ڕاستییه‌کان له نێوان جه‌لال تاڵه‌بانیی و نه‌وشیروان مسته‌فادا!
Saturday, 05/12/2009, 12:00
لادان له هێڵی سه‌ره‌کیی ڕێکخراوێکی سیاسی له دنیای ئیسلامییدا و له‌وانه‌ش کوردستانه‌که‌ی ئێمه ، له لایه‌ن هه‌ر که‌سێکه‌وه و له‌به‌ر هه‌ر هۆیه‌ک بێت ، به هه‌ڵه‌یه‌کی گه‌وره دائه‌نرێت و زۆر جاریش به خوێنڕشتن کۆتایی هاتووه! هه‌ر وه‌ک لادانه‌که‌ی جه‌لال تاڵه‌بانیی له هێڵه سه‌ره‌کییه‌کانی پارتی و بارزانیی له ساڵی 1964 دا و ئه‌و زنجیره کاره‌ساته خوێناوییانه‌ی که تا ئه‌م ساڵانه‌ی دواییش هه‌ر به‌رده‌وام بووه و ئه‌مڕۆش به شێوازێکی تر هه‌ر به‌رده‌وامه!
نه‌وشیروان مسته‌فا ، به‌پێی ئه‌و کرده‌وه و نوسینانه‌ی ئه‌م ساڵانه‌ی دوایی و قسه‌کانی جه‌لال تاڵه‌بانیی له پلێنیومه‌که‌یدا ، به ته‌واویی ده‌رکه‌وت که "لاده‌ره"! به‌ڵام یان له به‌ختی ئه‌وه ، یان له به‌ختی کورده که ئه‌و لادانه له سه‌رده‌مێکدایه که یه‌کیه‌تی ئه‌و هێز و توانا و ده‌رفه‌ته‌ی نیه و وه‌ک جاران کوردستان داخراو نیه به ڕووی دنیادا ، تا نه‌وشیروان و لایه‌نگرانی وه‌ک حیکمه‌ت (مه‌لا به‌ختیار) و لایه‌نگره‌کانی ، وه‌ک ساڵانی شاخ فڕێبداته به‌ندییخانه‌که‌ی توژه‌ڵه‌وه!
جه‌لال تاڵه‌بانیی به‌و دانپیادانانه‌یدا هه‌ندێک ڕاستیی ئاشکراکردووه که به‌پێی هه‌موو یاسا و ڕێسایه‌کی سیاسی ، ته‌نانه‌ت کۆمه‌ڵایه‌تی و ڕه‌وشتیی ، ئه‌بێت سێ جار دادگایی بکرێت و سزا بدرێت ، چونکه ئه‌و تاوانانه‌ی که یه‌کیه‌تییه‌که‌ی له ساڵانی ڕابوردوودا کردوونی ، گرنگ نیه کێ بڕیارده‌ریان بووه ، گرنگ ئه‌وه‌یه که ئه‌وانه تاوانن و کراون و کوشتار و کۆمه‌ڵکوژیی و کاره‌ساتی مرۆڤایه‌تییان لێ که‌وتووه‌ته‌وه ، بۆیه ئه‌بێت:
یه‌که‌م: له کوردستاندا دادگایی بکرێت ، ده‌رباره‌ی ئه‌و تاوانه نه‌ته‌وه‌ییه مه‌زنانه‌ی که پاسداران و سوپای داگیرکه‌ری کوردستانیان هێناوه‌ته ناو خاکی باشوری کوردستانه‌وه و بوون به هۆی کاره‌ساته کیمیاییبارانه‌کان و کوشتنی ده‌یان هه‌زار ڕۆڵه‌ی کوردستان ، هه‌روه‌ها کاره‌ساته کۆمه‌ڵکوژییه‌کانی شیوعییه‌کان له پشتئاشاندا!
دووه‌م: له عێراقی عروبه‌که‌یدا به هه‌مان شێوه و به هه‌مان تاوان دادگایی بکرێت ، چونکه ئه‌و یه‌کپارچه‌یی عێراقه‌که‌ی ئه‌په‌رستێت ، نه‌ک هه‌ر ئه‌یپارێزێت! خاکی کوردستان و سه‌ربه‌خۆییه‌که‌شی ، لای ئه‌و "خه‌وی شاعیرانه"! بۆیه ئه‌بێت عێراقییه‌کان له‌سه‌ر هێنانی سوپای دوژمنیان بۆ ناو عێراق ، بۆ لێدانی بابه‌گوڕگوڕ ، بۆ کۆیه بۆ قه‌لاچۆکردنی ئه‌ندامانی پارتی دیموکراتی کوردستانی ئێران و بۆ هه‌ڵه‌بجه ، دادگایی بکه‌ن ، ئه‌وه به ده‌ربڕینه عه‌ره‌بییه‌که ، (خیانه‌تی عوزمایه)!
سێیه‌م: له ناو یه‌کیه‌تیه‌که‌ی خۆیدا دادگایی بکرێت ، چونکه سه‌راپای مێژووی یه‌کیه‌تییه‌که‌ی خوێناویی و دڕنده کردووه و به‌رپرسی ئه‌کات له کوشتنی ده‌یان که‌سایه‌تی و کادێرانی لایه‌نه‌کانی تر له ناوچه‌ی ده‌سه‌ڵاتی یه‌کیه‌تیدا ، شانبه‌شانی ئه‌و خاڵانه‌ی سه‌ره‌وه!
جه‌لال تاڵه‌بانیی ناتوانێت به فڕێدانی به‌رپرسیاریی له تاوانه‌کان بۆ سه‌ر نه‌وشیروان ، خۆی له‌و به‌رپرسیارییه یاساییه ڕزگاربکات که ئه‌و خۆی سه‌رۆک و دامه‌زرێنه‌ری یه‌کیه‌تییه! که‌س ئه‌و ڕاستییه نه‌زانێت ئه‌وا ئه‌و وه‌ک پارێزه‌رێک ئه‌و ڕاستییه باش ئه‌زانێت ، هه‌رچه‌نده ته‌نیا ڕۆژێکیش پارێزه‌ریی نه‌کردووه!
له دواکه‌وتووترین وڵاتی دنیاشدا هه‌موو که‌سێک ئه‌و ڕاستییه ئه‌زانێت که سه‌رۆکی داموده‌زگایه‌ک ، کارگه‌یه‌ک ، خاوه‌نی دوکانێک ، به‌قاڵێک ، عه‌تارێک ، خاوه‌نی ئیمتیاز و سه‌رنوسه‌ری ڕۆژنامه ، یان ده‌زگایه‌کی ڕاگه‌یاندن ، سه‌رۆکی ڕێکخراوێکی هه‌مه‌جۆره ، یان حیزبێکی سیاسی ، به‌پێی یاسا به‌رپرسن له‌و قه‌واره‌یه و به‌رهه‌مه‌کانی که سه‌رۆکایه‌تی ئه‌که‌ن ، ئایا جه‌لال تاڵه‌بانیی ئه‌و ڕاستییه نازانێت؟
په‌ندێکی پێشینانی کوردیی ئه‌ڵێت: کورد بدوێنه ، شه‌رحی خۆی ئه‌کات!
ئه‌وه‌تا جه‌لال تاڵه‌بانیی و نه‌وشیروان مسته‌فا له ڕێی ده‌زگا ڕاگه‌یاندنه‌کانیانه‌وه ، ئه‌و سه‌دان ڕاستییه تاڵانه ئاشکرائه‌که‌ن که له هه‌ر وڵاتێکی دنیادا بێت ، یه‌کسه‌ر ڕاپێچی دادگا ئه‌کرێن!
ئه‌وه‌ی که مایه‌ی سه‌رنجه ، ئه‌وه‌یه که له‌و هێرشه ڕاگه‌یاندنانه‌ی ئه‌و دووانه‌دا ، چه‌ندان پرسیاری گرنگ قوت ئه‌بنه‌وه و ئه‌بێت کۆمه‌ڵانی خه‌ڵک ، سیاسی ، ڕۆشنبیران ، دادپه‌روه‌ر و یاساناسه‌کان ، به‌تایبه‌تییش ئه‌ندامان و لایه‌نگرانی هه‌ردوو لایان ، هه‌وڵی خستنه‌گه‌ڕی پڕۆژه‌یه‌ک له‌و ڕووه‌وه بده‌ن که دادگایه‌ک ئه‌و تاوانه مه‌زنانه یه‌کلایی بکاته‌وه ، چونکه ئه‌وه قوماردۆڕاندن نیه له نێوان دوو که‌سدا که کامیان براوه‌ته‌وه و کامیان دۆڕاوه! ئه‌وه کاره‌ساته و خوێنی تیادا ڕژاوه و پێش هه‌ر که‌سێکیش ، پێشمه‌رگه‌ی خۆیان بووه‌ته سوته‌مه‌نی بڕیار و ئاره‌زووه‌کانیان! پرسیاره سه‌ره‌تاییه گرنگه‌کانیش بریتین له:
- ئایا له نێوان جه‌لال تاڵه‌بانیی و نه‌وشیروان مسته‌فادا ، پیاوێکی تر نه‌بووه که خاوه‌ن بڕیار بێت و ڕێ بگرێت له‌و هه‌موو کاره‌ساته مه‌زنانه که به دانپیادانانه‌کانی هه‌ردووکیان ، یه‌کیه‌تییه‌که‌یان به‌سه‌ر گه‌ل و نیشتمانه‌که‌مانیاندا هێناوه؟
- ئایا کۆمیته‌یه‌کی سه‌رکردایه‌تی هه‌بووه که بتوانێت بڕیاری به‌کۆمه‌ڵ بدات و ڕێ له‌و تاکڕه‌وییانه‌ی جه‌لال تاڵه‌بانیی و نه‌وشیروان مسته‌فا بگرێت؟ یان دواتر له‌سه‌ر ئه‌و کاره‌ساته مرۆڤایه‌تییه مه‌زنانه ، لێپرسینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵدا بکات و سزایان بدات؟
- ئایا ئه‌و بۆشاییه‌ی که له نێوان ئه‌و دووانه‌دا هه‌بووه و ئێستاش هه‌ر هه‌یه ، به ئه‌و به‌ناو ئه‌ندامانه‌ی سه‌رکردایه‌تی پڕ نه‌کرابووه‌وه و ئێستاش هه‌ر وا نیه؟ بێده‌نگیی ئه‌وان له‌و کاره‌ساتانه‌ی که ئه‌و دوو سه‌رکرده‌یه‌ی یه‌کیه‌تی به‌سه‌ر گه‌ل و نیشتمان و یه‌کیه‌تییه‌که‌ی خۆشیاندا هێناوه! مانای ئه‌وه نیه که به‌پێی یاسا و دابونه‌ریت و له ڕووی ڕه‌وشتی کۆمه‌ڵایه‌تیشه‌وه ، هاوبه‌شیان ئه‌کات له‌و تاوانانه‌دا؟
- ئایا ئه‌و کادێر و سه‌رکرده سه‌ربازییانه‌ی ئه‌و تاوانانه‌یان جێبه‌جێکردووه ، به هه‌مان پێوه‌ر ، به‌رپرسیار نین؟
له هه‌موو ئه‌و پرسیارانه‌ش هه‌نوکه‌ییتر ئه‌وه‌یه که:
- ئایا دوو لایه‌ن که به دانپیادانانی سه‌رۆکه‌کانی خۆیان ، ئه‌وه ڕابوردووی خوێناوییان بێت! به‌رپرس بن له کیمیاییبارانکردنی هه‌ڵه‌بجه و کوشتاره‌کانی خه‌ڵکه‌که‌یدا!
به‌رپرس بن له تێرۆرکردنی ده‌یان نه‌یارانی خۆیاندا!
به‌رپرس بن له کۆمه‌ڵکوژیی قیاده موه‌قه‌ته و پارتییه‌کان ، شیوعییه‌کان ، پاسۆکه‌کان ، حسکه‌کان و ئیسلامییه‌کان!
کاتی ئه‌وه نیه که له کاری سیاسی قه‌ده‌غه‌بکرێن و لایه‌نه‌کانیشیان هه‌ڵبوه‌شێنرێنه‌وه؟ خۆ ڕژێمیش هه‌ر ئه‌و کارانه‌ی ئه‌کرد ، به‌ڵام به شێوه‌یه‌کی به‌رفره‌وانتر!
- ئایا پێش هه‌ر که‌سێک ، ئه‌وه کاری ئه‌ندامانی ئه‌و دوو لایه‌نه نیه که ده‌نگ به‌رزبکه‌نه‌وه و ئه‌و سه‌رۆک و سه‌رکردانه ده‌ربکه‌ن؟ یان هه‌ر هیچ نه‌بێت پاکانه له ئه‌ندامه‌تی خۆیان له‌و دوو لایه‌ندا بکه‌ن و ویژدانی خۆیان به‌رامبه‌ر به قوربانییه‌کانی ده‌ستی یه‌کیه‌تی ئاسوده بکه‌ن؟
گومان له‌وه‌دا نیه که ڕژێمی به‌عس ئه‌و تاوانانه‌ی ، زوو یان دره‌نگ ، هه‌ر ئه‌کرد و هه‌ڵمه‌تی جینۆسایدی کورد یه‌کێک بوو له ستراتیجه‌کانی به‌عس ، هه‌رچه‌نده جه‌لال تاڵه‌بانیی یه‌کیه‌تییه‌که‌ی خۆی و جێگره‌که‌ی له‌وه‌دا به‌رپرس ئه‌کات!
هه‌روه‌ها گومانیش له‌وه‌دا نیه که سه‌رجه‌می لایه‌نه سیاسی و چه‌کداره‌کانی ئه‌و سه‌رده‌مه ، که‌م و زۆر هه‌مان ئه‌و نه‌خۆشیی و ئافاتی تاکڕه‌ویی و سیاسه‌تی ماڵوێرانیی و سه‌رگه‌ردانییه‌یان هه‌بووه و هه‌یه ، به‌ڵام تا ئێستا که‌سێکی وه‌ک نه‌وشیروان له لوتکه‌ی ده‌سه‌ڵاته‌کانیاندا هه‌ڵنه‌که‌وتووه که ببێت به "لاده‌ر" و له هێرشه ڕاگه‌یاندنییه‌کانیاندا بۆ سه‌ر یه‌کتر ، ڕاستییه‌کان ئاشکرابکه‌ن!
ئه‌گه‌رچی جه‌وهه‌ر نامیق ساڵانێک به‌ر له نه‌وشیروان به‌ناو بوو به "لاده‌ر" ، به‌ڵام یان ئه‌وه سیناریۆ بوو ، یان خۆی نه‌یویست ، یان ناتوانێت وه‌ک نه‌وشیروان به‌رامبه‌ر به سه‌رکردایه‌تی پارتی و ده‌سه‌ڵاتی بنه‌ماڵه بوه‌ستێت و بێته‌گۆ!
ساڵانێکه که‌سانێکی زۆر داوا له نه‌وشیروان ئه‌که‌ن که هه‌ڵوێستی خۆی به‌رامبه‌ر کۆمه‌ڵکوژییه‌که‌ی پشتئاشان ڕابگه‌یه‌نێت و هه‌ر هیچ نه‌بێت داوای لێبوردن له که‌سوکاری قوربانییان بکات ، به‌ڵام هه‌ر نه‌یکرد ، تا جه‌لال تاڵه‌بانی ته‌واوی به‌رپرسیاریی ئه‌و قه‌سابخانه‌یه‌ی خسته ئه‌ستۆی ئه‌و. هه‌رچه‌نده نه‌وشیروان ئه‌یتوانی سه‌رکردایه‌تی ئه‌و هێرشه‌ی پشتئاشانی نه‌کردایه ، به‌ڵام هه‌ر له ڕووی یاساییه‌وه سه‌رۆکی لایه‌نه‌که‌ی و ئه‌ندامانی سه‌رکردایه‌تییه‌که‌ی و کۆمیته سه‌ربازییه‌کان ، تێکڕا به‌رپرسن له‌و کاره‌ساتانه.
له ڕووی ده‌رونییه‌وه ، به خوێندنه‌وه‌ی ئه‌و ڕاستییانه‌ی که له نێوان قسه‌کانی جه‌لال تاڵه‌بانیی و نه‌وشیروان مسته‌فادا کراون ، ده‌رئه‌که‌وێت که نه‌وشیروان دوای ئه‌و زنجیره کاره‌ساتانه‌ی یه‌کیه‌تی که به سه‌رکردایه‌تی ئه‌و کراوه ، یان خۆی بڕیاری کردنیانی داوه ، دواتر توشی "په‌شیمانیی" و "مه‌لولیی" بووه و چه‌ند جارێک بڕیاره گرنگه‌کانی بۆ جه‌لال تاڵه‌بانیی و ئه‌وانی تر به‌جێهێشتووه و ڕووی کردووه‌ته ده‌ره‌وه‌ی کوردستان!
ئه‌و په‌شیمانییه‌ش هه‌ر زوو ده‌رکه‌وتووه. له کتێبی "پشتئاشان له نێوان ئازار و بێده‌نگییدا" ، قادر ڕه‌شید وه‌ک ڕاستییه‌کی مێژوویی ئه‌یگێڕێته‌وه که کاتێک به دیلیی ، ئه‌و ، که‌ریم ئه‌حمه‌د و مه‌لا ئه‌حمه‌دی بانیخێڵانیی براون بۆ لای نه‌وشیروان ، له نێوان وتووێژه‌کانیاندا نه‌وشیروان وتویه‌تی بێزاره له‌و ژیانه و ئه‌یه‌وێت کوردستان به‌جێبهێڵێت!
ئه‌مه داکۆکیی نیه له نه‌وشیروان ، ئه‌و کتێبه‌ش له ساڵی 1998 دا بڵاوکراوه‌ته‌وه ، هه‌رچه‌نده باسێکی زۆری ئه‌و تاوانانه‌ی تیادایه که له پشتئاشاندا کراون ، به‌ڵام وه‌ک وتم ، له ڕووی ده‌رونیی و یاساییه‌وه ، ئه‌و ده‌ربڕینه‌ی نه‌وشیروان بۆ ئه‌و سێ سه‌رکرده‌یه‌ی حیزبی شیوعی عێراق ، ڕاستییه‌ک ، ئه‌گه‌ر بچوکیشه! ده‌رئه‌خات.
ئه‌مه سه‌ره‌تایه‌که و هیوادارم که له ئاینده‌دا ده‌نگی جه‌ماوه‌ریی به ڕووی به‌رپرسانی ئه‌و کاره‌ساته هه‌مه‌جۆرانه‌دا به‌رزببێته‌وه و پشت بکه‌نه ئه‌و جۆره حیزبایه‌تییه کلاسیکییه و سه‌رکردایه‌تی تاکڕه‌ویی و داخراوییه‌ی له کوردستاندا هه‌یه و زوو ، یان دره‌نگ ، ئه‌و پڕۆژه‌یه‌ی که له سه‌ره‌وه باسمکرد ، بخرێته‌گه‌ڕ.
له‌م سه‌رده‌مه‌شدا ئه‌و ده‌رفه‌ته هه‌ڵکه‌وتووه که ئه‌و ئه‌ندامانه‌ی سه‌رکردایه‌تی ئه‌و حیزبانه‌ی کوردستان ، ڕۆژێک زووتر خۆیان له به‌رپرسیاریی تاوانه‌کانی کوردکوژیی و کاره‌ساته هه‌مه‌جۆره‌کان ده‌رباز بکه‌ن و ڕاستییه‌کان ئاشکرابکه‌ن ، به‌رله‌وه‌ی که ڕۆژێک به ڕێکه‌وت ، یان شه‌قی زه‌مانه ئاشکرایان بکات! ئه‌وسا هیچ داوای لێبوردنێکیش داڵده‌یان نادات ، چونکه تا کاتی ئاشکرابوونیان ، هه‌ر بێده‌نگییان هه‌ڵبژاردبوو ، بێده‌نگییش نیشانه‌ی ڕازییبوونه!
نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست
