهش نامهی نهقڵی ناوبراو تهحویلی کومیسیۆنی سیاسی نیزامی دهدا که ئهوکات نهمر کاک سهلام عهزیزی بهرپرسی کومیسیۆن بوو. له نامهی نهقڵهکهدا نووسرابوو که ئهو کارهی ئازاد دهکرێ وهک خاڵێکی ئهمنیهتی چاوی لێ بکرێ. بهڵام دیسانیش ناکهوێته بهر گومانی بهرپرسانی سیاسی نیزامیهوه. حهسهن شهرهفی ئهندامی دهفتهری سیاسی دێته ناو مهسهلهکهوه و نێوبژیوانی دهکا تا کاک عومهر، ئازاد وهربگرێتهوه، بهڵام له گهڵ پێداگریی ناوبراو له سهر نهقڵ کردنهکه بهرهوروو دهبێ. ههر بۆیهش نهقڵی کۆمیتهی ئهمنیهت دهکرێ که بهرپرسهکانی لهو کاتهدا کاک شاهۆ حوسێنی و کاک چهکۆ رهحیمیی دۆستی کاک حهسهن ئهیوبزاده بوو. کۆمیتهی ئهمنیهتیش وهک فێرگه و بهشێکی بهرچاوی دیکه له ئۆرگانه ئیجراییهکانی حیزب حهیاتی خهڵوهتی جهناحی کاک مستهفا بوو. له جهوی دوو جهناحیی ئهو کاتیش دا چوونی ئازاد بۆ ئهو ئۆرگانه وهک شتێکی ئاسایی و ههر لهو چوارچێوهیهدا چاوی لێ کرا.
ئازاد که له کومیتهی ئهمنیهت دا وهک کادری بهشی پارێزگاریی کاری دهکرد، بۆ جێ خستنی خۆی دهستی به سهحنه سازیهکی دیکه کرد. رۆژێک خهبهر هات که تهقهی لێ کراوه و بریندار بووه. بهراستیش شتێکی لهو بابهته رووی دابوو و زاهیرهن ئازاد له نهرمهی باسکی برینێکی، جا چۆن و بهچی مهعلوم نهبوو، ههڵگرتبوو. دهیگوت که له رێگای ههولێر- کۆیه پێش بهو تاکسیه گیراوه که ئهوی تیدا بووه. ویستوویانه دایبهزێنن و بیگرن. بهڵام به قسهی خۆی ئهو خۆی رادهپسکێنێ و ههڵدێ و تهقه دهکا و تهقهی لێ دهکهن و لهو تهقه و لێکدانه دا ئازاد بریندار دهبێ و شۆفیر تاکسیهکه دهکوژرێ. ئهویش خۆی دهگهیهنێته بنکهیهکی پارتی له نیزیک رووداوهکه و نهجاتی دهبێ. بۆ ئهوهش که ههموان بڕوا به سهحنهسازیهکه بکهن، کابرایهکی خهڵکی کوردستانی عێراق لهو رووداوهدا کوژرا.
پلۆنۆمی پاییزهی کۆمیتهی ناوهندی خهریک بوو ببهسترێ. ئهندامانی کۆمیتهی ناوهندی له دهوروبهری سکرتاریا دهبن که ههواڵی شههید بوونی کاک مهنسوور ڕهشه ههورامی، کاک مهنسوور ناسری، کاک ساماڵ ئیسماعیل زاده، کاک رهفعهت مورادی و کاک یهدوڵڵا شیرین سوخهن دهگا. ئازاد پێشنیار به ئهندامانی کۆمیتهی ناوهندی دهکا که دهبێ ئهوانیش واته خۆی و چهند ئهندامێکی کۆمیته ناوهندی به هاواریانهوه بچین بهڵام به گوێی ناکرێ. هاوڕێکانی ئهو پێنج شههیده توانیبوویان دهست به سهر ماشێنێکی ئیتلاعات دا بگرن. بهڵگه و کهلوپهلهکان که له چهند تهلیس دا بوون، له بهر دهرگای سکرتاریا فڕێ دهدرێن. ههموو پهشۆکابوون. چهند کهس ئیعتراز دهکهن که نهکا ئهو تهلیسانه مادهی تهقینهوهیان تێدا بێ. مامۆستا بانگی کاک شاهۆ و کاک چهکۆ وهک بهرپرسانی ئهمنیهتی دهکا و قوژبنێکیان پێ نیشان دهدا تا تهلیسهکان بپشکنن. دواتر کاک برایم زێوهییش دهچێته لای تهلیسهکان و به دوای ئهویش دا ئازاد و خهڵکی دیکهش له دهوری تهلیسه بهڵگهکان که بهرپرسانی ئهمنیهتی خهریکی پشکنینیان بوون، کۆ دهبنهوه. ... دوای چهند سهعات له کاتێکدا که خهڵکهکه له دهوری نهخۆشخانه و تهرمی شههیدهکان کۆ ببونهوه، کومیتهی ئهمنیهت به دوای ئازاد دا دهگهڕا. بهڵام تازه ئازاد دهرچوو بوو. دواتر ئاشکرا بوو که له ناو بهڵگهکان دا رهسیدی پهرداختی بڕێک پاره و نهوارێکی دهنگی له ئازاد ههبوون ... .
له مێژووی حیزبی دێموکرات یان ههر حیزبێکی دیکهی بهرههڵستکاری کۆماری ئیسلامی دا، ئازاد تاکه نمونهی خۆ خزاندنی ئیتلاعات له ناو ریزهکانی حیزبدا نییه. بهڵام بوونی مۆرهی ئاوا له ناو ریزهکانی ههر حیزبێکی سیاسی دا ناتوانێ به مانای جاسووس بوونی ههموو حیزبهکه یان تهنانهت رهفیقه حیزبیهکانی ئهو کهسه بێ. مهگهر بۆ کهسانێکی وهک حهسهنی ئهیوبزاده. حهتمهن حهسهن ئهیوبزاده لهبیری ماوه لهو وهختهدا که دهفتهری سیاسی حیزب له گهورهدێ بووه، پێشمهرگهیهکی به رواڵهت جێگای باوهڕ و دڵسۆز و لێهاتوو ههبوو به ناوی شۆرش که ئهگهرچی پارێزهری دایمیی دوکتور قاسملوو نهبوو بهڵام زۆر جار و بۆ سهفهری گرینگ دوکتور قاسملوو وهک کهسێکی ئازا و باوهڕ پێکراو لهگهڵ خۆی دهیبرد. له گهڵ کاک دوکتور له مهئموریهت دا بوو که خهبهر به حیزب گهیی ناوبراو پێوهندی به رێژیمهوه ههیه. ئهوه بوو که ههر به دوای گهڕانهوهی دا یهکسهر له لایهن حیزبهوه دهسبهسهر و ئیعدام کرا.
نموونهیهکی دیکهی زۆر ناسراو گوزارشدانی سمایلی قاسملوو به ساواک بووه لهبارهی ئهو تێکۆشهره کوردانهی له زهمانی شادا تێکۆشانی نهێنیان ههبوو. ئایا ئهوه دهبێته دهلیل بۆ ئهوهی گلهیی له دوکتور قاسملوو بکهین؟! بێگومان نا.
...................................................
1- چهند قسهیهک له سهر وتارهکهی کاک حهسهن ئهیوب زاده، نووسینی عهبدوڵڵا حهسهن زاده
http://www.giareng.com/babet2006/02/pdf/hessenzade_welam.pdf
2- بڕوانه سایتی شههید:
http://shehid.org/shno.php?id=1968 http://shehid.org/piranshar.php?id=2066 http://shehid.org/shno.php?id=1969
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست