کتێبی بیرەوەرییەکانی کاپیتان موحەمەد مەولودییان بە دەنگ گوێی لێبگرە (کوردبوون)


ژنێك له‌تاریــــــــكی‌‌و ته‌نهاییـــدا

Wednesday, 23/06/2010, 12:00


كچی‌ موڵكدارێكی‌ ده‌وڵه‌مه‌ندی‌ شاری‌ سلێمانی‌، كه‌ پێشتر پیشه‌ی‌ مامۆستا بووه‌ ماوه‌ی‌ 20 ساڵه‌ پێینه‌ناوه‌ته‌ ئه‌ودیوو ده‌رگای‌ ماڵه‌كه‌یه‌وه‌و خه‌ریكه‌ ده‌ردی‌ پیری‌‌و په‌ككه‌وته‌یی‌ به‌ته‌واوی‌ ته‌نگ به‌ژیانی‌ هه‌ڵده‌چنێت.

ئه‌وكاته‌ی‌ ده‌رگای‌ حه‌وشه‌كه‌ كرایه‌وه‌ به‌ده‌نگێكی‌ به‌رز به‌ڵام ده‌رون هه‌ژێن هاواری‌ كرد: ده‌رگاكه‌ دامه‌خه‌ن با چاوم له‌ده‌ره‌وه‌ بێت!

ئه‌و دیمه‌نه‌ی‌ ئه‌و ئاواتی‌ بینینی‌ بوو، ته‌نها ئه‌و ئوتومبێلانه‌ بوو به‌شه‌قامی‌ قه‌ناتدا تێده‌په‌ڕین، به‌لای‌ ئه‌وه‌وه‌ ئه‌م دیمه‌نمه‌ گه‌لێك سه‌رنجڕاكێش‌و جوان بوو له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ بیست ساڵه‌ "قه‌نات" ته‌نها هاوڕێی‌ هه‌میشه‌یی‌ چاوه‌كانیه‌تی‌، ئه‌گه‌ر ڕۆژێك نه‌یبینێ‌ هه‌ست به‌ته‌نهاییه‌كی‌ كوشنده‌تر ده‌كات له‌وه‌ی‌ تیا ده‌ژی‌.

ئه‌و كه‌ له‌سه‌ر قه‌ڵه‌وێره‌ ئاسنینه‌كه‌ی‌ دانیشتبوو، ماكسییه‌كی‌ سووری‌ یه‌خه‌ دادڕووی‌ له‌به‌ردا بوو، دوو كورسیشی‌ له‌به‌رده‌م دانرا بوو، یه‌كێكی‌ ته‌خته‌و دانه‌یه‌كی‌ ئاسن، كه‌ ده‌سته‌ كه‌م هێزه‌كانی‌ پێوه‌ ده‌گرت بۆ ئه‌وه‌ی‌ هه‌ستێت، ئه‌م ژنه‌ كه‌ مووی‌ سپی‌ به‌جارێك سه‌رو روخساری‌ داپۆشیوه‌ له‌گه‌ڵ‌ یه‌كه‌م بینینیدا مرۆڤ بۆ چه‌ند ساتێك سه‌رسام‌و بێده‌نگ ده‌كات.

پاكیزه‌ مه‌جید، كه‌ گه‌ڕه‌كی‌ "مه‌جید به‌گ"ی‌ شاری‌ سلێمانی‌ به‌ناوی‌ باوكییه‌وه‌ ناونراوه‌، ته‌مه‌نی‌ 73 ساڵه‌‌و له‌ماڵه‌ گه‌وره‌كه‌ی‌ خۆی له‌گه‌ڕه‌كی‌" سلێمانی‌ نوێ‌" به‌ته‌نها ده‌ژی‌، سه‌ڕه‌رای‌ ئه‌وه‌ی‌ چووه‌ته‌ ته‌مه‌نه‌وه‌، له‌به‌ر نه‌خۆشی‌ توانای‌ ڕۆیشتنیشی‌ له‌ده‌ست داوه‌‌و ته‌واو له‌پێ‌ كه‌وتووه‌، هه‌روه‌ها له‌تاو ئازاری‌ پشتی ناتوانێ‌ پشتی‌ به‌رز بكاته‌وه‌‌و به‌ئه‌سته‌م ده‌به‌ی‌ ئاو خواردنه‌وه‌كه‌ی‌ به‌رده‌ستی‌ بۆ به‌رز ده‌كرێته‌وه‌. ئه‌و كه‌ له‌كۆتایی‌ په‌نجاكان‌و سه‌ره‌تای‌ شه‌سته‌كانی‌ سه‌ده‌ی‌ رابردوودا مامۆستا بووه‌ له‌قڕگه‌و ئابڵاخی‌ شاری‌ سلێمانی‌‌و نه‌وه‌یه‌كی‌ ئه‌م كۆمه‌ڵگایه‌ی‌ پێگه‌یاندووه‌، ئه‌مڕۆ ته‌نهایه‌و هیچ یه‌كیك له‌و كه‌سانه‌ی‌ ئه‌و وه‌ك منداڵی‌ خۆی‌ سه‌یری‌ كردوون سه‌رێك ناكێشنه‌ هه‌واری‌ چۆڵی‌.

پاكیزه‌ مه‌جید، له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ وه‌ختێ‌ زۆر ده‌وڵه‌مه‌ند بوون‌و به‌هه‌موو كه‌سێك رازی‌ نه‌بووه‌ ژیانی‌ هاوسه‌ری‌ پێكنه‌هیناوه‌، هه‌میشه‌ به‌ته‌نها ده‌ژی‌‌و ماوه‌ی‌ زیاتر له‌دوو ساڵیشه‌ توانای‌ هیچ خزمه‌تكردنێكی‌ خۆی‌ نه‌ماوه‌، پێویستی‌ به‌وه‌یه‌ ئاوه‌كه‌ش بدرێته‌ ده‌ستی‌، ئه‌و باسی‌ ئه‌و ماڵه‌ی‌ ده‌كرد كه‌ به‌رامبه‌ریانه‌و به‌رده‌وام چاودێری‌ ده‌كه‌ن‌و هه‌موو ژه‌مێك وه‌ك یه‌كێك له‌خێزانه‌كه‌ی‌ خۆیان خواردنی‌ له‌وبه‌رجاده‌كه‌وه‌ بۆ ده‌به‌ن بۆ ئه‌مبه‌ری‌ جاده‌كه‌، ئه‌و ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر منداڵی‌ خۆیشم هه‌بوایه‌، ئه‌وه‌نده‌ی‌ كاك سه‌ڵاح‌و نزارو مناڵه‌كانی‌ به‌ره‌حم نه‌ده‌بوون بۆم، ئه‌وان ڕۆژانه‌ سه‌ردانم ده‌كه‌ن‌و پێداویستیه‌كانم بۆ دابین ده‌كه‌ن‌و ده‌مشۆن".

ئه‌و ژنه‌ ته‌نهایه‌ به‌رده‌وام باسی‌ له‌وه‌ ده‌كرد كه‌ نایه‌وێت بیبه‌ن بۆ خه‌ڵوه‌تگه‌ی‌ پیری‌ یان شوێنێكی‌ له‌و شێوه‌یه‌، "به‌ڵام حه‌ز ده‌كه‌م یه‌كێك هه‌بێت ڕۆژانه‌ چاودێریم بكات، حه‌ز ده‌كه‌م به‌ته‌نهاش نه‌بم‌و قسه‌م له‌گه‌ڵ بكات، چونكه‌ ته‌نهایی‌ زۆر له‌یادگارییه‌كانمی‌ له‌بیر بردوومه‌ته‌وه‌".

له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ رۆژانه‌ ئه‌و ده‌یانبینێ‌ به‌كه‌می‌ ده‌گۆڕێن، بۆیه‌ له‌گه‌ڵ چونه‌ ژوره‌وه‌دا لێتده‌پرسێت: چیت لێم‌ ده‌وێت؟

"هاتوم له‌لات دابنیشم قسه‌ بكه‌ین با ته‌نها نه‌بیت"!

ئه‌و به‌سه‌رسامیه‌وه‌ ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا كه‌ "وانییه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ناوناسم، جاران خه‌ڵكمان زۆر ده‌ناسی‌ به‌ڵام ئێسته‌ كه‌س له‌وانه‌ نایه‌ن بۆلام".

پاكیزه‌ خان زۆرجار به‌ئێواره‌و شه‌وان له‌و ده‌رگای‌ حه‌وشه‌كه‌وه‌ به‌كزی‌‌و ماتی‌ داده‌نیشێ‌‌و له‌ئوتومبێل‌و رێبوارانی‌ شه‌قامی‌ قه‌نات ده‌ڕوانێت، به‌پێی‌ قسه‌ی‌ دراوسێكانی‌ چه‌ند پشیله‌یه‌ك له‌ژووره‌وه‌ هاوڕێی‌ ئه‌ون‌و زۆرجار شه‌وان قسه‌یان له‌گه‌ڵ‌ ده‌كاو لێیان تووڕه‌ ده‌بێت، پلاكی‌ ته‌له‌فزیۆن‌و ئامێری‌ سارد كرنه‌وه‌ی‌ ده‌رهێناوه‌و له‌ناوه‌ڕاستی‌ ژوورێكدا دایناون كه‌ خه‌ریكه‌ ته‌پوتۆز ده‌یانخوات، چونكه‌ پێیوایه‌ "ئه‌گه‌ر بییات له‌پلا‌كه‌كه‌ گڕ ده‌گرن‌و ئه‌میش ئه‌سوتێت"، ئه‌و حه‌زی‌ له‌ئاوی‌ به‌لوعه‌ نییه‌و ڕۆژانه‌ ده‌بێت ئاوی‌ كانزایی‌ بۆ بكڕن، له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ به‌بڕوای‌ ئه‌و به‌نزینی‌ تیایه‌و چه‌وره‌، ئه‌و وتی‌ "جاران ئاوی‌ كارێزه‌كانمان ده‌خوارده‌وه‌ ئاوێكی‌ پاكژ بوو، وه‌ك ئێستا به‌نزینی‌ تیا نه‌بوو". ڕۆژانه‌ش ئه‌و ده‌مه‌ی‌ كه‌ چافرۆشه‌كه‌ به‌به‌رده‌م ماڵه‌كه‌یدا ده‌ڕوات ئه‌م بانگی‌ ده‌كا‌و چای‌ لێده‌كڕێ‌، چونكه‌ وه‌ك خۆی‌ وتی‌ "حه‌زی‌ له‌چای‌ دیژله‌مه‌یه‌". پاكیزه‌ خان له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ زۆر ده‌مێكه‌ نه‌هاتۆته‌ ده‌ره‌وه‌، باس له‌وه‌ ده‌كات كه‌ "قڕگه‌ زۆر دووره‌ له‌شاره‌وه‌". به‌بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ بزانێ‌ ئه‌و شاره‌ی‌ كه‌ ئه‌و له‌ساڵی‌ 1937 تێیدا له‌دایك بووه‌ هێنده‌ فراوان بووه‌ كه‌ سنووری‌ شار كه‌وتووه‌ته‌ ئه‌ودیوو ئه‌و قوتابخانه‌یه‌ی‌ وه‌ختی‌ خۆی‌ ئه‌م وانه‌ی‌ تیا وتووه‌ته‌وه‌. ئه‌گه‌رچی‌ حه‌زی‌ ده‌كرد بڕوات به‌شاردا بگه‌ڕێت، به‌ڵام ده‌یوت "خۆم ناتوانم بڕۆم، سه‌یاره‌ش نییه‌ پێی‌ بڕۆم".

كاتێك له‌ده‌رگای‌ ماڵه‌كه‌ی‌ به‌رامبه‌ریم دا، نزار خان‌و كچه‌ خوێندكاره‌كه‌ی‌ نه‌یانویست هیچ له‌باره‌ی‌ پاكیزه‌ خانه‌وه‌، بڵێن ته‌نها ئه‌وه‌نده‌ نه‌بێت كه‌ "دراوسێیانه‌‌و ئه‌وان ئه‌جری‌ دراوسێیه‌تی‌ جێبه‌جێده‌كه‌ن".

فرمێسكه‌ قه‌تیس ماوه‌كه‌ی‌ ئه‌و كچ‌و دایكه‌ بۆ دراوسێكه‌یان جێی‌ سه‌رنج بوو. بۆچی‌ به‌ناوهێنانی‌ ئه‌و ژنه‌ وا چاوتان سوور بوو؟! هه‌سته‌كه‌یان بۆ نه‌شاردرایه‌وه‌‌و ڕێگه‌یان دا فرمێسكه‌كانیان بێته‌ خواره‌وه‌ به‌بێ‌ وتنی‌ وشه‌یه‌ك!

ئەگەرچی‌ گۆڕانكارییه‌ كۆمه‌لایه‌تییه‌ هه‌ژێنه‌ره‌كانی‌ ئه‌م چه‌ند ساڵه‌ی‌ دوایی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ كورده‌واری‌ بووه‌ته‌ هۆی‌ پاشه‌كشه‌ی‌ چه‌ندین مۆرال‌و به‌های‌ گرنگ‌و بایه‌خی‌ دراوسێیه‌تی‌ ته‌واو كاڵ كردۆته‌وه‌و زۆر به‌ده‌گمه‌ن گوێمان له‌بیستنی‌ "ئه‌جری‌ دراوسێ‌" ده‌بێت، به‌ڵام دركاندنی‌ ئه‌م وشه‌یه‌ شایسته‌ی‌ هه‌ڵوێسته‌ له‌سه‌ر كردنه‌. ده‌بێت ئه‌وه‌مان له‌بیر بێت كه‌ تێكشكاندنی‌ به‌ها‌و مۆراله‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان ئاقیبه‌تێكی‌ ده‌ردناكیان به‌دواوه‌ ده‌بێت بۆ هه‌موومان، به‌تایبه‌تی‌ كه‌ "پیریی‌" له‌م وڵاته‌دا ئازارو ده‌ردێكی‌ گه‌وره‌یه‌و رۆژێك له‌رۆژان به‌رۆك به‌ هه‌ر هه‌موومان ده‌گرێت.



له‌ سایتی ڕۆژنامه‌ی ئاوێنه‌وه‌ وه‌رگیراوه‌

www.awene.com

نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست


چەند بابەتێکی پێشتری نووسەر




کۆمێنت بنووسە