دێرەزورێ شەرێ کورد-عەرەبان رویدەت؟
Sunday, 10/09/2023, 19:55
ل سوریا سنورێ ویلایەتا دێرەزورێ دا ل ٢٧ تەباخێ تا نها دژبەربوونەکا چەکداری رویدا ، بیرا جەنگا کورد و عەرەبان دێتە کرن، بەلێ دەمێ پێداچوونەکا روون بکەین دبینین لایەنان ڤەگوهێزن.
ل ویلایەتا دێرەزور ٢٧ تەباخێ دەست ب سەرهلدانێ هاتە کرن، ئەڤ تێکدانە ل دەمەکی دایە بیر ل سەر جەنگا عەرەب و کوردان بێتە کرن و
دبیتە ئەگەرێ دووبارە هزر ل سەر شەرێ ناڤخویێ سوریا بێتە کرن ل دەمەکی دایە نێزیکی ١٠ سالە بەردەوامە، ئەڤ تێکدانە دناڤبەرا چەند عەشیرەتێن عەرەبان و هێزێن سوریای دیموکراتیک (هەسەدە) دێتەکرن، ژبەر ئالوزیا بابەتی داخویانی کورت و سادە بێتە کرن دێ بێتە ئەگەرێ شاشیان.
چ رویدایە ؟
رویدان ل ٢٧ تەباخێ هەسەدە ل دێرەزورێ ب دەستەسەرکرن و لادانا کاری ئەحمەد خەلیل ناسیار فەرماندە ئەبو خەولای دەستپێکر، ئەڤ پێنگاڤە ژلایێ عەشیرەتێن عەرەب ڤە د ناڤچەیێن ژێر دەسەلاتا وان دا وەکو پاکرنا سەربازێن عەرەبی ڤە هاتە دیتن و پێکدان دەستپێکر.
هەسەدە دیارکر ئەگەرێ دەستەسەرکرنا ئەبو خەولای خراب بکارئینانا دەسەلاتێ، بازرگانی ب ماددێن هوشبەری، بەرتیلدان، زەنگین بوونا بنەمالا وی بێ هەڤسنگی یە و بریارا لادانا کاری و دەستەسەرکرنێ ژلایێ مەحکەما ناڤخویی هاتە دان.
عەشیرەتێن عەرەبان ڤێ رەوشێ دا هەسەدە تاوانبار کر کاریگەریا خو ل دەڤەرێ زورتر بکەت و هەسەدە عەشیرەتێن عەرەبان تاوانبارکر پێکهاتنێ دگەل رژێما ئەسەدی کرنێ.
بوچی دێرەزور گرنگە ؟
دێرەزور دکەڤیتە روژهەلاتێ سوریا، هەبوون و هێزا عەشیرەتێن عەرەبان و بوونا سنوری دگەل عێراقێ دبیتە جهێ ڤەگوهاستنێ ل سەر سنوری.
هێزێن کوردان داکو جهێن کورد لێ دژین پارێزن و رێگرتنا داعشێ، عەشیرەتێن عەرەبان بو پاراستنا هێزا خو و پاراستنا ڤەگوهاستنێ دناڤبەرا عێراقێ و سوریا دا و پاراستنا هەڤسەنگیا سیاسی گرنگیێ دەن ڤێ دەڤەرێ، بو هێزێن شیعەیان گرنگە دەروازێ قەزایا ئەبو کەمال ل دێرەزورێ چونکی ل ڤی دەروازی هێزێن ئیرانێ دچیتە ناڤ ئاخا سوریە دا.
پەیوەندیێن نیڤدەولەتی و رەوشا هەسەدە
هەسەدە پێکدێت ژ نەتەوێن دژین ل دێرەزورێ کورد و عەرەبان، رێکخستەنەکە ژبلی کورد و عەرەبان چەند نەتەوێن دی پێکدێت، ئەمریکا رولەکێ گرنگ هەبی ژ پێکهاتنا ڤێ رێکخستنێ دا، هەبوونا پەیوەندیان دگەل عەرەبان و کوردان کارئاسانی کر بو دروستکرنا هەسەدە دا.
مێژوویا دێرەزورێ دا دێتە زانین ب هەبوونا عەشیرەتێن عەرەبان و د مێژوویێ خودا ڤان عەشیرەتان پەیوەندیێن سنوردار هەبین دگەل رژێما سوریە بەلێ دگەل سعودیە پەیوەندیێن باش هەیە، ل پروسا دروستکرنا هەسەدە دا سعودیە بوویە جهێ باوەرداری بو ڤان عەشیرەتان، روسیا ب فەرمی پەیوەندی هەیە دگەل هەسەدە و دانوستاندنا دکەت، تورکیا هەسەدێ وەکو پارچەیەک ژ پەکەکێ دبینیت و نە رەوا پێناسە دکەت، تورکیا هەسەدێ ئەگەرێ بوونا هێزا سەربازی تورکیا ل ئاخا سوریە دا دبینیت.
ئایا شەرێ عەرەب و کوردان هەیە؟
ل دێرەزور چوار عەشیرەتێن مەزن هەیە بەلێ ئەڤ هێزێن شەری دگەل هەسەدە دکەن زوریا ڤان عەشیرەتان نا ڤەگریت، چەند عەشیرەتێن عەرەبان ل شەرێ دژی داعشێ دا پاراستن ژ رژێما سوریە خواست، بو نمونە نوینەرێن عەشیرەتا بەقەرە دەمێ دیدار دگەل بەشار ئەسەدی کر دیارکر شەرێ داعشێ دا ئەزموون وەرگرتن و قەرەبویا خیانەتێ دێ راستڤەکەن.
چەندین عەشیرەت هەیە دگەل هەسەدە بەردەوامن کارکرنێ دا، ژبەر ڤێ چەندێ ل پەیڤا دێرەزور شەرێ کورد و عەرەبان بەس نینە بو رونکرنێ، بو نمونە ل حەسەکێ دژی داعشێ داخواز ژ هێزێن کوردان کر بو پاراستنێ و تا نها بەردەوامە ئەڤ پاراستنە، عەشیرەت هەیە پەیوەندیێن سنووردار دگەل عەشیرەتێن سەرهلدان کرین و دگەل هەسەدە.
رولێ ئەمریکا و تورکیا ل دەڤەرێ
ئەمریکا و تورکیا پەیوەندی دگەل عەشیرەتێن عەرەبان هەیە بەشداری سەرهلدانێ کری ژبو رول هەبیت سەرهلدانی دا، بەلێ ئەڤ عەشیرەتانە هێزەکا بنیاتگێرێ دگەرن، چونکی دزانن شەرێ ناڤخویی سوریە وەکو پێش نینە، ئەسەدی ڤێ ئەزمونێ دا سەرکەفتن دەستڤەئینا و عەشیرەتێن عەرەبان دزانن هەردەمەکێ دا دێ مەیدانێ دا بێ پشتەڤان بیت، ل پێش چەند عەشیرەتان ئەڤ جور ئەزموون هەیە ، ژبەر ڤی ئەگەری دڤی شەری دا ئەو هێزێن نە پشتەڤانێن ئەسەدی مەرەما وان نە دوژمنیا ئەسەدی یە.
ئەڤ نڤێسینە ژلایێ ئوزکان ئوزتاش ل ٧ ئیلول سالا ٢٠٢٣ ل سایتێ
Solhaber هاتیە وەشاندن
وەرگێران : نێچیرڤان ز
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست