کتێبی بیرەوەرییەکانی کاپیتان موحەمەد مەولودییان بە دەنگ گوێی لێبگرە (کوردبوون)


نامە یە كى كراوە بۆ سەرانى حیزبى شیوعى كوردستان.

Saturday, 01/08/2009, 12:00


هیوا ڕە ش ئە گە ر چاوێك بە مێژووى سیاسى سە دە یە ك لە مە وپێشى عێراقدا بخشێنینە وە , لە هاتنە سە ركارى كۆمپانیا مۆنۆ پۆلى یە نە وتیە كانى ئینگلیز و دە ست بە سە را گرتنى بە هادار ترین كۆڵە كە ى ئابورى جیهانى كە نە وتە لە عێراقدا لە لایە ن بێگانە وە و وە گە ڕ خستنى دە ستى كارى عێراقى كە خاوە نى ئە سڵى سامانە سروشتیە كە ى خۆیان بوون و هە ڵێنجان و گواستنە وە و بار كردنى لە خاك و بە ندە رە كانى عێراقە وە و ساغ كردنە وە ى لە بازاڕە جیهانییە كاندا . ئیتر تا ئە هات ماملا نێكانى ڕوونتردە رئە خست , سە رمایە دارى بێگانە لە لایە ك و كرێكارانى خۆماڵى كۆمپانیاكان كە لە سێكوچكە یە كدا لە دایك بوون لە لایە كى ترە وە كە بریتى بوون لە :

1 ئە و كرێكارانە ى لە بە ردە ستى پسپۆڕان و شارە زایانى ئینگلیز بۆ هە ڵێنجانى نە وت لە ناو كۆمپانیاكاندا كاریان ئە كرد .

2 ئە و كرێكارانە ى لە بە ندە رە كاندا بۆ ڕە وانە كردنى نە وت هێز ى بازوویان بۆ بژێَوى ژیان خستبووە كار .

3 كرێكارانى هێڵى شە مە ندە فە ر كە بۆ هێنان و بردنى كە ل و پە ل و كالاكان و پێداویستیە كانى كۆمپانیا نە وتییە كان

كاریا پێ ئە كرا.

ململانێیە كى نوێى چینایە تى نێوان (سە رمایە دار و كرێكار) و زیادبوونى ستە مى چینایە تى هێنایە بوون لە لایە ك لە لایە كى تریشە وە دە ست تێكە ڵ كردن و چاوساغى شێخ و دە رە بە گە كان لە گە ڵ داگیر كە راندا بۆ وە دە ست هێنانى پشك لە داهاتە كان و پاراستنى بە رژە وە ندییە چینایە تیە كانیان , دووبە رە ى دژ بە یە ك (چە وساوە و چە وسێنە ر) تا ئە هات مە یدانى شە ڕى چینایە تییان گە رم و گە رمتر ئە بوو , بۆ ئە مە ش چە ندان ڕاپە ڕینى ئاشتى و چە كدار ى و خۆپیشاندان و مانگرتن و سە ركوتكردنیان لە لایە ن كۆلاك و سە رمایە دارە ناوخۆیى و بیانییە كان گە واهى ڕاستیە كانن .

لە داگیر كردنى عێراق لە لایە ن ئینگلیزە وە و پێكهێنانى حكومە تێكى شاهە نشاهى ئە ڵقە لە گوێى سە ر بە خۆیان و زیندوو كردنە وە ى سیستمى حوكمڕانى بنە ماڵە و عە شیرە ت و خێڵ , ململانێكان ئاڵۆزتر و تێكچڕژاو تر دە رئە كە وتن و هە موو ئە مانە زە مینە یە كى لە بارى ڕە خساند بۆ كە سانى چە پى درك كردوو بە كێشە چینایە تییە كان لە دە ورى یە كتر كۆببنە وە و بیریان بە ئاراستە ى بزواندنى ململانێكان بە رە و ئاقارێكى زانستى ڕێكخراو بە ئایدیۆلۆژیایە كى شۆڕشگێر بخە نە كار , یە كێك لە كە سە دیار و ناسراوە كانى ئە و سە ردە مە هاوڕێ (فە هد) ى لاوى زاخاو بە بیرى كۆمە نیستى لە مە یدانە كە دا شیلگیرانە باسكى لێ هە ڵماڵى و كە وتە كار كردن بە رە و دامە زراندنى حیزبى شیوعى .

حیزبى شیوعى هە ر لە سە رە تاى دامە زراندنیە وە تا ئە گات بە كودە تاى بە عسیە كان (1934 1963) بۆ چركە ساتێك لە ڕووبە ڕوو بوونە وە ى ستە مكاران و خە بات و بە رخودان غافڵگیر نە بووە و هە میشە ش پێشە نگ بووە و لە هیچ جۆرە قوربانیدانێك نە سڵە میوە تە وە , گە واهى ئە م ڕاستییە ش شە هید بوونى دوو سكرتێر و دە یان سە ركردە و سە دان كادیر و هە زاران لە ئە ندامان و هە وادارانیە تى , هە رگیز هە تا دوژمنانیش ناتوانن خۆ لە و حە قیقە تە بدزنە وە و ناكرێت باسى مێژووى سیاسى عێراق بكرێت و حیزبى شیوعى بە سە ر قافڵە دانە نرێت .

حیزبى شیوعى بە حوكمى زە وە ندى دوژمنانى و دڕندە یى و زیرە كى و توانستى دارایى و هێزى سە ربازییان زۆر جار دووچارى زە برى كوشندە هاتووە كە ئە مە ش بۆتە مایە ى داچوونى هە روە ك چۆن هە ڵچوونى زۆرى بینیوە بە خۆیە وە , و سە رمە شق بوونە لە دە ربڕینى خواستە جە ماوە ریە كان و داكۆكى لێكردنیان بۆیە دواى هە ر زە برێك هە ستانە وە ى گە ورە ترى بە خۆوە بینیوە چونكە جێمتمانە ى خە ڵك بووە و خە ڵك لە دە ورى ئاڵاون , نە بە لە سێدارە دانى فە هد و نە بە دڕندانە شە هید كردنى سە لام عادلیش نە توانراوە ڕە گى حیزبە كە دە ربێنن بگرە بە پێچە وانە وە بە خوێنى ڕۆڵە كانى ئاو دراوە و گە شتر چە كە رە ى كردووە .

هە روە كو ئاماژە م پێى دا , حیزبى شیوعى ڕێنوسێكى كاریگە رى نێو هاوكێشە سیاسییە كان بوو تە نانە ت نە ك لە ناوخۆى عێراق بە ڵكو لە ئاستى ناوچە كە و دە رە وە ش دا , لە ئاكامى قوربانیدانە بێووچانە كانى بە (حیزبى شە هیدان) ناسرا لە هە موو دنیادا , سێهە م سكرتێرى حیزبە كە ش هاوڕێ (عە زیز محە مە د) كە تا ئێستا لە ژیان دا ماوە و هیواى تە مە ن درێژى بۆ ئە خوازم , بە رامبە ر بە م مێژووە پڕ سە روە رییە ى حیزبە كە ى سێ میدالیاى ڕێزلێنانى باوە ڕ پێكراوى جیهانى خە بات و ئاشتى پێ بە خشرا (لینین دیمترۆف و یە مە نى دیموكراتى) . بە ڵام مخابن هە رگیز لە ئاستى ئە و مێژووە دا ڕە فتارى نە كرد و ووردە ووردە لە سە ردە مى دە سە ڵاتى ئە ودا جێگە خۆش كرا بۆ كە سانى (هە لپە رست مە راییكە ر بە كرێگیراوى دوژمن و خە ڵكى نامۆ بە هزرى شیوعیە ت) , ئە مانە واى كرد حیزبە كە بكە وێتە پاشە كشە و دوژمنانى لە گۆشە یە كى مردوودا چە قبە ستى بكە ن , لە ساڵى (1963 1992) هە ڵە ى كوشندە ى كە ڵە كە بوو گیانى حیزبى شیوعییان داهێزراند و دووچارى جۆرە ها لە تبوون و لێك هە ڵوە شانە وە ى كرد , هێڵى ئاب لە ساڵى 1964 دیارترین و ئینشیقاقى قیادە ى مە ركە زى بە سە ركردایە تى (عزیز الحاج) لە ساڵى 1967 كوشندە ترینیان بوو , ئە مە ش واى كرد بە رژە وە ندى تە سكى حیزبى بخرێتە سە رووى بە رژە وە ندى باڵاى گە لە وە , لە م ڕوانگە یە وە دە ستى خۆیان برد بۆ تە وقە كردن بۆ دە ستى بكوژانى هاوڕێ و سە ركردە كانیان و دوژمنانى گە ل و شیوعیە ت و لە ژێر پە ردە ى هە نگاو نان بۆ شیوعیە ت لە ڕێگە ى ناسە رمایە دارییە وە (تە ریقل لاڕە ئسمالیە) پینە و پە ڕۆیان كرد . لە ساڵى 1979 بە دواوە ئە و خە ونە نە زۆكە شیان درایە دە م گڤە ى باى بە عسییە كودە تاچییە كانى شوبات و هە ڵیان بڕین و بە ناچارى كوردستانیان كردە داڵدە و بە ناو تێكۆشانى چە كدارییان گرتە بە ر و بە ندە ش بە شدار بوویە كى ئە و قۆناغە ى خە باتە بووم , بە داخە وە لە و سە رو بە ندە شدا بوودە ڵە و ترسنۆك و هە لپە رستان چۆپى كێش بوون و سە ركردە كانیش خە باتى هە ندە رانیان بە شۆڕشگێڕانە تر ئە بینى لە گە ڵ ڕێزما بۆ هە ندێك سە ركردە كە لە كوردستان مابوونە وە , ئە وانیش لە پینە كردنى عە یب و عارى حیزبە كانى تر بە ولاوە بە تایبە تى پارتى و یە كێتى نە یانئە زانى ناو جە ماوە ر چییە و چۆن بێنە مە یدان , باجى ئە م گۆشە گیرى و خۆ دوور گرتنە ى سە ركردایە تى و ڕادە ست كردنى فە رماندە یى سە ربازى بە ترسنۆكان و خۆپارێزان و ماستاو چییان , وێڕاى ئازایە تى و بوێرى و دە ست و داوێن پاكى و شۆڕشگێڕێتى شیوعیە كان كە چى ڕۆڵیان زۆر كە متر بوو لە ئاستى ئە ركە كانیان لە ناو جە ماوە ردا , سە ربارى سە رقاڵ بوون بە جرت و فرتى هە ندە ران بۆ كە یف و سە فا تائێستاشى لە گە ڵدا بێت ئە و سە ركردایە تییە نە ك نە یتوانى بە ڵكو بیرى نە ئە كردە وە لە برە و دان بە ڕاگە یاندنێك كە لە ئاستى تێكۆشانى شیوعیە كان بێت , خودى خۆم سە ركردایە تى شە ڕى نابە رامبە رم كردووە لە ئێستگە ى گە لى كوردستانە وە ڕۆژى دواتر بە دە نگى فە رهاد سە نگاوى بۆ یە كێتى خوێنراوە تە وە و دواى دە ڕۆژ بە نقە نق لە ئێستگە كە ى ئە و سە ردە مە ى خۆمان خوێنراوە تە وە , ئە مە و جگە لە وە ى تۆڕى پە یوە ندى مە فرە زە كانمان چە شنى سە ردە مانى پێش دە ركە وتنى ئیسلام وابوو بە مە رجێك تواناى لە ڕادە بە دە ر لە بە ر دە ستا بوو بۆ فە راهە م كردنى پێداویستییە كان لە ڕووى ڕاگە یاندن و چە ك و بێسیم و پۆشتە كردنى هێزە سە ربازییە كان (باوە ڕ ناكە ن ئە گە ر بڵێم لە سە ر ئە نجامدانى چە ند چالاكییە كى پێشمە رگانە بە سە ر یە كە وە سزادراوم و محاربە كراوم ! ! !) ,

پێتان سە یر نە بێت كاتێك یە كێتى 25 دینار مانگانە ى بۆ پێشمە رگە دابین ئە كرد و نازانم پارتیش چە ند تومانى ئە دا ئێمە تە نها 5 دینار یارمە تیمان هە بوو زۆربە ى هاوڕێیان ئە وە شیان وە ر نە ئە گرت و ئە یانكردە پیتاك بۆ حیزب و حیزبش (سە ركردایە تى) هە ر لە سە فا و مە رواى ئە وروپا بوون و ئە یانووت پارە مان نییە .

تا ئێرە وابوو هە میشە نە یارانى حیزب كرابوونە برا گە ورە مان و ئێمە ش لە بە ر سووكى سە ركردە كانمان بووبووین بە برا بچووك و برا بچووكیشیان لێ قبوڵ ناكردین , لە دواى ڕاپە ڕینە وە كە وتینە قۆناغێكى نوێوە و بە خە ونى فریودە رانە ى سە رانى حیزب بوایە لە یە كە مین هە ڵبژاردنى پە رلە مانى كوردستاندا دووە م هێز نە بین ئە وا بە دڵنیاییە وە سێیە م هێز ئە بین , ئە ویش نازانم چۆن بوو وا دە رنە چوو وە بە چ سازشێك دە سبە ردارى ئە و خە ونە ڕە نگاڵە یى یە بوون ؟ ! بە قودرە تى قادر لە وە بە دواوە لە گە ڵ نە مان و پووكانە وە دا كە وتینە پێشبڕكێ و ئاسە وارى هە ڵە كانى ڕابردووى سە رانى حیزب جە ستە مانى شین و مۆر كردبۆوە , تا ئە هات زیاتر دائە هێزراین و بڤە ش بوو بتپرسیبایە بۆ ؟ هە زار و یە ك ناو و ناتۆرە ى ناشرین و بوختانى نابە جێیان بۆ هە ڵئە بە ستى , بە و جۆرە تا پرۆسە ى لە ناوبردنى سە دام ڕامان كێشا و لە هە ر وێستگە یە كدا كۆمە ڵێك هاوڕێ ماڵئاواییان لێ ئە كردین و جێیان ئە هێشتین و ئێمە ش بە دە ستە واژە ى (ڕووخاو دە ست لە پشت دراو بە رژە وە ند پە رست خۆدە رخە ر و خۆ فرۆش) و چیمان بە خە یاڵدا بهاتبایە ئە مانووت و نە مانئە گێڕایە وە تا واى لێهات حیزبە كە پاك بۆوە لە كە سانى چاك و ئە و تۆمە تانە ى بۆیانمان هە ڵئە بە ست هە ر لە و جۆرە كە سانە بوونە جێگرە وە و حیزبە كە لە ڕێكخراوێكى سیاسییە وە كرایە كۆمپانیایە كى بازرگانى .

لە دووە مین پرۆسە ى هە ڵبژاردنى پە رلە مانى كوردستان لە ساڵى 2005 دا ئیتر باى ئە وە نە مایە وە بتوانین چى تر خۆمان فریو بدە ین و ئە و بارە ناهە موارە قبوڵ بكە ین , هە رچە ندە هە ر لە دواى نە مانى سە دامە وە وە خۆ كە وتین تا بە ر لە تاڵانچییە كانى خوێنى شە هیدان بگرین بە ڵام بێسوود بوو , ئینجا تۆمە تە ناڕە واكان بۆ ئێمە خرایە كار , تە نها خە تاشمان ئە وە بوو پرسیمان بۆچى ئە بێت (ساڵ بە ساڵ خۆزگە بە پار) بخوازین , لە یاداشتێكماندا بۆ مە كتە ب سیاسى (مە كتە ب تیجارى) حیزب شیلگیرانە پێمان داگرت لە سزادانى دز و گە ندە ڵ و مە لە فدار و جاسوس و شانتە كێنان و دە ركردنیان و داواى ڕفۆرم و گۆڕانمان كرد لە سیاسە تى حیزب , وە ڵام بە مە هێزى چە كداریان لێ كۆكردینە وە و لە بارە گاكان و ڕیزە كانى حیزب دە ریان پە ڕاندین , بە دە ركردنى ئێمە دە رگا واڵاتر بوو تا خۆفرۆشان گە راى خۆیان دانێن و هە لپە رستان لە سە رى بنیشن و بیپیتێنن .

هە رچى درۆیە كیان كردبێ و تۆمە تیان هە ڵبە ستبێ و بوختانیان لە سە ر ئێمە هۆنیبێتە وە گە ردى بن پێمانیشى نە تە كاند چونكە دڵنیا بووین بە رى تیشكى خۆر بە هێڵە گ ناگیرێ بۆیە دانمان بە خۆمانا گرت تا ڕۆژگار ڕاستییە كان بسە ڵمێنێ .

لە م هە ڵبژاردنى سێیە مە ى پە رلە مانى كوردستان هێشتا سە رانى هیچ لە بارا نە بووى خۆ بە زلزانى حیزبى شیوعى بێ ئە وە ى بیر لە تواناى خۆیان بكە نە وە كڵاوێنیان ئە كرد و دە میان لە بە هێزى خۆیان ئە كوتا و نوقڵانە ى حە وت كورسییان لێ ئە دا , هە رچە ندە من لە ناخە وە خۆزگە م بۆى ئە خواست بە ڵام هە ر لە ناخیشدا بە و درۆیە یان تە ریق ئە بوومە وە بۆیە بە رامبە ر بە قسە لۆكى ئیبراهیمى سۆفى یان وە ڵامێكم بڵاو كردە وە و بە پێشبینى كردنم كە لە ناو خە ڵكدام دڵنیا بووم قسە كە ى من لە كە سێكى بە ند كراوى نێو چوار دیوارى بارە گایە كدا ماقوڵترە ئە گە ر گرە وى ئە وە ى لە گە ڵا بكە م تە نانە ت بە و كۆمە ڵە حیزبە بە ناو چە پە ى خۆیان ناویان لێ ناوە ئە گە ر پارتى و یە كێتى سواڵانە یان نە دە نێ بە رامبە ر بە دە ست بە رز كردنە وە ى ناو پە رلە مانە كە یان قە د وە كو جاران نابنە وە بە خاوە ن كورسى .

ئێستا دە نگۆى ئە وە هە یە و لە سایتە كانا خوێندوومە تە وە گوایە كە مال شاكرى سكرتێرى حیزبە كە سە رى خۆى هە ڵگرتووە لە داخى ئە و چە ند هە زار دە نگە ى ناكاتە پێى كورسیە كیش (ئە گە ر وا بێت ناهە قى ناگرم چونكە وە ڵام دانە وە ى پرسیار گە لى هاوڕێیان هە ڵوێستى شیوعیانە ى ئە وێ) , لە هە مان كاتیش دا دواى شە ش ساڵ پێ داگرتنى ئێمە لە سە ر وێستە كردن و بە خۆدا چوونە وە , تازە بە تازە شۆخ و عە ییارانە بە غە مزە ى چاو و تیلە ى نیگا و بزە ى لێو و ڕۆیینى وە ك تاووس و قومرى ڕاگە یاندنێكیان دە ركردووە كە ئە بێت بە خۆیاندا بچنە وە , (چ عە جە لە تە ئە فاندم ؟) , پە لە مە كە ن چونكە ئە ڵێن شە یتان پە لە ى كرد چاوى خۆى دە رهێنا خۆ ئێوە چاوتان نیە تا هە ڵە و غە درە كانى خۆتان ببینن ئیتر دیسانە وە (چ عە جە لە تا نە ئە فاندم ؟) .

دوا داوام ئە وە یە لە و هاوڕێ دە گمە نە دڵسۆزانە ى تا ئێستا لە وێدا ماونە تە وە بە ڕاگە یاندنێك نە خە ڵە تێن و دامركێنە وە و نە كە ن ڕاگوزە رانە لە و پیلانە ى بۆ لە ناو بردنى حیزبە كە یان لە كاردا بوو چاو پۆشى بكە ن , ئە بێت وێستە یە كى جدى شیوعیانە ى بە رپرسانە لە بە ردە م گە ل و مێژوو و خوێنى شە هیدان وایان لێ بكات دوا بە یە كى سە رانى حیزبە كە یان لە دادگایە كى حیزبى دا لێپێچینە وە یان لە گە ڵدا بكە ن و بڵێن :

1 دانان و هە ڵسە نگاندن بۆ سكرتێر بنە ماكە ى چییە ؟

2 سە روە ت و سامانى ئە ندامانى مە كتە بى سیاسى چە ندە و لە كوێوە بە دە ست هاتووە ؟

3 لێپێچینە وە لە مە لە فداران بخرێتە بە ردە م ڕاى گشتى حیزب .

4 بە شە پۆستى حیزب لە حكومە تا تاپۆیە یان بە شایستە یى یە ؟

5 پە رلە مانتارە كان لە سە ر چ بنە مایە ك دانراون ؟ و موڵكیان چە ندە لە م ماوە ى چوار ساڵە دا ؟

6 پێوە رى پە یوە ندى حیزبى شیوعى چۆن ڕە نگڕێژە ؟

7 كە رت كردن و لە ت كردنى حیزبە كە كێ لێى بە رپرسیارە ؟

8 بە راوورد بكرێت لە نێوان ئە وانە ى وازیان هێناوە و ئە وانە ى پە یوە ندییان كردووە , ئە گە ر وازهێنە كان زیاترن لە بە ر چى و بۆچى ؟

9 - كلكایە تى دە سە ڵات و وابە ستە یى بۆ حیزبى شیوعى عێراق ئایا سە ربە خۆییتانى لە دە ست نە داوە ؟

10 دارایى حیزبە كە چە ندە و چۆن خە رج ئە كرێت ؟

11 ئە و ئیمتیازاتانە ى لە ڕێگە ى حیزبە كە وە وە ر گیراون سە رانى حیزبە كە چۆن ڕە فتاریان پێوە كردووە ؟

12 (كە سى شیاو لە شوێنى شیاو) پیادە كراوە ؟

13 (ساڵ بە ساڵ خۆزگە بە پار) بۆ حیزبێكى خاوە 75 ساڵ خە بات ڕە وایە ؟

14 شوناسى حیزبە كە چییە ؟ چینایە تى یە یا نە تە وایە تى یان بازرگانى .

بێگومان شت زۆرن بووترێ و بە قە د شتە كانیش بە ڵگە هە ن , بە ڵام ئە وە ندە ماوە بیڵێم ئایا وە ڵا متان چى یە بۆ جە ماوە ر تۆبڵێى دە نگى تە زویر یان شیوعى تە زویر كامیان حیزبە كە ى بە م چارە نوسە گە یاند ؟ ؟ ؟ ؟ ؟

نووسەرەکان خۆیان بەرپرسیارێتی وتارەکانی خۆیان هەڵدەگرن، نەک کوردستانپۆست






کۆمێنت بنووسە